Μνήμη τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν
Ἐβρ. 13, 17-25
Νὰ ὑπακοῦτε στοὺς πνευματικοὺς προϊσταμένους σας καὶ νὰ ὑποτάσσεστε τελείως σὲ αὐτοὺς· διότι αὐτοὶ ἀγρυπνοῦν γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ψυχῶν σας, καθὼς θὰ δώσουν λόγο στὸν Χριστὸ γιὰ τὶς ψυχές σας.
Νὰ τοὺς ὑπακοῦτε, γιὰ νὰ ἐνθαρρύνονται μὲ τὴν ὑπακοή σας, ὥστε νὰ ἐπιτελοῦν τὸ ἔργο τοὺς αὐτὸ μὲ χαρὰ καὶ ὄχι μὲ στεναγμούς. Ἄλλωστε δὲν σᾶς συμφέρει νὰ στενάζουν ἐξ αἰτίας σας οἱ πνευματικοί σας προεστοί, ἐπειδὴ ὁ Θεὸς θὰ σᾶς τιμωρήσει γι'αυτό)» (Ἐβρ.13,17)
Ἡ ἀναρχία παντοῦ εἶναι κακὸ καὶ αἰτία πολλῶν συμφορῶν καὶ ἀρχὴ τῆς ἀταξίας καὶ τῆς συγχύσεως, κυρίως ὅμως στὴν Ἐκκλησία εἶναι πάρα πολὺ ἐπικίνδυνη, διότι καὶ ἡ ἐξουσία τῆς Ἐκκλησίας εἶναι μεγαλύτερη καὶ ὑψηλότερη.
Ὅπως δηλαδὴ ἂν σκοτώσεις τὸν ἀρχηγὸ τοῦ χοροῦ, θὰ διαλυθεῖ ὁ χορὸς καὶ ὡς πρὸς τὰ μέλη του καὶ ὡς πρὸς τὴν τάξη, καὶ ἂν ἁρπάξεις τὸν στρατηγὸ ἀπὸ τὴ στρατιωτικὴ φάλαγγα, δὲν θὰ ὑπάρχει εὐρυθμία καὶ τάξη στὴν παράταξη καὶ ἐπίσης, ἂν ἀφαιρέσεις τὸν κυβερνήτη ἀπὸ τὸ πλοῖο, θὰ καταβυθίσεις τὸ σκάφος, ἔτσι καὶ ἐὰν ἀπομακρύνεις τὸν ποιμένα ἀπὸ τὸ ποίμνιο, ὅλα θὰ τὰ ἀνατρέψεις καὶ θὰ τὰ καταστρέψεις.
Εἶναι λοιπὸν μεγάλο κακὸ ἡ ἀναρχία καὶ αἰτία καταστροφῆς, ἀλλὰ ὄχι μικρότερο κακὸ εἶναι καὶ ἡ ἀνυπακοὴ τῶν ὑπηκόων· τὸ ἴδιο λοιπὸν συμβαίνει καὶ ἐδῶ.
Διότι ὁ λαὸς ποὺ δὲν ὑπακούει στὸν ἄρχοντά του μοιάζει μὲ ἐκεῖνον ποὺ δὲν ἔχει ἄρχοντα, καὶ ἴσως χειρότερα· καθ' ὅσον ἐκεῖ καὶ συγχωροῦνται γιὰ τὴν ἀταξία τους, ἐνῷ ἐδῶ ὄχι μόνο δὲν συγχωροῦνται, ἀλλὰ καὶ τιμωροῦνται.
Ἴσως ὅμως μᾶς πεῖ κάποιος ὅτι ὑπάρχει καὶ τρίτο κακό, τὸ νὰ εἶναι ὁ ἀρχηγὸς κακός. Τὸ ξέρω καὶ ἐγώ, καὶ ὄχι μόνο δὲν εἶναι μικρὸ τὸ κακὸ αὐτό, ἀλλὰ εἶναι πολὺ χειρότερο καὶ ἀπὸ τὴν ἀναρχία· καὶ εἶναι προτιμότερο νὰ μὴν διοικεῖσαι ἀπὸ κανέναν, παρὰ νὰ διοικεῖσαι ἀπὸ κακὸ ἄρχοντα· διότι αὐτὸς πολλὲς φορὲς σώθηκε, ἀλλὰ πολλὲς φορὲς καὶ κινδύνευσε, ἐνῷ ὁ ἄλλος ὁπωσδήποτε θὰ κινδυνεύσει, ὁδηγούμενος στὰ βάραθρα.
Πῶς, λοιπόν, ὁ Παῦλος λέγει: «Νὰ ὑπακοῦτε στοὺς πνευματικοὺς προϊσταμένους σας καὶ νὰ ὑποτάσσεστε τελείως σὲ αὐτούς»;
Ἀφοῦ εἶπε προηγουμένως: «ὧν ἀναθεωροῦντες τὴν ἔκβασιν τῆς ἀναστροφῆς μιμεῖσθε τὴν πίστιν (νὰ ἀναλογίζεστε καὶ νὰ μελετᾶτε τὸ ἅγιο καὶ θεάρεστο τέλος τῆς ζωῆς καὶ τῆς ἐνάρετης συμπεριφορᾶς τους, καὶ νὰ μιμεῖστε τὴν πίστη τους)» (Ἐβρ.13,7), κατόπιν πρόσθεσε: «νὰ ὑπακοῦτε καὶ νὰ ὑποτάσσεστε στοὺς προϊσταμένους σας».
«Τί λοιπὸν θὰ συμβεῖ», ἀναρωτιέται ἴσως κάποιος, «ὅταν εἶναι κακὸς καὶ δὲν τὸν ὑπακοῦμε;». «Κακός», πῶς τὸ ἐννοεῖς; Ἐὰν εἶναι τέτοιος ἐξ αἰτίας τῆς πίστεως, ἀπόφευγέ τον καὶ ἀπομακρύνσου ἀπὸ αὐτόν, ὄχι μόνο ἂν εἶναι ἄνθρωπος, ἀλλὰ κι ἂν ἀκόμη εἶναι ἄγγελος ποὺ κατέβηκε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ· ἐὰν ὅμως εἶναι κακὸς ὡς πρὸς τὴν ἰδιωτική του ζωή, μὴν ἀσχολεῖσαι μὲ αὐτήν.
Καὶ αὐτὸ δὲν τὸ λέγω ἐγώ, ἀλλὰ τὸ παίρνω ἀπὸ τὴ θεία Γραφή. Ἄκουσε τί λέγει ὁ Χριστός:
«Ἐπὶ τῆς Μωσέως καθέδρας ἐκάθισαν οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι· πάντα οὖν ὅσα ἐὰν εἴπωσιν ὑμῖν τηρεῖν, τηρεῖτε καὶ ποιεῖτε, κατὰ δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν μὴ ποιεῖτε· λέγουσι γάρ, καὶ οὐ ποιοῦσι. (Πάνω στὴ διδασκαλικὴ ἕδρα τοῦ Μωυσῆ κάθισαν οἱ νομοδιδάσκαλοι καὶ οἱ Φαρισαῖοι. Ὅλα, λοιπόν, ὅσα μὲ βάση τὸν μωσαϊκὸ νόμο θὰ σᾶς ποῦν αὐτοὶ νὰ τὰ τηρεῖτε, νὰ τὰ τηρεῖτε καὶ νὰ τὰ κάνετε.
Μὴν κάνετε ὅμως σύμφωνα μὲ τὰ ἔργα τους καὶ τὸ παράδειγμά τους· διότι λένε βέβαια καὶ διδάσκουν τὴν ἀλήθεια τοῦ νόμου, δὲν πράττουν ὅμως σύμφωνα μὲ αὐτήν)» (Ματθ.23,1-3).
Στὴν ἕδρα τοῦ Μωυσῆ κάθισαν οἱ Γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι». Ἀφοῦ προηγουμένως τοὺς καταδίκασε, κατόπιν πρόσθεσε: «στὴν ἕδρα τοῦ Μωυσῆ κάθισαν.
Ὅλα λοιπόν, ὅσα σᾶς λένε νὰ κάνετε, νὰ τὰ κάνετε· νὰ μὴν ἐνεργεῖτε ὅμως σύμφωνα μὲ τὰ ἔργα τους».
«Ἔχουν», λέγει, «τὸ ἀξίωμα τοῦ διδασκάλου, ἀλλὰ ἡ ζωή τους εἶναι ἀκάθαρτη. Ἐσεῖς ὅμως μὴν προσέχετε τὴ συμπεριφορά τους, ἀλλὰ τὰ λόγια τους· διότι τὰ ἤθη τους δὲν θὰ βλάψουν κανέναν».
Γιατί; Καὶ διότι εἶναι γνωστὰ σὲ ὅλους, ἀλλὰ οὔτε καὶ ὁ ἴδιος, καὶ ἂν ἀκόμα εἶναι μύριες φορὲς κακός, δὲν θὰ διδάξει ποτὲ τὸ κακό.
Ἂν ὅμως εἶναι κακὸς ὡς πρὸς τὰ θέματα πίστεως, οὔτε γίνεται σὲ ὅλους φανερό, καὶ ὁ κακὸς δὲν θὰ διστάσει νὰ διδάσκει τὸ κακὸ· ἀφοῦ καὶ τὸ «μὴν κρίνετε, γιὰ νὰ μὴν κριθεῖτε» (Ματθ.7,10), ἀναφέρεται στὸν τρόπο ζωῆς, καὶ ὄχι στὴν πίστη· διότι αὐτὸ ποὺ προσθέτει αὐτὸ δείχνει. «Τί δὲ βλέπεις (Γιατί λοιπὸν βλέπεις)», λέγει, «τὸ κάρφος τὸ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου, τὴν δὲ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῷ δοκὸν οὐ κατανοεῖς; (τὸ σκουπιδάκι ποὺ εἶναι στὸ μάτι τοῦ ἀδελφοῦ σου, ἐνῷ τὸ δοκάρι ποὺ εἶναι στὸ μάτι σου δὲν τὸ αἰσθάνεσαι καὶ δὲν τὸ καταλαβαίνεις; Γιατί τὸ μικρὸ σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου τὸ βλέπεις, ἐνῷ μένεις ἀναίσθητος μπροστὰ στὸ δικό σου βαρύτατο σφάλμα;)» (Ματθ.7,3).
«Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν εἴπωσιν ὑμῖν (Ὅλα λοιπόν, ὅσα σᾶς λένε)», λέγει ὁ Κύριος, «τηρεῖν, τηρεῖτε καὶ ποιεῖτε, κατὰ δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν μὴ ποιεῖτε (νὰ κάνετε, νὰ τὰ κάνετε)-(και τὸ «νὰ τὰ κάνετε» ἀναφέρεται στὰ ἔργα, ὄχι στὴν πίστη)-· νὰ μὴν κάνετε ὅμως αὐτὰ ποὺ κάνουν αὐτοί)».
Βλέπεις ὅτι ὁ λόγος δὲν γίνεται γιὰ δόγματα, ἀλλὰ γιὰ τρόπο ζωῆς καὶ πράξεως; Ἀλλὰ ὁ Παῦλος πρῶτα τοὺς ἔδωσε συστάσεις καὶ κατόπιν πρόσθεσε:
«Νὰ ὑπακοῦτε καὶ νὰ ὑποτάσσεστε στοὺς πνευματικοὺς προϊσταμένους σας, διότι αὐτοὶ ἀγρυπνοῦν γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ψυχῶν σας, ἐπειδὴ θὰ λογοδοτήσουν γι’ αὐτές».
Ἂς τὰ ἀκούσουν αὐτὰ καὶ οἱ ἄρχοντες καὶ ὄχι μόνο οἱ ὑπήκοοι, διότι ὅπως ἀκριβῶς ὀφείλουν νὰ εἶναι πειθαρχικοὶ οἱ ὑπήκοοι, ἔτσι καὶ οἱ ἄρχοντες πρέπει νὰ εἶναι ἄγρυπνοι καὶ συνετοί.
Τί λές; Ἀγρυπνεῖ ὁ ἄρχοντας, κίνδυνοι ἀπειλοῦν αὐτὸν τὸν ἴδιο, ὑπόκειται σὲ τιμωρίες γιὰ τὰ ἁμαρτήματά σου, καὶ εἶναι ὑπεύθυνος ἀπὸ τόσο φόβο ἐξ αἰτίας σου, καὶ ἐσὺ ραθυμεῖς καὶ ἀδιαφορεῖς καὶ εἶσαι βάναυσος καὶ δὲν θέλεις νὰ τὸν ὑπακοῦς;
Γι΄αὐτό προσθέτει λέγοντας: «ἵνα μετὰ χαρᾶς τοῦτο ποιῶσι καὶ μὴ στενάζοντες· ἀλυσιτελὲς γὰρ ὑμῖν τοῦτο (ὥστε νὰ ἐπιτελοῦν τὸ ἔργο τοὺς αὐτὸ μὲ χαρὰ καὶ ὄχι μὲ στεναγμούς. Ἄλλωστε δὲν σᾶς συμφέρει νὰ στενάζουν ἐξ αἰτίας σας οἱ πνευματικοί σας προεστοί, ἐπειδὴ ὁ Θεὸς θὰ σᾶς τιμωρήσει γι' αὐτό)» (Ἐβρ.13,17).
Βλέπεις ὅτι ὁ ἄρχοντας, ὅταν τὸν καταφρονοῦν, δὲν πρέπει νὰ ἐκδικεῖται, ἀλλὰ ἡ μεγάλη ἄμυνά του εἶναι τὰ δάκρυα καὶ οἱ ἀναστεναγμοί;
Σωστὰ· ἀφοῦ καὶ ὁ γιατρὸς δὲν πρέπει νὰ ἐκδικεῖται ὅταν καταφρονεῖται ἀπὸ τὸν ἀσθενῆ, ἀλλὰ νὰ κλαίει καὶ νὰ θρηνεῖ.
Ἄρα ἐὰν ἀναστενάξει ὁ ἄρχοντας, θὰ σὲ ἐκδικηθεῖ ὁ Θεὸς· διότι, ἐὰν προσελκύουμε τὸν Θεὸ ὅταν ἀναστενάζουμε γιὰ τὰ λάθη μας, δὲν θὰ Τὸν προσελκύσουμε ἀκόμη περισσότερο ὅταν ἀναστενάζουμε ἐξ αἰτίας τοῦ φόβου καὶ τῆς περιφρονήσεως τῶν ἄλλων;
Βλέπεις ὅτι δὲν ἀφήνει τὸν ἄρχοντα νὰ παρασύρεται σὲ ἔργα αὐθάδη; Βλέπεις πόση εἶναι ἡ φιλοσοφία τοῦ πράγματος;
Ὀφείλει νὰ ἀρκεῖται στὸν ἀναστεναγμὸ αὐτὸς ποὺ περιφρονεῖται, ποὺ καταπατεῖται, ποὺ καταφρονεῖται.
Μὴν πάρεις θάρρος, ἐπειδὴ δὲν σὲ ἐκδικεῖται· καθ' ὅσον ὁ ἀναστεναγμὸς εἶναι ἡ πιὸ φοβερὴ ἐκδίκηση· διότι αὐτός, ὅταν δὲν μπορεῖ νὰ σὲ βοηθήσει μὲ τοὺς στεναγμούς του, καλεῖ τὸν Δεσπότη· καὶ ὅπως στὴν περίπτωση τοῦ διδασκάλου καὶ τοῦ παιδαγωγοῦ, ὅταν τὸ παιδὶ δὲν τὸν ἀκούει, καλεῖται ἐκεῖνος ποὺ εἶναι αὐστηρότερος, ἔτσι καὶ ἐδῶ.
Πωπώ ,πόσο μεγάλος εἶναι ὁ κίνδυνος! Τί θὰ μποροῦσε νὰ πεῖ κανεὶς πρὸς τοὺς ἄθλιους ἐκείνους ποὺ σπρώχνουν τὸν ἑαυτό τους σὲ τόση μεγάλη ἄβυσσο τιμωριῶν;
Γιὰ ὅλους αὐτοὺς ποὺ ἐξουσιάζεις, γυναῖκες, ἄνδρες καὶ παιδιά, ἐσὺ εἶσαι ὑπόλογος· κάτω ἀπὸ τόση μεγάλη φωτιὰ βάζεις τὸ κεφάλι σου.
Ἀναρωτιέμαι ἂν εἶναι δυνατὸ νὰ σωθεῖ ποτὲ κάποιος ἀπὸ τοὺς ἄρχοντες, καὶ πῶς, παρὰ τὴν τόσο μεγάλη ἀπειλὴ καὶ τὴ ραθυμία ποὺ ὑπάρχει, βλέπω ἀκόμη νὰ τρέχουν μερικοὶ καὶ νὰ ρίχνονται στὸν τόσο μεγάλο ὄγκο τῆς ἐξουσίας· διότι ἐὰν αὐτοί, ποὺ μὲ τὴ βία ἀνέβηκαν στὴν ἐξουσία, δὲν συγχωροῦνται καὶ εἶναι ἀδικαιολόγητοι ὅταν δὲν κυβερνοῦν σωστὰ καὶ παραμελοῦν τὸ καθῆκον τους (καθ' ὅσον καὶ ὁ Ἀαρῶν ποὺ ἀναγκαστικὰ ἀνέλαβε τὴν ἐξουσία κινδύνευσε, καὶ ὁ Μωυσῆς κινδύνευσε, ἂν καὶ πολλὲς φορὲς ζήτησε ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ τὸν συγχωρήσει γιὰ τὴν ἄρνησή του νὰ ἀναλάβει τὸ ἔργο ποὺ τοῦ ἀνέθετε, καὶ ὁ Σαούλ, στὸν ὁποῖο ὁ Θεὸς ἐμπιστεύτηκε τὴν ἐξουσία, παρὰ τὴν ἄρνησή του, κινδύνευσε, ἐπειδὴ δὲν ἔπραξε σωστὰ τὸ καθῆκον του), πόσο μᾶλλον θὰ τιμωρηθοῦν ὅσοι μὲ μανία τὴν ἀναζητοῦν καὶ μόνοι τους τὴν ἐπιδιώκουν;
Διότι ἕνας τέτοιος στερεῖ τὸν ἑαυτό του ἀπὸ κάθε ἐλπίδα συγνώμης. Πράγματι, πρέπει νὰ φοβόμαστε καὶ νὰ τρέμουμε, καὶ ἐξ αἰτίας τῆς συνειδήσεώς μας καὶ ἐξ αἰτίας τοῦ βάρους τῆς ἐξουσίας, καὶ οὔτε νὰ τὴν ἐγκαταλείπουμε, ἐὰν κάποτε μᾶς ἀνατεθεῖ, οὔτε ἐὰν δὲν μᾶς ἀνατεθεῖ, νὰ τὴν ἐπιδιώκουμε, ἀλλὰ καὶ νὰ τὴν ἀποφεύγουμε, σκεπτόμενοι τὸ μέγεθος τοῦ ἀξιώματος, ἐὰν ὅμως τὴν ἀναλάβουμε, πρέπει νὰ δείχνουμε ὅλη τὴν εὐλάβεια.
Ἂς μὴ γίνεται τίποτε πέρα ἀπὸ ἐκεῖνο ποὺ πρέπει, ὅλα ἂς γίνονται μὲ τάξη. Ἐὰν τὸ προαισθανθεῖς, πρὶν γίνεις ἄρχοντας, φύγε, ἂν πείστηκες ὅτι εἶσαι ἀνάξιος γι΄αυτό τὸ ἔργο· ἂν πάλι ἔχεις συλληφθεῖ νὰ εἶσαι ἐξίσου προσεκτικός, δείχνοντας παντοῦ τὴν εὐγνωμοσύνη.
«Προσεύχεσθε (Νὰ προσεύχεστε)», λέγει, «περὶ ἡμῶν· πεποίθαμεν γὰρ ὅτι καλὴν συνείδησιν ἔχομεν, ἐν πᾶσι καλῶς θέλοντες ἀναστρέφεσθαι (γιὰ μᾶς· καὶ ἔχουμε θάρρος νὰ ζητήσουμε τὶς προσευχές σας, διότι εἴμαστε βέβαιοι ὅτι ἡ συνείδησή μας δὲν μᾶς τύπτει σὲ τίποτε, ἀλλὰ μᾶς δίνει ἀγαθὴ συμμαρτυρία, ἀφοῦ πάντοτε καὶ σὲ ὅλα θέλουμε νὰ συμπεριφερόμαστε καλά)» (Ἐβρ.13,8).
Βλέπεις ὅτι τὰ γράφει αὐτὰ σὰν ἀπολογία πρὸς ἐκείνους ποὺ ἦταν λυπημένοι μαζί του, ποὺ τὸν ἀποστρέφονταν, ποὺ τὸν θεωροῦσαν παραβάτη καὶ δὲν ἤθελαν οὔτε τὸ ὄνομά του νὰ ἀκούσουν.
Ἐπειδὴ δηλαδὴ αὐτὸς ζητοῦσε ἀπὸ ἐκείνους ποὺ τὸν μισοῦσαν αὐτὰ ποὺ ὅλοι οἱ ἄλλοι θὰ τὰ ζητοῦσαν ἀπὸ τοὺς καλύτερους φίλους τους, γι΄αυτό ἐδῶ τὸ θέτει αὐτὸ λέγοντας: «ἔχουμε τὴν πεποίθηση ὅτι ἡ συνείδησή μας δὲν μᾶς ἐλέγχει».
«Μὴ μοῦ ἀναφέρεις, σὲ παρακαλῶ, τὶς κατηγορίες· ἡ συνείδησή μας», λέγει, «δὲν μᾶς κατηγορεῖ γιὰ τίποτε, οὔτε αἰσθανόμαστε, ὅτι σᾶς ἐπιβουλευτήκαμε».
«Καθ' ὅσον ἔχουμε τὴν πεποίθηση», λέγει, «ὅτι ἡ συνείδησή μας δὲν μᾶς ἐλέγχει γιὰ τίποτε, ἀλλὰ μᾶς διαβεβαιώνει, ὅτι θέλουμε σὲ ὅλα νὰ συμπεριφερόμαστε σωστά».
Ἑπομένως, ὄχι μόνο ἀπέναντι στοὺς ἐθνικούς, ἀλλὰ καὶ σὲ σᾶς. «Ποτὲ δὲν ἐνεργήσαμε μὲ δόλο, ποτὲ μὲ ὑποκρισία»· διότι ἦταν φυσικό, νὰ τοῦ ἀποδίδουν αὐτὲς τὶς κατηγορίες.
Καὶ γιὰ τὸ ὅτι κατηγορήθηκε ἀπὸ τοὺς Ἑβραίους, ἄκουε τί λέγει ὁ Ἰάκωβος: «Κατηχήθησαν δὲ περὶ σοῦ ὅτι ἀποστασίαν διδάσκεις ἀπὸ Μωϋσέως τοὺς κατὰ τὰ ἔθνη πάντας Ἰουδαίους, λέγων μὴ περιτέμνειν αὐτοὺς τὰ τέκνα μηδὲ τοῖς ἔθεσι περιπατεῖν (Πληροφορήθηκαν ὅμως καὶ σχημάτισαν γιὰ σένα τὴ γνώμη ὅτι διδάσκεις ὅλους τοὺς Ἰουδαίους ποὺ εἶναι διεσπαρμένοι καὶ ἐγκατεστημένοι ἀνάμεσα στοὺς ἐθνικούς, νὰ ἀποστατήσουν ἀπὸ τὸν μωσαϊκὸ νόμο, λέγοντάς τους νὰ μὴν περιτέμνουν τὰ παιδιά τους, οὔτε νὰ ζοῦν σύμφωνα μὲ τὰ ἱερὰ ἔθιμα τῶν Ἰουδαίων)» (Πράξ.21,21). «Δὲν σοῦ τὰ γράφω», λέγει, «σὰν ἐχθρός, ἢ σὰν ἀντίπαλος, ἀλλὰ σὰν φίλος».
Καὶ αὐτὸ τὸ φανερώνει καὶ μὲ τὰ παρακάτω: «Περισσοτέρως δὲ παρακαλῶ τοῦτο ποιῆσαι, ἵνα τάχιον ἀποκατασταθῶ ὑμῖν (Σᾶς παρακαλῶ, λοιπόν, νὰ τὸ κάνετε αὐτὸ περισσότερο γιὰ μένα, γιὰ νὰ μπορέσω νὰ ἔλθω ξανὰ κοντά σας τὸ συντομότερο)» (Ἐβρ.13,19).
Αὐτὸ ἔδειχνε ὅτι ὑπερβολικὰ τοὺς ἀγαποῦσε, τὸ ὅτι τοὺς θεωροῦσε ἄξιους νὰ προσεύχονται γι’ αὐτόν. «Ὄχι ἁπλῶς νὰ προσεύχεστε», λέγει, «ἀλλὰ νὰ προσεύχεστε μὲ ζῆλο»· «γιὰ νὰ ἐπανέλθω τὸ συντομότερο κοντά σας».
Αὐτὸ δείχνει ἄνθρωπο μὲ ἐσωτερικὴ ἐπίγνωση τῶν πράξεών του, τὸ ὅτι ἐπιθυμεῖ νὰ ἔλθει κοντά τους, καὶ τοὺς παρακαλεῖ νὰ προσεύχονται γι΄αυτό.
Γι’ αὐτὸν τὸν λόγο, ἀφοῦ πρῶτα τοὺς ζήτησε τὶς προσευχές τους, κατόπιν τοὺς εὔχεται καὶ ὁ ἴδιος ὅλα τὰ ἀγαθά.
«Ὁ δὲ Θὲὸς τῆς εἰρήνης (Καὶ ὁ Θεός, ποὺ εἶναι ὁ χορηγὸς καὶ νομοθέτης τῆς εἰρήνης)», λέγει. Αὐτὸ τὸ εἶπε, ἐπειδὴ ἐκεῖνοι εἶχαν ξεσηκωθεῖ ἐναντίον του.
«Ἐφόσον ὁ Θεός μας εἶναι Θεὸς τῆς εἰρήνης, μὴν δημιουργεῖτε φατρίες ἐναντίον μας»· «ὁ ἀναγαγὼν ἐκ νεκρῶν τὸν ποιμένα τῶν πρόβάτων (ὁ Ὁποῖος ἀνέστησε ἐκ νεκρῶν τὸν μεγάλο Ποιμένα τῶν πνευματικῶν προβάτων)».
Αὐτὸ λέχτηκε γιὰ τὴν ἀνάσταση. «τὸν μέγαν (τὸν μεγάλο)». Νὰ καὶ ἄλλη προσθήκη.
Ἐδῶ πάλι μέχρι τέλους τους διαβεβαιώνει μὲ ἐπιμονὴ τὸν λόγο γιὰ τὴν ἀνάσταση τοῦ Κυρίου· «ἐν αἵματι διαθήκης αἰωνίου, τὸν Κύριον ἡμῶν ᾿Ιησοῦν, καταρτίσαι ὑμᾶς ἐν παντὶ ἔργῳ ἀγαθῷ εἰς τὸ ποιῆσαι τὸ θέλημα αὐτοῦ, ποιῶν ἐν ὑμῖν τὸ εὐάρεστον ἐνώπιον αὐτοῦ (προκειμένου νὰ εἰσέλθει στὸν οὐρανὸ καὶ νὰ προσφέρει ἐκεῖ ὡς ἐξιλαστήριο θυσία τὸ αἷμα Του, μὲ τὸ ὁποῖο ἐπικυρώθηκε διαθήκη αἰώνια, τὸν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστὸ δηλαδή, εὔχομαι νὰ σᾶς τελειοποιήσει σὲ κάθε ἀγαθὸ ἔργο, ὥστε νὰ κάνετε τὸ θέλημά Του. Αὐτὸς νὰ ἐνεργήσει στὸ ἐσωτερικό σας ἐκεῖνο ποὺ εἶναι ἀρεστὸ ἐνώπιόν Του)» (Ἐβρ.13,20-21).
Πάλι τοὺς δίνει μεγάλες διαβεβαιώσεις· διότι τὸ τελειοποιούμενο εἶναι αὐτὸ ποὺ ἄρχισε νὰ γίνεται τέλειο καὶ θὰ ὁλοκληρωθεῖ ἡ τελειότητά του μετά.
Καὶ τοὺς τὸ εὔχεται αὐτό, πρᾶγμα ποὺ δείχνει ὅτι τοὺς ἀγαπᾶ καὶ ποθεῖ νὰ γίνει αὐτό. Καὶ πρόσεχε: στὶς ἄλλες ἐπιστολὲς δίνει τὶς εὐχὲς στὴν ἀρχή, ἐνῷ ἐδῶ στὸ τέλος: «ποιῶν ἐν ὑμῖν (εὔχομαι νὰ ἐνεργεῖ μέσα σας)», λέγει, «τὸ εὐάρεστον ἐνώπιον αὐτοῦ διὰ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, ᾧ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων· ἀμήν (κάθε ἀγαθὸ ἔργο, ὥστε νὰ κάνετε τὸ θέλημά Του. Αὐτὸς νὰ ἐνεργήσει στὸ ἐσωτερικό σας ἐκεῖνο ποὺ εἶναι ἀρεστὸ ἐνώπιόν Του)» (Ἐβρ.13,21).
«Παρακαλῶ δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, ἀνέχεσθε τοῦ λόγου τῆς παρακλήσεως· καὶ γὰρ διὰ βραχέων ἐπέστειλα ὑμῖν (Σᾶς παρακαλῶ λοιπόν, ἀδελφοί, νὰ δεχθεῖτε μὲ προθυμία τὸν λόγο τῆς προτροπῆς καὶ παρηγοριᾶς τῆς ἐπιστολῆς μου αὐτῆς. Ἄλλωστε δὲν σᾶς κούρασα πολὺ˙ διότι σᾶς ἔγραψα τὴν ἐπιστολὴ αὐτὴ μὲ λίγα λόγια)» (Ἐβρ.13,22).
Βλέπεις ὅτι ἐκεῖνο ποὺ δὲν ἔγραψε σὲ κανέναν, αὐτὸ τὸ γράφει σὲ αὐτούς; Διότι, λέγει, «σᾶς ἔγραψα μὲ λίγα λόγια»· δηλαδὴ «οὔτε σᾶς κουράζω μὲ τὴν πολυλογία».
Νομίζω ὅτι αὐτοὶ δὲν μισοῦσαν πάρα πολὺ τὸν Τιμόθεο· γι΄αὐτό καὶ τὸν πρόβαλε ὡς δικαιολογία. «Γινώσκετε (Νὰ ξέρετε)», λέγει, «τὸν ἀδελφὸν Τιμόθεον ἀπολελυμένον, μεθ' οὗ, ἐὰν τάχιον ἔρχηται, ὄψομαι ὑμᾶς (γιὰ τὸν ἀδελφὸ Τιμόθεο ὅτι ἔχει πλέον ἐλευθερωθεῖ. Ἐὰν ἔλθει γρήγορα νὰ μὲ συναντήσει, θὰ τὸν πάρω μαζί μου ὅταν σᾶς ἐπισκεφτῶ, καὶ θὰ σᾶς δῶ μαζὶ μὲ αὐτόν)» (Ἐβρ.13,23).
«Ἔχει ἐλευθερωθεῖ», λέγει. Ἀπὸ ποῦ; Νομίζω ὅτι εἶχε φυλακιστεῖ· ἤ, ἐὰν ὄχι αὐτό, ἐννοεῖ ὅτι εἶχε φύγει ἀπὸ τὴν Ἀθήνα· καθ' ὅσον καὶ αὐτὸ ἀναφέρεται στὶς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων. «Ἀσπάσασθε πάντας τοὺς ἡγουμένους ὑμῶν καὶ πάντας τοὺς ἁγίους. Ἀσπάζονται ὑμᾶς οἱ ἀπὸ τῆς Ἰταλίας.῾Η χάρις μετὰ πάντων ὑμῶν· ἀμήν (Ἀσπασθεῖτε ὅλους τοὺς προεστούς σας καὶ ὅλους τοὺς πιστούς. Σᾶς ἀσπάζονται οἱ ἀδελφοὶ ποὺ κατάγονται ἀπὸ τὴν Ἰταλία. Ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ, ποὺ μᾶς παρέχει τὴ σωτηρία καὶ κάθε πνευματικὸ ἀγαθό, εὔχομαι νὰ εἶναι μὲ ὅλους σας. Ἀμήν)» (Ἐβρ.13,24-25).
Βλέπεις πὼς δείχνει ὅτι ἡ πραγμάτωση τῆς ἀρετῆς δὲν εἶναι ὑπόθεση οὔτε τοῦ Θεοῦ μόνο, οὔτε μόνο δική μας;
Διότι μὲ τὸ νὰ πεῖ: «Νὰ σᾶς τελειοποιήσει σὲ κάθε ἀγαθὸ ἔργο» καὶ τὰ παρακάτω αὐτὸ δηλώνουν· σὰν νὰ τοὺς ἔλεγε: «Ἔχετε βέβαια ἀρετή, χρειάζεται ὅμως νὰ τὴν τελειοποιήσετε». Καὶ μὲ αὐτὸ ποὺ εἶπε: «νὰ σᾶς τελειοποιήσει σὲ κάθε ἔργο καὶ λόγο ἀγαθό», ἔδειξε ὅτι πρέπει νὰ ἔχουν καὶ ἐνάρετη ζωὴ καὶ πίστη ὀρθή.
Καὶ σωστὰ πρόσθεσε τὸ «μακάρι νὰ ἐνεργήσει μέσα σας ὁ Θεὸς αὐτὸ ποὺ εἶναι εὐχάριστο ἐνώπιόν Του».
«Ἐνώπιόν Του», λέγει· διότι αὐτὴ εἶναι ἡ μεγίστη ἀρετή, τὸ νὰ κάνει κανεὶς ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, αὐτὸ ποὺ Τοῦ εἶναι εὐχάριστο· καθὼς καὶ ὁ προφήτης λέγει:
«Καὶ ἀνταποδώσει μοὶ Κύριος κατὰ τὴν δικαιοσύνην μου καὶ κατὰ τὴν καθαριότητα τῶν χειρῶν μου ἀνταποδώσει μοί (Καὶ θὰ μοῦ ἀνταποδώσει ὁ Κύριος σύμφωνα μὲ τὴν πρόθεση καὶ τὴν προσπάθειά μου νὰ πορεύομαι κατὰ τὸ θέλημά Του καὶ νὰ προοδεύω σὲ κάθε ἀρετὴ· καὶ σύμφωνα μὲ τὴ διάθεση καὶ φροντίδα μου, γιὰ νὰ φυλάξω τὰ χέρια μου ἁγνὰ καὶ καθαρὰ ἀπὸ κάθε δολιότητα καὶ ἀδικία, θὰ μὲ ἀνταμείψει ὁ Κύριος)» (Ψαλμ.17,21).
Καὶ ἐνῷ ἔγραψε τόσο πολλά, εἶπε ὅτι εἶναι λίγα αὐτά, συγκρίνοντάς τα πρὸς ἐκεῖνα ποὺ θὰ ἤθελε νὰ πεῖ· ὅπως καὶ ἀλλοῦ λέγει: «ὅτι κατὰ ἀποκάλυψιν ἐγνώρισέ μοὶ τὸ μυστήριον, καθὼς προέγραψα ἐν ὀλίγῳ, πρὸς ὃ δύνασθε ἀναγινώσκοντες νοῆσαι τὴν σύνεσίν μου ἐν τῷ μυστηρίῳ τοῦ Χριστοῦ.
(Μιλῶ γιὰ τὸν σοφὸ τρόπο ποὺ χρησιμοποίησε ὁ Θεὸς προκειμένου νὰ γίνω ἀπόστολός σας· διότι αὐτὸς μὲ ἀποκάλυψη μοῦ φανέρωσε τὴν ἀλήθεια ποὺ μέχρι τότε ἦταν κρυμμένη, ὅτι δηλαδὴ θὰ σώζονταν καὶ οἱ ἐθνικοὶ καὶ θὰ γίνονταν μέλη τῆς οἰκογένειας τοῦ Θεοῦ, ὅπως μὲ λίγα λόγια σας ἔγραψα προηγουμένως.
Σύμφωνα λοιπὸν μὲ ὅσα σᾶς ἔγραψα, μπορεῖτε νὰ ἀντιληφθεῖτε, ὅταν τὰ διαβάσετε, πόσο τέλεια γνωρίζω τὴν ἀλήθεια ποὺ μοῦ φανέρωσε ὁ Θεὸς γιὰ τὴ σωτηρία καὶ τῶν ἐθνικῶν διαμέσου τοῦ Χριστοῦ)» (Ἐφ.3,3-4).
Καὶ προσέχετε τὴ σοφία του· δὲν λέγει: «Σᾶς παρακαλῶ νὰ ἀνέχεστε τὸν λόγο τῆς παραινέσεως» ἀλλὰ «τὸν λόγο τῆς παρακλήσεως»· δηλαδή, τῆς παρηγοριᾶς, τῆς προτροπῆς. «Διότι δὲν εἶναι δυνατό», λέγει, «κανεὶς νὰ ἀποκάμει ἀπὸ τὸ μῆκος τῶν λεχθέντων». Τί λοιπόν; Καὶ αὐτὸ ἦταν ἐκεῖνο ποὺ τοὺς ἔκανε νὰ τὸν ἀποστρέφονται;
Καθόλου· ἀλλὰ δὲν θέλει νὰ τοὺς δείξει καὶ νὰ τοὺς πεῖ: «Εἶστε ὀλιγόψυχοι»· διότι γνώρισμα αὐτῶν τῶν ἀνθρώπων εἶναι το νὰ μὴν δέχονται τὰ πολλὰ λόγια.
«Μάθετε γιὰ τὸν ἀδελφὸ Τιμόθεο ὅτι ἔχει ἐλευθερωθεῖ. Θὰ σᾶς δῶ μαζὶ μὲ αὐτόν, ἐὰν ἔλθει γρήγορα νὰ μὲ συναντήσει».
Αὐτὸ εἶναι ἀρκετὸ γιὰ νὰ τοὺς κάνει πιὸ ὑπομονητικούς, ἐφόσον εἶναι ἕτοιμος νὰ ἔλθει μὲ τὸν μαθητή. «Ἀσπασθεῖτε τοὺς προϊσταμένους σας, καὶ ὅλους τοὺς πιστούς».
Κοίταξε πῶς τοὺς τίμησε, ἀφοῦ ἔγραψε σὲ αὐτοὺς καὶ ὄχι στοὺς προϊσταμένους τους.
«Σᾶς ἀσπάζονται οἱ ἀδελφοὶ ποὺ κατάγονται ἀπὸ τὴν Ἰταλία. Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου ἂς εἶναι μὲ ὅλους σας. Ἀμήν».
Αὐτὸ ποὺ ἦταν κοινὸ καλὸ γιὰ ὅλους, τὸ εἶπε τελευταία. Ἡ χάρις ὅμως πῶς θὰ εἶναι μαζί μας; Ἂν δὲν ὑβρίζουμε ὅταν μᾶς εὐεργετοῦν, ἂν δὲν εἴμαστε ἀδιάφοροι ἀπέναντι στὴ δωρεά.
«Καὶ τί εἶναι», λέγει, «ἡ χάρις;». Ἡ ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν, ἡ κάθαρση· διότι αὐτὴ εἶναι μαζί μας. Ποιός εἶναι αὐτός, λέγει, ποὺ ἐνῷ την πρόσβαλε, μπορεῖ νὰ τὴ διατηρήσει καὶ νὰ μὴν τὴ χάσει; Ὅπως σοῦ χάρισε τὶς ἁμαρτίες ὁ Θεὸς· πῶς θὰ εἶναι μαζί σου ἡ χάρη, δηλαδή, ἡ εὐδοκίμηση στὴν ἀρετή, ἡ βοήθεια τοῦ Πνεύματος, ἐὰν δὲν τὴν ἐπισύρεις μὲ τὶς καλές σου πράξεις;
Διότι αὐτὴ εἶναι ἡ αἰτία ὅλων τῶν ἀγαθῶν, τὸ νὰ εἶναι διαρκῶς μαζί μας ἡ χάρη τοῦ Πνεύματος· καθ' ὅσον αὐτή μας καθοδηγεῖ σὲ ὅλα, ὅπως καὶ μᾶς καταστρέφει καὶ μᾶς ἀπογυμνώνει ἡ ἀπομάκρυνσή της ἀπὸ ἐμᾶς.
Ἂς μὴν ἀπομακρύνουμε λοιπόν τη χάρη· διότι ἀπὸ ἐμᾶς ἐξαρτᾶται το νὰ παραμείνει ἢ νὰ ἀπομακρυνθεῖ. Τὸ πρῶτο γίνεται ὅταν σκεπτόμαστε τὰ οὐράνια, τὸ δεύτερο, ὅταν προσηλωνόμαστε στὰ ἐπίγεια. «Τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας(Θὰ σᾶς δώσει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα)», λέγει, «ὃ ὁ κόσμος οὐ δύναται λαβεῖν, ὅτι οὐ θεωρεῖ αὐτὸ οὐδὲ γινώσκει αὐτό· ὑμεῖς δὲ γινώσκετε αὐτό, ὅτι παρ' ὑμῖν μένει καὶ ἐν ὑμῖν ἔσται (ποὺ φανερώνει καὶ διδάσκει τὴν ἀλήθεια στὶς καλοδιάθετες ψυχές.
Αὐτὸ δὲν μπορεῖ νὰ τὸ λάβει ὁ κόσμος τῶν ἁμαρτωλῶν ἀνθρώπων ποὺ βρίσκεται μακριὰ ἀπὸ τὸν Θεὸ˙ διότι ἔχει μόνο τὰ αἰσθητὰ μάτια, καὶ μὲ αὐτὰ δὲν τὸ βλέπει καὶ γι’ αὐτὸ δὲν γνωρίζει τὴν ἀξία Του καὶ δὲν τὸ ζητᾶ.
Ἐσεῖς ὅμως ποὺ παρακολουθήσατε τὰ θαύματά μου καὶ τὴ διδασκαλία μου τὸ γνωρίζετε· διότι τώρα μὲν μένει κοντά σας, ἐπειδὴ κατοικεῖ ὁλόκληρο μέσα σὲ μένα ποὺ εἶμαι κοντά σας˙ μετὰ τὴν Πεντηκοστὴ ὅμως θὰ κατοικήσει καὶ ἀνάμεσά σας, ἀλλὰ καὶ μέσα στὶς ψυχές σας)» (Ἰω.14,17).
«Κόσμο» ὀνομάζει τὸν πονηρὸ καὶ αἰσχρὸ βίο. Βλέπεις ὅτι δὲν εἶναι δυνατὸ ἡ κοσμικὴ ψυχὴ νὰ ἔχει τη χάρη τοῦ Πνεύματος;
Χρειάζεται λοιπὸν νὰ καταβάλουμε μεγάλη προσπάθεια, γιὰ νὰ μπορέσουμε νὰ Τὸ διατηρήσουμε, γιὰ νὰ μᾶς κατευθύνει σὲ ὅλα, νὰ εἴμαστε ἀσφαλεῖς καὶ νὰ ἔχουμε πολλὴ ἐσωτερικὴ εἰρήνη· διότι ὅπως τὸ πλοῖο ποὺ κατευθύνεται ἀπὸ εὐνοϊκοὺς ἀνέμους, δὲν εἶναι δυνατό, οὔτε νὰ συναντήσει κάποιο ἐμπόδιο, οὔτε νὰ καταβυθιστεῖ, ἐφόσον ὁ ἄνεμος εἶναι εὐνοϊκὸς καὶ ἀδιάκοπος, ἀλλὰ καὶ πολλὴ δόξα μετὰ τὴν ἐπιστροφὴ προσφέρει καὶ στοὺς ναῦτες καὶ στοὺς ἐπιβάτες, στοὺς ναῦτες προσφέρει τὴν ἀνάπαυση, ἀπαλλάσσοντάς τους ἀπὸ τὴν ταλαιπωρία τῆς κωπηλασίας, ἐνῷ τοὺς ἐπιβάτες τους ἀπαλλάσσει ἀπὸ κάθε φόβο καὶ τοὺς προσφέρει σὲ ὅλο τὸ ταξίδι πάρα πολὺ εὐχάριστο θέαμα· ἔτσι καὶ ἡ ψυχὴ ποὺ εἶναι ὀχυρωμένη μὲ τὸ θεῖο Πνεῦμα, ὁπωσδήποτε ξεπερνᾶ τὶς τρικυμίες τῆς ζωῆς, καὶ τὴν ὁδὸ ποὺ ὁδηγεῖ στὸν οὐρανὸ τὴ διασχίζει πιὸ ἄνετα ἀπὸ ἐκεῖνο τὸ πλοῖο, ἐφόσον δὲν προπέμπεται ἀπὸ τὸν ἄνεμο, ἀλλὰ ἀπὸ τὸν ἴδιο τόν Παράκλητο, ἔχοντας φουσκωμένα καὶ καθαρὰ ὅλα τὰ πανιά, καὶ καθετὶ χαλαρωμένο καὶ διαλυμένο ὁ Παράκλητος τὸ ἀπομακρύνει ἀπὸ τὴ σκέψη μας.
Πράγματι, ὅπως ὁ ἄνεμος δὲν θὰ ἐνεργοῦσε ἐὰν ἔπνεε σὲ χαλαρωμένο πανί, ἔτσι οὔτε τὸ Πνεῦμα ἀνέχεται νὰ παραμένει σὲ ἀναιδῆ ψυχή, ἀλλὰ θέλει ψυχὴ διεγερμένη, γεμάτη δραστηριότητα. Ἑπομένως, ἡ σκέψη μας πρέπει νὰ πυρπολεῖται, καὶ τὰ ἔργα μᾶς παντοῦ νὰ μᾶς διεγείρουν καὶ νὰ μᾶς ἐνισχύουν· παραδείγματος χάριν, ὅταν προσευχόμαστε νὰ τὸ κάνουμε μὲ πολλὴ δύναμη, ὑψώνοντας πρὸς τὸν οὐρανὸ τὴν ψυχή, ὄχι μὲ σχοινιά, ἀλλὰ μὲ μεγάλη προθυμία.
Ὅταν ἐλεοῦμε, πάλι, χρειαζόμαστε δύναμη, μήπως ἡ φροντίδα τοῦ σπιτιοῦ, καὶ ἡ προστασία τῶν παιδιῶν, καὶ ἡ ἐπιμέλεια τῆς συζύγου, καὶ ὁ φόβος τῆς φτώχειας εἰσχωρήσουν καὶ χαλαρώσουν τὸ πανὶ· διότι, ὅταν ἀπὸ παντοῦ τὸ τεντώνουμε καλά, μὲ τὴν ἐλπίδα τῶν ἀγαθῶν τοῦ μέλλοντος, δέχεται τὴν ἐπενέργεια τοῦ Πνεύματος καλὰ· τίποτε ἀπὸ ἐκεῖνα τὰ ἐφήμερα καὶ δυσάρεστα δὲν θὰ εἰσέλθει σὲ αὐτήν, ἀλλὰ καὶ ἂν εἰσέλθει, τὴν ψυχὴ δὲν τὴν ἔβλαψε, ἀλλὰ καὶ ἀποκρούστηκε γρήγορα χάρις στὴ γερὴ ἀσφάλειά της καὶ ἀποκρουόμενο ἔτσι ἀπομακρύνθηκε.
Γι΄αὐτό, λοιπόν, χρειαζόμαστε μεγάλη ἐπαγρύπνηση· ἐπειδὴ κι ἐμεῖς πλέουμε σὲ μεγάλη καὶ εὐρύχωρη θάλασσα, ποὺ εἶναι γεμάτη μὲ πολλὰ θηρία καὶ πολλοὺς σκοπέλους καὶ μᾶς προξενεῖ πολλὲς τρικυμίες, ξεσηκώνοντας σὲ αἴθριο καιρὸ ἰσχυρότατη ζάλη.
Πρέπει λοιπὸν ἐὰν θέλουμε νὰ πλέουμε μὲ ἄνεση καὶ χωρὶς κινδύνους, νὰ τεντώνουμε τὰ πανιά μας, δηλαδὴ τὴ διάθεσή μας· καὶ αὐτό μας ἀρκεῖ· διότι καὶ ὁ Ἀβραάμ, ὅταν ἔτεινε τὸν πόθο πρὸς τὸν Θεὸ καὶ παρουσίασε ὁλοκληρωμένη διάθεση, τίνος ἄλλου εἶχε ἀνάγκη; Κανενός, «καὶ ἐπίστευσεν Ἄβραμ τῷ Θεῷ, καὶ ἐλογίσθη αὐτῷ εἰς δικαιοσύνην (καὶ ὁ Ἄβραμ πίστεψε ἀπόλυτα, χωρὶς κανένα δισταγμὸ σὲ ὅ,τι τοῦ ὑποσχέθηκε ὁ παντοδύναμος Θεὸς τῆς ἀληθείας καὶ ἡ πίστη αὐτὴ λογαριάστηκε σὲ αὐτὸν σὰν μεγάλη ἀρετή, σὰν τὸ κεφάλαιο ὅλων τῶν ἀρετῶν, ὥστε ὁ Θεὸς νὰ τὸν δικαιώσει)» (Γέν.15,6).
Ἡ πίστη εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς γνήσιας διαθέσεως. Πρόσφερε τὸν υἱό του, καὶ ἐνῷ δὲν τὸν ἔσφαξε, ἀμείφθηκε σὰν νὰ τὸν ἔσφαξε, καὶ ἐνῷ τὸ ἔργο δὲν ἔγινε, ὁ μισθὸς δόθηκε.
Ἂς εἶναι λοιπὸν καθαρὰ καὶ καινούργια τὰ πανιά μας καὶ ὄχι ἄχρηστα· «τὸ δὲ παλαιούμενον καὶ γηράσκον ἐγγὺς ἀφανισμοῦ (διότι ἐκεῖνο ποὺ παλιώνει καὶ γηράσκει, κοντεύει νὰ ἐξαφανιστεῖ)» (Ἔβρ.8,13)· ἂς μὴν εἶναι κατατρυπημένα, γιὰ νὰ διατηρήσουν τὴν ἐνέργεια τοῦ Πνεύματος· διότι λέγει: «ὁ φυσικὸς καὶ μὴ ἀναγεννημένος ἄνθρωπος δὲν δέχεται ἐκεῖνα ποὺ διδάσκει τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ».
Πράγματι, ὅπως οἱ ἱστοὶ τῶν ἀραχνῶν δὲν ἀντέχουν τὴν ὁρμὴ τοῦ ἀνέμου, ἔτσι οὔτε ἡ κοσμικὴ ψυχή, οὔτε ὁ ψυχικὸς ἄνθρωπος θὰ μπορέσει ποτὲ νὰ δεχτεῖ τη χάρη τοῦ Πνεύματος· διότι σὲ τίποτε δὲν διαφέρουν οἱ δικοί μας λογισμοὶ ἀπὸ τοὺς ἱστούς, φαινομενικὰ μόνο δείχνουν τὴ συνοχή τους, ἐνῷ στεροῦνται κάθε δύναμη.
Ὅμως δὲν εἶναι τὰ δικά μας τέτοια, ἐὰν προσέχουμε, ἀλλά, ὅ,τι καὶ ἂν συμβεῖ, ὅλα τὰ ὑπομένει ὁ πνευματικὸς ἄνθρωπος κι ὅλα τὰ ξεπερνᾶ καὶ ἀποδεικνύεται ἰσχυρότερος ἀπὸ κάθε τρικυμία.
Ἂν κάποιος δηλαδὴ εἶναι πνευματικὸς ἄνθρωπος καὶ πέσουν ἐπάνω του ἀναρίθμητα κακά, τίποτε ἀπὸ αὐτὰ δὲν θὰ τὸν αἰχμαλωτίσει.
Καὶ τί λέγω; Ἂς ἔλθει ἡ φτώχεια, ἡ ἀσθένεια, οἱ ὕβρεις, οἱ λοιδορίες, οἱ ἐμπαιγμοί, οἱ πληγές, κάθε εἶδος κολάσεως, κάθε εἶδος ἐμπαιγμοῦ καὶ ὀνειδισμῶν καὶ ὕβρεων· αὐτὸς ὅμως, σὰν νὰ εἶναι ἔξω ἀπὸ ὅλο τὸν κόσμο καὶ ἀπαλλαγμένος ἀπὸ τὰ σωματικὰ πάθη, ἔτσι ὅλα θὰ τὰ περιγελάσει.
Καὶ ὅτι δὲν εἶναι ὑπερβολικὰ τὰ λόγια μου, γνωρίζω ὅτι καὶ τώρα ὑπάρχουν πολλοί, ὅπως ἐκεῖνοι, ποὺ ζοῦν στὶς ἐρήμους.
«Ὅμως», λέγει ἴσως κάποιος, «δὲν εἶναι καθόλου ἀξιοθαύμαστο αὐτό». Ἀλλὰ σᾶς λέγω ὅτι καὶ στὶς πόλεις ὑπάρχουν τέτοιοι ἄνθρωποι, τοὺς ὁποίους δὲν μπορεῖ κανεὶς νὰ ὑποπτευθεῖ. Ἐὰν ὅμως θέλεις θὰ σοῦ δείξω μερικοὺς ἀπὸ ἐκείνους ποὺ ἔζησαν παλαιότερα.
Καὶ γιὰ νὰ τὸ καταλάβεις, σοῦ ἀναφέρω τὸν Παῦλο. Ποιό κακὸ δὲν ἔπαθε καὶ τί δὲν ὑπέφερε; Ὅμως, ὅλα τὰ ὑπέμεινε μὲ γενναιότητα.
Ἂς τὸν μιμηθοῦμε λοιπὸν κι ἐμεῖς· διότι ἔτσι θὰ μπορέσουμε νὰ εὐαρεστήσουμε τὸν Θεό, καὶ νὰ προσορμιστοῦμε σὲ γαλήνια λιμάνια μὲ πολλοὺς θησαυρούς.
Ἂς ὑψώσουμε, λοιπόν, τὴν διάνοιά μας πρὸς τὸν οὐρανό, αὐτὸν τὸν πόθο μόνο ἂς ἔχουμε, ἂς περιβάλουμε τοὺς ἑαυτούς μας μὲ τὸ πνευματικὸ πῦρ καὶ ἂς διασώσουμε τοὺς ἑαυτούς μας ἀπὸ τὸ πῦρ τῆς κολάσεως. Κανεὶς δὲν φοβᾶται ἐκείνους ποὺ συναντᾶ, ὅταν ὁρμᾶ ἐναντίον τους μὲ αὐτὴν τὴ φλόγα. Κι ἂν εἶναι θηρίο, ἢ ἄνθρωπος, ἢ μύριες παγίδες, ὅσο εἶναι ὁπλισμένος μὲ αὐτὴν τὴν φλόγα, ὅλα ὑποχωροῦν, ὅλα ἀπομακρύνονται.
Εἶναι ἀφόρητη ἡ φλόγα, ἀνυπόφορη ἡ πυρά, ὅλα τὰ κατατρώει. Μὲ αὐτὴν τὴ φλόγα ἂς περιβάλουμε τοὺς ἑαυτούς μας καὶ ἂς δοξάσουμε τὸν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, μαζὶ μὲ τὸν Ὁποῖο, στὸν Πατέρα καὶ συγχρόνως καὶ στὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἀνήκει ἡ δόξα, ἡ δύναμη καὶ ἡ τιμή, τώρα καὶ πάντοτε καὶ στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ,
ἐπιμέλεια: Ἑλένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
Ἐπιμέλεια πολυτονισμοῦ: Ἄκτιστον
ἐπιμέλεια: Ἑλένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
Ἐπιμέλεια πολυτονισμοῦ: Ἄκτιστον
ΠΗΓΕΣ:
• https://greekdownloads3.files.wordpress.com/2014/08/in-epistulam-ad-hebraeos.pdf
• Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου Ἅπαντα τὰ ἔργα, Ὑπόμνημα στὸ κατὰ Ματθαῖον Εὐαγγέλιον, ὁμιλία ΛΔ΄, πατερικὲς ἐκδόσεις «Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς» (ΕΠΕ), ἐκδ. οἶκος «Τὸ Βυζάντιον», Θεσσαλονίκη 1988, τόμος 25, σελίδες 370-387.
• Π. Τρεμπέλα, Ἡ Καινὴ Διαθήκη μὲ σύντομη ἑρμηνεία (ἀπόδοση στὴν κοινὴ νεοελληνική), ἐκδόσεις ἀδελφότητος θεολόγων «Ὁ Σωτήρ», ἔκδοση τέταρτη, Ἀθήνα 2014.
• Ἡ Καινὴ Διαθήκη, Κείμενον καὶ ἑρμηνευτικὴ ἀπόδοσις ὑπὸ Ἰωάννου Κολιτσάρα, ἐκδόσεις ἀδελφότητος θεολόγων «Ἡ Ζωή», ἔκδοση τριακοστὴ τρίτη, Ἀθήνα 2009.
• Ἡ Παλαιὰ Διαθήκη κατὰ τοὺς ἑβδομήκοντα, Κείμενον καὶ σύντομος ἀπόδοσις τοῦ νοήματος ὑπὸ Ἰωάννου Κολιτσάρα, ἐκδόσεις ἀδελφότητος θεολόγων «Ἡ Ζωή», ἔκδοση τέταρτη, Ἀθήνα 2005.
• Ἡ Παλαιὰ Διαθήκη μετὰ συντόμου ἑρμηνείας, Παναγιώτης Τρεμπέλας, Ἀδελφότης Θεολόγων «Ὁ Σωτήρ», Ἀθήνα, 1985.
• https://www.agia-aikaterini-larissis.com/agia-grafi-palaia-diathiki/
• https://www.agia-aikaterini-larissis.com/agia-grafi-kaini-diathiki/
• Π.Τρεμπέλα, Τὸ Ψαλτήριον μὲ σύντομη ἑρμηνεία(απόδοση στὴν κοινὴ νεοελληνική), ἐκδόσεις ἀδελφότητος θεολόγων «Ὁ Σωτήρ», ἔκδοση τρίτη, Ἀθήνα 2016.
• http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient greek/tools/liddell-scott/index.html
• http://users.sch.gr/aiasgr/Palaia Diathikh/Biblia/Palaia Diathikh.htm
• http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh Diathikh/Biblia/Kainh Diathikh.htm
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου