Ἡ δύναμις τοῦ ὀνόματος τοῦ Ἰησοῦ. Ἀρχ. Ἀρσενίου Κατερέλου

 Ἡ δύναμις τοῦ ὀνόματος

Ἀρχ. Ἀρσένιος Κατερέλος 

 Ἑσπερινή ὁμιλία Ἀρχιμανδρίτου Ἀρσενίου Κατερέλου καθηγουμένου τῆς Ι. Μονῆς Ἁγίου Νικολάου Δίβρης Φθιώτιδος, τήν 1ην Ἀπριλίου 2013 στὸν Ἱ.Ναό Ἁγίας Βαρβάρας Λαμίας, σὲ ὑποψήφιους κατηχητὰς. 

Ἡ εὐχή τοῦ Ἰησοῦ εἶναι ἡ πιό δραστική προσευχή ἐναντίον τῶν παθῶν μας τοῦ διαβόλου καί τοῦ κοσμικοῦ φρονήματος.  

• Ἡ τακτική τοῦ διαβόλου. 

• Ἡ ἕλξις καί ἡ «ἄρσις» τῆς Χάριτος. 

• Ἡ ἀληθής ταπείνωσις. 

• Στάδια πλεονεκτήματα - καί τρόποι ἐπικλήσεως τῆς εὐχῆς.
  

• Οἱ ἐντολές δέν εἶναι ἄρνησις ἀλλά ἡ ὄντως θέσις πού ὁδηγεῖ στόν Θεῖο ἔρωτα.

 

 

Πηγή : Ἀναβάσεις

 

Ἡ προσευχὴ δὲ μετριέται. Άγιος Πορφύριος

Συστηματικὴ ἐνασχόληση μὲ τὴ νοερὰ προσευχὴ προϋποθέτει, κατὰ τὴ διδασκαλία τοῦ Γέροντος Πορφυρίου, πρῶτον, ἔμπειρο Γέροντα ποὺ θὰ παρακολουθεῖ τὸν ἀσκούμενο, καὶ δεύτερον, ψυχὴ καθαρὴ ἀπὸ ἐγωισμό, μνησικακία, ἀντιπάθειες, θέλημα, κενοδοξία καὶ τὰ παρόμοια. Πολὺ τόνιζε τὴν ἀνάγκη γιὰ τὴν ἐκτέλεση τῶν παραδεδομένων ἀκολουθιῶν, γιὰ τὸ διάβασμα τῶν ὕμνων τῆς Ἐκκλησίας μας.
Ὥστε ἡ συμβουλή του “Λέγε διαρκῶς τὴν εὐχὴ” ἰσχύει μὲν καὶ γιὰ ὅλους μας, ἀλλὰ μὲ διάκριση, χωρὶς κατάργηση τῶν ἀκολουθιῶν καὶ χωρὶς τὴν ἰδέα ὅτι ἐπειδὴ θὰ ποῦμε κάποιες φορὲς τὸ “Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με”, φθάσαμε δῆθεν σὲ μέτρα.

«Ἡ Σιωπή». Γέροντος Ἐφραίμ Φιλοθεΐτου

 “ Ἀδιαλείπτως καί προσεχῶς δεῖ τῷ Θεῷ προσεύχεσθαι”
Ἁγίου Μακαρίου τοῦ Αἰγυπτίου

 Πολύ βασική ἀρετή, γιά νά προκόψῃ κανείς στήν Νοερά προσευχή, εἶναι ἡ σιωπή. Ὄχι μόνο στό στόμα τοῦ σώματος, ἀλλά κυρίως στό στόμα τῆς ψυχῆς, στόν νοῦ δηλαδή, γιατί ὁ σκορπισμός τοῦ νοῦ εἶναι σοβαρώτατο ἐμπόδιο γιά τήν νοερά ἐργασία.
Ὁ Γέροντας μᾶς θύμιζε διαρκῶς τόν λόγο: ὅτι ἡ φύλαξις τοῦ στόματος, ἐάν κανείς σιωπᾶ μέ ἐπίγνωσι, ξυπνᾶ τήν συνείδησι πρός τόν Θεό. Καί μᾶς ἔλεγε πώς ὅσο ἐμεῖς σιωποῦμε καί ἀγωνιζόμαστε στόν ἀπαρρησίαστο τρόπο συμπεριφορᾶς, τόσο θά μᾶς ἐπισκέπτονται τά δάκρυα.

