Ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης. Μητροπολίτης Γόρτυνος Ἰερεμίας

 Μητροπολίτης Γόρτυνος Ἰερεμίας

Δημητσάνα - Μεγαλόπολη, Κυριακή 11 Ἰανουαρίου 2015

1. Χθές, ἀδελφοί μου χριστιανοί, ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία ἑόρτασε τήν μνήμη ἑνός μεγάλου ἁγίου πατέρα, τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Ἐπισκόπου Νύσσης. Πραγματικά εἶναι μεγάλος ὁ πατέρας αὐτός, μεγάλος καί γιά τήν ἁγία του ζωή καί γιά τήν θαυμαστή του θεολογία. Ἀφοῦ, νά φανταστεῖτε!, ἡ Ζ´ Οἰκουμενική Σύνοδος ἀργότερα, τό 787, τόν ὀνόμασε «πατέρα τῶν πατέρων»!
Ἦταν ἀδελφός τοῦ Μεγάλου Βασιλείου ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης καί χαρακτηρίστηκε ὡς πρός τήν θεολογία «ὁ δεύτερος» μετά ἀπό αὐτόν! Διαφορετικά ὅμως ἀπό τόν Μέγα Βασίλειο ὁ ἅγιος Γρηγόριος δέν ἐφοίτησε σέ σχολές, ἀλλά ἀρκέστηκε στήν μαθητεία μέ δάσκαλο τόν ἀδελφό του καί στήν κατ᾽ ἰδίαν μελέτη.
 Ἀγαποῦσε πολύ τήν ἡσυχία καί τήν μελέτη ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης. Γι᾽ αὐτό καί συχνά κατέφευγε στόν Πόντο, στό ἡσυχαστήριο πού ἵδρυσε ὁ ἀδελφός του Βασίλειος παρά τόν Ἴριν ποταμό.

Ὁσίου Πατρός ἡμῶν Γρηγορίου τοῦ Νύσσης: δεύτερον ἐγκώμιον εἰς τόν Ἅγιον Στέφανον τόν πρωτομάρτυρα.

Επεδήμησε Χριστός τω κόσμω εις σωτηρίαν, και μετ’ αυτόν εβλάστησαν οι καρποί της Εκκλησίας. Έλαμψεν ο μάρτυς της αληθείας, και συνέλαμψαν οι μάρτυρες της μεγάλης οικονομίας. Ηκολούθησαν οι μαθηταί τω Διδασκάλω, τοις Κυριακοίς ίχνεσιν οδεύοντες˙ μετά Χριστόν οι Χριστοφόροι˙ μετά τον ήλιον της δικαιοσύνης οι φωστήρες της οικουμένης˙ και πρώτος μεν ημίν ο Στέφανος ήνθησεν, ουκ εκ των Ιουδαϊκών ακανθών πλακείς, άλλ’ εκ της εκκλησιαστικής ευθηνίας πρώτος καρπός τω Κυρίω προσενεχθείς. Ιουδαίοι μεν γαρ στέφανον εξ ακανθών πλέξαντες, τη κεφαλή του Σωτήρος επέθηκαν, αξίους της κακής γεωργίας αυτών τους καρπούς επιδειξάμενοι τω Δεσπότη του αμπελώνος, ως δια της προφητείας προανεφώνει, λέγων˙ «αμπελών Κυρίου Σαβαώθ, οίκος του Ισραήλ εστί, και ο άνθρωπος Ιούδα, νεόφυτον ηγαπημένον. Έμεινα του ποιησαι σταφυλήν, εποίησε δε ακάνθας».

Ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης και η δική μας μετάνοια. π. Στέφανος Αναγνωστόπουλος

Απομαγνητοφωνημένα (και ηχητικά) κηρύγματα του Πρωτοπρεσβυτέρου π. Στεφάνου Αναγνωστοπούλου 10/1/2007

 Όπως και πέρυσι, έτσι και φέτος, πριν από τη Βασιλόπιτα, το λεγόμενο κόψιμο, θα πούμε λίγα λόγια. Πέρυσι είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για τον Μέγα Βασίλειο, τη ζωή του και το έργο του, καθώς και για το έθιμο της Βασιλόπιτας.
Σήμερα γιορτάζει, 10 Ιανουαρίου, ο αδελφός του άγιος Γρηγόριος Νύσσης. Λέγεται δε Νύσσης διότι σ’ αυτήν την πόλιν ήταν επίσκοπος, η οποία απείχε περίπου εκατό χιλιόμετρα από την Καισάρεια της Καππαδοκίας, όπου αρχιεπίσκοπος ήταν ο αδελφός του ο Μέγας Βασίλειος. Με τον Μέγα Βασίλειο, ο Άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης έμοιαζε πολύ, γράφει στα βιογραφικά του στοιχεία, και σωματικά και στο χαρακτήρα.
Σπούδασε ρητορική φιλοσοφία, και χριστιανική τότε θεολογία, με όσα ήταν τότε γνωστά, εκτός βέβαια από την Παλαιά Διαθήκη, ό,τι είχαν παρουσιαστεί από τους Ευαγγελιστάς, απ’ τους Αποστόλους, τους Αποστολικούς Πατέρας, απ’ τον Άγιο Ιουστίνο, τον μάρτυρα και φιλόσοφο, και άλλους μέχρι των ημερών του.