«Ὑπερμαχεῖτε ὑπὲρ τοῦ Ἔθνους ἡμῶν». (Μακ. ΙΣΤ΄ 3). Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη

Ὅταν μελετάει κανείς τά τρία θεόπνευστα βιβλία τῶν Μακκαβαίων (Ἰουδαίων) τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, μέ τά ὑπέροχα ἀγωνιστικά καί μαχητικά, ὑπέρ τῆς ἐλευθερίας, συνθήματά τους, ἔχει τήν αἴσθηση πώς μελετάει ἀληθινή εἰκόνα τῆς ἑλληνικῆς ἐπανάστασης τοῦ 1821.
Καί παρόλο πού τούς χωρίζει περίπου δυό χιλιάδες χρόνια, τά συνθήματά τους γιά πίστη καί λευτεριά, ἦταν τά ἴδια. «Οὐκ ἐν πλήθει δυνάμεως νίκη πολέμου ἐστίν, ἀλλ᾽ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἡ ἰσχύς», ἔλεγαν οἱ Μακκαβαῖοι. (Α´Μακ. Γ´ 19).
Ἡ νίκη δέ μετριέται μέ τήν ὑπεροπλική δύναμη, ἀλλά μέ τή δύναμη τοῦ οὐράνιου Θεοῦ. Καί τῶν πανελλήνων τό σύνθημα, παρόμοιο δέν ἦταν;: «Γιά τοῦ Χριστοῦ τήν πίστιν τήν ἁγίαν, καί τῆς Πατρίδος τήν ἐλευθερίαν». Ἤ, «μάχου ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος".
Οἱ Μακκαβαῖοι ἔλεγαν: «Κρεῖσσον ἡμᾶς ἀποθανεῖν ἐν τῷ πολέμῳ, ἤ ἐπιδεῖν ἐπί τά κακά τοῦ ἔθνους ἡμῶν» (Α´Μακ. Γ´ 59).

Θεογνωσία. Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη

 Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη

Οἱ προφῆτες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, πολύ συχνά ἐκφράζουν τή θλίψη καί τήν ἀνησυχία τους -κάποτε καί τήν κατά Θεό, ὀργή τους- βλέποντας καί παρακολουθώντας τό λαό νά ἀγνοεῖ τόν Θεὸ ἤ νά ξεφεύγει ἀπ᾽ τό δρόμο τοῦ Θεοῦ.
Καί μέ τό δίκιο τους, διότι ἄγνοια τοῦ Θεοῦ, σημαίνει ἀπιστία. Καί ἀπιστία, σημαίνει ἀθεοφοβία. Ὁ προφήτης Ὠσηέ λέγει μέ παράπονο: «Οὐκ ἔστιν ἀλήθεια, οὐδέ ἔλεος, οὐδέ ἐπίγνωσιςΘεοῦ ἐπί τῆς γῆς»(Β΄22).Ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους,οὔτε δικαιο σύνη ὑπάρχει,οὔτε ἀγάπη, οὔτε ἀνθρωπιά καί συμπόνια, ἀλλ᾽οὔτε ἀληθινή γνώση τοῦ Θεοῦ»!

Λιοντάρι ποὺ βρυχᾶται. Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη

Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Μέ λιοντάρι πού βρυχᾶται, παρομοιάζει τό διάβολο ὁ ἀπόστολος Πέτρος στήν πρώτη καθολική του ἐπιστολή (Ε΄ 8), ὄχι βέβαια, γιά νά τούς φοβίσει, ἀλλά γιά νά τούς κάνει προσεκτικούς στή ζωή τους: "Νήψατε, γρηγορήσατε. Ὁ ἀντίδικος ὑμῶν διάβολος ὡς λέων ὠρυόμενος περιπατεῖ ζητῶν τίνα καταπίῃ". Αὐτά εἶναι παραμύθια, λένε μερικοί. Τί διάβολοι καί σατανάδες καί δαίμονες!!
Αὐτά τά λένε οἱ παπάδες καί οἱ γιαγιάδες, γιά νά μή κάνουν ἀταξίες τά παιδιά! Δυστυχῶς, οἱ "ἄτακτοι" εἶναι αὐτοί πού ἀγνοοῦν τά τῆς Χριστιανικῆς Πίστης.
Καί ὄχι μόνο δέ ξέρουν "ποῦ πᾶν τά τέσσερα", ἀλλά ζητᾶνε καί τήν κατάργηση τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν!...

