Ὁ ἀσκητισμὸς τῶν ὀφθαλμῶν καὶ τῆς γλώσσης. π. Μάρκος Μανώλης

Ἀρχιμ. Μάρκου Μανώλη

Τὸ μεσημέρι στὴν τράπεζα τῆς ἐνορίας μας εἴχαμε τὴν εὐκαιρία νὰ ἀκούσουμε γιὰ τὸ ἀληθινὸ μυστήριο τῆς ἐνορίας καθὼς καὶ γιὰ τὸ νόημα τῶν τραπεζῶν τῆς ἀγάπης. Ἀπόψε στὴν εἴσοδο τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, στὸ μέγα πέλαγος τῆς νηστείας, ἂς ἐπιτραπῆ καὶ ἂς συγχωρεθῆ νὰ μιλήσουμε διὰ τὸν ἀσκητισμὸ τῶν ὀφθαλμῶν καὶ τῆς γλώσσης κατὰ τὴν διδασκαλία, ὅπως μᾶς ἔχει διδάξει ὁ Μέγας Βασίλειος, ποὺ λέγει: «ἀληθὴς νηστεία ἡ τῶν κακῶν ἀλλοτρίωσις».
Αὐτὸ τὸ θέμα εἶναι μιὰ σπουδαία καὶ πνευματικὴ προσπάθεια, ποὺ ἴσως δὲν τὸ προσέχουμε ἀκριβῶς ὅσο πρέπει καὶ ἐπιβάλλεται νὰ ἀγωνισθοῦμε πρὸς τὴν κατεύθυνση αὐτὴ τὴν περίοδο τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς.

«Ἔρχεσθε, ὅτι ἤδη ἕτοιμά ἐστι πάντα». Κυριακὴ ΙA´ Λουκᾶ. Ἀρχιμ. Μάρκου Μανώλη

 «Ἔρχεσθε, ὅτι ἤδη ἕτοιμά ἐστι πάντα»

 Κυριακὴ ΙA´ Λουκᾶ (Λουκ. ιδ´, 16–24)

Ἀρχιμ. Μάρκου Μανώλη

Ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία, εὐσεβεῖς χριστιανοί, ἐπὶ τῇ μεγάλῃ ἑορτῇ τῶν Χριστουγέννων, ἑτοιμάζει Δεῖπνον μέγα, εἰς τὸ ὁποῖον προσκαλεῖ ὅλα τὰ τέκνα της. Θέλει νὰ μὴ λείψη κανείς. Θέλει νὰ καθίσουν πάντες εἰς τὸ Δεῖπνον, τὸ ὁποῖον χάριν ἡμῶν ἡτοίμασε καὶ παρέθεσε· θέλει νὰ γευθοῦν αὐτοῦ, διὰ νὰ ἰδοῦν καὶ πεισθοῦν ὅτι «χρηστὸς ὁ Κύριος».
Διὰ τοῦτο ἀπευθύνει πρὸς ὅλους μας τὴν προσεχῆ Κυριακὴν διὰ τοῦ Εὐαγγελίου τὴν πρόσκλησιν: «Ἔρχεσθε, ὅτι ἤδη ἕτοιμά ἐστι πάντα».

Περί Ὀρθοδόξου Λατρείας. Κυριακή Ι' Λουκᾶ. Ἀρχιμ. Μάρκου Μανώλη

Περί Ὀρθοδόξου Λατρείας 

«Ἦν δὲ διδάσκων ἐν μιᾷ τῶν συν αγωγῶν ἐν τοῖς σάββασι» (Λουκ.13, 10)

Ἀρχιμ. Μάρκου Μανώλη

Τὸ Εὐαγγέλιο τῆς Κυριακῆς μᾶς λέγει ὅτι ἦτο Σάββατον, ὅταν ὁ Χριστός μας ἐπῆγε εἰς μίαν συναγωγήν. Τὸ Σάββατον οἱ Ἑβραῖοι τὸ ἔχουν σὰν ἡμέρα λατρείας τοῦ Θεοῦ. Τὴν ἡμέραν αὐτὴν ἀπαγορεύεται ἡ ἐργασία.
Ἡ ἐντολὴ τοῦ Δεκαλόγου λέγει: «Ἕξι ἡμέρας τῆς ἑβδομάδος ἐργασία, ἀλλὰ τὸ Σάββατον πρέπει νὰ εἶναι ἀφιερωμένον εἰς τὴν λατρείαν τοῦ Θεοῦ». Αὐστηρὰ ἐτηροῦσαν τὴν ἐντολὴν αὐτὴν οἱ Ἰουδαῖοι.

