Στὴν γενέθλιο ἡμέρα τοῦ Σωτῆρος μας Ιησοῦ Χριστοῦ
Ἁγίου Ἰωάννου, ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, τοῦ Χρυσοστόμου
Ἂς χαιρόμαστε, λοιπόν, καὶ ἂς πανηγυρίζουμε μὲ ἀγαλλίαση, ἀγαπητοί μου.
Γιατί, ἂν ὁ Ἰωάννης (ὁ Πρόδρομος) ποὺ βρισκόταν στὴν κοιλιὰ τῆς μητέρας του, ἀνασκίρτησε ὅταν ἡ Μαρία ἐπισκέφτηκε τὴν Ἐλισάβετ, πολὺ περισσότερο ἐμεῖς, ποὺ εἴδαμε ὄχι τὴ Μαρία, ἀλλὰ τὸν ἴδιο τόν Σωτῆρα μας ποὺ γεννήθηκε σήμερα, πρέπει νὰ σκιρτᾶμε καὶ νὰ πανηγυρίζουμε, νὰ νιώθουμε θαυμασμὸ καὶ κατάπληξη γιὰ τὴν ἀσύλληπτη οἰκονομία τοῦ Θεοῦ ποὺ ὑπερβαίνει κάθε ἀνθρώπινο λογισμό.
Γιατί σκέψου, πόσο σπουδαῖο εἶναι νὰ βλέπεις τὸν ἥλιο νὰ κατεβαίνει ἀπ᾿ τὸν οὐρανὸ καὶ νὰ βαδίζει πάνω στὴ γῆ, καὶ ἀπὸ ἐκεῖ νὰ στέλνει τὶς ἀκτῖνες Τοῦ σὲ ὅλα τὰ δημιουργήματα.
Καὶ ἂν θὰ προκαλοῦσε ἔκπληξη σ᾿ ὅλους ἐκείνους ποὺ θὰ ἔβλεπαν νὰ συμβαίνει αὐτὸ μὲ τὸν αἰσθητὸ ἥλιο, σκέψου, σὲ παρακαλῶ, καὶ συλλογίσου τώρα, πόσο μεγαλειῶδες εἶναι νὰ βλέπουμε τὸν Ἥλιο τῆς δικαιοσύνης νὰ ἀποστέλλει ἀπὸ τὸ ἀνθρώπινο σῶμα Του τὶς ἀκτῖνες Του καὶ νὰ φωτίζει τὶς ψυχές μας.
Ἀπό καιρὸ κι ἐγὼ ἐπιθυμοῦσα νὰ μάθω γιὰ τὴν ἀκριβὴ αὐτὴ ἡμερομηνία τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ. Καὶ ὄχι νὰ τὴ μάθω μόνο ἐγώ, ἀλλὰ μαζὶ μὲ πολλοὺς ἀνθρώπους.
Καὶ εὐχόμουν πάντοτε νὰ εἶναι τόσο γεμᾶτος ὁ τόπος τῆς συγκεντρώσεως, ὅπως τὸν βλέπουμε νὰ εἶναι αὐτὴ τὴ στιγμή.
Ἡ ἐπιθυμία μου, λοιπόν, ἐκπληρώθηκε καὶ πραγματοποιήθηκε. Καὶ ἐνῷ δὲν πέρασαν οὔτε δέκα χρόνια ἀπὸ τότε ποὺ πληροφορηθήκαμε καὶ ἔγινε γνωστὴ σ᾿ ἐμᾶς ἡ ἡμέρα αὐτή, ὅμως ἔγινε μὲ τὸν δικό σας ζῆλο τόσο σπουδαῖα, σὰν νὰ μᾶς παραδόθηκε ἀπὸ τὸ Θεὸ πρὶν ἀπὸ πολλὰ χρόνια.
Γι’ αὐτὸ καὶ δὲν θὰ ἔσφαλε κανεὶς ἂν τὴν ὀνόμαζε καὶ νέα καὶ παλαιὰ μαζί. Νέα, γιατί πρὶν ἀπὸ λίγο τὴ γνωρίσαμε, παλαιὰ καὶ ἀρχαῖα, γιατί ἔγινε γρήγορα συνομήλικη μὲ τὶς πιὸ παλαιές, κι ἔφτασε στὴν ἴδια ἡλικία μ᾿ ἐκεῖνες.
Ὅπως, δηλαδή, τὰ χυμώδη καὶ καρποφόρα φυτὰ ἀναπτύσσονται καὶ καρποφοροῦν σὲ πολὺ μικρὸ χρονικὸ διάστημα ἀπ᾿ τὴ στιγμὴ ποὺ θὰ φυτευθοῦν, ἔτσι καὶ ἡ ἡμέρα (ἡ ἑορτὴ) αὐτή, ποὺ ἦταν γνωστὴ στοὺς χριστιανοὺς τῆς Δύσης ἀπὸ παλαιά, καὶ σὲ μᾶς ἔγινε γνωστὴ τώρα κι ὄχι πρὶν ἀπὸ πολλὰ χρόνια, τόσο γρήγορα διαδόθηκε καὶ καρποφόρησε, ὅσο μπορεῖτε νὰ δεῖτε τώρα, ποὺ γέμισε ὁ αὐλόγυρος καὶ ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἀσφυκτικὰ γεμάτη ἀπὸ τὸ πλῆθος τῶν συγκεντρωθέντων.
Τὴν ἀμοιβή, λοιπόν, τὴν ἀντάξια πρὸς τὸ μεγάλο ἐνδιαφέρον σας, νὰ τὴν περιμένετε ἀπὸ τὸ Χριστό, ποὺ σήμερα γεννήθηκε ὡς ἄνθρωπος. Ἐκεῖνος θὰ σᾶς ἀμείψει ὁπωσδήποτε γιὰ τὴν προθυμία σας αὐτή.
Γιατί ἡ ἀγάπη καὶ τὸ ἐνδιαφέρον σας γιὰ τούτη τὴν ἑόρτιο ἡμέρα εἶναι πολὺ μεγάλη ἀπόδειξη τῆς ἀγάπης ποὺ νιώθετε γιὰ τὸν γεννηθέντα Χριστό. Ἂν πρέπει ὅμως κι ἐμεῖς οἱ συνάνθρωποί σας κάτι νὰ προσφέρουμε, θὰ προσφέρουμε ὅ,τι μποροῦμε, ἢ μᾶλλον ὅσα ἐπιτρέψει ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ νὰ ποῦμε γιὰ τὴ δική σας ὠφέλεια.
Τί ἐπιθυμεῖτε λοιπὸν ν᾿ ἀκούσετε σήμερα; Μὰ τί ἄλλο παρὰ γιὰ τὴν ἡμέρα αὐτὴ ποὺ ἑορτάζουμε.
Γιατί γνωρίζω καλά, ὅτι ἀκόμη καὶ σήμερα πολλοὶ λογομαχοῦν μεταξύ τους, καὶ ἄλλοι μὲν κατακρίνουν, ἄλλοι δὲ ὑποστηρίζουν τὴν ἑορτὴ αὐτή.
Καὶ γίνεται παντοῦ πολλὴ συζήτηση γιὰ τὴν ἡμέρα αὐτή, καὶ ἄλλοι τὴν κατηγοροῦν ὅτι εἶναι καινούρια καὶ πρόσφατη καὶ θεσπίστηκε τώρα τελευταία, ἐνῷ ἄλλοι τὴν ὑπερασπίζονται ὅτι εἶναι παλαιὰ καὶ ἀρχαιότατη, ἀφοῦ ἤδη οἱ προφῆτες προφήτευσαν τὴ γέννηση τοῦ Χριστοῦ καὶ ἀπὸ πολλὰ χρόνια ἦταν γνωστὴ καὶ σπουδαία γιὰ ὅσους κατοικοῦν ἀπὸ τὴ Θράκη μέχρι τα Γάδειρα.
Ἐμπρός, λοιπόν, ἂς μιλήσουμε γι᾿ αὐτά. Γιατί ἄν, ἐνῷ ἀκόμη ὑπάρχει ἀμφισβήτηση γύρω ἀπ᾿ τὴν ἑορτὴ αὐτή, τὴν τιμᾶτε τόσο, εἶναι ὁλοφάνερο ὅτι ἂν γίνει πιὸ γνωστή, θὰ εἶναι πολὺ μεγαλύτερο τὸ ἐνδιαφέρον γι᾿ αὐτή, γιατί ἡ ἀποσαφήνιση ποὺ θὰ γίνει μὲ τὴν ὁμιλία, θὰ αὐξήσει τὸν σεβασμό σας πρὸς αὐτή.
Ἔχω λοιπὸν νὰ προβάλω τρεῖς ἀποδείξεις, μὲ τὶς ὁποῖες θὰ μάθουμε σίγουρα, ὅτι αὐτὴ εἶναι ἡ ἐποχὴ ποὺ γεννήθηκε ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Θεὸς Λόγος. Καὶ γι᾿ αὐτὲς τὶς τρεῖς ὑπάρχει μία ἀπόδειξη, τὸ ὅτι ἡ ἑορτὴ κατέστη γνωστὴ τόσο γρήγορα κι ἔφτασε σὲ τόσο ὕψος μεγαλοπρέπειας καὶ δόξας. Κι ἐκεῖνο ποὺ ἔλεγε ὁ Γαμαλιὴλ σχετικὰ μὲ τὴ χριστιανικὴ διδασκαλία, ὅτι «ἂν προέρχεται ἀπὸ ἀνθρώπους, θὰ ἐξαφανιστεῖ, ἂν ὅμως προέρχεται ἀπὸ τὸν Θεό, δὲν μπορεῖτε νὰ τὴν ἐξαφανίσετε, καὶ προσέξτε μήπως φανεῖτε καὶ θεομάχοι» (Πράξ. 5, 38-39), αὐτὸ θὰ ἔλεγα κι ἐγὼ γιὰ τούτη τὴν ἡμέρα, ὅτι ἐπειδὴ δηλαδὴ ὁ Θεὸς Λόγος ἐκ τοῦ Θεοῦ προέρχεται, γι΄αυτό ὄχι μόνο δὲν ἐξαφανίστηκε ἡ ἑορτὴ αὐτή, ἀλλὰ καὶ γίνεται μεγαλοπρεπέστερη καὶ γνωστότερη χρόνο μὲ τὸν χρόνο.
Γι΄αυτό καὶ ἡ χριστιανικὴ διδασκαλία κατέκτησε ὅλη τὴν οἰκουμένη μέσα σὲ λίγα χρόνια, ἂν καὶ αὐτοὶ ποὺ τὴν κήρυξαν παντοῦ ἦταν σκηνοποιοί, ψαρᾶδες, ἀγράμματοι καὶ ἁπλοικοὶ ἄνθρωποι.
Μὰ τὸ ὅτι ἐκεῖνοι ποὺ τὴν κήρυξαν δὲν ἦταν σπουδαῖοι, δὲν δυσκόλεψε τὴ διάδοσή της, γιατί ἡ δύναμη τοῦ περιεχομένου της ἦταν ἰσχυρότερη ἀπ᾿ ὅλα, καὶ ἐξουδετέρωνε ὅλα τὰ ἐμπόδια δείχνοντας τὴ δύναμή της.