Ἡ νίκη ξανακερδίζεται. Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη

 Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Ὡραία εἶναι ἡ νίκη, ἀλλά δύσκολα κερδίζεται. Κι ἄν ὑπάρξουν προβλήματα, πάλι μέ τήν προπόνηση καί τόν ἀγώνα, ἡ νίκη ξανακερδίζεται. Δέν εἶναι ἡ πρώτη φορά, πού συνέβησαν τέτοιες νίκες. Τό ἴδιο συμβαίνει καί στούς πνευματικούς ἀγῶνες. Κοινός εἶναι ὁ ἀγώνας ἐνάντια στήν ἁμαρτία. Οἱ ἄνθρωποι παλεύουν, ἀλλ᾽ ὄχι πάντες.
Πολλά τ᾽ ἀγωνίσματα, πολλές καί οἱ φάσεις τῶν ἀγώνων. Κάποτε ἡ ἀποστασία τῶν ἀνθρώπων ἔχει τέτοια μορφή καί τόσες προεκτάσεις, πού μοιάζει μέ μεταδοτική χολέρα.Ἡ ἐποχή μας εἶναι εἰκόνα τῶν Σοδόμων...

«Ὄπισθεν ὁλοταχῶς». Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη

 Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Ὁ Νεώτερος ἑλληνισμός ἔχει πολλές ὁμοιότητες μέ τόν ἀρχαῖο ἑβραϊκό λαό, στίς σχέσεις του μέ τό Θεό καί τό Νόμο Του. Ὁ λαός τοῦ ἰσραήλ εἶναι ὁ ἐκλεκτός τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ, ἀλλά συχνά – συχνότατα, ἀποστατεῖ καί παρασύρεται στήν εἰδωλολατρία, ὅπως κάποτε πίστεψε καί λάτρεψε τό χρυσό μοσχάρι.
Ὁ Θεός στέλλει τούς προφῆτες, πού μέ τήν πύρινη γλῶσσα τους ἐλέγχουν καί τούς καλοῦν σέ μετάνοια καί ἐπιστροφή στό Θεό. Σημειώνω λίγα μόνο λόγια τοῦ προφήτη Ὠσηέ: «Οὐκ ἔστιν ἀλήθεια οὐδέ ἔλεος οὐδέ ἐπίγνωσις Θεοῦ ἐπί τῆς γῆς»... «Πορευθῶμεν καί ἐπιστρέψωμεν πρός Κύριον τόν Θεόν ἡμῶν»... «Ἐγώ ἐταπείνωσα αὐτόν, καί ἐγώ κατισχύσω αὐτόν» (Δ´1, ΣΤ´1, ΙΔ´9).
Στά κατοπινά χρόνια, σταυρώνουν τόν ἴδιο τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, τοῦ κόσμου τόν Σωτῆρα.

