Ἡ θεία Εὐχαριστία. Πατερικές διδαχές

Ὁ ἅγιος Νικόδημος σχετικά μέ τήν θεία Εὐχαριστία λέγει «Συλλογίσου, ὅτι τρία πράγματα εἶναι χρεία νά συνδράμουν διά νά κάμουν τιμιώτατον ἕνα δῶρον∙ α΄. τό μεγαλεῖον τοῦ δώρου, β΄. ἡ ἀγάπη ἐκείνου ὅπου τό χαρίζει καί γ΄. ἡ ὠφέλεια ὅπου ἀπολαμβάνει ἐκεῖνος ὅπου τό δέχεται… καθώς ἡ κάμπη καί τά ἔντομα ζωΰφια τοῦ μεταξίου, ἀφίνουν σπέρμα εἰς τά δένδρα, ἤ μέσα εἰς τήν γῆν καί στέκεται ἐν τῷ καιρῷ τοῦ χειμῶνος, καί ὅταν ἔλθη ἡ γλυκυτάτη ἄνοιξις ἀνοίγει τό σπέρμα ἐκεῖνο καί γίνεται ζῶον, ἔτσι καί εἰς τοῦτον τόν κόσμον ὁ Κύριός μας ἑνούμενος μέ ἡμᾶς διά τῆς μεταλήψεως ἀφίνει ἕως καί εἰς αὐτό τό βαρύ καί παχυμερές τοῦ σώματός μας, σπέρματα ἀθανασίας,
διά μέσου τῶν ὁποίων ἔχει νά ἀναστηθῆ αὐτό ἐν τῇ συντελείᾳ τοῦ κόσμου εἰς ζωήν αἰώνιον∙ καθώς αὐτό παρασταίνει ὁ Κύριος λέγων “ὁ τρώγων μου τήν σάρκα, καί πί- νων μου τό αἷμα ἔχει ζωήν αἰώνιον∙ καί ἐγώ ἀναστήσω αὐτόν ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ”»1.

Ὁ ἅγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας τονίζει γιά τό μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας «Τό νά βασιλεύη κανείς χρησιμοποιώντας τήν τρομοκρατία ἤ τήν ἐξαγορά σημαίνει ὅτι δέν ἐξουσιάζει στήν πραγματικότητα ὁ ἴδιος.
Καθώς δέν ἐξουσιάζει πραγματικά ὅποιος ἀντλεῖ ἀπό ἀλλοῦ τήν ἐξουσία, ἔτσι καί ἐμεῖς δέν εἶναι δυνατόν νά ὑπηρετοῦμε γνήσια τόν Θεό, ὅταν ὑποτασσώμαστε σέ αὐτόν μέ τόν φόβο ἤ μέ τήν ἐξαγορά.
Ἐπειδή ὅμως ὁ Χριστός ἔπρεπε νά ἀσκήση τήν γνησιώτερη βασιλεία βρῆκε τόν τρόπο νά τό πραγματοποιήση. Καί αὐτός ἦταν ὁ παραδοξότατος τρόπος, γιατί χρησιμοποιεῖ τά ἀντίθετα.Γιά νά εἶναι ἀληθινός Δεσπότης, δέχεται φύση δούλου καί διακονεῖ τούς δούλους μέχρι σταυροῦ καί θανάτου, κι ἔτσι ἐξουσιάζει τίς ψυχές τῶν δούλων καί ὑποτάσσει ἀμέσως τήν θέλησή τους.
Μέ τήν πρώτη δημιουργία ὁ Χριστός εἶναι Κύριος τῆς φύσεώς μας. Μέ τήν καινή κτίση ὅμως κυριάρχησε στήν θέλησή μας πού σημαίνει νά βασιλεύη κανείς ἀληθινά στούς ἀνθρώπους ἀφοῦ μέ αὐτή ἐδέσμευσε καί ὑπέταξε τήν αὐτονομία τοῦ νοῦ καί τό αὐτεξούσιο τῆς θελήσεως, πού συνιστοῦν τόν ἄνθρωπο»2.

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κρονστάνδης σχετικά μέ τά Ἄχραντα Μυστήρια σημειώνει «Ὅταν μεταλαμβάνεις τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, νά εἶσαι ἀκλόνητα βέβαιος ὅτι κοινωνεῖς τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ὅπως εἶσαι βέβαιος ὅτι κάθε στιγμή ἀναπνέεις ἀέρα. Λέγε μέσα σου: Ὅσο εἶναι βέβαιο ὅτι ἀναπνέω ἀέρα, τόσο βέβαιο εἶναι ὅτι τώρα δέχομαι μέσα μου, τήν σωτηρία μου… Ὁ Θεός μεταδίδει μία ἀκατανίκητο, ἀνερμήνευτο δύναμι στό ζωοποιό ξύλο τοῦ Σταυροῦ. Τήν ἴδια δύναμι παρέχει καί στό Μυστήριο τῆς ἀναιμάκτου θυσίας, στήν Θεία Εὐχαριστία. Χωρίς ὅρια εἶναι ἡ παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ. Ὅ,τι ἀγγίζει ἡ δύναμίς Του καί ἡ χάρις Του, γίνεται ζωοποιό»3.

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός γιά τά ἅγια καί ἄχραντα μυστήρια τοῦ Κυρίου μᾶς λέγει ὅτι «Εἶναι σῶμα ἀληθινό ἑνωμένο μέ τήν θεότητα, τό σῶμα ἀπό τήν ἁγία Παρθένο, ὄχι γιατί τό ἴδιο τό σῶμα, πού ἀνελήφθηκε, κατέρχεται ἀλλά γιατί ὁ ἴδιος ὁ ἄρτος καί ὁ οἶνος μεταβάλλονται σέ σῶμα καί αἷμα Θεοῦ.
Ἄν πάλι γυρεύεις νά μάθεις τόν τρόπο, πῶς γίνεται, σοῦ ἀρκεῖ νά ἀκούσεις, ὅτι γίνεται μέ τό Πνεῦμα τό Ἅγιο, ὅπως καί ἀπό τήν Ἁγία Θεοτόκο μέ τό Πνεῦμα τό Ἅγιο ὁ Κύριος ἔφτιαξε σάρκα γιά τόν ἑαυτό του καί στόν ἑαυτό του∙ καί τίποτε περισσότερο δέν ξέρουμε, ἀλλά ὅτι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀληθινός καί ἐνεργητικός καί παντοδύναμος, ὁ τρόπος ὅμως ἀνεξερεύνητος.
Δέν εἶναι κακό νά ποῦμε καί τό ἑξῆς, ὅτι, ὅπως φυσικῶς τό ψωμί μέ τήν βρώση καί τό κρασί καί τό νερό μέ τήν πόση μεταβάλλονται σέ σῶμα καί αἷμα αὐτοῦ πού τρώγει καί πίνει καί δέν γίνονται ἄλλο σῶμα κοντά στό προηγούμενο, ἔτσι καί ὁ ἄρτος και τό κρασί καί τό νερό τῆς Προθέσεως μέ τήν ἐπίκληση καί τήν ἐπιφοίτηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μεταβάλλονται κατά ὑπερφυσικό τρόπο σέ σῶμα τοῦ Χριστοῦ καί αἷμα, καί δέν εἶναι δύο, ἀλλά ἕνα καί τό αὐτό»4.

1. Ἁγ. Νικοδήμου Πνευματικά Γυμνάσματα Ἐκδ. Ρηγοπούλου σελ.213.
2. Ἁγ. Νικολάου Καβάσιλα Περί τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς Ἐκδ. Ἱ. Ἡ. Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου σελ. 144.
3. Ἁγ. Ἰωάννου τῆς Κρονστάνδης Ἡ ἐν Χριστῷ ζωή μου Ἐκδ. Παπαδημητρίου σελ. 215, 25
4. Ἁγ. Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ Ἔκδοσις Ἀκριβής Ἐκδ. Πουρναρᾶ σελ. 369.

  Ἀπόσπασμα ἀπό Ὀρθόδοξο Τύπο ἀρ. φύλ. 2027  20 Ἰουνίου 2014