ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β΄
Περί θλίψεων, πόνων και κόπων
Περί θλίψεων, πόνων και κόπων
21 ) Επιστολή
Η θλίψις είναι όργανον, εργαλείον, το οποίον κρατεί ο Θεός εις το χέρι Του, και Αυτός μόνος το εργάζεται, καθώς Του υπαγορεύει η άπειρος σοφία Του. Εις τον κάθε άνθρωπον διαφοροτρόπως
το εργάζεται, αναλόγως της ανάγκης που έχει έκαστος. Η θλίψις με την ποικιλομορφία της εξαγνίζει και αγιάζει τον άνθρωπον εκείνον, που με σοφίαν και γνώσιν την δέχεται. Δηλαδή κάθε θλίψις του χριστιανού είναι θεία επίσκεψις έχουσαν σκοπόν την σωτηρίαν αυτού και την αποστέλλει η γλυκυτάτη δεξιά του ουρανίου μας Πατρός, αν και απαρέσκεται η φύσις μας εις την τοιαύτην, καθώς και τα πικρά φάρμακα απαρέσκουν εις τον ασθενούντα.
Εάν η θλίψις δεν έχει καμμίαν σχέσιν με ημάς, πάντως θα είχαμε την μοίραν του εωσφόρου, διότι και εκείνος ευρισκόμενος εις το ύψος της δόξης και της αναπαύσεως, ελησμόνησε την μεγαλειότητα του Θεού και την εαυτού σμικρότητα και αδυναμίαν, « στήσω τον θρόνον μου επί των νεφελών και έσομαι όμοιος τω Υψίστω».
Και ταύτα διανοηθέντα, κάτω τον έρρψεν ο Θεός, και ο πρώτος ανατέλλων φωτεινότατος άγγελος, γέγονε δαίμων, Σατανάς, διάβολος, το βρωμερώτερον εκ των δημιουργημάτων του Θεού, ουχί τη φύσει, διότι ο Θεός όλα λιαν καλά τα εποίησεν, αλλά τη προαιρέσει πονηρός και αντάρτης!
Ο διάβολος διασπείρει μέσα εις τας οικογενείας την μεμψιμοιρίαν, την απαρέσκειαν, την ζήλειαν, την ισχυρογνωμοσύνην, κ.λ.π. και ούτω υπάρχει εις πολλάς οικογενείας ένα πρόσωπον, που θα διαταράσση την ειρήνην, την γαλήνην και την χαράν της οικογενείας. Αυτή η κακή σπορά δεν έλειψε και μέσα εις την του Κυρίου ιεράν οικογένειαν, όπου είχε δημιουργήσει επί της γης δια την μέλλουσαν σωτηρίαν, δηλαδή εν μέσω των ιερών μαθητών Του, ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, σπόρος θεοκτόνος! Ο διάβολος σπείρει τον σπόρον εν μέσω του σίτου, και εις τας συνοδείας των μοναχών το τοιούτον υπάρχει, όχι ότι το πρόσωπον αυτό είναι κακόν, αλλά έχοντας τας αδυναμίας αυτάς, μεμψιμοιρίαν, ζήλειαν κ.λ.π., γίνεται ένα όργανον, δια να διαταράσση την ειρήνην και ησυχίαν των άλλων.
Όλα αυτά μαρτυρούν ότι είμεθα εξόριστοι της αληθινής πατρίδος μας, ευρισκόμενοι εις τα
σωφρονιστήρια, ένθα εξασκείται η παιδεία Κυρίου, και όσοι ευρεθούν δια της παιδείας ευδόκιμοι, εισάγονται πάλιν εις την ουράνιον κληρονομίαν λαμβάνοντες και πάλιν την χαθείσαν υιοθεσίαν των, άξιοι να κληρονομήσουν τον Θεόν.
Όσοι μείνουν απαίδευτοι, ως εγώ, και δεν αναγνωρίζουν την παιδείαν, αλλά δια των έργων των αναδειχθούν νόθοι, αποδιώκονται ως ανάξιοι της υιοθεσίας, εις ην απέβλεπεν η παιδεία Κυρίου και καταδικάζονται. Ο αγαθός Θεός και Πατήρ ημών να μας αξιώση μετά των ευδοκίμων, των
λαβόντων την υιοθεσίαν, εις αιώνας αιώνων. Αμήν.