Μᾶς υἱοθέτησεν ὁ Θεός. Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη

Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Ναί! Εἴμασταν πάντοτε παιδιά τοῦ Θεοῦ. Κι Ἐκεῖνος ἦταν πάντοτε Δημιουργός καί Πατέρας μας. Δυστυχῶς ὅμως ἡ κληρονομική ἁμαρτία μᾶς πλάνεψε καί καταντήσαμε τέκνα «τῆς παρακοῆς». Ἀλλ᾽ ὅπως ὁ ἄσωτος μέ τή μετάνοιά του, ἔλαβε πίσω τή χαμένη ταυτότητα τῆς υἱοθεσίας, ἔτσι καί γιά μᾶς ὑπάρχει δυνατότητα νά ξαναπάρουμε τή χαμένη μας υἱοθεσία.
Πῶς ὅμως; Μέ τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί τή σάρκωση τοῦ Λόγου. Ἤδη, 1700 χρόνια π.Χ. ὁ πατριάρχης Ἰακώβ, προφητεύει καί ἀναγγέλλει τήν ἔλευση τοῦ Μεσσία καί Σωτήρα ἀπ᾽ τή φυλή τοῦ Ἰούδα, «καί αὐτός προσδοκία ἐθνῶν» (Γέν. ΜΘ΄ 10). Ὁ Θεός γίνεται ἄνθρωπος (Θεάνθρωπος), «ἵνα τούς ὑπό νόμον ἐξαγοράσῃ, ἵνα τήν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν.Ὅτι δέ ἐστε υἱοί, ἐξαπέστειλεν ὁΘεός τό Πνεῦμα τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ εἰς τάς καρδίας ὑμῶν, κρᾶζον ἀββᾶ ὁ πατήρ» (Γαλ. Δ΄ 5-6).
Ὁ Πατήρ δι᾽ Υἱοῦ ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι, ἐργάζεται ὅλο τό ἔργο τῆς θείας οἰκονομίας. Ἡ ἐνσάρκωση τοῦ Λόγου μέ τή Γέννησή Του ἐκ τῆς Παρθένου, μᾶς ἐπαναφέρει στήν προπτωτική «ἐν ἀγαλλιάσει», πανευφρόσυνη καί παραδείσια κατάσταση, καί μᾶς ἀξιώνει προσφέροντάς μας τήν τιμητική, ἀλλ᾽ ἀνεκτίμητη, υἱοθεσία.

«Σύμψυχοι». Προϋποθέσεις ἐπιτυχίας τοῦ γάμου. Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη

Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Πρίν τό γάμο, ὅλα εἶναι ὄμορφα, ρομαντικά, γλυκοπρόσμενα καί ὀνειροφάνταστα. Οἱ νέοι πρίν τό γάμο πλάθουν ὁράματα κι ἑτοιμάζουν τῆς εὐτυχίας τό παλάτι. Τήν ἑπόμενη μέρα ἀρχίζει ἡ προσγείωση. Ἀλλάζουν τά σκηνικά. Παίχτηκε τό allegro τῆς φανταστικῆς συμφωνίας μέ τίς μαγευτικές ἁρμονίες τῆς πανευφρόσυνης προσδοκίας. Ὁ ρομαντισμός ἀπ’ τήν ἑπόμενη μέ- ρα μεταβάλλεται σέ καθῆκον.
Τή θέση τῶν αἰσθημάτων τήν παίρνει πιά ἡ εὐθύνη. Τώρα ἀρχίζουν κοινοί ἀγῶνες γιά τήν ἐπιτυχία τοῦ γάμου. Κι οἱ δυό στόν ἀγῶνα μέ τά ἴδια ἰδανικά, μέ τούς ἴδιους πόθους, γιά μιά ἀνώτερη πνευματική ζωή.Ὅποιος χτίζει γερά, χτίζει μ’ ἐπιτυχία. Ὅποιος χτίζει ἐπιπόλαια, ἑτοιμάζεται γιά γκρεμοτσακίσματα.

