“εν δεσμοίς αγαπήσεως Αυτού” (Ωσηέ, ια' 4) Ύψωσις Τιμίου Σταυρού. Αρχιμ. Ιωήλ Κωνστάνταρος

Αρχ. Ιωήλ Κωνστάνταρος, Ιεροκήρυξ Ι. Μ. Δρ. Πωγ. & Κονίτσης 

Μία εκ των μεγαλυτέρων παγίδων της πνευματικής ζωής είναι η συνήθεια. Δυστυχώς ο άνθρωπος, με τον καιρό όλα τα συνηθίζει και δεν του κάνουν εντύπωση, με αποτέλεσμα αυτή η νοοτροπία να περνά και στο σύμβολο της νίκης και της θυσίας του Κυρίου μας. Στο σύμβολο του Τιμίου και ζωοποιού Σταυρού.

Λησμονούμε την μοναδική του αξία και σημασία για την ίδια τη σωτηρία μας. Έτσι λοιπόν η μητέρα μας εκκλησία, για να έχουμε πάντοτε μέσα στη συνείδησή μας, αλλά και για λόγους ιστορικούς, καθιέρωσε την εορτή της επισήμου υψώσεώς Του. Της εορτής που τελείται κάθε ενιαυτόν της Χριστότητος του Κυρίου στις 14 του μηνός Σεπτεμβρίου και μας υπενθυμίζει πόσα οφείλουμε στον σταυρό του Κυρίου μας, αλλά και την ευλάβεια με την οποία πρέπει να τον τιμούμε, προσκυνούμε και περιβάλλουμε.

Αυτός δε είναι και ο λόγος για τον οποίον, εάν δεν συμπέσει η εορτή της υψώσεως Σαββατοκύριακο, κατά το οποίο καταλύεται το έλαιον, έχουμε νηστείαν άνευ ελαίου.
Τα παλαιότερα μάλιστα χρόνια κατά τα οποία η Ορθόδοξος πίστις βρισκόταν σε υψηλότερα επίπεδα, η ημέρα αυτή είχε πολύ χαρακτηριστική θέση στη ζωή των πιστών γι' αυτό και είχε καθιερωθεί γενική αργία προς τιμήν του σταυρού.

Αλλά γιατί αυτό; Γιατί αυτή η ιδιαίτερη αναφορά και η τελετή τής υψώσεως; Διότι στο σύμβολο του σταυρού, συνοψίζεται ολόκληρη η πίστη μας. Εμπεριέχεται όλο το σχέδιον της θείας οικονομίας για την σωτηρία του ανθρώπου. Προτυπώνεται σε πολλά σημεία στον χώρο της Παλαιάς Διαθήκης και καθίσταται το όργανο της σωτηρίας μας, αφού επάνω στο ξύλο του σταυρού, θυσιάζεται ο Λυτρωτής του κόσμου.

Διά του σταυρού μάς εξηγόρασε ο Κύριος από τη δουλεία της αμαρτίας και μας συμφιλίωσε προς τον Πατέρα. Τονίζει αυτή την αλήθεια τόσο δυναμικά ο Απόστολος Παύλος στους Κολασσαείς και δι' αυτών προς όλο το χριστεπώνυμο πλήρωμα: “Εξήλειψε το καθ' ημών χειρόγραφον τοις δόγμασιν ο ην υπεναντίον ημίν, και αυτό ήρεν εκ του μέσου προσηλώσας αυτό τω σταυρώ” (Κολασ. β' 14), δηλ. Ο Χριστός έσβησε το εναντίον μας χρεωστικό γραμμάτιο με τις διατάξεις, το οποίο ήταν απέναντι στα μάτια μας, ναι, το έβγαλε από τη μέση και το κάρφωσε στο σταυρό. Και επειδή αυτή είναι η αλήθεια για τον σταυρό που έγινε όργανο της σωτηρίας μας, γι' αυτό και ο εχθρός μας, ο διάβολος, τίποτε δεν φοβάται και τίποτε άλλο δεν τρέμει τόσο, όσο το ιερό αυτό σύμβολο, όταν βεβαίως ο πιστός γνωρίζει την σημασία του και το σχηματίζει σωστά σφραγίζοντας με αυτό την ύπαρξή του.

Ανέκαθεν οι πιστοί χριστιανοί έκαμαν ευρείαν χρήση του ιερού αυτού συμβόλου. Γνώριζαν την ακατάλυτη δύναμή του και με την παρρησία της πίστεως, όπου και αν βρίσκονταν, σχημάτιζαν το σύμβολο της νίκης που αποτελεί ως ήδη τονίσαμε την συμπύκνωση της πίστεώς μας.

Ο Ιερός Χρυσόστομος, εκφράζοντας και περιγράφοντας την πίστη αυτή της εκκλησίας και την ευρεία χρήση του σταυρού, με την ιδιαιτέρα του αγιαστική έκφραση και τον αξεπέραστο ρητορικό του λόγο, θα κηρύξει: “Ούτως εν τη Ιερά Τραπέζη, ούτως εν ταις των ιερέων χειροτονίες, ούτως πάλιν μετά του Σώματος του Χριστού επό του Μυστικού Δείπνου διαλάμπει. Τούτον πανταχού χορεύοντα ίδοι τις αν, εν οικίαις, εν αγοραίς, εν ερημίαις, εν οδοίς, εν όρεσιν, εν νάπαις (δασώδεις κοιλάδες), εν βουνοίς, εν θαλάσση, και πλοίοις και νήσοις, εν κλίναις, εν ιματίοις, εν όπλοις και εν παστάσιν (δωμάτια σπιτιών), εν συμποσίοις, εν σκεύεσιν αργυροίς, εν χρυσαίοις, εν μαργαρίταις, εν τοίχον γραφές, εν σώμασιν αλόγων, πολλά πεπονηκότων (στα σώματα ζώων που έχουν ταλαιπωρηθεί από αρρώστιες), εν σώμασιν υπο δαιμόνων πολιορκουμένων, εν πολέμοις, εν ειρήνη, εν ημέραις, εν νυξί... Ούτω περιμάχητον (ζηλευτό, επιθυμητό) άπασι γέγονε το θαυμαστόν αυτό δώρον” (Ομιλία προς Ιουδαίους και Έλληνες, ότι εστί Θεός ο Χριστός).

Παντού λοιπόν ο Τίμιος του Κυρίου σταυρός! Από τα μικρότερα, έως τα πλέον μεγάλα και σοβαρά που καθημερινώς αντιμετωπίζουμε και που απασχολούν την ζωή μας. Και άνευ αμφιβολίας, ο σταυρός αποτελεί το κριτήριο των λόγων μας και των ενεργειών μας.

Ό,τι δηλ. είναι αδύνατον να συνδυασθεί με τον σταυρό και ό,τι είναι αδύνατον να επιφέρει την ευλογία του και την προστασία του, ασυζητητί θα πρέπει εκ μέρους μας να απορρίπτεται.

Όπλο λοιπόν και δύναμις, ταυτοχρόνως δε και ομολογία τής κάθε υπάρξεως που σχηματίζει το ιερό σύμβολο, που τιμητικώς το επιφέρει επί του στήθους. Εκεί δηλ. που βρίσκεται η καρδιά. Εκεί που χρειάζεται η άγρυπνη προσευχή και η μονολόγιστη ευχή του Ιησού ώστε να προφυλάσσει, να χαριτώνει και να χριστοποιεί τον όλο άνθρωπο.

Φυσικά, μόνο τυχαία δεν είναι η προσπάθεια που τον τελευταίο καιρό ολονέν και περισσότερον βλέπουμε να αυξάνεται. Η προσπάθεια που εκπορεύεται από κέντρα ζοφερά και τρισάθλια τα οποία θεωρούν τον σταυρό “σκάνδαλον”. Από φορείς που επιζητούν την κατάργηση του ιερού μας συμβόλου, με απώτερο σκοπό την απορθοδοξοποίηση του λαού μας και γενικώς την αλλοίωση της ελληνικής αυτοσυνειδησίας του έθνους μας. Αλλά στο σημείο αυτό αποκαλύπτονται όχι μόνο τα άνομα σχέδια όσων, πατέρα έχουν αυτόν που καίγεται και συνθλίβεται από την χάρη που εκπηγάζει το ξύλον του σταυρού, αυτόν που συνετρίβη η κεφαλή του στο βάθρο του σταυρού, τουτέστιν τον διάβολον, αλλά εδώ φίλοι μου αποκαλύπτεται είτε το θάρρος είτε αλλοίμονον η δειλία και ο φόβος των όσων πιστεύουν στην δύναμη του σταυρού και αποδέχονται την λυτρωτική θυσία της χάριτος, διστάζουν όμως να εκφράσουν δημοσία την πίστη τους.

Πλέον συγκεκριμένα, αποτελεί ντροπή και όνειδος για τον κάθε πιστό, για το όλο έθνος και μάλιστα γι' αυτή την Ελλαδική Εκκλησία, εάν τα τέκνα του σκότους, κατορθώσουν να καταργήσουν τον σταυρό από την σημαία μας και να απαγορεύσουν την δημοσία θέα και φυσικά την ευλογία του. Και ας παραδεχθούμε ότι η έως τώρα “επιτυχίες” των αντιφρονούντων και γενικώς όσων λυσσούν εναντίον της Ορθοδόξου πίστεώς μας, κατά ένα μεγάλο ποσοστό οφείλονται στην αδράνεια και τον συμβιβασμό ημών των χριστιανών.

Ελπίζουμε ότι στην μεγάλη πνευματική μάχη που θάττον ή βράδιον, νομοτελειακώς θα ξεσπάσει, ελπίζουμε λοιπόν ότι και πάλι οι πιστοί εν ενί σώματι θα ψάλλουμε θριαμβευτικά “νίκας κατά βαρβάρων”, αποδίδοντας την νίκη στον σταυρό, αναδεικνύοντας ταυτοχρόνως και το “πνεύμα δυνάμεως”. Το πνεύμα δυνάμεως που εμπνέει ο εσταυρωμένος Κύριος στους συνειδητούς πιστούς οι οποίοι αποτελούν και τα μέλη του Σώματός Του, δηλ. της Εκκλησίας Του.

Πράγματι, όπως και ο ίδιος ο Χριστός, έτσι και ο Σταυρός Του αποτελεί λίθον προσκόμματος και σκανδάλου. Και αυτό μεν για όσους έχουν “κεκαυστηριασμένη την ιδίαν συνείδησιν” (Α΄Τιμ. δ΄2) και αρνούνται φανερώς ή βεβηλώνουν στις ανίερες συνάξεις τον Τίμιο Σταυρό. Για εκείνους όμως που πιστεύουν και αγωνίζονται, ο “τριμερής” σταυρός του Χριστού γίνεται όπλον ακαταμάχητον αλλά και μαγνήτης ισχυρότατος. Μαγνήτης που ελκύει εκατομμύρια και δισεκατομμύρια ψυχών. Τελικώς το πόσες είναι οι ευλογημένες αυτές ψυχές, μόνο Αυτός ο Εσταυρωμένος γνωρίζει. Αυτός που ελκύει όχι δια της βίας, αλλ' “εν δεσμοίς αγαπήσεως Αυτού” (Ωσηέ, ια' 4), δια δεσμών αγάπης, δια τρυφερών φροντίδων και ευεργεσιών που εκπηγάζουν από του ζωοποιού ξύλου. Από του ξύλου δε αυτού, κρεμάμενος ο Κύριος της δόξης, ψιθυρίζει μυστικά και μέσα στην καρδιά τού κάθε καλοδιάθετου και αγωνιστού πιστού Του: “Αγάπησιν αιώνιον ηγάπησά σε, δια τούτο είλκυσά σε εις οικτείρημα” (Ιερεμ. Λη' 3). Με αγάπη αιώνια σε αγάπησα. Γι' αυτό σε είλκυσα κοντά μου, για ν' απολαύσεις τα δώρα των οικτιρμών μου!

Αδελφοί μου, μπροστά σε αυτό το μέγεθος της θεϊκής αγάπης, ενώπιον της ταπεινώσεως αυτής του Κυρίου και Θεού μας και ατενίζοντας το σύμβολο της νίκης στο μέσον του ναού, καθώς θα ψάλουμε την ακολουθία της υψώσεώς του, εμείς ας κάνουμε το ελάχιστο. Ας αγαπήσουμε τον Εσταυρωμένο, ας τιμούμε το όργανον της δόξης και συνειδητά και υποκαρδίως ας μέλπουμε ακαταπαύστως “Τον σταυρόν Σου προσκυνούμεν Δέσποτα και την αγίαν σου Ανάστασιν υμνούμεν και δοξάζομεν”.

Αμήν.

 Αρχιμ. Ιωήλ Κωνστάνταρος