το εργάζεται, αναλόγως της ανάγκης που έχει έκαστος. Η θλίψις με την ποικιλομορφία της εξαγνίζει και αγιάζει τον άνθρωπον εκείνον, που με σοφίαν και γνώσιν την δέχεται. Δηλαδή κάθε θλίψις του χριστιανού είναι θεία επίσκεψις έχουσαν σκοπόν την σωτηρίαν αυτού και την αποστέλλει η γλυκυτάτη δεξιά του ουρανίου μας Πατρός, αν και απαρέσκεται η φύσις μας εις την τοιαύτην, καθώς και τα πικρά φάρμακα απαρέσκουν εις τον ασθενούντα.
Εάν η θλίψις δεν έχει καμμίαν σχέσιν με ημάς, πάντως θα είχαμε την μοίραν του εωσφόρου, διότι και εκείνος ευρισκόμενος εις το ύψος της δόξης και της αναπαύσεως, ελησμόνησε την μεγαλειότητα του Θεού και την εαυτού σμικρότητα και αδυναμίαν, « στήσω τον θρόνον μου επί των νεφελών και έσομαι όμοιος τω Υψίστω».
Και ταύτα διανοηθέντα, κάτω τον έρρψεν ο Θεός, και ο πρώτος ανατέλλων φωτεινότατος άγγελος, γέγονε δαίμων, Σατανάς, διάβολος, το βρωμερώτερον εκ των δημιουργημάτων του Θεού, ουχί τη φύσει, διότι ο Θεός όλα λιαν καλά τα εποίησεν, αλλά τη προαιρέσει πονηρός και αντάρτης!
Ο διάβολος διασπείρει μέσα εις τας οικογενείας την μεμψιμοιρίαν, την απαρέσκειαν, την ζήλειαν, την ισχυρογνωμοσύνην, κ.λ.π. και ούτω υπάρχει εις πολλάς οικογενείας ένα πρόσωπον, που θα διαταράσση την ειρήνην, την γαλήνην και την χαράν της οικογενείας. Αυτή η κακή σπορά δεν έλειψε και μέσα εις την του Κυρίου ιεράν οικογένειαν, όπου είχε δημιουργήσει επί της γης δια την μέλλουσαν σωτηρίαν, δηλαδή εν μέσω των ιερών μαθητών Του, ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, σπόρος θεοκτόνος! Ο διάβολος σπείρει τον σπόρον εν μέσω του σίτου, και εις τας συνοδείας των μοναχών το τοιούτον υπάρχει, όχι ότι το πρόσωπον αυτό είναι κακόν, αλλά έχοντας τας αδυναμίας αυτάς, μεμψιμοιρίαν, ζήλειαν κ.λ.π., γίνεται ένα όργανον, δια να διαταράσση την ειρήνην και ησυχίαν των άλλων.
Όλα αυτά μαρτυρούν ότι είμεθα εξόριστοι της αληθινής πατρίδος μας, ευρισκόμενοι εις τα
σωφρονιστήρια, ένθα εξασκείται η παιδεία Κυρίου, και όσοι ευρεθούν δια της παιδείας ευδόκιμοι, εισάγονται πάλιν εις την ουράνιον κληρονομίαν λαμβάνοντες και πάλιν την χαθείσαν υιοθεσίαν των, άξιοι να κληρονομήσουν τον Θεόν.
Όσοι μείνουν απαίδευτοι, ως εγώ, και δεν αναγνωρίζουν την παιδείαν, αλλά δια των έργων των αναδειχθούν νόθοι, αποδιώκονται ως ανάξιοι της υιοθεσίας, εις ην απέβλεπεν η παιδεία Κυρίου και καταδικάζονται. Ο αγαθός Θεός και Πατήρ ημών να μας αξιώση μετά των ευδοκίμων, των
λαβόντων την υιοθεσίαν, εις αιώνας αιώνων. Αμήν.
22 ) Επιστολή
Παιδί μου, κάνε υπομονήν εις όλα, διότι ο μισθός πολύς. Μη κοιτάζης το βάρος των θλίψεων, αλλά αναμέτρα την ανταπόδοσιν, το μικρόν της θλίψεως, αιώνιον βάρος δόξης σου επιφυλάσσει εις τους ουρανούς. Δια τούτο έδει σε χαίρειν και όχι θλίβεσθαι. Ευχαρίστει τον καλόν μας Θεόν εις πάντα και μη δείχνης εις τον εχθρόν μας ανυπομονησίαν, διότι περισσότερον επιπίπτει κατά σου, όπως το τείχος της υπομονής εις το τέλος κατεδαφίση.
23 ) Επιστολή
Δια την εσωτερικήν σου λύπην και το πένθος, αν είναι ωφέλιμα ή όχι, σου λέγω: είναι λίαν ωφέλιμα, διότι σε συγκρατούν από την αμαρτίαν, ιδίως από την προσπάθειαν και ηδονήν του κόσμου, ως αλλότρια του Θεού. Ναι, αλλά και εδώ χρειάζεται διάκρισις, να μη βγαίνουν έξω του ορίου, διότι κατόπιν γίνονται βλαβερά. Ιδού ένα σημείον: Όταν πενθής αναλογιζόμενος τας παλαιάς αμαρτίας σου και το πένθος εξέλθη του κανονικού ορίου, καταλήγει εις την απόγνωσιν και κατόπιν θεωρείς τον Θεόν αδυσώπητον τιμωρόν, όπερ άτοπον, διότι ο Θεός παιδεύει ως πατέρας και το εννοεί ούτως ο χριστιανός, όταν δεν βγη έξω του ορίου. Δια τούτο υπέρ πάντων η διάκρισις, διότι μας απαλλάσσει από υπερβολάς και από ελλείψεις. Όταν σε καταλαμβάνη απόγνωσις, γύριζε το φύλλον και αναλογίζου: Εάν ο Θεός εκέλευσε τοις ανθρώποις αφιέναι τοις συνανθρώποις αυτών τα παραπτώματα εβδομηκοντάκις επτά κάθε ημέραν, πόσον μάλλον θα αφήση ένας άπειρος εις την ευσπλαχνίαν Θεός; Ποίος μετενόησε και δεν εσώθη; Ποίος είπε το «ήμαρτον» και δεν συνεχωρήθη; Τις έπεσε και εζήτησε βοήθειαν και δεν εσηκώθη; Τις έκλαυσε και δεν παρεκλήθη από τον Θεόν; «Εάν υμείς, λέγει ο Κύριος, πονηροί όντες οίδατε δόματα αγαθά διδόναι τοις τέκνοις υμών, πόσω μάλλον ο πατήρ υμών ο εν τοις ουρανοίς δώσει αγαθά τοις αιτούσιν Αυτόν;» (Ματθ.7,11 ). Μας παιδεύει ο ουράνιός μας Πατήρ όχι δια να απογνώσωμεν, αλλά δια να μετανοήσωμεν και να διορθωθώμεν. Όταν παρανοήσωμεν την έννοιαν της παιδείας, καταλήγομεν εις την απόγνωσιν και εν συνεχεία θεωρούμεν τον ουράνιον Πατέρα χωρίς έλεος τιμωρόν, όπερ άτοπον, συνάμα συνεχομένη υπό μίαν τοιαύτην επήρειαν, αδύνατον να παρακληθή η ψυχή. Όταν λοιπόν υγιώς κρατήσωμεν την έννοιαν της παιδείας των θλίψεων, ακολουθεί πολλή θεϊκή παρηγορία. Ιδού λοιπόν, παιδί μου, υπό ποίον τρόπον το πένθος και η λύπη ωφελούν ή όχι.