Περιφρονῶ τὸν ἀνθρώπινον νόμον. Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη

Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Ὁ ριζοσπαστικός αὐτός λόγος, ἀνήκει στόν Ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο, ἀλλά δέν εἶναι ὁλοκληρωμένος. Ἡ πλήρης διατύπωση εἶναι ἡ ἑξῆς: «Περιφρονῶ τόν ἀνθρώπινον νόμον, διά τόν νόμον τοῦ Πνεύματος». Καί ποιά ἡ ἑρμηνεία του; Δέν εἶναι δύσκολη. Ὁ μέγας Γρηγόριος  «ἡ σάλπιγγα τῆς Θεολογίας», κατά τόν ἐκκλησιαστικό ὑμνογράφο – ἐννοεῖ πώς, κάθε χριστιανός, προκειμένου νά κάμει ἐκλογή ἀνάμεσα στόν κρατικό καί ἀντίθεο νόμο, καί τό νόμο τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ, δέ διστάζει νά προτιμήσει τήν ἐκλογή τοῦ θείου Νόμου, περιφρονώντας τόν ἀνθρώπινο καί ἀντίθεο πολιτειακό – κρατικό νόμο.
Ὅταν οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι ἄρχισαν τό κήρυγμά τους πρός τά πλήθη τοῦ λαοῦ μετά τήν Πεντηκοστή, οἱ ἱερεῖς καί ὁ στρατηγός τοῦ Ναοῦ, συνέλαβαν πρώτους, τόν Πέτρο καί τόν Ἰωάννη καί τούς ἔσυραν στό Συνέδριο (τό δικαστήριο). Ἡ ἀπόφαση ἦταν: «Τό καθόλου μή φθέγγεσθαι μηδέ διδάσκειν ἐπί τῷ ὀνόματι τοῦ Ἰησοῦ».

«Ὑπὲρ τῶν μεγίστων ἡ μάχη». Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη

 Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Μπροστά στόν κίνδυνο τοῦ ἐχθροῦ, οἱ ἄνθρωποι γιά πάντα ἀντιστέκονται καί δίνουν τή μάχη. Δέ μένουν ἀδρανεῖς καί ἀμέριμνοι. Ὁ ἀρχαῖος ποιητής μᾶς παραδίδει τό σύνθημα τοῦ ξεσηκωμοῦ γιά τήν Πατρίδα, ὅταν φωνάζει: «Ἴτε παῖδες Ἑλλήνων… Νῦν ὑπέρ πάντων ἀγών»! Δέν ἀποκλείεται ὁ μέγας θεολόγος καί ποιητής Ἅγιος Γρηγόριος Ναζιανζηνός, ὡς ἄριστος σπουδαστής τῶν ἀρχαίων Ἀθηνῶν, νά τό εἶχε μελετήσει καί γνωρίσει, γιά νά γράψει τό πιό πάνω δικό του σύνθημα: «ὑπέρ τῶν μεγίστων ἡ μάχη», πού ἀπευθύνεται στούς χριστιανούς. Τώρα, σάν νά λέει, πού γίναμε χριστιανοί, βρήκαμε τό Σωτῆρα Χριστό καί σωθήκαμε. Ἀλλά θά ᾽χουμε στήν πορεία τῆς ζωῆς μας, ὁρατούς καί ἀόρατους ἐχθρούς καί θά πρέπει νά δώσουμε μάχες πνευματικές.