Τά πλεονεκτήματα τῆς εὐχῆς. Ἀρχ. Ἀρσένιος Κατερέλος

 Ἀρχ. Ἀρσένιος Κατερέλος

Τὸ ἠχητικὸ μέρος τῆς ὁμιλίας μπορεῖτε νὰ τὸ ἀκούσετε πατώντας Τά πλεονεκτήματα τῆς εὐχῆς. Ὁμιλία Ἀρχ. Ἀρσενίου Κατερέλου

Κατ᾽ ἀρχάς, νά εὐχηθῶ σέ ὅλους σας, ἔστω καί λίγο καθυστερημένα, Καλή καί Ἁγία Τεσσαρακοστή μέ πλουσία τήν πνευματική σας καρποφορία. Μέ νηστεία, καί σέ ποιότητα, καί σέ ποσότητα, γιατί ἡ νηστεία εἶναι ἡ ἀρχή κάθε καλοῦ. Εἶναι τό Α τῆς πνευματικῆς ζωῆς. Εἶναι τό πρῶτο βῆμα, ἰσχυροποιεῖ τήν θέλησι, σταυρώνεται ὁ ἄνθρωπος, ὠφελεῖται ὁ ὀργανισμός, διότι γίνεται μιά κάποια σχετική ἀποτοξίνωσις, καί, πάνω καί πέρα ἀπ᾽ ὅλα, κάνομε ὑπακοή εἰς τήν ἁγία μας Ἐκκλησία κι ἔτσι θάβομε τόν ἐγωκεντρισμό μας.

Ὁ τρόπος καί τά ἑπόμενα στάδια τῆς εὐχῆς. (... προηγοῦνται ἐρωταποκρίσεις). Ὁμιλία Ἀρχ. Ἀρσενίου Κατερέλου

 Ἀρχ. Ἀρσένιος Κατερέλος

Τὸ ἠχητικὸ μέρος τῆς ὁμιλίας μπορεῖτε νὰ τὸ ἀκούσετε πατώντας.  Ὁ τρόπος καί τά ἑπόμενα στάδια τῆς εὐχῆς. Ὁμιλία Ἀρχ. Ἀρσενίου Κατερέλου
 

Ἄς ξεκινήσωμε, σιγά-σιγά, τό σημερινό μας θέμα.

Ἀλλά, πρίν ὅμως προχωρήσωμε, ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί μου, ἄς ἀπαντήσωμε σέ τρεῖς-τέσσερις ἀπορίες πού μᾶς ἐτέθησαν.

Ἡ πρώτη ἀπορία, ἡ ὁποία ἦταν δημοσία εἶχε σχέσι μέ τήν χρονική ἐξέλιξι τῆς εὐχῆς τοῦ Ἰησοῦ. Ἐννοεῖται, στό πέρασμα τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας, πῶς αὐτή ἐξελίχθη.

Καί ἀπαντήσαμε ὅτι, σέ πολλά σημεῖα τῆς Καινῆς Διαθήκης ὑπάρχει σχετική ἀναφορά.

Γ. Ιωσήφ Ησυχαστής: Προς νέον ερωτήσαντα περί της “ευχής”

Αγαπητέ εν Χριστώ αδελφέ μου, εύχομαι να είσαι καλά. Εσήμερον έγινα κάτοχος της επιστολής σου και σε δίδω απάντησιν εις όσα μου γράφεις. Αι πληροφορίες, όπου ζητείς, δεν απαιτούσι καιρόν και κόπον δια να σκεφθώ να σε απαντήσω.

Η νοερά προσευχή εις εμένα είναι όπως η τέχνη του καθενός, καθότι εργάζομαι αυτήν τριανταέξ και επέκεινα χρόνια.

“Όταν εγώ ήλθα στο “Άγιον “Όρος, εζήτησα απ’ ευθείας τους ερημίτας, οπού εργάζονται την προσευχήν. Τότε υπήρχαν πολλοί – πριν σαράντα χρόνια - οπού είχαν ζωή μέσα τους. “Άνθρωποι αρετής. Γεροντάκια παλαιά. Από αυτούς εκάναμε Γέροντα και τους είχαμεν οδηγούς.

Λοιπόν η πράξις της νοεράς προσευχής είναι να βιάσης τον εαυτόν σου να λέγης συνεχώς την ευχήν με το στόμα, αδιαλείπτως.

Τό πρῶτο στάδιο τῆς εὐχῆς. Ὁμιλία Ἀρχ. Ἀρσενίου Κατερέλου

 Ἀρχ. Ἀρσένιος Κατερέλος

Τὸ ἠχητικὸ μέρος τῆς ὁμιλίας μπορεῖτε νὰ τὸ ἀκούσετε πατώντας Τό πρῶτο στάδιο τῆς εὐχῆς. Ὁμιλία Ἀρχ. Ἀρσενίου Κατερέλου.  

Στήν προηγούμενή μας σύναξι, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἀναφερθήκαμε, ἐντελῶς ἐπιγραμματικά, σέ κάποιες κύριες προϋποθέσεις πού πρέπει ἀπαραιτήτως νά ἐκπληρώνη ἡ προσευχή μας, οὕτως ὥστε αὐτή νά εἶναι ὄντως θεάρεστη. Αὐτές εἶναι οἱ ἑξῆς: Κατ᾽ ἀρχάς, νά εἶναι ἡ προσευχή μας τελωνική, νά μήν ὑπάρχη ἐχθρότητα πρός τόν συνάνθρωπο, νά γίνωνται, παράλληλα μέ τήν προσευχή, πνευματικές καί ὑλικές ἐλεημοσύνες καί νά ἔχωμε, πρό πάντων, καρδίαν ἐλεήμονα πρός ὅλη τήν κτίσι.
Ἐπίσης, ἄλλες προϋποθέσεις πού ἀνεφέραμε εἶναι ἡ νηστεία, μέ τήν στενή καί τήν εὐρεῖα ἔννοια, ἡ ἀσκητική τῆς Ὀρθοδοξίας μετά διακρίσεως, τά αἰτήματά μας νά εἶναι πνευματικῶν διαστάσεων, ἡ πίστις μας εἰς τήν θεία Πρόνοια, ἡ ὀρθή πίστις, ἡ καρτεροψυχία, ἡ ὑπομονή καί ἄλλα.

Γέρων Ἰωσήφ ὁ Ἡσυχαστής: «Πῶς νά κάνετε νοερά προσευχή ἀδιαλείπτως»

Η πράξη της νοεράς προσευχής είναι να βιάσεις τον εαυτόν σου να λέγεις συνεχώς την ευχή με το στόμα αδιαλείπτως.
Στην αρχή γρήγορα, να μην προφθάνει ο νους να σχηματίζει λογισμό μετεωρισμού.
Να προσέχεις μόνο στα λόγια: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με».
Όταν αυτό πολυχρονίσει, το συνηθίζει ο νους και το λέγει και γλυκαίνεσαι ωσάν να έχεις μέλι στο στόμα σου και θέλεις να το λέγεις.
Αν το αφήσεις στενοχωρείσαι πολύ.
Όταν το συνηθίσει ο νους και χορτάσει -το μάθει καλά- τότε το στέλνει στην καρδιά.
Επειδή ο νους είναι ο τροφοδότης της ψυχής και μεταφέρει στην καρδιά οτιδήποτε φαντασθεί.
Όταν ο ευχόμενος κρατεί τον νου του να μη φαντάζεται τίποτε, αλλά να προσέχει μόνο τα λόγια της ευχής, τότε αναπνέοντας ελαφρά με κάποια βία και θέληση δική του τον κατεβάζει στην καρδιά, και τον κρατεί μέσα και λέγει με ρυθμό την ευχή, «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με» ...;

Πρϋποθέσεις και ωφέλεια εκ της Ευχής. Ἀρχ. Ἀρσένιος Κατερέλος

 Ἀρχ. Ἀρσένιος Κατερέλος

Τὸ ἠχητικὸ μέρος τῆς ὁμιλίας μπορεῖτε νὰ τὸ ἀκούσετε πατώντας  Προϋποθέσεις καί ὠφέλεια ἐκ τῆς εὐχῆς. Αρχ. Ἀρσενίου Κατερέλου

Ὅπως εἴχαμε παραγγείλει στήν πρώτη μας σύναξι, ἀγαπητοί μου ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, ἀπό σήμερα θά ὁμιλήσωμε γιά τήν προσευχή, καί ἰδιαίτερα γιά ἕναν ξεχασμένο δυστυχῶς τρόπο προσευχῆς. Πρόκειται γιά τήν μονολόγιστη εὐχή τοῦ Ἰησοῦ, τό «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ Υἱέ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν με τόν ἁμαρτωλόν» ἤ, πιό περιληπτικά, πιό συμπεπυκνωμένα, τό «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με».

Πρίν ὅμως ἀναφερθοῦμε σέ αὐτόν τόν ἁπλό, ἀλλά πλέον δραστικό τρόπο προσευχῆς, κρίνομε ἐντελῶς ἀπαραίτητο νά ποῦμε λίγα εἰσαγωγικά περί προσευχῆς, τά ὁποῖα πρέπει στοιχειωδῶς νά γνωρίζωμε, οὕτως ὥστε νά μεγιστοποιήσωμε τήν πολλαπλῆ καί πολυδιάστατη ὠφέλεια, πού θά προέλθη ἀπό τήν προσευχή τοῦ Ἰησοῦ εἰδικά.

Μάρκος ο Ευγενικός. Περί των λόγων που περιέχει η θεία ευχή

Περί των λόγων που περιέχει η θεία ευχή, 

δηλαδή το "Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με"

 Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, ε΄τόμος

Συνοπτικά σχόλια

Χάρη στις θεολογικές εργασίες στον άγιο Μάρκον Εφέσου του σέρβου ιερομονάχου Ειρηναίου Μπούλοβιτς, εξακριβώθηκε ότι ο «Θαυμάσιος λόγος», για το Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με, που παρεδόθη ως έργον ανωνύμου, ανήκει στον άγιο Μάρκο τον Ευγενικό, τον μέγαν αγωνιστή της Ορθοδοξίας.

Πράγματι, το πρωτότυπο κείμενο, πού έχουμε υπ' όψιν και απ' όπου έγινε νέα μετάφραση, δεν αφήνει αμφιβολία για την πατρότητά του και είναι αξιοθαύμαστο και εκφραστικό της αγιότητος του αγίου Μάρκου, πού απασχολούσε τόν νουν του στην αδιάλειπτη εργασία της ευχής. Είναι δε κοινός τόπος, ότι όλοι οι ασχοληθέντες με το θέμα της νοεράς προσευχής, θεωρούν την ευχήν αυτήν ως καταγομένην από τους αγίους Αποστόλους Πέτρον, Ιωάννην, Παύλον.

Έτσι ο αγιότατος Εφέσου, αναφερόμενος σε αποστολικούς λόγους, ανακαλύπτει το βαθύτερο νόημά τους, που συμπυκνώνεται στην μονολόγιστη αυτή προσευχή και που την παρέδωκαν στην Εκκλησία ως πνευματικό θησαυρό.

Εἰσαγωγικὴ ὁμιλία περὶ εὐχῆς. Ἀρχ. Ἀρσένιος Κατερέλος

 Εἰσαγωγικὴ ὁμιλία περὶ εὐχῆς 

Ἀρχ. Ἀρσένιος Κατερέλος

Μέ τήν Χάρι τοῦ Θεοῦ καί τήν πατρική εὐχή καί προτροπή τοῦ Σεβασμιωτάτου γιά ποικίλο ποιμαντικό, κατηχητικό, ἐξομολογητικό καί λειτουργικό ἔργο, ξεκινᾶμε σήμερα τήν πρώτη μας εἰσήγησι, σεβαστοί μου πατέρες καί ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί μου.
Βέβαια, συναισθανόμενοι τήν πάσης φύσεως ἀδυναμία μας, θά προτιμούσαμε, ἀναμφισβήτητα, τήν σιωπή. Γι᾽ αὐτό, ἄλλωστε, καί στό ταπεινό μας Μοναστήρι, ὅσο ἐξαρτᾶτο ἀπό ἐμᾶς, ἐλάχιστες φορές ἐπιτρέψαμε στόν ἑαυτό μας τό κήρυγμα, μέ τήν ἔννοια, ὅτι πάντα προτιμᾶμε νά εἴμαστε μαθηταί τῶν Ἁγίων, αὐτῶν δηλ. τῶν διαβεβηκότων ἐν θεωρίᾳ.
Γι᾽ αὐτό, καί τίς πιό πολλές φορές, ἰδιαίτερα στίς ἀγρυπνίες, προτιμοῦμε τήν ἀνάγνωσι ἀπό κείμενα ἁγιοπατερικά, διότι, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, οἱ Ἅγιοι ὅ,τι εἶπαν καί ἔγραψαν δέν τό ἔκαναν ἐγκυκλοπαιδικά, διανοητικά, ὅπως ἐμεῖς, σήμερα, παίρνομε ἀπό δῶ, παίρνομε ἀπό κεῖ, δανειζόμαστε ἀπό δῶ, δανειζόμαστε ἀπό κεῖ. Καί καλά κάνομε, γιατί αὐτό εἶναι ἀσφάλεια, ἀλλά ὅλοι οἱ προηγούμενοι κυρίως Ἅγιοι τί ἔλεγαν πρωτίστως καί πέρα καί πάνω ἀπ᾽ ὅλα;