Ἡ εὐαγγελικὴ περικοπή της Ὑπαπαντὴς τοῦ Κυρίου

Κατὰ Λουκᾶν, κέφ. Β΄, ἐδάφια 22-40

     22 Καὶ ὅτε ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ καθαρισμοῦ αὐτῶν κατὰ τὸν νόμον Μωϋσέως, ἀνήγαγον αὐτὸν εἰς Ἱεροσόλυμα παραστῆσαι τῷ Κυρίῳ, 23 καθὼς γέγραπται ἐν νόμῳ Κυρίου ὅτι πᾶν ἄρσεν διανοῖγον μήτραν ἅγιον τῷ Κυρίῳ κληθήσεται, 24 καὶ τοῦ δοῦναι θυσίαν κατὰ τὸ εἰρημένον ἐν νόμῳ Κυρίου, ζεῦγος τρυγόνων ἢ δύο νεοσσοὺς περιστερῶν.
    25 Καὶ ἰδοὺ ἦν ἄνθρωπος ἐν Ἱεροσολύμοις ᾧ ὄνομα Συμεών, καὶ ὁ ἄνθρωπος οὗτος δίκαιος καὶ εὐλαβής, προσδεχόμενος παράκλησιν τοῦ Ἰσραήλ, καὶ Πνεῦμα ἦν Ἅγιον ἐπ᾿ αὐτόν· 26 καὶ ἦν αὐτῷ κεχρηματισμένον ὑπὸ τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου μὴ ἰδεῖν θάνατον πρὶν ἢ ἴδῃ τὸν Χριστὸν Κυρίου.
27 Καὶ ἦλθεν ἐν τῷ Πνεύματι εἰς τὸ ἱερόν· καὶ ἐν τῷ εἰσαγαγεῖν τοὺς γονεῖς τὸ παιδίον Ἰησοῦν τοῦ ποιῆσαι αὐτοὺς κατὰ τὸ εἰθισμένον τοῦ νόμου περὶ αὐτοῦ, 28 καὶ αὐτὸς ἐδέξατο αὐτὸν εἰς τὰς ἀγκάλας αὐτοῦ καὶ εὐλόγησε τὸν Θεὸν καὶ εἶπε· 29 νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλον σου, δέσποτα, κατὰ τὸ ρῆμά σου ἐν εἰρήνῃ, 30 ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήριόν σου, 31 ὃ ἡτοίμασας κατὰ πρόσωπον πάντων τῶν λαῶν. 32 Φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν καὶ δόξαν λαοῦ σου Ἰσραήλ.
   33 Καὶ ἦν Ἰωσὴφ καὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ θαυμάζοντες ἐπὶ τοῖς λαλουμένοις περὶ αὐτοῦ. 34 καὶ εὐλόγησεν αὐτοὺς Συμεὼν καὶ εἶπε πρὸς Μαριὰμ τὴν μητέρα αὐτοῦ· ἰδοὺ οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν ἐν τῷ ᾿Ισραὴλ καὶ εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον.
    35 Καὶ σοῦ δὲ αὐτῆς τὴν ψυχὴν διελεύσεται ρομφαία, ὅπως ἂν ἀποκαλυφθῶσιν ἐκ πολλῶν καρδιῶν διαλογισμοί.
     36 Καὶ ἦν Ἄννα προφῆτις, θυγάτηρ Φανουήλ, ἐκ φυλῆς Ἀσήρ· αὕτη προβεβηκυῖα ἐν ἡμέραις πολλαῖς, ζήσασα ἔτη μετὰ ἀνδρὸς ἑπτὰ ἀπὸ τῆς παρθενίας αὐτῆς, 37 καὶ αὐτὴ χήρα ὡς ἐτῶν ὀγδοήκοντα τεσσάρων, ἣ οὐκ ἀφίστατο ἀπὸ τοῦ ἱεροῦ νηστείαις καὶ δεήσεσι λατρεύουσα νύκτα καὶ ἡμέραν· 38 καὶ αὕτη αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἐπιστᾶσα ἀνθωμολογεῖτο τῷ Κυρίῳ καὶ ἐλάλει περὶ αὐτοῦ πᾶσι τοῖς προσδεχομένοις λύτρωσιν ἐν Ἱερουσαλήμ.
39 Καὶ ὡς ἐτέλεσαν ἅπαντα τὰ κατὰ τὸν νόμον Κυρίου, ὑπέστρεψαν εἰς τὴν Γαλιλαίαν εἰς τὴν πόλιν ἑαυτῶν Ναζαρέτ. 40 Τὸ δὲ παιδίον ηὔξανε καὶ ἐκραταιοῦτο πνεύματι πληρούμενον σοφίας, καὶ χάρις Θεοῦ ἦν ἐπ᾿ αὐτό.

Ἑρμηνευτικὴ ἀπόδοση Παναγιώτη Τρεμπέλα

    22 Κι ὅταν σύμφωνα μὲ τὸν νόμο τοῦ Μωυσῆ συμπληρώθηκαν οἱ ἡμέρες γιὰ τὸν καθαρισμὸ τῆς μητέρας τοῦ παιδιοῦ καὶ τοῦ ἀρραβωνιαστικοῦ της, ἀνέβασαν τὸ παιδὶ στὰ Ἱεροσόλυμα γιὰ νὰ τὸ παρουσιάσουν καὶ νὰ τὸ ἀφιερώσουν στὸν Κύριο.
  23 Καὶ ἡ παρουσίαση καὶ ἡ ἀφιέρωση αὐτὴ γινόταν σύμφωνα μὲ ἐκεῖνο ποὺ εἶχε γραφεῖ στὸν νόμο τοῦ Κυρίου, ὅτι κάθε ἀρσενικὸ παιδὶ ποὺ γιὰ πρώτη φορὰ ἀνοίγει τὴ μήτρα τῆς μητέρας του καὶ γεννιέται, δηλαδὴ κάθε πρωτότοκο καὶ πρωτογενές, πρέπει νὰ θεωρεῖται καὶ νὰ ὀνομάζεται ἀφιερωμένο στὸν Κύριο.
  24 Ἀνέβηκαν ἀκόμη στὸν ναὸ καὶ γιὰ νὰ προσφέρουν ὡς θυσία γιὰ τὸν καθαρισμό τους ἕνα ζεῦγος τρυγόνια ἢ δύο μικρὰ περιστέρια, ὅπως ὅριζε ὁ νόμος τοῦ Κυρίου γιὰ τοὺς φτωχούς, ποὺ δὲν εἶχαν τὴ δυνατότητα νὰ προσφέρουν γιὰ θυσία ἕνα ὁλόκληρο ἀρνί.
   25 Καὶ ἰδού, ὑπῆρχε στὴν Ἱερουσαλὴμ κάποιος ἄνθρωπος ποὺ ὀνομαζόταν Συμεῶν. Καὶ ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς ἦταν δίκαιος καὶ εὐλαβής, τηροῦσε δηλαδὴ τὶς ἐντολὲς τοῦ νόμου καὶ εἶχε φόβο Θεοῦ. Αὐτὸς εἶχε φωτιστεῖ ἀπὸ τὸν Θεὸ μὲ τὴν ἀνάγνωση τῶν προφητικῶν βιβλίων καὶ μὲ διακαῆ πόθο περίμενε νὰ ἔλθει στὸν ἰσραηλιτικὸ λαὸ μὲ τὴν ἔλευση τοῦ Μεσσία παρηγοριὰ ἀπὸ τὰ κακὰ καὶ τὶς θλίψεις ποὺ ὑπέφερε ἐξ αἰτίας τῆς ἁμαρτίας. Καὶ Πνεῦμα προφητικὸ Ἅγιο ἦταν ἐπάνω του.
26 Καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα τοῦ εἶχε ἀποκαλύψει ὅτι δὲν θὰ πέθαινε προτοῦ νὰ δεῖ ἐκεῖνον ποὺ ὁ Κύριος καὶ Θεὸς ἔχρισε βασιλιᾶ καὶ Σωτῆρα τοῦ κόσμου.
27 Ἦλθε, λοιπόν, ὁ Συμεῶν στὸ ἱερὸ μετὰ ἀπὸ παρακίνηση καὶ ἔμπνευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Κι ὅταν οἱ γονεῖς εἰσήγαγαν στὸ ἱερὸ τὸ παιδί, τὸν Ἰησοῦ, γιὰ νὰ κάνουν γι’ αὐτὸ ὅ,τι συνήθιζαν νὰ κάνουν στὰ πρωτότοκα σύμφωνα μὲ τὶς διατάξεις τοῦ νόμου, 28 τότε κι ὁ Συμεῶν δέχθηκε τὸ παιδὶ στὴν ἀγκαλιά του καὶ δόξασε τὸν Θεὸ καὶ εἶπε:
29 «Τώρα, ἀφοῦ πλέον εἶδα τὸν Λυτρωτὴ τοῦ κόσμου, ἐλευθερώνεις ἀπὸ τὰ δεσμὰ τῆς ἐπιγείου ζωῆς ἐμένα τὸν δοῦλο σου, Δέσποτα, καὶ μετὰ ἀπὸ λίγο πεθαίνω σύμφωνα μὲ τὸν λόγο ποὺ μοῦ εἶπες, ὅτι δὲν θὰ πεθάνω προτοῦ νὰ δῶ τὸν Χριστό. Καὶ μὲ ἐλευθερώνεις εἰρηνικὸ καὶ χωρὶς νὰ ἀνησυχῶ πλέον γιὰ τὴ λύτρωση τοῦ Ἰσραήλ, 30 διότι εἶδαν τὰ μάτια μου τὸν ἐνανθρωπήσαντα Υἱό σου, ὁ Ὁποῖος θὰ φέρει τὴ σωτηρία, 31 τὴν ὁποία ἑτοίμασες γιὰ νὰ γίνει φανερὴ ἐνώπιον ὅλων τῶν λαῶν καὶ νὰ εὐεργετηθοῦν μ’ αὐτὴν ὄχι μόνο οἱ Ἰουδαῖοι ἀλλὰ καὶ οἱ ἐθνικοί.
32 Καὶ θὰ εἶναι ἔτσι ὁ σαρκωμένος Υἱός Σου φῶς πνευματικό, ποὺ θὰ φανερώσει καὶ θὰ ἀποκαλύψει στὰ ἔθνη τὸν ἀληθινὸ Θεὸ καὶ τὴν ἀληθινὴ ὁδὸ τῆς σωτηρίας˙ ἀλλὰ ὁ Υἱός Σου θὰ εἶναι καὶ δόξα τοῦ λαοῦ Σοῦ Ἰσραήλ, ἀφοῦ ἀπὸ τὸν λαὸ αὐτὸ κατάγεται ὡς ἄνθρωπος καὶ ἀφοῦ τελικὰ καὶ ὁ Ἰσραὴλ ὡς σύνολο θὰ τὸν ἐγκολπωθεῖ ὡς σωτῆρα του».
33 Καὶ ὁ Ἰωσὴφ καὶ ἡ μητέρα τοῦ παιδιοῦ βρίσκονταν σὲ συνεχῆ θαυμασμὸ γιὰ ὅσα καὶ τώρα καὶ πρωτύτερα ἔλεγαν γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Συμεῶν καὶ οἱ ποιμένες καὶ οἱ ἄγγελοι.
  34 Καὶ ὁ Συμεῶν τοὺς εὐλόγησε καὶ εἶπε στὴ Μαρία τὴ μητέρα του: «Ἰδού, Αὐτὸς εἶναι προορισμένος νὰ γίνει αἰτία πτώσεως καὶ ἀναστάσεως πολλῶν στὸν Ἰσραήλ. Ὅσοι ἀπιστήσουν σὲ Αὐτόν, θὰ πέσουν καὶ θὰ χαθοῦν. Ὅσοι ὅμως πιστέψουν, θὰ ἀναστηθοῦν, θὰ ἐλευθερωθοῦν ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ θὰ σωθοῦν.
Θὰ εἶναι μάλιστα καὶ θαῦμα, ἀφοῦ στὸ πρόσωπο Του θὰ ἐμφανίζεται ἡ ἕνωση τῶν δύο φύσεων, τῆς θείας καὶ τῆς ἀνθρώπινης.
Ἀλλὰ τὸ θαῦμα αὐτὸ θὰ ἀποτελεῖ αἰτία διαφωνίας γιὰ τοὺς ἀπίστους. Κι ἐνῷ οἱ καλοπροαίρετοι θὰ ὁδηγοῦνται μ’ αὐτὸ στὴν πίστη καὶ θὰ σώζονται, οἱ ἀνειλικρινεῖς καὶ ἐγωιστὲς θὰ ἀπιστοῦν καὶ θὰ κατακρίνονται.
35 Λόγῳ μάλιστα τῆς ἀντιλογίας αὐτῆς, ἐπειδὴ εἶσαι μητέρα Του, θὰ διαπεράσει τὴν καρδιά σου μεγάλο καὶ ὀδυνηρὸ μαχαίρι θλίψεως καὶ ὀδύνης, ὅταν θὰ Τὸν δεῖς νὰ σταυρώνεται. Κι ἔτσι ἡ πτώση καὶ ἡ ἀνάσταση πολλῶν καθὼς καὶ ἡ ἀντιλογία γύρω ἀπὸ τὸ θαῦμα αὐτὸ θὰ γίνονται γιὰ νὰ ξεσκεπαστοῦν οἱ διαλογισμοὶ καὶ οἱ διαθέσεις πολλῶν καρδιῶν ποὺ ἔμεναν ἕως τώρα ἀπόκρυφες, καὶ θὰ φανερωθοῦν μὲ τὴν ἀπόρριψη ἢ ἀποδοχὴ τοῦ Μεσσία».
36 Στὰ Ἱεροσόλυμα ζοῦσε καὶ κάποια γυναῖκα προφήτιδα ποὺ λεγόταν Ἄννα. Αὐτὴ ἦταν κόρη τοῦ Φανουήλ, ἀπὸ τὴ φυλὴ τοῦ Ἀσήρ, τοῦ ὄγδοου παιδιοῦ τοῦ Ἰακὼβ ποὺ γεννήθηκε ἀπὸ τὴ Λεία, καὶ βρισκόταν σὲ πολὺ προχωρημένη ἡλικία, ἔχοντας ζήσει μὲ τὸν ἄνδρα της ἑπτὰ χρόνια ἀπὸ τὸν καιρὸ ποὺ ὡς παρθένος τον παντρεύτηκε.
37 Τώρα ἦταν χήρα ἡλικίας περίπου ὀγδόντα τεσσάρων ἐτῶν. Κι ὅμως δὲν ἀπομακρυνόταν ἀπὸ τὸν ἱερὸ περίβολο τοῦ ναοῦ, ἀλλὰ παρέμενε σ’ αὐτὸν καὶ τὶς ὧρες ποὺ δὲν γίνονταν ἀκολουθίες στὸν ναό. Κι ἔτσι λάτρευε νύχτα καὶ μέρα τὸν Θεὸ μὲ νηστεῖες καὶ προσευχές. 38 Αὐτή, λοιπόν, παρουσιάστηκε ἐκείνη τὴν ὥρα, κι ἀφοῦ εἶδε τὸ παιδί, εὐχαριστοῦσε καὶ δοξολογοῦσε τὸν Θεὸ καὶ μιλοῦσε γι’ αὐτὸ σὲ ὅλους ὅσους κατοικοῦσαν στὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ περίμεναν τὴ λύτρωση καὶ τὴν ἀπελευθέρωσή τους ἀπὸ τὰ δεινὰ καὶ ἀπὸ τὴν ἁμαρτία.
39 Κι ὅταν ὁ Ἰωσὴφ καὶ ἡ Μαρία τελείωσαν ὅλα ὅσα ὁ νόμος τοῦ Κυρίου ὅριζε γιὰ τὸν καθαρισμὸ καὶ τὴν ἀφιέρωση τοῦ παιδιοῦ, γύρισαν πίσω στὴν Γαλιλαία, στὴν πατρίδα τους, τὴν Ναζαρέτ.
40 Τὸ παιδὶ στὸ μεταξὺ μεγάλωνε στὸ σῶμα. Καὶ ἡ θεότητα, μὲ τὴν ὁποία ἦταν ἑνωμένο, ἐνίσχυε τὶς διανοητικὲς καὶ πνευματικές του δυνάμεις. Καὶ καθὼς ἡ ἡλικία του προχωροῦσε, ἐκδήλωνε σταδιακὰ τὴ σοφία ποὺ σὲ τέλειο βαθμό του εἶχε μεταδώσει ἐξ ἀρχῆς ἡ θεία Τοῦ φύση. Καὶ ἦταν πάνω του ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία τὸ ἐνίσχυε σὲ ὅλες τὶς ἀρετὲς καὶ τὸ φύλαγε ἀπὸ κάθε ἁμαρτία, διευθύνοντας τὴν ὁμαλὴ καὶ ἀπρόσκοπτη ἀνάπτυξή του.



Ἐπιμέλεια κειμένου: Ἑλένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
Ἐπιμέλεια πολυτονισμοῦ: Ἄκτιστον