Ἔσχατον κακὸν. Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Ἔμφυτη καί ζυμωμένη μέ τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη εἶναι γιά πάντα ἡ ἁμαρτία. Τή φέρει μέσα του, κι ἄς μή φαίνεται, οὔτε ἐκδηλώνεται τόσο ἔντονα, στή νηπιακή καί βρεφική του ἡλικία. Τή θεολογική ἄποψη τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος, ἐκφράζοντας κάποιος συγγραφέας, αὐτό ἐννοοῦσε ὅταν ἔλεγε ὅτι: "τά μικρά τά παιδάκια, ἀγγελάκια τ᾽ ἀποκαλοῦμε, ἐνῶ στήν πραγματικότητα εἶναι μικρά "διαβολάκια"! Ἴσως καί αὐτή τήν κακή κληρονομικότητα ἐννοοῦσε ὁ θεόπνευστος Δαβίδ ὅταν ἔγραφε στόν 50ό του ψαλμό: "ἐν ἀνομίαις συνελήφθην, καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ με ἡ μήτηρ μου" (στίχ. 7). Ὁ Ἰώβ τό συγκεκριμενοποιεῖ μέ σαφήνεια καί μάλιστα μέ τρόπο ἐρωτηματικό: "Τίς γάρ καθαρός ἔσται ἀπό ρύπου, ἀλλ᾽ οὐδείς, ἐάν καί μία ἡμέρα ὁ βίος αὐτοῦ ἐπί τῆς γῆς"; (ΙΔ΄ 4-5). Ὁ ἴδιος ἐρωτᾶ κι ὁ ἴδιος δίνει τήν ἀπάντηση.Ἡκληρονομικότητα τοῦ κακοῦ καί τῆς ἁμαρτίας εἶναι ἀναμφισβήτητη. Τό ἠθικό κακό, συνηθέστερα τό λέμε ἁμαρτία, καί ἁμαρτία σημαίνει κάθε πράξη πού ἔρχεται σ᾽ ἀντίθεση μέ τό γραπτό καί τόν ἄγραφο Νόμο τοῦ Θεοῦ. Στό γραπτό Νόμο —τήν Ἁγία Γραφή– οἱ ἐντολές τοῦ Θεοῦ γίνονται σαφέστερες,ὁ δέ Ἰησοῦς Χριστός, τελειοποιεῖ τήν Παλαιά Διαθήκη, κι ἔτσι ἔχουμε τόν τέλειο πιά Νόμο τῆς Καινῆς Διαθήκης. Γιαυτό, ἀληθινά ἁγίους ἀνθρώπους, μόνο ὁ Χριστιανισμός ἀναμορφώνει καί μεταμορφώνει.

Πανθρησκεία – Παγκοσμιοποίησις – Νέα Ἐποχὴ. Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Πολύς λόγος γίνεται τά τελευταῖα χρόνια γιά παγκοσμιοποίηση, Νέα Ἐποχή καί Πανθρησκεία! Μεγάλο θέμα, μέ πολλά ἐρωτηματικά καί ὄχι λιγότερες ἀπαντήσεις. Καί αὐτό, πολύ φυσικό.Ἐάν κάθε ἐποχή ἔχει τά προβλήματά της καί τά ἐρωτηματικά της, ἡ ἐποχή μας ἔχει ξεπεράσει ὅλα τά προηγούμενα.
Εἶναι, καί νομίζω θά παραμείνει ἐάν παραμείνει πρωτοφανής, κατακλυσμική καί ἀποκαλυπτική. Ἀπόδειξη τούτου, τά παγκόσμια γεγονότα στό διεθνῆ χῶρο: Ἐπιστημονικά, τεχνολογικά, ἀστροφυσικά, κοινωνικά, ἀνθρωπολογικά, φιλοσοφικά, καλλιτεχνικά… καί θρησκειολογικά. Ἐάν τώρα, ἀνακατέψουμε ὅλα τά ἀνθρώπινα ἐπιτεύγματα τοῦ νοῦ, ἔχουμε τό λεγόμενο πολυπολιτισμό.
Ἐάν ἀνακατέψουμε ἤ ἄν θέλετε ζυμώσουμε τίς θρησκεῖες μέ τόν ἴδιο τρόπο, τότε θά μᾶς βγεῖ σάν τό καζίνο ἡ Πανθρησκεία! Διαλέξτε καί πάρτε! Ὅ,τι σᾶς ἀρέσει καί ὅ,τι σᾶς βολεύει! Μά θά πεῖτε ὑπάρχουν καί ἄθεοι.

Ὁ καθένας τὴν εὐθύνην του. Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Ὁ καθένας τὴν εὐθύνην του

Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Ἡ οἰκονομική κρίση, σάν ἕνα παγκόσμιο μαῦρο σύννεφο σκέπασε σχεδόν ὁλόκληρο τόν κόσμο. Καί πάντα τό κακό, ὅταν εἶναι καί αἰφνίδιο, δημιουργεῖ πανικό καί τρέμει σύγκορμα ὁ ἄνθρωπος. Σταματάει κι αὐτή ἡ σκέψη του καί ἡ θέλησή του.Ἡμόνη κατάσταση, πού ἐπικρατεῖ, εἶναι ἡ σύγχυση καί ἡ ζάλη.
Κι ὅταν εἶσαι ζαλισμένος, δέν ξέρεις τί κάνεις. Τό σκοτάδι τό λές φῶς καί τό φῶς τό λές σκοτάδι.Ἐάν μάλιστα πλἠττεται ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος καί ἡ οἰκογένειά του τότε τό κακό παίρνει προεκτάσεις καί πολλαπλασιάζεται.
Καί "ἄν δέν ὑπάρχει Θεός, ὅλα ἐπιτρέπονται". «Ἀντί νά κατηγοροῦμε τό Θεό καί νά καταριόμαστε Ἐκεῖνον ἀπό τόν ὁποῖο ἐξαρτᾶται ἡ κάθε μία ἀνάσα μας, θά ἦταν καλύτερα νά λέμε μαζί μέ τόν πολύαθλο Ἰώβ: "Ὁ Κύριος ἔδωκεν, ὁ Κύριος ἀφείλατο, ὡς τῷ Κυρίῳ ἔδοξεν, οὕτω καί ἐγένετο.

«Θέλω νά γίνω ἅγιος». Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

«Θέλω νά γίνω ἅγιος»

Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Τόν τελευταῖο καιρό ἔχει κυκλοφορήσει ἕνας ὡραῖος δίσκος (C.D.) μέ τραγούδια τῶν ὁμάδων τῶν "χελιδονιῶν" – μαθητῶν τῶν μεγάλων τάξεων τοῦ Δημοτικοῦ, καί μέ τίτλο "Ἀγγέλων Συντροφιά". Ἕνα, λοιπόν, ἀπ᾽ τά τραγούδια αὐτά – ἴσως καί τό πιό ἀγαπητό, ἄν κρίνω ἀπ᾽ τίς δυναμικές φωνές τῶν παιδιῶν τῆς χορωδίας – εἶναι αὐτό: «Θέλω νά γίνω ἅγιος, Χριστέ μου, γιατί σ᾽ ἀγαπῶ… Θέλω νά γίνω ἅγιος, κοντά Σου μιά μέρα νά ᾽ρθῶ... Θέλω νά γίνω ἅγιος, μαζί Σου αἰώνια νά ζῶ"…
Ἡ ἁγιότητα δέν εἶναι κάτι τό ἄπιαστο καί ἀκατόρθωτο, οὔτε μόνο γιά νά τό τραγουδοῦν τά παιδιά. Εἶν᾽ ἀλήθεια πώς τά παιδιά διακρίνονται γιά τήν ἁγνότητα καί τήν ἀθωότητά τους. Καί καλά κάνουν, πού μᾶς τό ὑπενθυμίζουν μέ τό τραγούδι τους.
Ἡ ἁγιότητα εἶναι τό κλειδί τοῦ παραδείσου. Μόνο μέ τήν ἁγιότητα θά ἰδοῦμε πρόσωπο Θεοῦ, διότι, "μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονται" (Ματθ. Ε´ 8). Σ᾽ ἐποχές δύσκολες, κρίσιμες, αἰσχρές καί διεστραμμένες, ἔχει πάντοτε ὁ Θεός τούς δικούς Του ἀνθρώπους. Ψυχές ἁγνές, καθαρές, φλογερές καί ἡρωϊκές. Ψυχές, πού πολεμοῦν καί νικοῦν.