Ἡ ἀνάστασις τῆς θυγατρός τοῦ Ἰαείρου καί ἡ θεραπεία τῆς αἱμορροούσης. Κυριακή Ζ΄ Λουκᾶ. Ἀρχιμ. Μάρκου Μανώλη

Ἡ ἀνάστασις τῆς θυγατρός τοῦ Ἰαείρου καί ἡ θεραπεία τῆς αἱμορροούσης 

Κυριακή Ζ΄ Λουκᾶ (Λουκ. η´ 41–56, Ματθ. θ´, Μᾶρκ. ε´)

Ἀρχιμ. Μάρκου Μανώλη

Ὁ μὲν Ἰησοῦς, ὅπως ἑρμηνεύει ὁ ἱερὸς Θεοφύλακτος, ὑπέστρεψε ἀπὸ τῆς χώρας τῶν Γαδαρηνῶν. Οἱ δὲ ὄχλοι τὸν προσέμεναν, ἕνας μὲν διὰ τὴν διδασκαλίαν, ἄλλος δὲ καὶ διὰ τὰ θαύματα. Προσῆλθε λοιπὸν καὶ κάποιος ἄρχων τῆς συναγωγῆς, ὄχι παραμικρός τις ἢ πτωχός, ἀλλὰ ἀπὸ τοὺς πρώτους.
Προσθέτει καὶ τὸ ὄνομα αὐτοῦ ὁ Εὐαγγελιστής, διὰ νὰ γίνη γνωριμώτερον τὸ θαῦμα, ὅτι ἀληθινὸν εἶναι. Προσπίπτει δὲ οὗτος εἰς τὸν Ἰησοῦ, ἐπειδὴ καὶ εἶχε ἀνάγκη, ὁποὺ θὰ ἔπρεπε καὶ χωρὶς νὰ ἔχη ἀνάγκην, νὰ προσπέσῃ καὶ νὰ τὸν γνωρίσῃ πὼς εἶναι Θεός.

Ὁ πλούσιος καὶ ὁ πτωχὸς Λάζαρος. Κυριακή Ε΄Λουκᾶ. Ἀρχιμανδρίτου Μάρκου Μανώλη

Ὁ πλούσιος καὶ ὁ πτωχὸς Λάζαρος

 Ἀρχιμανδρίτου π. Μάρκου Κ. Μανώλη

Μεγάλη ἡ ἀντίθεσις μεταξύ τοῦ πλουσίου καί τοῦ Λαζάρου, ὅπως τήν περιέγραψε ἡ εὐαγγελική περικοπή. Ὁ πλούσιος ὅσο ζῆ ἀπολαμβάνει τήν ἡδονή σέ ὅλες τίς μορφές, ἤτοι τήν φιλαργυρία («ἦν πλούσιος»), τήν φιλοδοξία («ἐνεδιδύσκετο πορφύραν καί βύσσον») καί τήν φιληδονία («εὐφραινόμενος καθ᾽ ἡμέραν λαμπρῶς»), μετά ὅμως τόν θάνατόν του ἀπολαμβάνει τήν ὀδύνη. «Ὀδυνῶμαι ἐν τῇ φλογί ταύτῃ», ἔλεγε ὁ ἴδιος.
᾽Αντίθετα ὁ πτωχός Λάζαρος, ὅσο εἶναι στή γῆ, ἀπολαμβάνει τήν ὀδύνη, μετά θάνατον ὅμως βιώνει τήν πνευματική ἡδονή, ἀφοῦ ζῆ στούς κόλπους τοῦ Ἀβραάμ. Σέ πλεονεκτικώτερη θέσι βρίσκεται ὁ πτωχός Λάζαρος.
Ἡ σύνδεσί του μέ τήν πραγματική ζωή τόν κάνει ἐπώνυμο, ἐνῷ ὁ πλούσιος, πού συνδέεται μέ τήν παροῦσα ζωή καί εἶναι ἀποκομμένος ἀπό τήν αἰωνιότητα, εἶναι ἀνώνυμος.

Κυριακή Στ΄ Λουκᾶ. Θεραπεία δαιμονιζομένου (–ων). (Μασώνοι-ἄθεοι-διαμονισμένοι). Ἀρχιμ. Μάρκου Μανώλη

Κυριακή Στ΄ Λουκᾶ. Θεραπεία δαιμονιζομένου (–ων)*

Ἀρχιμ. Μάρκου Μανώλη

Τὴν προσεχῆ Κυριακὴ θὰ ἀκούσωμεν ἀπὸ τὸ Ἅγιον Εὐαγγέλιον δι᾽ ἕνα φοβερὸ θαῦμα, ποὺ ἔκαμε ὁ Χριστός μας, τὴν θεραπεία δύο δαιμονιζομένων.
26 «Καὶ κατέπλευσεν εἰς τὴν χώραν τῶν Γαδαρηνῶν, ἥτις ἐστὶν ἀντίπερα τῆς Γαλιλαίας». Αὐτὴ ἡ χώρα τῶν Γαδαρηνῶν λέγεται καὶ χώρα τῶν Γεργεσηνῶν, Γερασηνῶν, Γαγαρηνῶν καὶ εἶχε διὰ πρωτεύουσα τὴν πολιτεία Γάδαρα, ποὺ εὑρίσκετο εἰς τὸ νότιον ἄκρον τῆς λίμνης Γεννησαρὲτ καὶ ἦτο δυνατὸν κάστρο.  Σήμερον τὴν λέγουν Οὐμ Κέϊς ἢ Μονικὲς δηλαδὴ Τελωνεῖον, ἀλλὰ δὲν εἶναι πλέον πολιτεία, ἀλλὰ χαλάσματα καὶ θεμέλια ρημαγμένα.
27 «Ἐξελθόντι δὲ αὐτῷ ἐπὶ τὴν γῆν ὑπήντησεν αὐτῷ ἀνήρ τις ἐκ τῆς πόλεως, ὃς εἶχε δαιμόνια ἐκ χρόνων ἱκανῶν, καὶ ἱμάτιον οὐκ ἐνεδιδύσκετο καὶ ἐν οἰκίᾳ οὐκ ἔμενεν, ἀλλ᾽ ἐν τοῖς μνήμασιν. 