24 ) Επιστολή
Οι άνθρωποι, παιδί μου, χωρίζονται εις αυτόν τον κόσμον εις καλούς και κακούς, εις πλουσίους και πτωχούς, εις μορφωμένους και αμορφώτους, εις ευγενείς και αγενείς, εις εξύπνους και ανοήτους. Ενώνονται όμως όλοι εις εν σημείον. Εις τον πόνον. Διότι όλοι οι άνθρωποι ανεξαιρέτως εις την ζωήν των θα πονέσουν. Καθώς λέγει και το ρητόν: «Τέρας, ει τις ηυτύχησεν δια βίου». Άρα λοιπόν όλοι οι άνθρωποι ζώμεν εις το βασίλειον του πόνου. Γνωρίζομεν ότι ο πόνος είναι κάτι το προσωπικόν, που θα χρειασθή κανείς να τον αντιμετωπίση μόνος του. Είναι ο σταυρός του, που οφείλει να τον σηκώση, όπως και ο Σωτήρ του κόσμου, ο Ιησούς, εσήκωσε τον Σταυρόν Του χάριν ημών. Αναπαύου λοιπόν, παιδί μου, εις το πατρικόν χέρι, που αυτόν τον καιρόν σε χειρουργεί με τον πόνον και ηρέμησε. Δέξου ότι ο Θεός, σου τον στέλλει, συμφιλιώσου μαζί του, με τον πόνον, δια να δυνηθής να τον αντιμετωπίσης.
Γνωρίζω πόσον δύσκολον είναι αυτό, αλλά σωτήριον, οι άγιοι έχαιρον εις την θλίψιν των, ημείς τουλάχιστον να δεχώμεθα ταύτην με υπομονήν, και ο Θεός δεν θα ξεχάση, έστω και αυτήν την ελαχίστην προαιρετικήν υπομονήν μας εις το θέλημά Του, που εκπροσωπεί ο πόνος.
Συγκέντρωσε, παιδί μου, τας ψυχικάς δυνάμεις, όταν πονάς και προσπάθησε να εννοήσης τον σκοπόν του πόνου, που δι’ αυτού ο Θεός σου ανοίγει τον ουρανόν. Θαρρείς πως εκείνος που αριθμεί τας τρίχας της κεφαλής δεν γνωρίζει το μέτρον του πόνου σου; Ναι, το γνωρίζει. Λοιπόν αναπαύου εμπιστευτικά εις τον ουράνιον Πατέρα μας. Μην αποκάμης. Μαζί με τον Χριστόν μας, θα τα περάσης όλα, καθώς θα γίνης και κληρονόμος Του, εις την άπειρον περιουσίαν του κοινού Πατρός ημών Θεού. Αμήν.
25 ) Επιστολή
Δύνασαι να απαριθμήσης την ευσπλαχνίαν του Θεού; Τα αμαρτήματα του χειροτέρου ανθρώπου εμπρός εις την ευσπλαχνίαν του Θεού είναι ως μία «φούχτα αμμούδα» μέσα εις τον ωκεανόν, δεν υπάρχει αμαρτία νικώσα την ευσπλαχνία του Θεού. Ο Θεός εικονίζεται ωσάν την μητέρα μας, δύναται να νικήση αμαρτία τέκνου την αγάπην της μητρός; Εάν μία μητέρα φιλή τόσον το παιδί της, πόσον απείρως φιλεί ημάς ο Θεός, ο Οποίος εναργώς το απέδειξε, σταυρωθείς επί Σταυρού; Ο Απόστολος Πέτρος τρις ηρνήθη τον Κύριον και η μετάνοια τον ανεκάλεσε. Ο μέγας διώκτης των χριστιανών, ο Απόστολος Παύλος, δια της μετανοίας κατεστάθη κορυφαίος. Πόρνας, ληστάς, τελώνας και άλλους μυρίους ενόχους, η μετάνοια τους εξαγιάζει. Δια τούτο απόβαλε την στενοχωρίαν σου και τον έλεγχον της συνειδήσεως. Γενού εύελπις, λάβε θάρρος, και δίωκε κάθε λογισμόν απελπισίας.
Από το βιβλίο ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ του Γέροντος Εφραίμ
Ψηφιοποίηση κειμένου Κώστας Αργυρακόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου