Ἡ ἀντίστροφος νοηματοδότησις τῶν θεολογικῶν ἐννοιῶν. Πρωτ. Βασίλειος Γεωργόπουλος

Προσοχή εἰς τήν παγίδα

Πρωτ. Βασιλείου Ἀ. Γεωργοπούλου, Λέκτορος Θεολογικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ 

 Ἕνα φαινόμενο καί ταυτοχρόνως παγίδα, πού συναντᾶ κάποιος στά πλαίσια τοῦ εὐρύτερου νεοεποχίτικου καί ἀποκρυφιστικοῦ χώρου εἶναι ἡ πρακτική πού χρησιμοποιοῦν ἐκπρόσωποι καί κινήσεις του καί συνίσταται στήν ἀντίστροφη νοηματοδότηση διαφόρων θεολογικῶν ἐννοιῶν. Πρόκειται γιά μιά συνήθη, πλήν ὅμως ἐπικίνδυνη πρακτική, πού δημιουργεῖ ἐσφαλμένες ἐντυπώσεις καί ἐλλοχεύει ὁ κίνδυνος, ἐάν δέν τό ἀντιληφθοῦμε ἐγκαίρως ἤ ἐάν τό ἀγνοοῦμε, νά ὁδηγηθοῦμε σέ ἕνα εἶδος πνευματικῆς σύγχυσης ἤ καί ἀλλοίωσης τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ φρονήματος.
Παρεπιπτόντως πρέπει νά ὑπογραμμίσουμε ὅτι ἡ συγκεκριμένη πρακτική χρησιμοποιεῖται καί ἀπό τίς διάφορες αἱρετικές καί παραχριστιανικές ὁμάδες.
Οἱ λέξεις  ὅροι, π.χ. Θεός ἤ Χριστός, δέν κατανοοῦνται μέ τόν ἴδιο τρόπο ἀπό τούς Μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ, τούς Μορμόνους ἤ τούς ὀπαδούς τῆς Χριστιανικῆς Ἐπιστήμης.

Ὑπάρχει ὅμως μιά διαφορά. Στίς αἱρετικές καί παραχριστιανικές κινήσεις, οἱ ὅροι ἔχουν αἱρετικό περιεχόμενο ἐξ ἀρχῆς, ἐνῶ στούς ποικίλους νεοεποχίτικους καί ἀποκρυφιστικούς χώρους, ἡ ἀντίστροφη νοηματοδότηση τῶν θεολογικῶν ὅρων χρησιμοποιεῖται ὡς μεθόδευση καί ὡς τρόπος σταδιακῆς υἱοθέτησης ἀλλότριου καί ἀντιχριστιανικοῦ φρονήματος.
Εἶναι ἀνάγκη τόσο ὁ ποιμένας, ὅσο καί ὁ κάθε χριστιανός νά εἶναι ὑποψιασμένοι, ὄχι ὅμως καχύποπτοι, γι' αὐτοῦ τοῦ εἴδους τήν πρακτική. Σέ διάφορα κοσμικά περιοδικά, σέ διαδικτυακούς τόπους, σέ ἐκπομπές ΜΜΕ τοπικῆς καί πανελλήνιας ἐμβέλειας, πολλές φορές θά δοῦμε ἀρθρογραφία ἤ συζητήσεις γιά θρησκευτικά θέματα, πού γίνεται χρήση θεολογικῆς ὁρολογίας πλήν ὅμως ἐμπεριέχει ἀντίστροφη νοηματοδότηση ἀσυμβίβαστη μέ τήν ὀρθόδοξη ἤ τήν παραδοσιακή χριστιανική θεώρηση τῶν ὅρων.
Ἀρθρογράφοι καί ὁμιλητές, ἄλλοτε ἐν ἀγνοίᾳ τους καί ἄλλοτε σκοπίμως, υἱοθετοῦν καί χρησιμοποιοῦν θεολογικούς ὅρους, πού ἡ νοηματοδότησή τους δέν ταυτίζεται μέ τήν ἐκκλησιαστική νοηματοδότηση τοῦ ὅρου ὅπως ἐκ πρώτης ὄψεως πιστεύει ὁ ἀναγνώστης ἤ ὁ ἀκροατής.
Ὁ στόχος αὐτῆς τῆς πρακτικῆς εἶναι ἕνας καί μοναδικός. Ἡ ἀλλοίωση τοῦ φρονήματος καί ἡ ἐκ τῶν ἔσω διάβρωση, ὥστε οἱ νεοεποχίτικες καί ἀποκρυφιστικές δοξασίες νά καταστοῦν εὔκολα προσλήψιμες.
Οἱ ὅροι π.χ. Θεός, Χριστός, Πνεῦμα, προσευχή, ἀγάπη, εἰρήνη, πίστη, πνευματικότητα, ψυχή, θάνατος κ.ἄ. χρησιμοποιοῦνται εὐκαίρως ἀπό τούς ἐκπροσώπους αὐτῶν τῶν χώρων, πλήν ὅμως δέν νοηματοδοτοῦνται μέ τό ἐκκλησιαστικό τους περιεχόμενο καί δέν σχετίζονται μέ τήν αὐθεντική χριστιανική πίστη.
Ἀναφέρουμε τρία ἀντιπροσωπευτικά παραδείγματα: 1.Μέ τή λέξη Θεός, δέν ἐννοοῦν τό Μυστήριο τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἀλλά ἕνα ἄκρως ὑποκειμενικό καί ἀπροσδιόριστο ἐννοιολογικό νεφέλωμα.
2. Κάνοντας λόγο περί Χριστοῦ δέν ἀναφέρονται στόν Θεάνθρωπο Κύριο, ἀλλά στή λεγόμενη «χριστική κατάσταση».
3. Μιλώντας γιά προσευχή, τήν παρουσιάζουν ἤ τήν ἐξισώνουν μέ τή διαλογιστική πρακτική τῶν ἐξωχριστιανικῶν θρησκευμάτων. Προσοχή, λοιπόν, καί σ' αὐτή τή μεθόδευση. Ἡ Παύλειος προτρο- πή στόν Ἀπόστολο Τιμόθεο: «Πρόσεχε τῇ ἀναγνώσει, τῇ παρα- κλήσει, τῇ διδασκαλίᾳ» (Α΄ Τιμ. 4, 13) εἶναι καί γι' αὐτή τήν περίπτωση ἐξαιρετικά ἐπίκαιρη.

  Ὀρθόδοξος Τύπος ἀρ. φύλ. 2022 16 Μαΐου  2014