Ἡ ἀνάστασις τοῦ υἱοῦ τῆς χήρας Ναΐν πὼς πρέπει ὁ χριστιανὸς νὰ ἀντιμετωπίζη τὸν θάνατον. Γ´ Κυριακὴ Λουκᾶ. Ἀρχιμανδρίτου Μάρκου Μανώλη

Ἡ ἀνάστασις τοῦ υἱοῦ τῆς χήρας Ναΐν πὼς πρέπει ὁ χριστιανὸς νὰ ἀντιμετωπίζη τὸν θάνατον

Δύο φορές, εὐσεβεῖς χριστιανοί, εἶχε ἐπισκεφθῆ ὁ θάνατος τὴν γυναίκα αὐτὴ τῆς Ναΐν. Ἀλλὰ καὶ ποιὰ οἰκογένεια καὶ ποιὸν ἄνθρωπο δὲν ἐπισκέπτεται ὁ θάνατος. Εἶναι τοῦτο τὸ βεβαιότερο γεγονὸς τῆς ζωῆς ὅλων· κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ τὸν ἀποφύγη καὶ ὅλοι ἀνεξαιρέτως θὰ τὸν ὑποστοῦμε ὅσο καὶ ἂν μᾶς εἶναι ἀνεπιθύμητος.
Δι᾽ αὐτὸ ὅμως ἀκριβῶς καὶ πρέπει νὰ εἴμεθα ὅλοι σὲ θέση νὰ ἀντιμετωπίσουμε τὸν θάνατο, ὅταν ἔλθη εἴτε σὲ ἐμᾶς εἴτε σὲ ἀδελφικὰ πρόσωπα, κατὰ τὸν καλλίτερο δυνατὸ τρόπο.
Ἐπειδὴ λοιπὸν ὅλους μᾶς ἀφορᾶ τὸ ζήτημα, ἂς ποῦμε σήμερα, πῶς πρέπει ὁ χριστιανὸς ν᾽ ἀντιμετωπίζη τὸν θάνατο.

Ἡ παραβολὴ τοῦ καλοῦ Σπορέως. Ἀρχιμανδρίτου Μάρκου Μανώλη

Ἡ παραβολὴ τοῦ καλοῦ Σπορέως

 Ἀρχιμανδρίτου π. Μάρκου Κ. Μανώλη

Ἡ Ἐκκλησία μᾶς διδάσκει μὲ τὴν θαυμάσια παραβολὴ τοῦ καλοῦ Σπορέα, πῶς ὁ Χριστὸς καλεῖ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους στὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, στὸν Παράδεισο.
 Ἡ σημερινὴ παραβολὴ μᾶς παρουσιάζει: α) τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, ποὺ σπείρεται στὶς καρδιὲς τῶν ἀνθρώπων, β) τὴν θέση ποὺ παίρνουν ἀπέναντι στὸν λόγο τοῦ Θεοῦ οἱ ἄνθρωποι, καὶ γ) τὴν μοναδικὴ καὶ ἀλάνθαστη ἑρμηνεία τῆς παραβολῆς ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Κύριο.
Ὁ Θεὸς εἶναι ὁ γεωργὸς καὶ ἐμεῖς εἴμαστε τὸ χωράφι του. Ὁ καλὸς Σπορέας εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Ὁ σπόρος εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ καὶ τὸ χῶμα εἶναι ἡ καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου.
 Ὁ Κύριος ἔσπειρε τὸν θεῖο λόγο Του στὶς καρδιὲς τῶν ἀνθρώπων καὶ περιμένει νὰ τὸν ὑποδεχθοῦν. Μὲ τὴν σωστὴ καλλιέργεια ἡ καρποφορία του θὰ εἶναι καταπληκτική.
 Οἱ διάφορες ὁμάδες τῶν ἀνθρώπων εἶναι:
 1η ὁμάδα. Ἐδῶ ἀνήκουν οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖνοι, ποὺ ἡ καρδιά τους ἔχει γίνει τόσο σκληρή, ὅπως ἀκριβῶς εἶναι τὸ πατημένο χῶμα.

