Πρωτ. Βασιλείου Ἀ. Γεωργοπούλου, Λέκτορος Θεολογικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ
Ὁ Ἀντβεντισμός εἶναι προτεσταντική διδασκαλία ἐσχατολογικοῦ χαρακτήρα καί χιλιαστικῆς κατεύθυνσης, ἡ ὁποία ἐμφανίστηκε καί ἀναπτύχθηκε στίς ΗΠΑ τόν 19ο αἰῶνα,
μέ ἀφορμή τήν ἔντονη προσδοκία,
πού ὑπῆρχε μέσα στόν Ἀμερικανικό
προτεσταντικό χῶρο τό πρῶτο μισό
τοῦ 19ου αἰώνα, γιά τήν ἐπιστροφή
καί Β΄ Παρουσία τοῦ Κυρίου.
Ἔτσι δικαιολογεῖται καί ἡ ὀνομασία τους, πού προέρχεται ἀπό τό λατινικό Αdventus =ἔλευση καί ἑστιάζεται εἰδικῶς στήν Δευτέρα ἔλευση τοῦ Χριστοῦ. Ὁ ἱδρυτής τοῦ Ἀντβεντισμοῦ ὑπῆρξε ὁ γεωργός William Miller (1782-1849), ὁ ὁποῖος ἀργότερα ἔγινε Βαπτιστής πάστορας.
Στά πλαίσια τῆς ἐνθουσιαστικῆς ἐσχατολογικῆς προσδοκίας τῶν προτεσταντικῶν παραφυάδων τῆς ἐποχῆς του στίς ΗΠΑ, ἄρχισε νά μελετᾶ τήν Ἁγία Γραφή δίνοντας ἔμφαση στίς προφητεῖες.
Ἡ Ε.White, στό ἔργο της “Ἡ Μεγάλη Διαμάχη” ἀφιερώνει ἕνα εἰδικό κεφάλαιο στόν W. Μiller, χαρακτηρίζοντάς τον, μεταξύ τῶν ἄλλων, ὡς “ἕνα Ἀμερικανό Μεταρρυθμιστή”, “ὡς ἕνα ἄνθρωπο πίστεως τῶν ἐσχά- των χρόνων”, “ὡς ἄνθρωπο ἀνυπο- λόγιστης ἀξίας”, “ὡς ἀγγελιοφόρο τοῦ Θεοῦ”, καί τόν παρομοιάζει μέ τόν προφήτη Ἐλισσαῖο.
Ἀπό τή δική του μελέτη καί μέ διάφορους ἀστήρικτους βιβλικούς χρονολογικούς συσχετισμούς, προσδιόρισε ὡς ἡμέρα τῆς Β΄ Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ τήν 21.3.1843. Μάλιστα διέδιδε τίς ἐσχατολογικές ἀντιλήψεις τους προφητεῖες, μέ ἰδιαίτερο ζῆλο.
Ὅταν διαψεύστηκε ἐπαναπροσδιόρισε ὡς ἡμερομηνία ἔλευσης τοῦ Χριστοῦ τήν 22-10-1844 δοκιμάζοντας ἀκόμη μεγαλύτερη ἀπογοήτευση. Ἀργότερα ξαναπροσδιόρισαν ὡς ἡμερομηνίες τίς χρονιές 1845, 1849, 1850.
Ὁ Κurt Hutten χαρακτηρίζει τούς νεότερους χρονολογικούς προσδιορισμούς τῆς ἐλεύσεως τῆς Β΄ Παρουσίας, πού ἀκολούθησαν τήν ἀρχική διάψευση ὡς νεότερες προφητεῖες, πού ἀπέβλεπαν στή διάσωση τῶν παλαιῶν (Βλ. Κurt Hutten, Seher- Grübler- Enthusiasten, σ.33).
Ἡ διάψευση τῶν προσδοκιῶν του, εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα μία μεγάλη ἀπογοήτευση τῶν ὀπαδῶν του, τή διάσπασή τους καί τή δημιουργία διαφορετικῶν ἀντβεντιστικῶν ὁμάδων. Ἡ διάσπαση συνεχίστηκε ἀργότερα μέ περαιτέρω διαφωνίες καί σέ ἄλλα διάφορα δογματικά θέματα. Κάποιες ὁμάδες Ἀντβεντιστῶν κατέληξαν μαζί μέ τίς ἄλλες κακοδοξίες νά γίνουν καί Ἀντιτριαδικές.
Ἱδρύτρια τῶν Ἀντβεντιστῶν τῆς Ἑβδόμης Ἡμέρας ὑπῆρξε ἡ Εllen Gould Harmon White (1827-1915), ὀπαδός ἀρχικά τοῦ W. Μiller. Ἡ κίνηση τῶν Ἀντβεντιστῶν τῆς Ἑβδόμης Ἡμέρας ἱδρύθηκε ἐπισήμως τό 1861. Ἡ Ε.White ὑπῆρξε ἡ κατ᾽ ἐξοχήν στυλοβάτης καί διδασκάλισσα τῶν Ἀντβεντιστῶν τῆς Ἑβδόμης Ἡμέρας, καθώς ἀναφέρεται ὅτι μεταξύ τῶν ἐτῶν 1844-1915 εἶχε περισσότερα ἀπό 2.000 ὁράματα ἀποκαλύψεις.
Ἐργάστηκε δραστήρια, γιά νά προωθήσει τίς κακοδοξίες τῶν Ἀντβεντιστῶν καί θεωροῦσε τόν ἑαυτό της ὡς ὄργανο τοῦ Θεοῦ «ὡς ἀγγελιοφόρο τοῦ Κυρίου». Δέν παρέλειψε νά ἐπαναλάβει καί νά καθορίσει καί αὐτή μέσω ὁραμάτων, τή Δεύτερη ἔλευση τοῦ Χριστοῦ δοκιμάζοντας τήν ἴδια ἀπογοήτευση ἀπό τίς διαψεύσεις της.
Γιά νά δικαιολογηθοῦν οἱ ἀποτυχίες καί γιά νά σταματήσει ἡ ἀποχώρηση τῶν ὀπαδῶν ἀπό τήν κίνηση, ἕνας ἄλλος πρωτεργάτης τῆς κίνησης τῶν Ἀντβεντιστῶν ὁ Η.Εdson, ὕστερα ἀπό δική του ἀποκάλυψη ἰσχυρίστηκε ὅτι ὄντως τό 1844 ἔγινε ἡ εἴσοδος τοῦ Χριστοῦ στά Ἅγια τῶν Ἁγίων τοῦ οὐρανοῦ καί ἄρχισε ἡ κάθαρση τοῦ οὐράνιου θυσιαστηρίου καί ὄχι τοῦ ἐπίγειου κατά τίς παραδοξολογίες τῶν Ἀντβεντιστῶν.
Ἐπιπλέον τό 1844 ἄρχισε στούς οὐρανούς ὁ Χριστός νά ξεχωρίζει τούς δικούς του. Ἡ διαδικασία γίνεται ἀοράτως καί ὅταν ὁλοκληρωθεῖ δέν θά ὑπάρχει γιά κανένα ἄλλον ἡ δυνατότητα εἰσόδου. Οἱ ἀπόψεις ἀποκαλύψεις τοῦ Η.Εdson θά περιβληθοῦν «κῦρος» ἀπό τίς ἐπικυρώσεις μέσῳ ὁραμάτων τῆς Ε.White.
Στά χρόνια πού θα ἀκολουθήσουν, θά δοθεῖ ἔμφαση ἀπό τήν Ε.White καί τούς ὑπεύθυνους στήν ἀποκλειστική τήρηση τοῦ Σαββάτου καί τήν κατάργηση τῆς λατρείας τήν Κυριακή. Ἐπίσης, θά παγιωθοῦν καί ἄλλα χαρακτηριστικά τῆς κίνησης σχετικά μέ τήν προσωπική καί κοινωνική ζωή τῶν μελῶν της καί τίς διδασκαλίες της.
Ἀναφερόμενοι στήν ἱστορική ἀφετηρία τῆς αἵρεσης τῶν Ἀντβεντιστῶν τῆς Ἑβδόμης Ἡμέρας πρέπει νά ἐπισημάνουμε τά ἑξῆς βασικά σημεῖα:
α) Οἱ πρῶτες ἀπαρχές τοῦ Ἀντβεντισμοῦ ἀνάγονται γενικά στίς ψευδοπροφητεῖες ἑνός Βαπτιστῆ πάστορα τοῦ W.Miller. Ἀναπτύχθηκαν στό ἔδαφος τοῦ ἀμερι- κανικοῦ προτεσταντισμοῦ στά πλαίσια τῶν ἐνθουσιαστικῶν προσδοκιῶν, πού εἶχαν καλλιεργηθεῖ τό πρῶτο μισό τοῦ δεκάτου ἐνάτου αἰώνα γιά τήν ἐπικείμενη Β΄ ἔλευση τοῦ Χριστοῦ. Πρόκειται γιά ἕνα φαινόμενο πού ἐνδημεῖ ποικιλοτρόπως στήν ἱστορία τοῦ προτεσταντικοῦ χώρου, παρά τή ρητή καί σαφῆ διαβεβαίωση τοῦ Κυρίου «περί δέ τῆς ἡμέρας ἐκείνης καί ὥρας οὐδείς οἶδεν» (Ματθ. 24, 36. 25, 13. Α΄ Θεσ. 5, 1-23).
Δέν εἶναι τυχαῖο τό γεγονός, ὅτι καί ἡ Ε.White στό ἔργο της ἡ «Μεγάλη Διαμάχη» ἀναφέρεται κατά τρόπο θετικό στό ἐν λόγῳ φαινόμενο καί παραθέτει περιπτώσεις πού εἶχαν προηγηθεῖ τῆς δικῆς της κίνησης, θεωρώντας αὐτές τίς περιπτώσεις ὡς δικούς της προπομπούς, ποὺ λειτουργοῦσαν ἀφυπνιστικά γιά τήν ἐποχή τους σχετικά μέ τό ζήτημα τῶν Ἐσχάτων.
β) Ἡ Ε.White, ὡς πρόσωπο τό ὁποῖο κατ᾽ ἐξοχήν συνέβαλε στή δημιουργία καί τή διάδοση τῶν κακοδοξιῶν τῶν Ἀντβεντιστῶν τῆς Ἑβδόμης Ἡμέρας καί θεωρούμενη ὡς προφήτιδα τῆς ἐν λόγῳ κίνησης, ὄχι μόνο πίστεψε τίς ψευδοπροφητεῖες, ἀλλά ἐπικύρωνε μέ ὁράματα τά παραδοξολογήματα καί τίς πλάνες. Ἐπιπλέον προσπάθησε καί νά δικαιολογήσει τή μή ἔλευση τῆς Β΄ Παρουσίας. Τό «προφητικό χάρισμα » τῆς Ε. White, κατά τούς Ἀντβεντιστές τῆς Ἑβδόμης Ἡμέρας, συνδυάζεται μέ τή διδασκαλία τῆς κίνησης ὅτι αὐτό τό χάρισμα ἀποτελεῖ ἕνα ἀπό τά σημεῖα ἀναγνώρισης τῆς μοναδικῆς ἐναπομείνασας ἐπί τῆς γῆς ἀληθινῆς Ἐκκλησίας, πού εἶναι ἀποκλειστικά ἡ κίνησή τους καί γιά τήν ὁποία, κατ’ αὐτούς, γίνεται λόγος στήν Ἀποκάλυψη (Κεφ. 12, 17).
Τό γεγονός αὐτό σέ συνδυασμό μέ τό ὅτι ἀποδίδουν στά γραπτά τῆς Ε. White ἕνα εἶδος θεοπνευστίας, εἶναι ἀφορμή αὐστηρῆς κριτικῆς κατά τῆς κίνησης ἀπό τόν ὑπόλοιπο προτεσταντικό κόσμο, γιατί ἔτσι εἰσάγουν παράλληλη αὐθεντία καί πηγή διδασκαλιῶν δίπλα στή Βίβλο, παρά τίς περί τοῦ ἀντιθέτου διακηρύξεις τους.
γ) Βασικές διδασκαλίες τῶν Ἀντβεντιστῶν ἐνῶ εἶναι κακοδοξίες καί ἀποτελοῦν παραδοξολογήματα τῶν πρώτων δημιουργῶν τῆς κίνη- σης, παρουσιάζονται ὡς διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς ἐπικυρωμένη μέ ὁράματα.
Ὀρθόδοξος Τύπος ἀρ. φύλ. 2021, 9 Μαΐου 2014
Εἰσαγωγικαί ἐπισημάνσεις
Ἔτσι δικαιολογεῖται καί ἡ ὀνομασία τους, πού προέρχεται ἀπό τό λατινικό Αdventus =ἔλευση καί ἑστιάζεται εἰδικῶς στήν Δευτέρα ἔλευση τοῦ Χριστοῦ. Ὁ ἱδρυτής τοῦ Ἀντβεντισμοῦ ὑπῆρξε ὁ γεωργός William Miller (1782-1849), ὁ ὁποῖος ἀργότερα ἔγινε Βαπτιστής πάστορας.
Στά πλαίσια τῆς ἐνθουσιαστικῆς ἐσχατολογικῆς προσδοκίας τῶν προτεσταντικῶν παραφυάδων τῆς ἐποχῆς του στίς ΗΠΑ, ἄρχισε νά μελετᾶ τήν Ἁγία Γραφή δίνοντας ἔμφαση στίς προφητεῖες.
Ἡ Ε.White, στό ἔργο της “Ἡ Μεγάλη Διαμάχη” ἀφιερώνει ἕνα εἰδικό κεφάλαιο στόν W. Μiller, χαρακτηρίζοντάς τον, μεταξύ τῶν ἄλλων, ὡς “ἕνα Ἀμερικανό Μεταρρυθμιστή”, “ὡς ἕνα ἄνθρωπο πίστεως τῶν ἐσχά- των χρόνων”, “ὡς ἄνθρωπο ἀνυπο- λόγιστης ἀξίας”, “ὡς ἀγγελιοφόρο τοῦ Θεοῦ”, καί τόν παρομοιάζει μέ τόν προφήτη Ἐλισσαῖο.
Ἀπό τή δική του μελέτη καί μέ διάφορους ἀστήρικτους βιβλικούς χρονολογικούς συσχετισμούς, προσδιόρισε ὡς ἡμέρα τῆς Β΄ Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ τήν 21.3.1843. Μάλιστα διέδιδε τίς ἐσχατολογικές ἀντιλήψεις τους προφητεῖες, μέ ἰδιαίτερο ζῆλο.
Ὅταν διαψεύστηκε ἐπαναπροσδιόρισε ὡς ἡμερομηνία ἔλευσης τοῦ Χριστοῦ τήν 22-10-1844 δοκιμάζοντας ἀκόμη μεγαλύτερη ἀπογοήτευση. Ἀργότερα ξαναπροσδιόρισαν ὡς ἡμερομηνίες τίς χρονιές 1845, 1849, 1850.
Ὁ Κurt Hutten χαρακτηρίζει τούς νεότερους χρονολογικούς προσδιορισμούς τῆς ἐλεύσεως τῆς Β΄ Παρουσίας, πού ἀκολούθησαν τήν ἀρχική διάψευση ὡς νεότερες προφητεῖες, πού ἀπέβλεπαν στή διάσωση τῶν παλαιῶν (Βλ. Κurt Hutten, Seher- Grübler- Enthusiasten, σ.33).
Ἡ διάψευση τῶν προσδοκιῶν του, εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα μία μεγάλη ἀπογοήτευση τῶν ὀπαδῶν του, τή διάσπασή τους καί τή δημιουργία διαφορετικῶν ἀντβεντιστικῶν ὁμάδων. Ἡ διάσπαση συνεχίστηκε ἀργότερα μέ περαιτέρω διαφωνίες καί σέ ἄλλα διάφορα δογματικά θέματα. Κάποιες ὁμάδες Ἀντβεντιστῶν κατέληξαν μαζί μέ τίς ἄλλες κακοδοξίες νά γίνουν καί Ἀντιτριαδικές.