Ὁ ΧΡΙΣΤΟΣ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΒΗΘΛΕΕΜ.
2. Ἂν ὅμως κάποιος ἀπ᾿ αὐτοὺς ποὺ δημιουργοῦν ἔριδες, δὲν παραδέχεται ὅσα εἶπα, μπορῶ νὰ προβάλω καὶ δεύτερη ἀπόδειξη.
Ποιά εἶναι αὐτή; Εἶναι ἐκείνη ποὺ βγαίνει ἀπ᾿ ὅσα διαβάζουμε μὲς στὰ Εὐαγγέλια γιὰ τὴν ἀπογραφή.
Λέει, λοιπόν, ὁ Εὐαγγελιστής: «Τὶς ἡμέρες ἐκεῖνες βγῆκε διάταγμα ἀπὸ τὸν Καίσαρα Αὔγουστο νὰ ἀπογραφεῖ ὅλη ἡ οἰκουμένη.
Αὐτὴ εἶναι ἡ πρώτη ἀπογραφὴ ποὺ ἔγινε ὅταν διοικητὴς τῆς Συρίας ἦταν ὁ Κυρήνιος. Καὶ πήγαιναν ὅλοι νὰ ἀπογραφοῦν, καθένας στὴν ἰδιαίτερη πατρίδα του.
Πῆγε καὶ ὁ Ἰωσὴφ ἀπὸ τὴ Γαλιλαία, ἀπὸ τὴν πόλη Ναζαρέτ, στὴν Ἰουδαία στὴν πόλη του Δαβίδ, ποὺ τὸ ὄνομά της εἶναι Βηθλεέμ, γιατί (ὁ Ἰωσὴφ) καταγόταν ἀπ᾿ τὴν οἰκογένεια καὶ τὴ φυλή του Δαβίδ, γιὰ νὰ ἀπογραφεῖ μαζὶ μὲ τὴ Μαρία τὴ μνηστή του, ποὺ ἦταν ἔγκυος.
Μόλις ὅμως αὐτοὶ ἔφτασαν ἐκεῖ, ἦρθε ἡ ὥρα νὰ γεννήσει αὐτή. Καὶ γέννησε τὸν Υἱό Της τὸν πρωτότοκο, καὶ τὸν σπαργάνωσε καὶ τὸν ἔβαλε νὰ κοιμηθεῖ μὲς στὴ φάτνη, γιατί δὲν εἶχαν τόπο στὸ κατάλυμα» (Λουκ. 2, 1-7)).
Ἀπ᾿ αὐτὰ γίνεται φανερὸ πὼς (ὁ Χριστὸς) γεννήθηκε κατὰ τὴν πρώτη ἀπογραφή. Καὶ εἶναι δυνατό, ὅποιος ἐπιθυμεῖ νὰ γνωρίζει μὲ ἀκρίβεια, νὰ ἐρευνήσει τοὺς ἀρχαίους δημόσιους κώδικες τῆς Ρώμης καὶ νὰ μάθει τὸν χρόνο τῆς ἀπογραφῆς.
Θά ᾿λεγε ὅμως κάποιος: «Καὶ τί μᾶς ἐνδιαφέρει, ἀφοῦ εἴμαστε μακριὰ ἀπὸ τὴ Ρώμη καὶ ποτὲ δὲν τὴν ἐπισκεφτήκαμε;».
Ἄκου ὅμως καὶ μὴν ἀμφισβητεῖς, γιατί παραλάβαμε τὴν ἡμέρα αὐτὴ ἀπὸ ἐκείνους ποὺ γνωρίζουν ὅλα αὐτὰ μὲ ἀκρίβεια καὶ διαμένουν σ᾿ αὐτὴ τὴν πόλη. Γιατί ἐκεῖνοι ποὺ μένουν ἐκεῖ, γιορτάζουν πρὶν ἀπὸ πολλὰ χρόνια καὶ ἀπὸ παλιὰ παράδοση, κι αὐτοὶ τώρα μας τὴν γνώρισαν.
Οὔτε ἄλλωστε ὁ Εὐαγγελιστὴς μᾶς ἀνέφερε ἄσκοπα τὴν ἐποχὴ ἐκείνη, ἀλλὰ σκόπιμα μᾶς τὸ φανέρωσε, γιὰ νὰ μᾶς κάνει γνωστὴ τὴν ἡμερομηνία αὐτὴ καὶ νὰ μᾶς καταδείξει τὸ σχέδιο τῆς οἰκονομίας τοῦ Θεοῦ.
Γιατί ὁ Αὔγουστος δὲν ἔβγαλε τότε αὐτὸ τὸ διάταγμα ἀπὸ δική του θέληση οὔτε μὲ δική του πρωτοβουλία, ἀλλὰ ὁ Θεός τοῦ τὸ ἔβαλε στὸν νοῦ του, γιὰ νὰ τὸν κάνει νὰ ὑπηρετήσει ἀκόμη καὶ παρὰ τὴ θέλησή του τὴ γέννηση τοῦ Μονογενοῦς.
Καὶ πῶς αὐτό –θὰ διερωτιόταν κανείς- συντελεῖ σ᾿ αὐτὸ τὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ; Δὲν εἶναι οὔτε μικρὸ οὔτε τυχαῖο αὐτό, ἀγαπητέ, ἀλλὰ πολὺ μεγάλο καὶ ἕνα ἀπὸ τὰ ἀναγκαῖα καὶ τὰ σπουδαῖα. Ποιό λοιπὸν εἶναι αὐτό;
Ἡ Γαλιλαία εἶναι περιοχὴ τῆς Παλαιστίνης καὶ ἡ Ναζαρὲτ πόλη της Γαλιλαίας. Καὶ ἡ Ἰουδαία ἐπίσης εἶναι κάποια περιοχὴ ποὺ ἔτσι τὴν ὀνομάζουν οἱ κάτοικοί της, καὶ ἡ Βηθλεὲμ εἶναι πόλη τῆς Ἰουδαίας.
Ὅλοι οἱ προφῆτες προφήτευσαν πὼς ὁ Χριστὸς θὰ ἔρθει ὄχι ἀπὸ τὴ Ναζαρέτ, ἀλλὰ ἀπ᾿ τὴ Βηθλεέμ, καὶ ὅτι ἐκεῖ θὰ γεννηθεῖ.
Νὰ λοιπόν, τί λένε οἱ Γραφές: «Καὶ σὺ Βηθλεὲμ ποὺ ἀνήκεις στὴν περιοχὴ τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα, δὲν εἶσαι ἡ πιὸ ἀσήμαντη ἀπ᾿ τὶς κυριώτερες πόλεις τῆς Ἰουδαίας• γιατί ἀπὸ σένα θὰ προέλθει ὁ ἡγεμόνας ποὺ θὰ διδάξει καὶ θὰ ὁδηγήσει τὸ λαό μου τὸν Ἰσραήλ» (Μάτθ. 2, 6).
Καὶ οἱ Ἰουδαῖοι ποὺ ρωτήθηκαν τότε ἀπὸ τὸν Ἡρώδη, ποῦ γεννήθηκε ὁ Χριστός, τοῦ ἀνέφεραν αὐτὴ τὴ μαρτυρία. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὅταν ὁ Φίλιππος εἶπε: «Βρήκαμε τὸν Ἰησοῦ ἀπὸ τὴν Ναζαρέτ», καὶ τὸν ρώτησε ὁ Ναθαναήλ: «Εἶναι δυνατὸν νὰ προέλθει κάτι καλὸ ἀπὸ τὴ Ναζαρέτ;», ὁ Χριστὸς εἶπε γι' αὐτόν: «Νὰ ἕνας πραγματικὸς Ἰσραηλίτης ποὺ δὲν ἔχει πονηρία μέσα του» (Ἰωάν. 1, 35-47).
Ἀλλά, θὰ ρωτοῦσε κανείς, γιατί ἐπαίνεσε ὁ Χριστὸς τὸν Ναθαναήλ; Γιατί δὲν παρασύρθηκε ὁ Ναθαναὴλ ἀπ᾿ τὴν ἀναγγελία τοῦ Φιλίππου, καὶ γνώριζε μὲ σαφήνεια καὶ ἀκρίβεια ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν ἔπρεπε νὰ γεννηθεῖ στὴ Ναζαρὲτ οὔτε στὴ Γαλιλαία, ἀλλὰ στὴν Ἰουδαία καὶ μάλιστα στὴ Βηθλεέμ, ὅπως κι ἔγινε.
Ἐπειδή, λοιπόν, ὁ μὲν Φίλιππος δὲν τὸ πρόσεξε, ὁ δὲ Ναθαναὴλ ὡς νομομαθὴς ἀπάντησε σύμφωνα πρὸς τοὺς λόγους τῆς ἀνωτέρω προφητείας, γνωρίζοντας ὅτι δὲν θὰ ἔλθει ὁ Χριστὸς ἀπὸ τὴ Ναζαρέτ, γι΄αυτό ὁ Χριστὸς εἶπε: «Νὰ ἕνας πραγματικὸς Ἰσραηλίτης ποὺ δὲν ἔχει πονηρία μέσα του».
Γι’αὐτό καὶ κάποιοι Ἰουδαῖοι ἔλεγαν στὸ Νικόδημο: «Ἐρεύνησε καὶ δές, ὅτι δὲν γεννήθηκε προφήτης στὴ Γαλιλαία» (Ἰωάν. 7, 5).
Καὶ ἀλλοῦ πάλι: «ὁ Χριστὸς δὲν θὰ ἔλθει ἀπὸ τὴν κώμη Βηθλεέμ, ἀπ᾿ τὴν ὁποία ἦταν κι ὁ Δαβίδ; (Ἰωάν. 7, 42).
Καὶ ὅλοι εἶχαν τὴν ἴδια γνώμη, ὅτι σίγουρα ὁ Χριστὸς ἔπρεπε ἀπὸ ἐκεῖ νὰ ἔλθει (ἀπ᾿ τὴν Ἰουδαία) καὶ ὄχι ἀπ᾿ τὴ Γαλιλαία.
Ἐπειδή, λοιπόν, ὁ Ἰωσὴφ καὶ ἡ Μαρία, ποὺ ἦταν κάτοικοι τῆς Βηθλεέμ, τὴν ἐγκατέλειψαν καὶ ἐγκαταστάθηκαν στὴ Ναζαρέτ, ὅπου καὶ διέμειναν (πρᾶγμα βέβαια ποὺ συμβαίνει συνήθως σὲ πολλοὺς ἀνθρώπους, νὰ ἐγκαταλείπουν, δηλαδή, τὶς πόλεις ποὺ γεννήθηκαν καὶ νὰ διαβιοῦν σὲ ἄλλες πόλεις στὶς ὁποῖες δὲν γεννήθηκαν), κι ἔπρεπε ὁ Χριστὸς νὰ γεννηθεῖ στὴ Βηθλεέμ, βγῆκε διάταγμα, ποὺ καὶ χωρὶς τὴ θέλησή τους τοὺς ἀνάγκαζε νὰ πᾶνε σ᾿ αὐτὴ τὴν πόλη, γιατί ἔτσι εἶχε προνοήσει ὁ Θεός.
Γιατί ὁ νόμος ποὺ ἀπαιτοῦσε ἀπ᾿ τὸν καθένα νὰ ἀπογραφεῖ στὴν ἰδιαίτερη πατρίδα του, τοὺς ἀνάγκασε νὰ ξεσηκωθοῦν ἀπὸ ἐκεῖ, ἐννοῶ ἀπὸ τὴ Ναζαρέτ, καὶ νὰ ἔλθουν στὴ Βηθλεὲμ γιὰ νὰ ἀπογραφοῦν. Ἀκριβῶς αὐτὸ ὑπονοοῦσε καὶ ὁ Εὐαγγελιστὴς ὅταν ἔλεγε: «Πῆγε καὶ ὁ Ἰωσὴφ ἀπὸ τὴ Γαλιλαία, ἀπὸ τὴν πόλη Ναζαρὲτ στὴν Ἰουδαία, στὴν πατρίδα του Δαβίδ, γιὰ νὰ ἀπογραφεῖ μαζὶ μὲ τὴ μνηστή του ποὺ ἦταν ἔγκυος. Καὶ συνέβη, ὅταν αὐτοὶ ἦταν ἐκεῖ, νὰ συμπληρωθοῦν οἱ μέρες ποὺ θὰ γεννοῦσε ἡ Μαρία, καὶ γέννησε τὸν γιό της τὸν πρωτότοκο» (Λούκ. 2, 4-7).
Ἡ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.
3. Εἶδες, ἀγαπητέ, τὴν οἰκονομία (σχέδιο) τοῦ Θεοῦ, ποὺ ρυθμίζει τὰ ζητήματά Του μὲ τὸ νὰ χρησιμοποιεῖ ὡς ὄργανά Του τοὺς πιστοὺς καὶ τοὺς ἀπίστους; Κι αὐτὸ γιὰ νὰ μάθουν οἱ ἄπιστοι πόσο ἀξίζει ἡ εὐσέβεια καὶ πόση εἶναι ἡ δύναμη τοῦ Θεοῦ.
Καὶ ὁ μὲν ἀστέρας ὁδήγησε τοὺς Μάγους ἀπὸ τὴν Ἀνατολή, τὸ δὲ διάταγμα ἔφερε τὴ Μαριὰμ στὸν τόπο ποὺ προφήτευσαν οἱ προφῆτες ὅτι θὰ εἶναι ἡ πατρίδα τοῦ Χριστοῦ.
Ἀπὸ αὐτὸ μαθαίνουμε ὅτι καὶ ἡ Παρθένος καταγόταν ἀπὸ τὸ γένος του Δαβίδ. Ἀφοῦ ἦταν, δηλαδή, ἀπὸ τὴ Βηθλεέμ, εἶναι προφανὲς ὅτι ἦταν καὶ ἀπὸ τὴν οἰκογένεια καὶ τὴ φυλή του Δαβίδ. Αὐτὸ καὶ προηγουμένως μας τὸ δήλωσε ὁ Εὐαγγελιστὴς μὲ ὅσα ἔλεγε: «Πῆγε καὶ ὁ Ἰωσὴφ ἀπὸ τὴ Γαλιλαία μαζὶ μὲ τὴ Μαρία, γιατί ἦταν ἀπ᾿ τὴ γενιὰ καὶ τὴ φυλή του Δαβίδ» (Λούκ. 2, 4).
Ἐπειδή, λοιπόν, γνωρίσαμε τὸ γενεαλογικὸ δένδρο τοῦ Ἰωσήφ (βλ. Μάτθ. 1, 1-16), τοὺς προγόνους ὅμως τὴ Μαρίας κανένας δὲν μᾶς τοὺς ἀπαρίθμησε ὅπως τοὺς προγόνους τοῦ Ἰωσήφ, καὶ γιὰ νὰ μὴν ἀμφιβάλλεις καὶ ρωτᾶς: «ἀπὸ ποῦ φαίνεται ὅτι καὶ αὐτὴ (ἡ Μαρία) κατάγεται ἀπὸ τὸ γένος του Δαβίδ;» ἄκουσε:
«Τὸν ἕκτο μῆνα ἀπέστειλε ὁ Θεὸς τὸν ἄγγελο Γαβριὴλ σὲ μιὰ πόλη της Γαλιλαίας, τῆς ὁποίας τὸ ὄνομα ἦταν Ναζαρέτ, σὲ μιὰ παρθένο μνηστευμένη μὲ ἕναν ἄνθρωπο τοῦ ὁποίου τὸ ὄνομα ἦταν Ἰωσήφ, καὶ καταγόταν ἀπ᾿ τὴ γενιά του Δαβίδ» (Λουκ. 1, 26-27).
Τὴ φράση «καταγόταν ἀπ᾿ τὴ γενιά του Δαβίδ», πρέπει νὰ θεωρήσουμε πὼς εἰπώθηκε γιὰ τὴν Παρθένο. Αὐτὸ λοιπὸν ἔγινε φανερὸ καὶ μὲ αὐτά. Γι΄αυτό ἐκδόθηκε καὶ τὸ διάταγμα καὶ ἡ ἀπόφαση αὐτή, γιὰ νὰ ὁδηγηθοῦν αὐτοὶ στὴ Βηθλεέμ.
Μόλις ἔφτασαν στὴν πόλη, ἀμέσως γεννήθηκε ὁ Ἰησοῦς. Γι΄αυτό καὶ Τὸν ἔβαλαν νὰ πλαγιάσει στὴ φάτνη ὡς βρέφος, γιατί συγκεντρώθηκαν τότε πολλοὶ ἀπὸ πολλὰ μέρη καὶ κατέλαβαν τὰ καταλύματα καὶ δημιούργησαν μεγάλη ἔλλειψη χώρου.
Γι΄αὐτό καὶ οἱ Μάγοι ἐκεῖ Τὸν προσκύνησαν.
Γιὰ νὰ σᾶς προσφέρω ὅμως μία σαφέστερη καὶ πειστικότερη ἀπόδειξη, σᾶς παρακαλῶ νὰ μὲ προσέξετε λίγο περισσότερο• γιατί θέλω νὰ σᾶς διηγηθῶ μεγάλη ἱστορία καὶ νὰ σᾶς διαβάσω παλαιοὺς νόμους, ὥστε μὲ ὅλα αὐτὰ νὰ καταλάβετε καλύτερα αὐτὰ ποὺ τώρα λέω.
Ὑπήρχε στοὺς Ἰουδαίους κάποιο παλαιὸ ἔθιμο. Ἀλλὰ καλύτερα νὰ μεταφερθοῦμε ἀκόμα παλαιότερα, ὅταν ὁ Θεὸς λύτρωσε τοὺς Ἑβραίους ἀπὸ τὰ βάσανα καὶ τὴ βάρβαρη τυραννία τῶν Αἰγυπτίων.
Βλέποντάς τους ὅτι ἦταν ἀκόμη ἀρκετὰ ἀσεβεῖς καὶ ὅτι τοὺς συγκινοῦσαν τὰ ὑλικὰ πράγματα καὶ ὅτι θαύμαζαν τὴν ὀμορφιὰ καὶ μέγεθος τῶν ναῶν, τοὺς ἔδωσε ἐντολὴ νὰ χτίσουν ναό, ποὺ νὰ ξεπερνᾶ ὅλους τοὺς ναοὺς τῆς γῆς ὄχι μόνο στὴν πολυτέλεια τῶν ὑλικῶν, οὔτε στὴν ποικιλία τῆς τέχνης, ἀλλὰ καὶ στὸ σχῆμα τῆς οἰκοδομῆς.
Καὶ ὅπως ὁ φιλόστοργος πατέρας ποὺ βρῆκε τὸν γιό του, ὁ ὁποῖος γιὰ πολὺ καιρὸ συναναστράφηκε μὲ ἁμαρτωλούς, διεφθαρμένους καὶ ἄσωτους ἀνθρώπους καὶ ἀπόλαυσε πολλὲς ἁμαρτίες, τοῦ προσφέρει ἁπλόχερα τὰ πάντα μὲ σύνεση καὶ πολλὴ λεπτότητα, ὥστε νὰ μὴ στενοχωριέται ἐνθυμούμενος τὰ περασμένα οὔτε καὶ νὰ τὰ νοσταλγήσει, ἔτσι καὶ ὁ Θεός, βλέποντας τοὺς Ἰουδαίους νὰ συγκινοῦνται ἀπὸ τὰ ὑλικὰ πράγματα, προσφέρει σ᾿ αὐτοὺς ἀφθονία ἀγαθῶν γιὰ νὰ μὴν ἐπιθυμήσουν τὴν κατάσταση ἢ τὰ ἀγαθὰ τῶν Αἰγυπτίων.
Καὶ τοὺς βάζει νὰ κατασκευάσουν τὸν ναὸ ὅμοιο μὲ τὸν κόσμο ὅλο, τὸν αἰσθητὸ καὶ τὸν νοητό.
Ὅπως δηλαδὴ ὑπάρχει γῆ καὶ οὐρανὸς καὶ μεταξύ τους τὸ διάστημα τοῦ στερεώματος, κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο ἔδωσε ἐντολὴ νὰ κατασκευαστεῖ κι ὁ ναός.
Καὶ ἀφοῦ χώρησε σὲ δύο τὸν ναὸ αὐτὸ καὶ τοποθέτησε στὴ μέση τὸ καταπέτασμα, ἐπέτρεψε νὰ μπαίνουν ὅλοι στὸ τμῆμα ποὺ εἶναι ἔξω ἀπὸ τὸ καταπέτασμα, στὸ τμῆμα ὅμως ποὺ εἶναι μετὰ ἀπὸ αὐτό, ἀπαγόρευσε σὲ ὅλους νὰ μπαίνουν ἐκτὸς ἀπὸ τὸν ἀρχιερέα. Καὶ ὅτι δὲν ἀποτελοῦν δική μου φαντασία αὐτά, ἀλλ᾿ ὅτι κατασκευάστηκε ὁ ναὸς κατὰ τὸ πρότυπο τοῦ σύμπαντος, πρόσεξε τί λέει ὁ Παῦλος ἀναφερόμενος στὸν Χριστό, ποὺ ἀνέβηκε στὸν οὐρανό:
«ὁ Χριστὸς δὲν εἰσῆλθε σὲ ἅγια καμωμένα ἀπὸ ἀνθρώπους, ποὺ εἶναι ἀπομίμηση τῶν ἀληθινῶν» (Ἔβρ. 9, 24), δείχνοντας ἔτσι ὅτι τὰ ἐπίγεια ἅγια ἦταν ἀπομίμηση τῶν ἀληθινῶν.