«Πλὴν ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν». Β´ Κυριακὴ Λουκᾶ. Ἀρχιμανδρίτου Μάρκου Μανώλη

«Πλὴν ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν»

 Β´ Κυριακὴ Λουκᾶ

Ἀρχιμανδρίτου π. Μάρκου Κ. Μανώλη

Στὴν σημερινὴ Εὐαγγελικὴ περικοπή, εὐσεβεῖς χριστιανοί, ποὺ εἶναι ἕνα ἀπόσπασμα τῆς ἐπὶ τοῦ Ὄρους ὁμιλίας τοῦ Κυρίου μας, ὁδηγούμεθα στὴν τελειοτάτη ἔκφραση τῆς χριστιανικῆς ἀγάπης. Ὁ Κύριος μᾶς ζητεῖ νὰ γίνουμε τέλειοι, νὰ φθάσουμε σ᾽ ἐκεῖνα τὰ ὕψη, στὰ ὁποῖα ἔζησαν οἱ ἅγιοι τοῦ Θεοῦ.
Καὶ ἔρχεται νὰ συμπληρώση τὸν λόγο, τὸν ὁποῖον εἶχε δώσει στὴν Παλαιὰ Διαθήκη. Στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, ἐπειδὴ οἱ ἄνθρωποι ἦσαν πολὺ βάρβαροι καὶ σὲ νηπιακὴ πνευματικὴ κατάσταση, εἶχε δώσει στοιχειώδεις ἐντολές.
Ἀλλὰ τώρα δὲν ἀρκεῖται ἁπλῶς στὴν ἀγάπη μεταξὺ τῶν ὁμοφύλων, μεταξὺ τῶν φίλων, ἀλλὰ ζητεῖ τὸ ὑψηλότερο καὶ τὸ τελειότερο, ποὺ εἶναι ἡ ἀγάπη πρὸς τοὺς ἐχθρούς, πρὸς ἐκείνους ποὺ μᾶς ἔχουν λυπήσει, πρὸς ἐκείνους ποὺ μᾶς ἔχουν ἀδικήσει καθ᾽ οἱονδήποτε τρόπο.
Ἐὰν ἀγαπᾶτε, λέγει, ἐκείνους ποὺ σᾶς ἀγαποῦν, ποία ἡ χάρις; Ἐὰν εὐεργετῆτε ἐκείνους ποὺ σᾶς εὐεργετοῦν, ποία ἡ χάρις; Ἐὰν δανείζετε σ᾽ ἐκείνους ἀπὸ τοὺς ὁποίους πρόκειται πάλι νὰ λάβετε τὰ χρήματά σας, ποία ἡ χάρις;

Ἡ ἀπερίσπαστος προσευχή. Κυριακὴ Θ´ Ματθαίου (ιδ´ 22–34). Ἀρχιμανδρίτου Μάρκου Μανώλη

Ἡ ἀπερίσπαστος προσευχή

Κυριακὴ Θ´ Ματθαίου (ιδ´ 22–34)

Ἀρχιμανδρίτου π. Μάρκου Κ. Μανώλη

Τὸ θαῦμα τῆς καταπαύσεως τῆς τρικυμίας, ποὺ ἀκούσαμε σήμερα στὸ ἅγιο Εὐαγγέλιο, εὐσεβεῖς χριστιανοί, εἶναι συνέχεια τοῦ θαύματος τοῦ πολλαπλασιασμοῦ τῶν πέντε ἄρτων. Μεταξὺ ὅμως αὐτῶν παρεμβάλλεται ἕνα γεγονός.

Ὁ Κύριός μας, ἀφοῦ διέλυσε τοὺς ὄχλους, ἀνέβηκε στὸ ὄρος «κατ᾽ ἰδίαν προσεύξασθαι». Ἔμεινε δὲ στὸ βου νὸ πολὺ ἀργὰ προσευχόμενος πρὸς τὸν Πατέρα του.
Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος ἐρωτᾶ: «Γιὰ ποιὸ λόγο ἀνεβαίνει στὸ βουνό;». Καὶ ἀπαντᾶ ὁ ἴδιος: «Γιὰ νὰ μᾶς μάθη, πὼς εἶναι καλὸ πρᾶγμα ἡ ἐρημία καὶ ἡ μόνωση, ὅταν πρέπει νὰ ᾽ρθοῦμε σὲ ἐπικοινωνία μὲ τὸν Θεό.

Κυριακή τῶν Ἁγίων Πάντων. Ἀρχιμανδρίτου Μάρκου Μανώλη

Κυριακή τῶν Ἁγίων Πάντων

Ἀρχιμανδρίτου π. Μάρκου Κ. Μανώλη

Μὲ τὴν Κυριακὴν τῶν Ἁγίων Πάντων κατακλείεται ὁ κινητὸς κύκλος τῶν ἑορτῶν, ποὺ ἄρχισε ἀπὸ τὴν Κυριακήν τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου. Εἰς τὸ κατανυκτικὸν Τριώδιον καὶ εἰς τὸ χαρμόσυνον Πεντηκοστάριον μᾶς παρουσίασε ἡ Ἐκκλησία ὅλον τὸ ἔργον τῆς θείας οἰκονομίας μὲ κέντρον τὴν μεγά- λην ἑορτὴν τοῦ Πάσχα.
 Εἴδαμεν τὴν πτῶσιν τῶν πρωτοπλάστων καὶ τὴν ἀνόρθωσιν τοῦ γένους μας διὰ τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Ἐχαιρετίσαμεν τὴν ἔλευσιν τοῦ Παρακλήτου εἰς τὸν κόσμον καὶ ἐπαναγυρίσαμεν τὴν γέννησιν τοῦ νέου λαοῦ τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἔκχυσιν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος «ἐπὶ πᾶσαν σάρκα».

Εἰς στενὸν σύνδεσμον μὲ τὴν ἑορτὴν αὐτὴν εὑρίσκεται ἡ ἑορτὴ τῆς Κυριακῆς τῶν Ἁγίων Πάντων, ἡ σφραγὶς καὶ τὸ τέλος τῆς μεγάλης ἑορταστικῆς περιόδου. Ἔρχεται δηλαδὴ σὰν ἀπόδειξις τοῦ ἔργου τῆς Ἐκκλησίας, τῆς ἐνεργείας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἰς τὸν κόσμον.

Ἡ θεραπεία τοῦ ἐκ γενετῆς τυφλοῦ (Ἰωάν. θ/ 1 - 38). Ἀρχιμανδρίτου Μάρκου Μανώλη

Ἡ θεραπεία τοῦ ἐκ γενετῆς τυφλοῦ (Ἰωάν. θ/ 1 - 38)

Ἀρχιμανδρίτου Μάρκου Μανώλη

«Καὶ παράγων εἶδεν ἄνθρωπον τυφλὸν ἐκ γενετῆς. καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· ραββί, τὶς ἥμαρτεν, οὗτος ἤ οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἵνα τυφλὸς γεννηθῆ;»

Βγαίνοντας ἀπὸ τὸ ἱερὸν ὁ Κύριος ἐπινοεῖ τρόπον, διὰ νὰ διασκεδάση τὸν θυμὸν τῶν Ἰουδαίων καὶ βαδίζει, διὰ νὰ θεραπεύση τὸν τυφλόν. Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπον θέλει νὰ μαλακώση τὴν σκληρότητα καὶ τὴν ἀπείθειάν τους, ἂν καὶ δὲν ἐδέχοντο αὐτοὶ καμμίαν ἐπίδρασιν. Συνάμα τοὺς ἔδειχνε ὅτι δὲν εἶπε μάταια καὶ ὑπερήφανα τὸ «πρὶν Ἀβραάμ, γενέσθαι, ἐγὼ εἰμι».
 Διότι ἰδοὺ ποὺ κάμνει ἕνα θαῦμα, ποὺ κανεὶς δὲν τὸ ἔκανε πρωτύτερα. Μπορεῖ νὰ ἄνοιξε κάποιος τὰ μάτια ἑνὸς τυφλοῦ· ὄχι ὅμως τυφλοῦ γεννημένου.
Εἶναι λοιπὸν φανερὸν ὅτι σὰν Θεός, ποὺ ὑπῆρχε καὶ πρὶν ἀπὸ τὸν Ἀβραάμ, κάνει αὐτὸ τὸ θαῦμα, ποὺ δὲν εἶχε γίνει ἕως τότε. Ἐπίτηδες ἐπῆγε καὶ εἰς τὸν τυφλόν. Δὲν ἐπῆ γε ὁ τυφλὸς πρὸς ἐκεῖνον.

Κυριακή τοῦ παραλύτου. Ἀρχιμανδρίτου Μάρκου Μανώλη

Κυριακή τοῦ παραλύτου

Ὁμιλία εἰς τὴν Π.Ο.Ε. (Δευτέρα 25.4.77)

Ἀρχιμανδρίτου π. Μάρκου Κ. Μανώλη

«Μετὰ ταῦτα ἦν ἑορτὴ τῶν Ἰουδαίων» (ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος φρονεῖ ὅτι εἶναι ἡ ἑορτὴ τῆς Πεντηκοστῆς).  Καὶ ἀνέβη ὁ Ἰησοῦς εἰς Ἱεροσόλυμα. Συνεχῶς εὑρίσκεται κατὰ τὰς ἑορτὰς εἰς τὴν πόλιν. Ἀπὸ τὴν μιὰ διὰ νὰ φανῇ ὅτι ἑορτάζει μαζί τους ἀπὸ τὴν ἄλλη, διὰ νὰ τραβήξῃ κοντά Του τὸν ἁπλὸν καὶ ἄδολον λαόν.

Γιατὶ κατὰ αὐτὰς τὰς ἡμέρας ἐγίνετο περισσότερη συρροὴ τῶν πιὸ ἁπλῶν. «Ἔστι δὲ ἐν τοῖς Ἱερο- σολύμοις ἐπὶ τῇ προβατικῇ κολυμβήθρα, ἡ ἐπιλεγομένη Ἑβραϊστὶ Βηθεσδά, πέντε στοὰς ἔχουσα. Ἐν ταύταις κατέκειτο πλῆθος πολὺ τῶν ἀσθενούντων, τυφλῶν, χωλῶν, ξηρῶν ἐκδεχομένων τὴν τοῦ ὕδατος κίνησιν» (Ἰωάν. ε´, 2).

Ἡ Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ μας εἰς τὴν Βυζαντινὴν ἁγιογραφίαν*. Ἀρχιμανδρίτου π. Μάρκου Μανώλη

Ἐπειδὴ βρισκόμαστε στὴν ἀναστάσιμη περίοδο σκεφθήκαμε νὰ παρουσιάσουμε στὴν ἀγάπη σας ἕνα θέμα, τὸ ὁποῖον ἔχει σχέση μὲ τὸν περίοδο αὐτὴ καὶ ποὺ εἶναι ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ μας στὴν βυζαντινὴ ἁγιογραφία, ὅπως τὰ πίστευε, ὅπως τὰ δίδασκε ὁ ἀείμνηστος Φώτιος Κόντογλου, ποὺ ἦταν σπουδαῖος, κορυφαῖος ἁγιογράφος τῆς ἐποχῆς μας καὶ ἐπίσης ἐξαίρετος λογοτέχνης.
Ὁ Κόντογλου ἦταν ἀνέκαθεν πιστὸ μέλος τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀλλὰ πρὸς τὸ τέλος τῆς ζωῆς του ἐστράφη ὁλοκληρωτικῶς στὴν ὑπηρεσία τῆς Ἐκκλησίας.
Πέρυσι γιορτάσαμε τὰ ἑκατὸ χρόνια ἀπὸ τὴ γέννησή του καὶ τριάντα ἀπὸ τὴν κοίμησή του. Ἐγεννήθη τὸ 1895 καὶ ἐκοιμήθη τὸ 1965 σὲ ἡλικία ἑβδoμῆντα ἐτῶν περίπου.

Ἡ Ἀνάστασις τοῦ Κυρίου. Ἀρχιμανδρίτου Μάρκου Μανώλη

Ἀρχιμανδρίτου π. Μάρκου Μανώλη

Εἰς τό ἀρχειόν τοῦ μακαριστοῦ Γέροντος πατρός Μάρκου εὑρέθησαν χειρόγραφά του διά τήν Ἀνάστασιν τοῦ Χριστοῦ μας, τά ὁποία καί παραθέτομεν διά ψυχική μας ὠφέλειαν.

1. Ἕνας μεγάλος σύγχρονος θεολόγος¹  λέγει ὅτι «ποτέ δέν ἔδειξαν οἱ ἄνθρωποι τόσον μίσος πρός τόν Θεόν, ὅσον ὅταν τόν ἐσταύρωσαν καί ποτέ δέν ἔδειξεν ὁ Θεός τόσην ἀγάπην πρός τούς ἀνθρώπους, ὅσον, ὅταν ἀνέστη.

Οἱ  ἄνθρωποι ἤθελαν νά κάμουν τόν Θεόν θνητόν, ἀλλά ὁ Θεός διά τῆς ἀναστάσεώς Του ἔκαμε τούς ἀνθρώπους ἀθανάτους.

2. Πρό τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ ὁ θάνατος ἦταν φοβερός εἰς τόν ἄνθρωπον, ἀπό τῆς Ἀναστάσεως ὅμως τοῦ Κυρίου γίνεται ὁ ἄνθρωπος φοβερός εἰς τόν θάνατον.

3. Μέχρι τῆς ἀναστάσεως τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ ὁ θάνατος ἦταν ἡ δευτέρα φύσις τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ πρώτη ἦταν ἡ ζωή καί ὁ θάνατος ἡ δευτέρα.

Ἀλλά μέ τήν ἀνάστασίν Του ὁ Κύριος ἄλλαξε τά πάντα: ἡ ἀθανασία ἔγινε ἡ δευτέρα φύσις τοῦ ἄνθρωπου, ἔγινε κάτι τό φυσικόν εἰς τόν ἄνθρωπον καί τό ἀφύσικον ἔγινε ὁ θάνατος.

Ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος. Ἀρχιμανδρίτου π. Μάρκου Μανώλη

Ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος

Ὁμιλία εἰς τὴν αἴθουσα τῆς Π.Ο.Ε. (Κάνιγγος 10). Δευτέρα 21.3.1977

Ἀρχιμανδρίτου π. Μάρκου Μανώλη

Χαῖρε σκηνὴ Θεοῦ καὶ Λόγου (ἀπὸ τὸν κγ´ οἶκο
τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου). Ἱ. Μ. Παρακλήτου

Τὴν 25η Μαρτίου ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία ἑορτάζει τὸν Εὐαγγελισμὸν τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου. Ἐφέτος (25. 3.1977) τὴν ἰδίαν ἡμέραν ἑορτάζομεν καὶ τὸν Ἀκάθιστον Ὕμνον τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου.
Διὰ τοῦτο καὶ ἡ ἀποψινή μας ὁμιλία θὰ ἀφιερωθῆ εἰς τὴν ἀνάλυσιν τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου, ποὺ εἶναι καὶ ὁ ὡραιότερος ὕμνος διὰ τὸν Εὐαγγελισμόν.

Ἀκούσαμεν τὸν ὑπέροχον αὐτὸν ὕμνον νὰ ψάλλεται τμηματικῶς κατὰ τὰ ἀπόδειπνα τῶν τεσσάρων πρώτων Παρασκευῶν τῆς Τεσσαρακοστῆς.
Τὴν προσεχῆ Παρασκευὴν θὰ γίνη ἡ ἀνακεφαλαίωσις. Ἀπὸ τὰ βιβλία τῆς Ἐκκλησίας προβλέπεται ἡ ψαλμωδία τοῦ Ἀκαθίστου κατὰ τὸν ὄρθρον τοῦ Σαββάτου. Διὰ τοῦτο λέγεται «Σάββατον τοῦ Ἀκαθίστου».

Κυριακή Δ Νηστειῶν. Ἀρχιμανδρίτου Μάρκου Μανώλη

Κυριακή Δ Νηστειῶν (Μάρκ. 9, 17-31)

Ἀρχιμανδρίτου π. Μάρκου Κ. Μανώλη

Τὸ θαῦμα, περὶ τοῦ ὁποίου γίνεται λόγος εἰς τὴν περικοπὴν τῆς Δ' Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν, τοποθετεῖται ἀμέσως μετὰ τὴν κάθοδον τοῦ Χριστοῦ ἀπὸ τοῦ ὄρους Θαβώρ, ὅπου μετεμορφώθη ἐνώπιον τῶν τριῶν μαθητῶν του.
Μὲ ἀπαστράπτον ἀκόμη τὸ πρόσωπον κατέρχεται ὁ Ἰησοῦς πρὸς τὸν ὄχλον, ὁ ὁποῖος ἐκθαμβεῖται βλέπων αὐτόν. Ἡ σκηνὴ μᾶς φέρει εἰς τὸν νοῦν μίαν ἀντίστοιχον ἐκ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Κατ᾽ αὐτὴν ὁ Μωυσῆς κατέρχεται ἐκ τοῦ Σινᾶ μὲ «δεδοξασμένην τὴν ὄψιν τοῦ χρώματος τοῦ προσώπου αὐτοῦ» (Ἔξ. 34, 38).
Ὁ πατὴρ τοῦ δαιμονιζομένου παιδίουφαίνεται ὅτι ἦτο πολὺ ἀσθενὴς εἰς τὴν πίστιν. Αὐτὸ τὸ φανερώνει ἡ Ἁγ. Γραφὴ διὰ πολλῶν. Ὅταν εἶπε ὁ Χριστὸς «τῷ πιστεύοντι πάντα δυνατὰ» (Μᾶρκ. Θ´ 23). Ἀπὸ ἐκεῖνο, ποὺ εἶπε ὁ πατήρ «Βοήθει μοι τῇ ἀπιστίᾳ». (Αὐτ. 22) καὶ πάλιν «Εἰ δύνασαι».

Κυριακή τῆς Σταυροπροσκυνήσεως. Ἀρχιμανδρίτου π. Μάρκου Μανώλη

Ἀρχιμανδρίτου π. Μάρκου Μανώλη

Κατά τήν Τρίτην Κυριακήν τῶν νηστειῶν ἑορτάζομεν, εὐσεβεῖς χριστιανοί, τήν προσκύνησιν τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ διά διαφόρους αἰτίας, τάς ὁποίας λεπτομερῶς ἀναφέρει τό Τριώδιον.
Τό δέ ἱερόν βιβλίον τῆς Ἐκκλησίας μας «Ὡρολόγιον» ἐπισημαίνει τήν κυριωτέραν, ἡ ὁποία εἶναι ἡ ἑξῆς: «Κάθε ἔργου κοπιαστικοῦ ἡ ἐκτέλεσις ἔχει δυσκολίαν μεγάλην, ἀλλά τῆς δυσκολίας τό μέγεθος ἀναφαίνεται εἰς τό μέσον αὐτοῦ· διότι ὁ ἕως τότε καταβληθείς κόπος φέρει ἀδυναμίαν, ἡ δέ ἀδυναμία κάμνει δυσκολώτερον τό ὑπόλοιπον τοῦ ἔργου.

Ἐπειδή λοιπόν καί ἡμεῖς ἐφθάσαμεν, θείᾳ χάριτι, εἰς αὐτό τό μέσον σχετικῶς τοῦ δρόμου τῆς νηστείας, ὅπου καί ἡ ἀδυναμία περιεκύκλωσεν ἡμᾶς καί ἡ δυσκολία ηὔξησε· διά τοῦτο ἡ ἁγία ἡμῶν μήτηρ, ἡ τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία, προβάλλει σήμερον εἰς ἡμᾶς ὡς βοήθημα κραταιότατον τόν πανάγιον Σταυρόν, τήν χαράν τοῦ κόσμου, τῶν πιστῶν τήν δύναμιν, τῶν δικαίων τό στήριγμα, καί τῶν ἁμαρτωλῶν τήν ἐλπίδα· διά νά λάβωμεν χάριν καί δύναμιν εὐ λαβῶς αὐτόν κατασπαζόμενοι, πρός τελείωσιν τοῦ θείου ἀγῶνος τῆς νηστείας».

Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας και μαρτύριον. Ἀρχιμανδρίτου Μάρκου Μανώλη

Λαμπρὰν πανήγυριν ἑώρτασε χθές, εὐσεβεῖς χριστιανοί, ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία. Κατʼ αὐτὴν ἐχάρησαν χαρὰν μεγάλην ὅλοι οἱ ὀρθόδοξοι βλέποντες ἀνηρτημένην τὴν εἰκόνα τοῦ Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, τῆς Παναγίας Μητρός Του καὶ ὅλων τῶν ἁγίων.
 Καὶ ἡ χαρὰ ἔγινεν ἀκόμη μεγαλυτέρα, ὅταν παρηκολουθήσαμεν καὶ τὴν λιτανείαν τῶν ἁγίων εἰκόνων πέριξ τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ ψάλλοντες τὸ κατανυκτικὸν ἀπολυτίκιον «τὴν ἄχραντον εἰκόνα σου προσκυνοῦμεν ἀγαθέ…».

Ἐπειδὴ δὲ καὶ ἡ Π.Ο.Ε. ἑορτάζει κατὰ τὴν ἔνδοξον καὶ σεβάσμιον αὐτὴν ἡμέραν τῆς Κυριακῆς τῆς Ὀρθοδοξίας, ἐκρίθη καλὸν τὸ σημερινὸν κήρυγμα νὰ εἶναι ἀφιερωμένον εἰς τὴν Κυριακήν τῆς Ὀρθοδοξίας ἐν σχέσει μὲ τοὺς μαρτυρικοὺς ἀγῶνας τῶν Πατέρων μας καὶ ἰδιαιτέρως τοῦ ἁγίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου.
Ὅπως πολὺ χαρακτηριστικὰ γράφει ὁ διδάσκαλος τοῦ Γένους Νικηφόρος Θεοτόκης, οἱ Ὀρθόδοξοι χριστιανοὶ ἐστόλιζον τὰς Ἐκ κλησίας τοῦ Χριστοῦ ἐξ ἀποστολικῆς ἀσφαλοῦς παραδόσεως διὰ τῶν ἁγίων εἰκόνων, ὄχι θεοποιοῦντες, οὐδὲ λατρεύοντες αὐτάς, ἀλλὰ διʼ αὐτῶν ἀναβιβάζοντες τὸν νοῦν εἰς τὰ εἰκονιζόμενα, καὶ προσκυνοῦντες καὶ ἀσπαζόμενοι αὐτὰς διὰ τὸν πόθον καὶ τὴν ἀγάπην τῶν πρωτοτύπων.

Κυριακὴ τῆς Ἀπόκρεω. Ἀρχιμανδρίτου Μάρκου Μανώλη

Κυριακὴ τῆς Ἀπόκρεω

Ἀρχιμανδρίτου π. Μάρκου Κ. Μανώλη

 Εἰς τὸ Ὡρολόγιον τῆς Ἐκκλησίας μας γράφονται περὶ τῆς Κυριακῆς τῆς Ἀποκρέω τὰ ἑξῆς: «Αἱ προηγούμεναι δύο παραβολαὶ καὶ μάλιστα ἡ τοῦ Ἀσώτου παρέστησαν εἰς ἡμᾶς τὴν ἄκραν τοῦ Θεοῦ φιλανθρωπίαν καὶ ἀγαθότητα.
Ἀλλὰ διὰ νὰ μὴ μερικοί, ἔχοντες θάρρος εἰς αὐτὴν μόνην, περνοῦν τὴν ζωήν τους μὲ ἀμέλειαν καὶ ἐπιμένουν εἰς τὴν ἁμαρτίαν καὶ ἔτσι τοὺς ἁρπάση αἰφνιδίως ὁ θάνατος, διὰ τοῦτο οἱ θειότατοι Πατέρες ἔταξαν σήμερον τὴν ἑορτὴν καὶ ἀνάμνησιν τῆς ἀδεκάστου Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ, ἐνθυμίζοντες μὲ αὐτὴν εἰς τοὺς τοιούτους ὅτι ὄχι μόνον εἶναι φιλάνθρωπος ὁ Θεός, ἀλλὰ καὶ κριτὴς δικαιότατος καὶ ἀποδίδει εἰς τὸν καθένα κατὰ τὰ ἔργα αὐτοῦ.

Σκοπὸς λοιπὸν τῶν Ἁγίων Πατέρων εἶναι, διὰ νὰ ξυπνήσουν ἡμᾶς, διὰ τῆς ἐνθυμήσεως τῆς φοβερᾶς ἐκείνης ἡμέρας, ἐκ τοῦ ὕπνου τῆς ἀμελείας πρὸς ἐργασίαν τῆς ἀρετῆς καὶ νὰ μᾶς προτρέψουν εἰς φιλαδελφίαν καὶ συμπάθειαν πρὸς τὸν πλησίον.