Ἱδρύτρια τῶν Ἀντβεντιστῶν τῆς Ἑβδόμης Ἡμέρας ὑπῆρξε ἡ Εllen Gould Harmon White (1827-1915), ὀπαδός ἀρχικά τοῦ W. Μiller. Ἡ κίνηση τῶν Ἀντβεντιστῶν τῆς Ἑβδόμης Ἡμέρας ἱδρύθηκε ἐπισήμως τό 1861. Ἡ Ε.White ὑπῆρξε ἡ κατ᾽ ἐξοχήν στυλοβάτης καί διδασκάλισσα τῶν Ἀντβεντιστῶν τῆς Ἑβδόμης Ἡμέρας, καθώς ἀναφέρεται ὅτι μεταξύ τῶν ἐτῶν 1844-1915 εἶχε περισσότερα ἀπό 2.000 ὁράματα ἀποκαλύψεις.
Ἐργάστηκε δραστήρια, γιά νά προωθήσει τίς κακοδοξίες τῶν Ἀντβεντιστῶν καί θεωροῦσε τόν ἑαυτό της ὡς ὄργανο τοῦ Θεοῦ «ὡς ἀγγελιοφόρο τοῦ Κυρίου». Δέν παρέλειψε νά ἐπαναλάβει καί νά καθορίσει καί αὐτή μέσω ὁραμάτων, τή Δεύτερη ἔλευση τοῦ Χριστοῦ δοκιμάζοντας τήν ἴδια ἀπογοήτευση ἀπό τίς διαψεύσεις της.
Γιά νά δικαιολογηθοῦν οἱ ἀποτυχίες καί γιά νά σταματήσει ἡ ἀποχώρηση τῶν ὀπαδῶν ἀπό τήν κίνηση, ἕνας ἄλλος πρωτεργάτης τῆς κίνησης τῶν Ἀντβεντιστῶν ὁ Η.Εdson, ὕστερα ἀπό δική του ἀποκάλυψη ἰσχυρίστηκε ὅτι ὄντως τό 1844 ἔγινε ἡ εἴσοδος τοῦ Χριστοῦ στά Ἅγια τῶν Ἁγίων τοῦ οὐρανοῦ καί ἄρχισε ἡ κάθαρση τοῦ οὐράνιου θυσιαστηρίου καί ὄχι τοῦ ἐπίγειου κατά τίς παραδοξολογίες τῶν Ἀντβεντιστῶν.
Ἐπιπλέον τό 1844 ἄρχισε στούς οὐρανούς ὁ Χριστός νά ξεχωρίζει τούς δικούς του. Ἡ διαδικασία γίνεται ἀοράτως καί ὅταν ὁλοκληρωθεῖ δέν θά ὑπάρχει γιά κανένα ἄλλον ἡ δυνατότητα εἰσόδου. Οἱ ἀπόψεις ἀποκαλύψεις τοῦ Η.Εdson θά περιβληθοῦν «κῦρος» ἀπό τίς ἐπικυρώσεις μέσῳ ὁραμάτων τῆς Ε.White.
Στά χρόνια πού θα ἀκολουθήσουν, θά δοθεῖ ἔμφαση ἀπό τήν Ε.White καί τούς ὑπεύθυνους στήν ἀποκλειστική τήρηση τοῦ Σαββάτου καί τήν κατάργηση τῆς λατρείας τήν Κυριακή. Ἐπίσης, θά παγιωθοῦν καί ἄλλα χαρακτηριστικά τῆς κίνησης σχετικά μέ τήν προσωπική καί κοινωνική ζωή τῶν μελῶν της καί τίς διδασκαλίες της.
Ἀναφερόμενοι στήν ἱστορική ἀφετηρία τῆς αἵρεσης τῶν Ἀντβεντιστῶν τῆς Ἑβδόμης Ἡμέρας πρέπει νά ἐπισημάνουμε τά ἑξῆς βασικά σημεῖα:
α) Οἱ πρῶτες ἀπαρχές τοῦ Ἀντβεντισμοῦ ἀνάγονται γενικά στίς ψευδοπροφητεῖες ἑνός Βαπτιστῆ πάστορα τοῦ W.Miller. Ἀναπτύχθηκαν στό ἔδαφος τοῦ ἀμερι- κανικοῦ προτεσταντισμοῦ στά πλαίσια τῶν ἐνθουσιαστικῶν προσδοκιῶν, πού εἶχαν καλλιεργηθεῖ τό πρῶτο μισό τοῦ δεκάτου ἐνάτου αἰώνα γιά τήν ἐπικείμενη Β΄ ἔλευση τοῦ Χριστοῦ. Πρόκειται γιά ἕνα φαινόμενο πού ἐνδημεῖ ποικιλοτρόπως στήν ἱστορία τοῦ προτεσταντικοῦ χώρου, παρά τή ρητή καί σαφῆ διαβεβαίωση τοῦ Κυρίου «περί δέ τῆς ἡμέρας ἐκείνης καί ὥρας οὐδείς οἶδεν» (Ματθ. 24, 36. 25, 13. Α΄ Θεσ. 5, 1-23).
Δέν εἶναι τυχαῖο τό γεγονός, ὅτι καί ἡ Ε.White στό ἔργο της ἡ «Μεγάλη Διαμάχη» ἀναφέρεται κατά τρόπο θετικό στό ἐν λόγῳ φαινόμενο καί παραθέτει περιπτώσεις πού εἶχαν προηγηθεῖ τῆς δικῆς της κίνησης, θεωρώντας αὐτές τίς περιπτώσεις ὡς δικούς της προπομπούς, ποὺ λειτουργοῦσαν ἀφυπνιστικά γιά τήν ἐποχή τους σχετικά μέ τό ζήτημα τῶν Ἐσχάτων.
β) Ἡ Ε.White, ὡς πρόσωπο τό ὁποῖο κατ᾽ ἐξοχήν συνέβαλε στή δημιουργία καί τή διάδοση τῶν κακοδοξιῶν τῶν Ἀντβεντιστῶν τῆς Ἑβδόμης Ἡμέρας καί θεωρούμενη ὡς προφήτιδα τῆς ἐν λόγῳ κίνησης, ὄχι μόνο πίστεψε τίς ψευδοπροφητεῖες, ἀλλά ἐπικύρωνε μέ ὁράματα τά παραδοξολογήματα καί τίς πλάνες. Ἐπιπλέον προσπάθησε καί νά δικαιολογήσει τή μή ἔλευση τῆς Β΄ Παρουσίας. Τό «προφητικό χάρισμα » τῆς Ε. White, κατά τούς Ἀντβεντιστές τῆς Ἑβδόμης Ἡμέρας, συνδυάζεται μέ τή διδασκαλία τῆς κίνησης ὅτι αὐτό τό χάρισμα ἀποτελεῖ ἕνα ἀπό τά σημεῖα ἀναγνώρισης τῆς μοναδικῆς ἐναπομείνασας ἐπί τῆς γῆς ἀληθινῆς Ἐκκλησίας, πού εἶναι ἀποκλειστικά ἡ κίνησή τους καί γιά τήν ὁποία, κατ’ αὐτούς, γίνεται λόγος στήν Ἀποκάλυψη (Κεφ. 12, 17).
Τό γεγονός αὐτό σέ συνδυασμό μέ τό ὅτι ἀποδίδουν στά γραπτά τῆς Ε. White ἕνα εἶδος θεοπνευστίας, εἶναι ἀφορμή αὐστηρῆς κριτικῆς κατά τῆς κίνησης ἀπό τόν ὑπόλοιπο προτεσταντικό κόσμο, γιατί ἔτσι εἰσάγουν παράλληλη αὐθεντία καί πηγή διδασκαλιῶν δίπλα στή Βίβλο, παρά τίς περί τοῦ ἀντιθέτου διακηρύξεις τους.
γ) Βασικές διδασκαλίες τῶν Ἀντβεντιστῶν ἐνῶ εἶναι κακοδοξίες καί ἀποτελοῦν παραδοξολογήματα τῶν πρώτων δημιουργῶν τῆς κίνη- σης, παρουσιάζονται ὡς διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς ἐπικυρωμένη μέ ὁράματα.
Ὀρθόδοξος Τύπος ἀρ. φύλ. 2021, 9 Μαΐου 2014
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου