Το πνεύμα των Πατέρων για παρόμοιες εορτές με τις σημερινές καρναβαλικές εκδηλώσεις

Παραθέτουμε τὸν 62ο κανόνα τῆς Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ὁ ὁποῖος καταδικάζει τὶς μεταμφιέσεις καὶ τὶς μάσκες, ὅπως καὶ τοὺς χοροὺς καὶ τοὺς ἀστεϊσμούς, ποὺ ἐλάμβαναν χώρα σὲ παρόμοιες καρναβαλικὲς ἑορτὲς τοῦ παρελθόντος.

ΚΑΝΩΝ ΞΒ’

Τὰς οὕτω λεγομένας Καλάνδας καὶ τὰ λεγόμενα Βοτά, καὶ τὰ καλούμενα Βρουμάλια, καὶ τὴν ν τὴ πρώτη τοῦ Μαρτίου ἐπιτελουμένην πανήγυριν, καθάπαξ ἐκ τῆς τῶν πιστῶν πολιτείας περιαιρεθῆναι βουλόμεθα. Ἀλλὰ μὴν καὶ τὰς τῶν γυναικῶν δημοσίας ὀρχήσεις, καὶ πολλὴν λύμην καὶ βλάβην ἐμποιεῖν δυναμένας.
Ἔτι μὴν καὶ τὰς ὀνόματι τῶν παρ’ Ἕλλησι ψευδῶς ὀνομασθέντων θεῶν, ἢ ἐξ ἀνδρῶν, ἢ γυναικῶν, γινομένας ὀρχήσεις καὶ τελετάς, κατὰ τί ἔθος παλαιὸν καὶ ἀλλότριον τοῦ τῶν Χριστιανῶν βίου, ἀποπεμπόμεθα, ὁρίζοντες, μηδένα ἄνδρα γυναικείαν στολὴν ἐνδιδύσκεσθαι, ἢ γυναῖκα την ἀνδράσιν ἁρμόδιον.
Ἀλλὰ μήτε προσωπεῖα κωμικά, ἢ σατυρικά, ἢ τραγικὰ ὑποδύεσθαι· μήτε τὸ τοῦ βδελυκτοῦ Διονύσου ὄνομα τὴν σταφυλὴν ἐκθλίβοντας ἐν ταῖς ληνοῖς ἐπιβοὰν· μηδὲ τὸν οἶνον ἐν τοῖς πίθοις ἐπιχέοντας, γέλωτα ἐπικινεὶν ἀγνοίας τρόπῳ, ἢ ματαιότητος, τὰ τῆς δαιμονιώδους πλάνης ἐνεργοῦντας.
Τοὺς οὗν ἀπὸ τοῦ νῦν τί τῶν προειρημένων ἐπιτελεῖν ἐγχειροῦντας, ἐν γνώσει τούτων καθισταμένους, τούτους, εἰ μὲν Κληρικοὶ οἶεν, καθαιρεῖσθαι προστάσσομεν, εἰ δὲ Λαϊκοί, ἀφορίζεσθαι.

Ἑρμηνεία ὑπὸ τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου:

Καλάνδαι ὀνομάζονται αἱ πρῶται ἡμέραι τοῦ κάθε μηνός, εἰς τὰς ὁποίας οἱ ἕλληνες ἐσυνείθιζον νὰ ἑορτάζουν, διὰ νὰ ἀπερνοὺν τάχα ὅλον τὸν μῆνα μὲ εὐθυμίαν, καὶ τὰ Βοτὰ δὲ καὶ Βρουμάλια ἑλληνικαὶ ἦτον ἑορταὶ· τὰ μὲν Βοτά, ἤτοι βοσκήματα καὶ πρόβατα, εἰς τιμὴν τοῦ θεοῦ του Πανός, ὅστις ἐνομίζετο ἀπὸ τοὺς ἕλληνας ὅτι εἶναι ἔφορος τῶν προβάτων καὶ τῶν λοιπῶν ζώων· τὰ δὲ Βρουμάλια, εἰς τιμὴν τοῦ Διονύσου· Βρόμιος γὰρ ἦτο τοῦ Διονύσου ἐπίθετον κοντὰ εἰς τοὺς ἕλληνας ἀπὸ τὸν βρόμον, ὁποὺ σημαίνει τὸν ἦχον καὶ τὴν βροντήν, ὀνομαζόμενος.
Τοῦτο δὲ οἱ Ρωμάνοι Βρουμάλιον ὠνόμαζον, ἤγουν τον βρόμον· καὶ τὴν ἑορτήν, Βρουμάλια πληθυντικὼς· ὁποὺ εἶναι τὸ ἴδιον ὡσὰν τὰ Διονύσια, καθὼς τὰ ἔλεγαν οἱ ἕλληνες. Προστάζει λοιπὸν ὁ παρὼν Κανῶν, ὅτι τὰ τοιαῦτα Ἑλληνικά, ἀλλὰ δὴ καὶ ἡ κατὰ τὴν πρώτην Μαρτίου τελουμένη πανήγυρις, διά την εὐκρασίαν τάχα τοῦ ἔαρος, νὰ ἀσηκωθοῦν ὁλοτελῶς ἀπὸ τὴν πολιτείαν τῶν Χριστιανῶν.
Μήτε χοροὶ ἁπλῶς δημόσιοι γυναικῶν νὰ γίνωνται, οὔτε ἑορταὶ καὶ χοροὶ ἀπὸ ἄνδρας ἢ γυναίκας εἰς ὄνομα τῶν Ἑλλήνων ψευδοθεῶν.
Ὁρίζει δὲ πρὸς τούτοις, ὅτι μήτε ἄνδρας νὰ φορῇ ροῦχα γυναικεία, οὔτε γυναῖκα ροῦχα ἀνδρίκια· ἀλλὰ μήτε νὰ μουρόνωνται μὲ μουτσούνας καὶ προσωπίδας Κωμικάς, ἤτοι παρακινούσας εἰς γέλωτας ἢ τραγικάς, ἤτοι παρακινούσας εἰς θρήνους καὶ δάκρυα, ἢ Σατυρικάς, ἤτοι ἰδίας των Σατύρων καὶ Βάκχων, οἵτινες εἰς τιμὴν τοῦ Διονύσου, ὡς ἐκστατικοὶ καὶ δαιμονισμένοι, ἐχόρευον· καὶ ὅτι τινὰς νὰ μὴν ἐπικαλῆται τὸ ὄνομα τοῦ συγχαμεροῦ Διονύσου (ὅστις ἐνομίζετο πὼς ἦτο δοτὴρ τοῦ οἴνου καὶ ἔφορος), ὅταν πατῶνται τὰ σταφύλια εἰς τοὺς ληνούς, μήτε νὰ γελᾶ καὶ νὰ καγχάζη, ὅταν βάλλεται ὁ νέος οἶνος εἰς τὰ πιθάρια.
Λοιπὸν ὅποιος ἀπὸ τοῦ νῦν καὶ εἰς τὸ ἑξῆς, ἀφ’ οὐ ἔμαθε περὶ τούτων ἐν γνώσει, ἐπιχειρῆσοι νὰ κάμη κανένα ἀπὸ τὰ προρρηθέντα ταῦτα δαιμονιώδη καὶ Ἑλληνικά, εἰ μὲ εἶναι Κληρικός, ἂς καθαίρεται, εἰ δὲ λαϊκός, ἂς ἀφορίζεται.

(ΙΕΡΟΝ ΠΗΔΑΛΙΟΝ σελ. 226-227)
alopsis.gr
Ἀναβάσεις