Καὶ γιὰ τὸ ὅτι τὸ καταπέτασμα χώριζε τὰ Ἅγια τῶν ἁγίων ἀπὸ τὰ ἐξωτερικὰ ἅγια, ὅπως ὁ οὐρανὸς χωρίζει ὅσα βρίσκονται πάνω ἀπ᾿ αὐτὸν ἀπ᾿ ὅλα ὅσα βρίσκονται πρὸς τὸ μέρος μας, πρόσεξε πὼς κι αὐτὸ ὑποδηλώνεται μὲ τὸ νὰ χαρακτηριστεῖ ὁ οὐρανὸς ὡς καταπέτασμα.
Μιλῶντας (ὁ Παῦλος) γιὰ τὴν ἐλπίδα, ὅτι δηλαδὴ ἀποτελεῖ ἀσφαλῆ καὶ ἀκλόνητη ἄγκυρα γιὰ τὴ ζωή μας, πρόσθεσε: «αὐτὴ εἰσέρχεται στὸ ἐσώτερο μέρος τοῦ καταπετάσματος, ἐκεῖ ποὺ εἰσῆλθε γιὰ νὰ μᾶς ἀνοίξει τὸ δρόμο ὁ Ἰησοῦς, δηλαδὴ πάνω ἀπὸ τὸν οὐρανό» (Ἔβρ. 6, 19-20).
Βλέπεις, λοιπόν, ὅτι ὀνόμασε τὸν οὐρανὸ καταπέτασμα; Ἔξω ἀπὸ τὸ καταπέτασμα βρισκόταν ἡ λυχνία, καὶ ἡ τράπεζα, καὶ ὁ χάλκινος βωμός, πάνω στὸν ὁποῖο προσφέρονταν θυσίες καὶ ὁλοκαυτώματα.
Ὄπισθεν τοῦ καταπετάσματος καὶ στὸ ἐσωτερικὸ μέρος τοῦ ναοῦ βρισκόταν ἡ κιβωτός, καλυμμένη σ᾿ ὅλη τὴν ἐπιφάνειά της μὲ χρυσάφι, περιέχουσα μέσα της τὶς πλάκες ποὺ ἦταν γραμμένη ἡ διαθήκη (οἱ ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ), τὴ χρυσῆ στάμνα (μὲ τὸ μάννα) καὶ τὸ ραβδί του Ἀαρῶν ποὺ βλάστησε θαυματουργικὰ• μαζὶ μὲ τὴν κιβωτὸ βρισκόταν καὶ ὁ χρυσὸς βωμός, ὄχι γιὰ θυσίες καὶ ὁλοκαυτώματα, ἀλλὰ μόνο γιὰ θυμίαμα.
Καὶ σὲ ὅλους ἐπιτρεπόταν νὰ εἰσέρχονται στὸ ἐξωτερικὸ μέρος, στὸ ἐσωτερικὸ ὅμως μέρος μόνο στὸν ἀρχιερέα.
Γιὰ ὅλα αὐτὰ θὰ σᾶς παρουσιάσω πάλι τὴ μαρτυρία τοῦ Παύλου, ποὺ λέγει περίπου τὰ ἑξῆς: «Γίνονταν λατρευτικὲς τελετὲς καὶ στὴν πρώτη σκηνὴ καὶ στὸ κοσμικό, στὸ ἅγιο, μέρος τοῦ ναοῦ» (Ἐβρ. 9, 1).
Ὀνομάζει κοσμικὸ μέρος τοῦ ναοῦ αὐτὸ ποὺ βρισκόταν ἔξω ἀπὸ τὸ καταπέτασμα, ἐπειδὴ ἐπιτρεπόταν στὸν καθένα νὰ εἰσέρχεται ἐλεύθερα• «Σ᾿ αὐτὸ βρισκόταν ἡ λυχνία καὶ ἡ τράπεζα καὶ ἡ πρόθεση τῶν ἄρτων.
Στὸ ἐσώτερο μέρος τοῦ καταπετάσματος βρισκόταν μιὰ σκηνὴ ποὺ ὀνομαζόταν Ἅγια τῶν ἁγίων, μέσα στὴν ὁποία βρίσκονταν τὸ χρυσὸ θυμιατήριο, ἡ κιβωτὸς τῆς διαθήκης, καλυμμένη σ᾿ ὅλη της τὴν ἐπιφάνεια μὲ χρυσάφι.
Μὲς στὴν κιβωτὸ βρίσκονταν ἡ χρυσῆ στάμνα ποὺ περιεῖχε τὸ μάννα, ἡ ράβδος του Ἀαρῶν ποὺ βλάστησε καὶ οἱ πλάκες τῆς διαθήκης.
Πάνω ἀπ᾿ αὐτὴ βρίσκονταν Χερουβὶμ ἔνδοξα ποὺ φύλαγαν τὸ θυσιαστηρίο. Κι ἔτσι ὅπως ἦταν κατασκευασμένα αὐτά, στὴ μὲν πρώτη σκηνὴ εἰσέρχονταν πάντοτε οἱ ἱερεῖς καὶ ἐκτελοῦσαν τὰ σχετικὰ μὲ τὴ λατρεία, στὴ δεύτερη ὅμως εἰσήρχετο μιὰ φορὰ τὸ χρόνο μονάχος ὁ ἀρχιερέας, ὄχι χωρὶς αἷμα, ποὺ τὸ προσφέρει γιὰ τὸν ἑαυτό του καὶ τὶς ἀκούσιες ἁμαρτίες τοῦ λαοῦ» (Ἐβρ. 9, 2-7).
Βλέπεις, λοιπόν, ὅτι σ᾿ αὐτὸ εἰσέρχεται καὶ μόνος ὁ ἀρχιερέας καὶ γιὰ μία καὶ μόνη φορὰ τὸ χρόνο;
4. «Ποιά σχέση, ὅμως, ἔχουν αὐτά», θὰ ρωτοῦσε κανείς, «μὲ τὴν ἡμέρα γιὰ τὴν ὁποία μιλᾶμε;»
Ἀναμείνατε λίγο ἀκόμη καὶ μὴν ἀνησυχεῖτε. Γιατί ἀπὸ τὴν κορυφὴ σκάβουμε τὴν πηγὴ καὶ βιαζόμαστε νὰ φτάσουμε στὴν ἄκρη της, ὥστε μὲ εὐκολία νὰ γίνουν φανερὰ ὅλα αὐτὰ σὲ σᾶς.
Καλύτερα ὅμως, γιὰ νὰ μὴ γίνει ἡ ὁμιλία μου δυσνόητη γιὰ πολλὴ ὥρα καὶ ἀποβεῖ σὲ βάρος σας ἡ μεγάλη διάρκειά της, νὰ σᾶς πῶ τώρα τὴν αἰτία ποὺ μὲ ἔκανε νὰ ἀναφέρω ὅλα αὐτά.
Ποιά εἶναι, λοιπόν, ἡ αἰτία; Ὅταν ἡ Ἐλισάβετ ἦταν ἕξι μηνῶν ἔγκυος γιὰ νὰ γεννήσει τὸν Ἰωάννη, τότε ἄρχισε ἡ ἐγκυμοσύνη τῆς Μαρίας. Ἂν μάθουμε λοιπὸν ποιός ἦταν ἐκεῖνος ὁ ἕκτος μῆνας, θὰ ξέρουμε καὶ πότε ἄρχισε ἡ ἐγκυμοσύνη τῆς Μαρίας.
Ἔπειτα, ἀφοῦ μάθουμε πότε ἄρχισε ἡ ἐγκυμοσύνη, θὰ ξέρουμε καὶ τὸ χρόνο τῆς γεννήσεως (τοῦ Χριστοῦ), ἀφοῦ μετρήσουμε ἐννιὰ μῆνες ἀπὸ τὴ σύλληψη.
Πώς θὰ μάθουμε, λοιπόν, ποιός ἦταν ὁ ἕκτος μῆνας τῆς ἐγκυμοσύνης τῆς Ἐλισάβετ; Ἂν μάθουμε ποιός ἦταν ὁ μῆνας ποὺ ἔγινε ἡ σύλληψη. Ἀλλὰ μὲ ποιόν τρόπο θὰ μάθουμε ποιός ἦταν ὁ μῆνας ποὺ συνέλαβε;
Ἂν μάθουμε ποιά ἐποχὴ ὁ σύζυγός της Ζαχαρίας πληροφορήθηκε ἀπὸ τὸν ἄγγελο τὴ χαρμόσυνη εἴδηση. Καὶ αὐτὸ πῶς θὰ τὸ μάθουμε; Ἀπὸ τὶς θεῖες Γραφές.
Ὅπως μᾶς λέει τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο, ὁ ἄγγελος ἔφερε τὴν χαρμόσυνη εἴδηση στὸ Ζαχαρία ἐνῷ αὐτὸς βρισκόταν στὰ Ἅγια τῶν ἁγίων καὶ τοῦ ἀνακοίνωσε τὴ γέννηση τοῦ Ἰωάννη.
Ἂν λοιπὸν ἀποδειχθεῖ μὲ σαφήνεια ἀπὸ τὴν Ἁγία Γραφὴ ὅτι μόνο μία φορὰ τὸ χρόνο εἰσήρχετο ὁ ἀρχιερέας στὰ Ἅγια τῶν ἁγίων, καὶ μονάχος, καὶ πότε, καὶ ποιό μῆνα τοῦ χρόνου γίνεται ἡ μοναδικὴ αὐτὴ εἴσοδος, θὰ εἶναι ἀπόλυτα γνωστὸς καὶ ὁ χρόνος ποὺ δόθηκε ἡ χαρμόσυνη εἴδηση (στὸν Ζαχαρία).
Ὅτι λοιπὸν μιὰ φορὰ τὸν χρόνο εἰσήρχετο στὰ Ἅγια τῶν ἁγίων, καὶ ὁ Παῦλος τὸ ἔκανε γνωστὸ καὶ ὁ Μωυσῆς αὐτὸ ἀκριβῶς φανερώνει μὲ τὰ ἑξῆς λόγια:
«Καὶ μίλησε ὁ Κύριος στὸν Μωυσῆ καὶ τοῦ εἶπε• πὲς στὸν ἀδελφό σου τὸν Ἀαρῶν νὰ μὴν εἰσέρχεται κάθε ὥρα στὸ Ἅγιο ποὺ βρίσκεται στὸ ἐσώτερο μέρος τοῦ καταπετάσματος καὶ νὰ μὴν πηγαίνει μπροστὰ στὸ θυσιαστήριο ποὺ εἶναι πάνω στὴν κιβωτὸ τοῦ μαρτυρίου, γιὰ νὰ μὴν τιμωρηθεῖ μὲ θάνατο».
Καὶ πάλι: «Κανεὶς Ἰσραηλίτης δὲν θὰ βρίσκεται στὴ σκηνὴ τοῦ Μαρτυρίου, ὅταν θὰ εἰσέρχεται ὁ Ἀαρῶν στὰ Ἅγια τῶν ἁγίων γιὰ νὰ κάνει τὴν ἐξιλέωση αὐτὴ μέχρι ποὺ νὰ ἐξέλθει.
Ὁ Ἀαρῶν θὰ κάνει την ἐξιλέωση γιὰ τὸν ἑαυτό του, γιὰ τὴν οἰκογένειά του καὶ γιὰ ὅλο τὸ λαὸ τοῦ Ἰσραήλ. Καὶ θὰ κάνει την ἐξιλέωση στὸ θυσιαστήριο ποὺ βρίσκεται μπροστὰ στὸν Κύριο» (Λευιτ. 16, 1. 17).
Τὸ ὅτι λοιπὸν δὲν εἰσερχόταν στὰ Ἅγια τῶν ἁγίων συχνά, οὔτε ὅταν ἦταν μέσα ἐπιτρεπόταν νὰ ἐπικοινωνήσει κανεὶς μαζί του, ἀλλὰ ἔπρεπε νὰ στέκεται ἔξω ἀπὸ τὸ καταπέτασμα, εἶναι γνωστὸ ἀπ᾿ ὅσα ἀναφέρθηκαν.
Ἤδη τὰ γνωρίζετε ὅλα αὐτὰ μὲ κάθε ἀκρίβεια. Μένει, λοιπόν, νὰ ἀποδείξω ποιός ἦταν ὁ καιρὸς ποὺ εἰσερχόταν στὰ Ἅγια τῶν ἁγίων καὶ ὅτι αὐτὸ τὸ ἔκανε μονάχος μιὰ φορὰ τὸν χρόνο.
Ἀπὸ ποῦ ὅμως διαφαίνεται αὐτό; Ἀπὸ τὸ ἴδιο αὐτὸ βιβλίο. Γιατί τὸ λέγει μὲ τὰ ἑξῆς λόγια: «κατὰ τὸν ἕβδομο μῆνα, στὶς δέκα τοῦ μηνός, θὰ ταπεινώσετε τὶς ψυχές σας καὶ καμία ἐργασία δὲν θὰ κάνετε κατὰ τὴ διάρκειά της, οὔτε ὁ προσήλυτος ποὺ βρίσκεται μαζί σας.
Γιατί τὴν ἡμέρα αὐτὴ θὰ γίνει ἐξιλαστήρια προσευχὴ γιά σας, γιὰ νὰ σᾶς καθαρίσει ἀπ᾿ ὅλες τὶς ἁμαρτίες σας.
Θὰ καθαρισθεῖτε μπροστὰ στὸν Κύριο. Ἀπόλυτη ἀργία καὶ ἀνάπαυση θὰ ἔχετε αὐτὴ τὴν ἡμέρα καὶ θὰ ταπεινώσετε τὶς ψυχές σας.
Αὐτὸ θὰ εἶναι αἰώνιο ἔθιμό σας. Καὶ θὰ κάνει τὴν ἐξιλαστήρια προσευχὴ ἐκεῖνος ποὺ θὰ τὸν κάνουν ἱερέα, ἐκεῖνος ποὺ θὰ κριθεῖ τέλειος γιὰ τὴν ἐκτέλεση τῶν ἱερατικῶν καθηκόντων μετὰ τὸν πατέρα του.
Καὶ θὰ φορέσει τὴν ἁγία στολή του, καὶ θὰ κάνει ἐξιλαστήρια προσευχὴ στὸ Ἅγιο τοῦ ἁγίου, καὶ στὴ σκηνὴ τοῦ μαρτυρίου καὶ στὸ θυσιαστήριο, καὶ θὰ κάνει ἐξιλαστήρια προσευχὴ γιὰ τὶς ἁμαρτίες τῶν ἱερέων καὶ γιὰ ὅσους βρίσκονται στὴ συναγωγή.
Καὶ διατηρεῖτε αἰώνια τὸ ἔθιμο αὐτό, νὰ κάνετε γιὰ τὸν λαὸ τοῦ Ἰσραὴλ θυσία ποὺ νὰ ἐξιλεώνει τὸ Θεὸ γιὰ ὅλες τὶς ἁμαρτίες τους.
Μιὰ φορὰ τὸν χρόνο θὰ γίνεται αὐτό, ὅπως ὅρισε ὁ Κύριος στὸν Μωυσῆ» (Λευιτ. 16, 29).
Ἐδῶ ὁμιλεῖ γιὰ τὴν ἑορτή της Σκηνοπηγίας. Γιατί τότε ἦταν ποὺ ὁ ἀρχιερεὺς εἰσήρχετο μία φορὰ τὸ χρόνο. Αὐτὸ βέβαια καὶ ὁ ἴδιος τὸ φανέρωσε λέγοντας: «Μία φορὰ τὸ χρόνο θὰ γίνεται αὐτό».
5. Ἀφοῦ λοιπὸν ὁ ἀρχιερέας εἰσήρχετο μονάχος στὰ Ἅγια τῶν ἁγίων κατὰ τὴν ἡμέρα της σκηνοπηγίας, ἂς ἀποδείξουμε τώρα ὅτι παρουσιάστηκε ὁ ἄγγελος στὸν Ζαχαρία, ὅταν αὐτὸς βρισκόταν στὰ Ἅγια τῶν ἁγίων.
Γιατί σ᾿ αὐτὸν μόνο παρουσιάστηκε ὅταν ἔκανε τὴν προσφορὰ τοῦ θυμιάματος, καὶ ὁ ἀρχιερέας ποτὲ ἄλλοτε δὲν εἰσέρχεται μονάχος, παρὰ μόνο τότε.
Καὶ τίποτε δὲν μᾶς ἐμποδίζει νὰ δώσουμε προσοχὴ καὶ στὰ ἑξῆς λόγια: «Ζοῦσε στὴν ἐποχὴ τοῦ βασιλιᾶ τῆς Ἰουδαίας Ἡρώδη κάποιος ἱερέας, ποὺ τὸ ὄνομά του ἦταν Ζαχαρίας, καὶ ἡ γυναῖκα του ἦταν ἀπόγονος τοῦ Ἀαρῶν καὶ ὀνομαζόταν Ἐλισάβετ» (Λουκ. 1, 5).
«Ὅταν ὁ Ζαχαρίας ἐκτελοῦσε τὰ ἱερατικά του καθήκοντα ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ μὲ τὴ σειρὰ τῆς ἐφημερίας τῶν ἱερέων, ἔπεσε σ᾿ αὐτόν, κατὰ τὴ συνήθεια τῆς ἱερατικῆς ὑπηρεσίας, ὁ κλῆρος νὰ θυμιάσει καὶ νὰ εἰσέλθει στὸν ναὸ τοῦ Κυρίου.
Ὁλόκληρο δὲ τὸ πλῆθος τοῦ λαοῦ προσευχόταν ἔξω κατὰ τὴν ὥρα ποὺ (ὁ Ζαχαρίας) πρόσεφερε τὸ θυμίαμα» (Λουκ. 1, 8-10).
Θυμήσου τώρα, ἀγαπητέ μου, τὴ μαρτυρία ποὺ λέγει: «Καὶ κανεὶς δὲν θὰ βρίσκεται μέσα στὴ σκηνὴ τοῦ μαρτυρίου, ὅταν ἐκεῖνος εἰσέλθει στὰ Ἅγια τῶν ἁγίων γιὰ νὰ κάνει ἐξιλαστήρια προσευχή, μέχρι ποὺ νὰ ἐξέλθει».
«Τότε ἐμφανίστηκε σ᾿ αὐτὸν ἄγγελος τοῦ Κυρίου, ποὺ στεκόταν στὰ δεξιὰ τοῦ θυσιαστηρίου τοῦ θυμιάματος» (Λουκ. 1,11).
Δὲν εἶπε «τοῦ θυσιαστηρίου ποὺ προσφερόταν θυσία», ἀλλὰ «τοῦ θυσιαστηρίου τοῦ θυμιάματος».
Γιατί τὸ ἐξωτερικὸ θυσιαστήριο ἦταν γιὰ θυσίες καὶ ὁλοκαυτώματα, ἐνῷ τὸ ἐσωτερικὸ γιὰ θυμίαμα.
Συνεπῶς ἀπ᾿ αὐτὸ καὶ ἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι μόνο σ᾿ αὐτὸν παρουσιάστηκε, καὶ ἐπειδὴ καθὼς μᾶς λέγουν οἱ Γραφές, ὁ λαὸς βρισκόταν ἔξω καὶ τὸν περίμενε, εἶναι ὁλοφάνερο ὅτι εἰσῆλθε στὰ Ἅγια τῶν ἁγίων.
«Καὶ ταράχτηκε ὁ Ζαχαρίας ὅταν τὸν εἶδε καὶ τὸν κατέλαβε φόβος. Τοῦ εἶπε δὲ ὁ ἄγγελος: "μὴ φοβᾶσαι Ζαχαρία, γιατί ἡ προσευχή σου ἔχει εἰσακουστεῖ καὶ ἡ γυναῖκα σου ἡ Ἐλισάβετ θὰ σοῦ γεννήσει γιὸ καὶ θὰ τὸν ὀνομάσεις Ἰωάννη".
Καὶ ὁ λαὸς ἀνέμενε τὸν Ζαχαρία καὶ ἀποροῦσαν γιατί ἀργοποροῦσε πολὺ στὸν ναό. Ὅταν βγῆκε, τοὺς ἔκανε νοήματα καὶ δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς μιλήσει» (Λουκ. 1, 12-22).
Βλέπεις, λοιπόν, πὼς ἦταν πίσω ἀπὸ τὸ καταπέτασμα; Τότε λοιπὸν ἔλαβε τὴ χαρμόσυνη εἴδηση. Καὶ αὐτὸ ἔγινε τὴν ἡμέρα της Σκηνοπηγίας καὶ τῆς νηστείας, γιατί αὐτὸ δείχνει ἡ φράση «ταπεινώσατε τὶς ψυχές σας».
Ἑορτάζεται δὲ ἡ ἑορτὴ αὐτὴ ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους στὰ τέλη τοῦ μηνὸς Σεπτεμβρίου, ὅπως κι ἐσεῖς τὸ γνωρίζετε μὲ βεβαιότητα.
Γιατί τότε ἐξεφώνησα τοὺς πολλοὺς καὶ μακροὺς λόγους κατὰ τῶν Ἰουδαίων, ἐπικρίνοντας τὴν παράκαιρη νηστεία τους.
Τότε λοιπὸν συνέλαβε καὶ ἡ Ἐλισάβετ, ἡ σύζυγος τοῦ Ζαχαρία• καὶ ἔκρυβε τὴν ἐγκυμοσύνη της πέντε μῆνες λέγοντας:
«Αὐτό μοῦ ἔκανε ὁ Κύριος κατὰ τὴν ἡμέρα ποὺ ἀποφάσισε νὰ μὲ ἀπαλλάξει ἀπὸ τὴ ντροπὴ ποὺ εἶχα μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων» (Λουκ. 1,25).
Τώρα, λοιπόν, εἶναι ἡ κατάλληλη στιγμὴ νὰ ἀποδείξω ὅτι ὅταν αὐτὴ βρισκόταν στὸν ἕκτο μῆνα τῆς ἐγκυμοσύνης της γιὰ νὰ γεννήσει τὸν Ἰωάννη, ἡ Μαρία ἔλαβε τὴ χαρμόσυνη ἀγγελία ὅτι θὰ μείνει ἔγκυος.
Μόλις λοιπὸν τὴν ἐπισκέφθηκε ὁ Γαβριὴλ τῆς εἶπε: «Μὴ φοβᾶσαι Μαριὰμ γιατί βρῆκες χάρη ἀπὸ τὸν Θεό. Θὰ μείνης ἔγκυος καὶ θὰ γεννήσεις γιό καὶ θὰ τὸν ὀνομάσεις Ἰησοῦ» (Λουκ. 1, 30-31).
Ἐπειδὴ ὅμως ἐκείνη ταράχτηκε καὶ ζήτησε νὰ μάθει τὸν τρόπο ποὺ θὰ γίνει αὐτό, τῆς ξαναμίλησε ὁ ἄγγελος καὶ τῆς εἶπε: «Πνεῦμα Ἅγιο θὰ ἔλθει σ᾿ ἐσένα καὶ δύναμη τοῦ Ὑψίστου θὰ σὲ προστατεύσει• γι’αυτό καὶ τὸ Ἅγιο ποὺ θὰ γεννηθεῖ θὰ ὀνομαστεῖ Υἱὸς Θεοῦ.
Καὶ ἡ Ἐλισάβετ ἡ συγγενής σου, συνέλαβε κι αὐτὴ γιό στὰ γεράματά της καὶ αὐτὴ ποὺ θεωρεῖται στεῖρα, βρίσκεται τώρα στὸν ἕκτο μῆνα της, γιατί κανένα πρᾶγμα δὲν εἶναι ἀκατόρθωτο ἀπὸ τὸν Θεό» (Λουκ. 1, 35-37).
Ἂν λοιπὸν ἡ ἐγκυμοσύνη τῆς Ἐλισάβετ ἄρχισε μετὰ τόν Σεπτέμβριο, καθὼς ἔχει ἀποδειχθεῖ, πρέπει νὰ μετρήσουμε ἕξι μῆνες μετὰ ἀπ᾿ αὐτόν. Εἶναι οἱ μῆνες αὐτοὶ· Ὀκτώβριος, Νοέμβριος, Δεκέμβριος, Ἰανουάριος, Φεβρουάριος, Μάρτιος.
Μετὰ λοιπὸν τὸν ἕκτο μῆνα (ποὺ ἔμεινε ἔγκυος ἡ Ἐλισάβετ) ἄρχισε ἡ ἐγκυμοσύνη τῆς Μαρίας.
Ἑπομένως ἂν μετρήσουμε ἐννιὰ μῆνες μετὰ ἀπ᾿ αὐτὸν θὰ φθάσουμε σ᾿ αὐτὸν τὸν τωρινὸ γιὰ τὸν ὁποῖο μιλᾶμε. Ὁ πρῶτος λοιπὸν μῆνας τῆς συλλήψεως τοῦ Κυρίου εἶναι ὁ Ἀπρίλιος ποὺ ἀντιστοιχεῖ στὸν Ξανθικό, μετὰ τὸν ὁποῖο ἀκολουθοῦν οἱ Μάϊος, Ἰούνιος, Ἰούλιος, Αὔγουστος, Σεπτέμβριος Ὀκτώβριος, Νοέμβριος, Δεκέμβριος, ὁ μῆνας στὸν ὁποῖο βρισκόμαστε καὶ ἑορτάζουμε τὴν ἡμέρα αὐτή.
Καὶ γιὰ νὰ γίνει περισσότερο κατανοητὸ αὐτὸ ποὺ ὑποστηρίζω, θὰ ἐπαναλάβω, στὴν ἀγάπη σας, μὲ συντομία πάλι τὰ ὅσα λέω.
Μία φορὰ τὸν χρόνο εἰσήρχετο μονάχος ὁ ἀρχιερέας στὰ Ἅγια τῶν ἁγίων. Καὶ πότε γινόταν αὐτό; Τὸν μῆνα Σεπτέμβριο. Τότε λοιπὸν εἰσῆλθε ὁ Ζαχαρίας στὰ Ἅγια τῶν ἁγίων. Τότε τοῦ ἔστειλε καὶ ὁ Θεὸς τὴ χαρμόσυνη εἴδηση τῆς γεννήσεως τοῦ Ἰωάννη.
Βγῆκε λοιπὸν ἀπ᾿ ἐκεῖ καὶ ἄρχισε ἡ ἐγκυμοσύνη τῆς γυναίκας του. Μετὰ τὸν Σεπτέμβριο καὶ ὅταν ἡ Ἐλισάβετ βρισκόταν στὸν ἕκτο μῆνα, ποὺ εἶναι ὁ Μάρτιος, ἄρχισε ἡ ἐγκυμοσύνη τῆς Μαρίας.
Ἂν μέτρησουμε λοιπὸν ἀπὸ τὸν Ἀπρίλιο ἐννιὰ μῆνες θὰ φθάσουμε σ᾿ αὐτὸν τὸ μῆνα ποὺ γεννήθηκε ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός.
Ἡ ΕΝΑΝΘΡΩΠΗΣΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
6. Σᾶς κατέστησα γνωστὰ μέχρι τώρα ὅλα τὰ σχετικὰ μὲ αὐτὴ τὴν ἡμέρα. Ἀφοῦ ἀναφέρω ἀκόμη ἕνα, θὰ τελειώσω τὴν ὁμιλία μου καὶ θὰ δώσω τὴ θέση μου στὸν κοινὸ δάσκαλο γιὰ τὰ σημαντικότερα.
Ἐπειδὴ λοιπὸν πολλοὶ εἰδωλολάτρες, ὅταν ἀκούσουν ὅτι ὁ Θεὸς γεννήθηκε μὲ ἀνθρώπινη μορφή, μᾶς περιγελοῦν καὶ μᾶς προσβάλλουν, καὶ ἐνοχλοῦν καὶ στενοχωροῦν πολλοὺς ἁπλοικοὺς χριστιανούς, εἶναι ἀνάγκη καὶ σὲ κείνους καὶ στοὺς ἄλλους ποὺ στενοχωροῦνται νὰ ἀπευθυνθῶ, ὥστε ποτὲ στὸ ἑξῆς νὰ μὴ θορυβοῦνται παρασυρμένοι ἀπὸ ἀνοήτους ἀνθρώπους καὶ γιὰ νὰ μὴν τοὺς ἐνοχλοῦν οἱ κοροϊδίες τῶν ἀπίστων.
Γιατί καὶ τὰ μικρὰ παιδιὰ πολλὲς φορὲς γελοῦν ὅταν ἐμεῖς συζητᾶμε γιὰ σπουδαῖα ζητήματα καὶ ἀσχολούμαστε μὲ σοβαρὲς ὑποθέσεις.
Τὸ γέλιο ὅμως δὲν εἶναι ἀπόδειξη ὅτι εἶναι γελοῖα αὐτὰ ποὺ κοροιδεύει κανείς, ἀλλὰ ἀπόδειξη τῆς ἀνοησίας αὐτοῦ ποὺ τὰ κοροϊδεύει.
Αὐτὸ βέβαια μποροῦμε νὰ ποῦμε καὶ γιὰ τοὺς εἰδωλολάτρες, πὼς ἐπειδὴ εἶναι περισσότερο ἀνόητοι κι ἀπ᾿ τὰ παιδιά, κοροϊδεύουν ἐκεῖνα γιὰ τὰ ὁποῖα πρέπει κανεὶς νὰ νιώθει θαυμασμὸ καὶ μεγάλο σεβασμό, ἐνῷ, ἀντίθετα, σέβονται καὶ ὑποστηρίζουν ἐκεῖνα ποὺ εἶναι πραγματικὰ γελοῖα.
Ἀλλὰ καὶ τὰ δικά μας ποὺ ἐκεῖνοι τὰ κοροϊδεύουν, ἐξακολουθοῦν νὰ παραμένουν σεβαστὰ καὶ δὲν ζημιώνει καθόλου τὴ δόξα τους τὸ ὅτι τὰ κοροϊδεύουν ἐκεῖνοι.
Τὰ δικά τους ἀντίθετα ἂν καὶ τὰ ὑποστηρίζουν μὲ κάθε τρόπο, δείχνουν τὴ δική τους κατωτερότητα.
Ἀλήθεια, δὲν εἶναι σημάδι τῆς πιὸ μεγάλης παραφροσύνης τὸ ὅτι αὐτοὶ (οἱ εἰδωλολάτρες) ποὺ εἶναι ἐπιρρεπεῖς στὸ νὰ εἰσάγουν τοὺς θεοὺς τους σὲ ξύλα καὶ σὲ βράχους καὶ σὲ τιποτένια ξόανα, καὶ τοὺς κλείνουν ἐκεῖ μέσα σὰν σὲ δεσμωτήριο, νὰ νομίζουν ὅτι οὔτε κάνουν, οὔτε λένε τίποτε ἀξιοκαταφρόνητο, ἐμᾶς δὲ νὰ κατηγοροῦν γιατί λέμε ὅτι ὁ Θεὸς κατασκεύασε γιὰ τὸν ἑαυτό Του, διὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ναὸ καὶ εὐεργέτησε μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ τὴν οἰκουμένη;
Ἀλλὰ εἶναι κατηγορία αὐτή; Γιατί ἂν εἶναι ὑποτιμητικὸ νὰ κατοικήσει ὁ Θεὸς μέσα σὲ ἀνθρώπινο σῶμα, εἶναι πολὺ χειρότερο νὰ κατοικήσει μέσα σὲ βράχους καὶ σὲ ξύλα, μάλιστα τόσο πιὸ πολὺ ὑποτιμητικὸ ὅσο κατώτερα εἶναι σὲ σύγκριση μὲ τὸν ἄνθρωπο ὁ βράχος καὶ τὸ ξύλο, ἐκτὸς βέβαια κι ἂν ἔχουν τὴ γνώμη πὼς ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι εἴμαστε κατώτεροι ἀπὸ τὰ ἄψυχα αὐτὰ ἀντικείμενα.
Γιατί αὐτοὶ τολμοῦν νὰ καταβιβάζουν τὴν οὐσία τοῦ Θεοῦ σὲ γάτες καὶ σὲ σκύλους, καὶ πολλοὶ αἱρετικοὶ σὲ ἀκόμη κατώτερα ὄντα.
Ἐμεῖς ὅμως τέτοιο δὲν λέμε, οὔτε θὰ ἀνεχόμασταν ποτὲ νὰ ἀκούσουμε.
Ἐμεῖς μόνο τοῦτο ὁμολογοῦμε, ὅτι ὁ Χριστὸς ἔλαβε ἀπὸ παρθενικὴ μήτρα σῶμα ἅγιο καὶ καθαρό, ἀμόλυντο ἀπὸ κάθε ἁμαρτία καὶ ἐπανέφερε στὴν πρώτη του κατάσταση τὸ δημιούργημά Του. Ἀλλὰ ἐκεῖνοι καὶ οἱ Μανιχαῖοι, ποὺ ἀσεβοῦν κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο μ᾿ αὐτούς, πιστεύουν ὅτι ὁ Θεὸς κατοικεῖ σὲ σκύλους, πίθηκους καὶ ἄλλα ζῶα (ἀφοῦ ὑποστηρίζουν ὅτι ὅλα αὐτὰ ἔχουν ψυχὴ ἀπὸ τὴ θεϊκὴ οὐσία), καὶ δὲν φοβοῦνται οὔτε ντρέπονται νὰ ὑποστηρίζουν γιὰ μᾶς αὐτά, λέγοντας πὼς ἔχουμε ἀντιλήψεις ποὺ δὲ ταιριάζουν στὸν Θεό, γιατί δὲν ἀνεχόμαστε οὔτε καὶ νὰ σκεφθοῦμε κάτι ἀπὸ αὐτά.
Ἐμεῖς ὅμως ὑποστηρίζουμε αὐτὸ ποὺ ἔπρεπε καὶ ἅρμοζε στὸ Θεό, ὅτι δηλαδὴ ἀφοῦ ἦλθε κατὰ τὸν τρόπο τῆς γεννήσεως αὐτῆς, ἀποκατέστησε τὸ δημιούργημά Του.
Πές μου, λοιπόν, ἄνθρωπε, ποιά εἶναι ἡ γνώμη σου; Ἐνῷ ἀπὸ τὴ μιὰ ὑποστηρίζεις πὼς ἡ ψυχὴ τῶν φονιάδων καὶ τῶν μάγων προῆλθε ἀπὸ τὴν οὐσία τοῦ Θεοῦ, ἀπ᾿ τὴν ἄλλη τολμᾶς νὰ μᾶς κατακρίνεις, ἐπειδὴ τίποτε ἀπὸ αὐτὰ δὲν ἀνεχόμαστε, οὔτε ἀντέχουμε νὰ τὸ ἀκοῦμε νὰ λέγεται, ἀλλὰ καὶ θεωροῦμε ἀσεβεῖς ἐκείνους ποὺ ἁπλῶς τὰ ἀναφέρουν.
Ἐμεῖς ὑποστηρίζουμε τοῦτο, ὅτι ὁ Θεὸς κατασκεύασε γιὰ τὸν ἑαυτό Του ναὸ ἀμόλυντο καὶ μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ ἔφερε στὴ ζωὴ τὴ δική μας τὸ πολίτευμα τῶν οὐρανῶν.
Καὶ πῶς δὲν θὰ ἄξιζε νὰ τιμωρηθεῖτε μὲ ἄπειρους θανάτους καὶ γιὰ τὰ ἐγκλήματα ποὺ μᾶς κατηγορεῖτε καὶ γιὰ τὶς ἀσέβειες ποὺ συνεχίζετε νὰ διαπράττετε;
Γιατί ἄν, ὅπως ἰσχυρίζεστε ἐσεῖς, εἶναι ἀνάρμοστο στὸν Θεὸ νὰ κατοικήσει σὲ σῶμα καθαρὸ καὶ ἀμόλυντο, εἶναι πολὺ πιὸ ἀνάρμοστο νὰ ἐνοικήσει στὸ σῶμα τοῦ μάγου, τοῦ τυμβωρήχου, τοῦ ληστῆ, τοῦ πίθηκου καὶ τοῦ σκύλου, καὶ ὄχι στὸ ἅγιο καὶ ἁγνὸ σῶμα ποὺ τώρα κάθεται δεξιὰ τοῦ θρόνου της μεγαλοσύνης τοῦ Πατρός.
Γιατί ποιά βλάβη ἢ ποιά προσβολὴ θὰ πάθαινε ὁ Θεὸς ἀπὸ τὴν οἰκονομία αὐτή;
Δὲν βλέπετε αὐτὸν ἐδῶ τὸν ἥλιο τοῦ ὁποίου τὸ σῶμα εἶναι αἰσθητὸ καὶ φθαρτὸ καὶ μεταβλητὸ ἀντικείμενο, ἔστω κι ἂν ἀπείρως στενοχωροῦνται οἱ εἰδωλολάτρες καὶ οἱ Μανιχαῖοι μὲ τὸ νὰ τὰ ἀκοῦνε αὐτά;
Καὶ ὄχι μονάχα ὁ ἥλιος, μὰ καὶ ἡ γῆ, καὶ ἡ θάλασσα, καὶ ὅλη γενικὰ ἡ ὁρατὴ φύση ὑπόκειται στὴ φθορά.
Ἄκουε τὸν Παῦλο ποὺ τὸ διακηρύττει μὲ αὐτὰ τὰ λόγια: «Στὴ ματαιότητα ὑποτάχτηκε (ἡ κτίση), ὄχι μὲ τὴ θέλησή της, ἀλλὰ ἐπειδὴ τὴν ἀνάγκασε ἐκεῖνος ποὺ τὴν ὑπέταξε, μὲ τὴν ἐλπίδα τῆς ἀπελευθέρωσής της» (Ρωμ. 8, 20).
Ἔπειτα γιὰ νὰ δηλώσει τί σημαίνει ἡ ὑποταγὴ στὴ ματαιότητα, πρόσθεσε: «ὅτι καὶ αὐτὴ θὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὴ δουλεία τῆς φθορᾶς, γιὰ νὰ εἰσέλθει στὴν ἔνδοξη ἐλευθερία τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ» (Ρωμ. 8, 21).
Ὥστε τώρα ἡ φύση εἶναι μεταβλητή, εἶναι φθαρτή. Γιατί ὅταν λέμε ὅτι ἕνα πρᾶγμα εἶναι ὑποταγμένο στὴ φθορά, δὲν ἐννοοῦμε τίποτε ἄλλο, παρὰ ὅτι εἶναι φθαρτό.
Ἀφοῦ λοιπὸν ὁ ἥλιος, ποὺ εἶναι σῶμα φθαρτό, ρίχνει παντοῦ τὶς ἀκτῖνες του καὶ ἐρχόμενος σὲ ἐπαφὴ μὲ βορβόρους, ἀκαθαρσίες καὶ μὲ πολλὰ ἄλλα τέτοια πράγματα δὲν χάνει τίποτε ἀπὸ τὴν καθαρότητά του λόγῳ τῆς ἐπαφῆς του μὲ τὰ σώματα αὐτά, ἀλλὰ καὶ πάλι ἀνακαλεῖ τὶς ἀκτῖνες του καθαρές, ἀφοῦ μεταδώσει ἀπὸ τὴ δική του λαμπρότητα σὲ πολλὰ ἀπὸ τὰ ἀντικείμενα ποὺ δέχτηκαν τὶς ἀκτῖνες του, χωρὶς νὰ παίρνει οὔτε τὸ ἐλάχιστο ἀπὸ τὴ δυσωδία καὶ τὴν ἀκαθαρσία, πολὺ περισσότερο ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, ὁ Κύριος τῶν ἀσωμάτων δυνάμεων, ὄχι μόνο δὲν μολύνθηκε μὲ τὸ νὰ προσλάβει καθαρὴ (ἀνθρώπινη) σάρκα, ἀλλὰ καὶ αὐτὴ τὴν ἴδια τήν ἔκανε καθαρότερη καὶ ἁγιότερη.
Γνωρίζοντας, λοιπόν, ὅλα αὐτὰ κι ἔχοντας στὸ νοῦ μας τοὺς λόγους ἐκείνους: «Θὰ κατοικήσω μέσα σ᾿ αὐτοὺς καὶ θὰ βαδίσω ἀνάμεσά τους» (Λευιτ. 26, 12), καὶ ἀλλοῦ: «Ἐσεῖς εἶστε ναὸς τοῦ Θεοῦ καὶ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ κατοικεῖ μέσα σας» (Α` Κορ. 3, 16), ἂς ἀπαντᾶμε κι ἐμεῖς σὲ κείνους καὶ ἂς ἀποστομώνουμε τοὺς ἀσεβεῖς, καὶ ἂς αἰσθανόμαστε χαρὰ γιὰ τὰ ἀγαθά μας δοξάζοντας τὸν Θεὸ γιὰ τὴν τόσο μεγάλη συγκατάβαση, καὶ ἂς ἀποδώσουμε σ᾿ Αὐτόν, ὅσο μποροῦμε, τὴν τιμὴ καὶ τὴν ἀνταμοιβὴ ποὺ τοῦ ἀξίζει.
Ἐμεῖς ὅμως καμιὰ ἀνταμοιβὴ δὲν μποροῦμε νὰ δώσουμε στὸν Θεὸ παρὰ μόνο τὴ σωτηρία μας καὶ τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς μας, καὶ τὴ φροντίδα μας γιὰ τὴν ἀρετή.
ΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΡΧΟΜΑΣΤΕ ΣΤΗ ΘΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ.
7. Ἂς μὴ γινόμαστε, λοιπόν, ἀχάριστοι στὸν Εὐεργέτη μας, ἀλλὰ ἂς Τοῦ προσφέρουμε ὅλοι, ὅσο μποροῦμε, τὰ πάντα, δηλαδὴ πίστη, ἐλπίδα, ἀγάπη, σωφροσύνη, ἐλεημοσύνη, φιλοξενία.
Καὶ γιὰ ὅ,τι κατὰ τὸ παρελθόν σας παρακίνησα, γι᾿ αὐτὸ θὰ σᾶς παρακινήσω καὶ τώρα καὶ δὲν θὰ πάψω ποτὲ νὰ σᾶς παρακινῶ.
Ποιό εἶναι αὐτό; Ὅταν πρόκειται νὰ προσέλθετε στὴ φρικτὴ καὶ ἱερὴ Τράπεζα καὶ τὴν ἱερὴ μυσταγωγία τῆς θείας Εὐχαριστίας, κάνετε τοῦτο μὲ φόβο καὶ μὲ τρόμο, μὲ καθαρὴ συνείδηση, μὲ νηστεία καὶ προσευχή, χωρὶς νὰ ἐνοχλεῖτε καὶ νὰ χτυπᾶτε καὶ νὰ σπρώχνετε τοὺς γύρω σας.
Γιατί αὐτὸ δείχνει πολὺ μεγάλη ἀπερισκεψία καὶ ὄχι τυχαία περιφρόνηση. Γι΄αὐτό σὲ ὅσους συμπεριφέρονται ἔτσι, ἐπέρχονται μεγάλες τιμωρίες καὶ ποινές.
Σκέψου, ἄνθρωπε, σὲ ποιά θυσία πρόκειται νὰ προσεγγίσεις, σὲ ποιό θυσιαστήριο πλησιάζεις, καὶ θυμίσου ὅτι ἐνῷ εἶσαι χῶμα καὶ στάχτη, μεταλαμβάνεις Σῶμα καὶ Αἷμα Χριστοῦ.
Καὶ ὅταν τύχει νὰ σᾶς καλέσει στὸ τραπέζι του κάποιος βασιλιᾶς, συμμετέχετε μὲ σεβασμό, λαμβάνοντας ἀπὸ τὰ παρατιθέμενα φαγητὰ μὲ κοσμιότητα καὶ ἡσυχία.
Ἐνῷ ὅταν σᾶς προσκαλεῖ ὁ Θεὸς στὴν Τράπεζά Του καὶ σᾶς προσφέρει τὸν Υἱό Του, τὴ στιγμὴ κατὰ τὴν ὁποία παραστέκονται μὲ φόβο καὶ τρόμο ἀγγελικὲς δυνάμεις, καὶ τὰ Χερουβὶμ σκεπάζουν τὰ πρόσωπά τους, καὶ τὰ Σεραφὶμ ψάλλουν μὲ τρόμο, Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος, Κύριος, ἐσύ, πές μου, φωνάζεις καὶ προξενεῖς θόρυβο μπροστὰ σ᾿ αὐτὴ τὴν πνευματικὴ τράπεζα;
Δὲν γνωρίζεις, ὅτι τὴ στιγμὴ ἐκείνη ἡ ψυχή σου πρέπει νὰ εἶναι γεμάτη μὲ γαλήνη; Πολλὴ γαλήνη καὶ ἡσυχία εἶναι ἀπαραίτητη, ὄχι ὀργὴ καὶ ταραχή. Γιατί αὐτὰ κάνουν ἀκάθαρτη τὴν ψυχὴ ποὺ προσέρχεται.
Ποιά συγνώμη θὰ μποροῦσε νὰ ὑπάρξει γιά μας, ἂν ὕστερα ἀπὸ τὶς τόσες ἁμαρτίες μας δὲν εἴμαστε ἀπαλλαγμένοι ἀπ᾿ αὐτὰ τὰ παράλογα πάθη μας οὔτε τὴ στιγμὴ ποὺ προσερχόμαστε (νὰ κοινωνήσουμε);
Καὶ γενικά, τί πιὸ ἀναγκαῖο ὑπάρχει ἀπὸ αὐτὰ ποὺ προσφέρονται στὴν Ἁγία Τράπεζα; Ἢ τί μᾶς ἀπασχολεῖ ὥστε νὰ ἀφήσουμε τὸ μυστήριο καὶ βιαστικοὶ νὰ σπεύσουμε ἀλλοῦ;
Μή, σᾶς παρακαλῶ καὶ σᾶς ἱκετεύω, ἂς μὴν προκαλέσουμε ἐναντίον μας τὴν ὀργὴ τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸ ποὺ βρίσκεται μπροστά μας εἶναι φάρμακο σωτήριο γιὰ τὶς πληγές μας, εἶναι πλοῦτος ἀστείρευτος ποὺ μᾶς προσφέρει τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
Ἂς προσέλθουμε, λοιπόν, μὲ φόβο καὶ ἂς εὐχαριστήσουμε τὸν Θεό, ἂς προσπέσουμε μὲ συντριβὴ ἐξομολογούμενοι τὶς ἁμαρτίες μας, ἂς κλάψουμε ἀπὸ λύπη γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας, ἂς κάνουμε πολλὴ ὥρα τὴν προσευχή μας στὸν Θεό.
Κι ἀφοῦ μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ ἐξαγνιστοῦμε, μὲ κατάλληλη προσοχὴ καὶ τάξη ἂς προσέλθουμε στὸ μυστήριο σὰν νὰ παρουσιαζόμαστε μπροστὰ στὸν Βασιλέα τῶν οὐρανῶν.
Καὶ ἀφοῦ δεχθοῦμε τὴν ἁγνὴ καὶ ἅγια Θεία Εὐχαριστία, ἂς τὴν ἀσπαστοῦμε, ἂς τὴν ἐναγκαλιστοῦν οἱ ὀφθαλμοί μας καὶ ἂς ἀναθερμάνουμε τὸ λογικό μας, ἔτσι ὥστε ἡ συγκέντρωση γύρω ἀπὸ τὴ θυσία νὰ μὴν ἀποβεῖ σὲ καταδίκη καὶ κατάκρισή μας, ἀλλὰ σὲ ψυχικὴ γαλήνη, σὲ ἀγάπη, σὲ ἀρετή, σὲ συμφιλίωση μὲ τὸ Θεό, σὲ σταθερὴ εἰρήνη καὶ βάση γιὰ μυριάδες ἀγαθά, γιὰ νὰ ἐξαγιάσουμε τοὺς ἑαυτούς μας ἀλλὰ καὶ τοὺς πλησίον μας νὰ ὠφελήσουμε.
Γι΄αὐτά συνεχῶς ὁμιλῶ καὶ δὲν θὰ παύσω νὰ ὁμιλῶ. Γιατί ποιό τὸ ὄφελος νὰ προστρέχετε ἄσκοπα ἐδῶ καὶ νὰ μὴ μαθαίνετε τίποτα τὸ ὠφέλιμο; Ποιό τὸ κέρδος ἂν διαρκῶς μιλᾶμε γιὰ τὰ εὐχάριστα;
Σύντομη εἶναι, ἀγαπητοί μου, ἡ παροῦσα ζωὴ καὶ ἂς προσέξουμε, ἂς ἀνοίξουμε τὰ μάτια μας, ἂς συγκεντρώσουμε τὸν ψυχικό μας κόσμο, ἂς ἐπιδείξουμε γνήσιο τὸ ἐνδιαφέρον μας γιὰ ὅλους, ἂς γίνουμε εὐσεβεῖς σὲ ὅλα.
Καὶ εἴτε εἶναι ἀνάγκη νὰ ἀκοῦτε τὸ θεῖο κήρυγμα, εἴτε νὰ προσέρχεστε στὴ Θεία Κοινωνία, εἴτε κάνετε ὁτιδήποτε ἄλλο, μὲ φόβο καὶ μὲ τρόμο Θεοῦ νὰ τὸ κάνετε γιὰ νὰ μὴν προκαλέσετε μὲ τὴν ἀδιαφορία σας τὴν ὀργὴ τοῦ Θεοῦ.
Γιατί λέγει ἡ Γραφή: «Καταραμένος εἶναι ἐκεῖνος ποὺ μὲ ἀδιαφορία ἐκτελεῖ τὸ καθῆκον του πρὸς τὸν Θεό» (Ἰερεμ. 48, 10).
Ὁ θόρυβος καὶ ἡ ὀργὴ ἀποτελοῦν μεγάλη προσβολὴ γιὰ τὴ Θεία Κοινωνία.
Εἶναι ἡ μεγαλύτερη περιφρόνηση νὰ προσφέρεις μολυσμένο τὸν ἑαυτό σου στὸ Θεό. Ἄκουσε τί λέει γιὰ τοὺς ἀνθρώπους αὐτοὺς ὁ Ἀπόστολος: «Ὅποιος καταστρέφει τὸν ναὸ τοῦ Θεοῦ, ὁ Θεὸς θὰ τὸν καταστρέψει» (Α΄ Κορ. 3, 17).
Νὰ μὴν ἐξοργίζουμε λοιπὸν τὸν Θεὸ ἀντὶ νὰ συμφιλιωνόμαστε μαζί Του, ἀλλὰ νὰ ἐπιδεικνύουμε ὅλο μας τὸ ἐνδιαφέρον, ὅλη τὴ σεμνότητά μας καὶ τὴν ψυχική μας γαλήνη καὶ νὰ προσερχόμαστε μὲ προσευχὴ καὶ συντετριμμένη καρδιὰ γιὰ νὰ μπορέσουμε μ᾿ αὐτὸν τὸν τρόπο νὰ ἐξιλεώσουμε τὸν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ νὰ ἀποκτήσουμε τὰ ἀγαθὰ ποὺ μᾶς ὑποσχέθηκε, μὲ τὴ χάρη καὶ τὴ φιλανθρωπία τοῦ ἴδιου τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, στὸν Ὁποῖο μαζὶ μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἀνήκει ἡ δόξα, ἡ δύναμη καὶ ἡ τιμή, τώρα καὶ πάντοτε καὶ στοὺς ἀπέραντους αἰῶνες. Ἀμήν.
ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ,
ἐπιμέλεια κειμένου: Ἑλένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.
Ἐπιμέλεια πολυτονισμοῦ: Ἄκτιστον
ἐπιμέλεια κειμένου: Ἑλένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.
Ἐπιμέλεια πολυτονισμοῦ: Ἄκτιστον
ΠΗΓΕΣ:
• Jacques Paul Migne, Patrologiae Graecae Cursus Completus, Κέντρο πατερικῶν ἐκδόσεων, τόμος 49, σελίδες 351- 361, Δεκέμβριος 1998.
• Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου Ἅπαντα τὰ ἔργα, Ὁμιλίες δογματικές. Ὁμιλίες ἑορταστικὲς Α΄, ὁμιλία Α΄,πατερικές ἐκδόσεις «Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς»(ΕΠΕ), ἐκδ. οἶκος «Τὸ Βυζάντιον», Θεσσαλονίκη 1990, τόμος 35, σελίδες 418-461.
• Βιβλιοθήκη τῶν Ἑλλήνων, Ἅπαντα τῶν ἁγίων Πατέρων, Ἰωάννου Χρυσοστόμου ἔργα, τόμος 21: Ὁμιλίες στὰ γεγονότα τῆς θείας οἰκονομίας, σελ. 15-29.
• http://www.inpanagiabentevi.gr/el/2-uncategorised/89-sth-genethlio-hmera-tou-sotiros-mas-ihsoy-xristoy
• Π. Τρεμπέλα, Ἡ Καινὴ Διαθήκη μὲ σύντομη ἑρμηνεία (ἀπόδοση στὴν κοινὴ νεοελληνική), ἐκδόσεις ἀδελφότητος θεολόγων «Ὁ Σωτήρ», ἔκδοση τέταρτη, Ἀθήνα 2014.
• Ἡ Καινὴ Διαθήκη, Κείμενον καὶ ἑρμηνευτικὴ ἀπόδοσις ὑπὸ Ἰωάννου Κολιτσάρα, ἐκδόσεις ἀδελφότητος θεολόγων «Ἡ Ζωή», ἔκδοση τριακοστὴ τρίτη, Ἀθήνα 2009.
• Ἡ Παλαιὰ Διαθήκη κατὰ τοὺς ἑβδομήκοντα, Κείμενον καὶ σύντομος ἀπόδοσις τοῦ νοήματος ὑπὸ Ἰωάννου Κολιτσάρα, ἐκδόσεις ἀδελφότητος θεολόγων «Ἡ Ζωή», ἔκδοση τέταρτη, Ἀθήνα 2005.
• Ἡ Παλαιὰ Διαθήκη μετὰ Συντόμου Ἑρμηνείας, Παναγιώτης Τρεμπέλας, Ἀδελφότης Θεολόγων «Ὁ Σωτήρ», Ἀθήνα, 1985.
• https://www.agia-aikaterini-larissis.com/agia-grafi-palaia-diathiki/
• https://www.agia-aikaterini-larissis.com/agia-grafi-kaini-diathiki/
• Π.Τρεμπέλα, Τὸ Ψαλτήριον μὲ σύντομη ἑρμηνεία(απόδοση στὴν κοινὴ νεοελληνική), ἐκδόσεις ἀδελφότητος θεολόγων «Ὁ Σωτήρ», ἔκδοση τρίτη, Ἀθήνα 2016.
• http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient greek/tools/liddell-scott/index.html
• http://users.sch.gr/aiasgr/Palaia Diathikh/Biblia/Palaia Diathikh.htm
• http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh Diathikh/Biblia/Kainh Diathikh.htm
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου