Γέροντος Παϊσίου του Αγιορείτου Λόγοι Α΄ - Μέρος Γ΄ Κεφάλαιο 2 -Ο ορθολογισμός στην εποχή μας «Η κοσμική λογική βασανίζει τον άνθρωπο»

Λόγοι Α΄

 ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ

"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"

ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Κεφάλαιο 2

Ο ορθολογισμός στην εποχή μας

Η κοσμική λογική βασανίζει τον άνθρωπο

- Γέροντα, νιώθω την καρδιά μου σαν πέτρα. Τι θα γίνη με την σκληροκαρδία;
- Εσύ δεν έχεις σκληροκαρδία αλλά… μυαλοκαρδία! Όλη η καρδιά σου μαζεύτηκε στο μυαλό και δουλεύει τώρα μόνον το μυαλό. Αλλά υπάρχουν ακόμη περιθώρια, μπορεί να πάη η καρδιά στην θέση της.
- Πώς;
- Κάθε μέρα να διαβάζης έναν κανόνα από το Θεοτοκάριο (3). Αυτό είναι το καλύτερο φάρμακο, για να δουλέψη η καρδιά. Έχεις καρδιά, αλλά την σκεπάζει η λογική. Έχεις ξεσηκώσει το ευρωπαϊκό τυπικό, την ευρωπαϊκή νοοτροπία. Προσπαθείς τυπικά να είσαι σε όλα εντάξει. Αν ήσουν ευρωπαίος υπάλληλος, θα ήσουν τύπος και υπογραμμός. Στην ώρα σου εντάξει, στην δουλειά σου εντάξει. Θα σε είχαν όλοι για υπόδειγμα. Αν την συνέπειά σου την διαθέσης στα πνευματικά, θα κάνης άλματα πνευματικά, θα φθάσης στον Παράδεισο σύντομα. Αλλά, βλέπεις, το ευρωπαϊκό πνεύμα με την λογική τραβάει για το φεγγάρι και όχι για τον Θεό. Τώρα κινείσαι όπως στις υπηρεσίες. Στην πενυματική ζωή όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Χρειάζεται απλότητα. Να κινήσαι απλά και να έχης εμπιστοσύνη στον Θεό.
- Πώς θα αποκτήσω, Γέροντα, αυτήν την απλότητα;
- Να ανοίξω το κεφάλι και να βάλω μυαλό… παλιάς εποχής!
Να μπης στην απλότητα του Γεροντικού, για να γνωρίσης την πνευματική επιστήμη, η οποία ανεβάζει και ξεκουράζει την ψυχή, και τότε το κεφάλι δεν πονάει. Η λογική βασανίζει τον άνθρωπο. Π.χ. λέω: «Αυτό πρέπει να γίνη έτσι» και το κάνω, γιατί πρέπει να γίνη. Δεν το κάνω δηλαδή με την καρδιά, αλλά γιατί μου το υπαγορεύει η λογική. Η λογική λέει, αλλά και η ευγένεια λέει: «Πρέπει να παραχωρήσω την θέση μου». Δεν το λέει όμως η καρδιά. Άλλο είναι να σκιρτήση η καρδιά και να παραχωρήσω από αγάπη την θέση μου. Τότε θα νιώσω χαρά.
Να μην υπάρχει ο εαυτός μας στις ενέργειές μας. Να μη ζητούμε την δική μας ανάπαυση. Αυτό εμποδίζει να έρθη ο Χριστός. Να κοιτάζη κανείς τι αναπαύει τον άλλον. Η πραγματική ανάπαυση γεννιέται από την ανάπαυση του άλλου. Τότε αναπαύεται και ο Θεός στον άνθρωπο και ο άνθρωπος παύει να είναι άνθρωπος, θεώνεται. Αλλιώς δουλεύει μόνον το μυαλό, και τότε όλα είναι σαρκικά, ανθρώπινα.
Η κοσμική λογική κουράζει το μυαλό και αποδυναμώνει τις σωματικές δυνάμεις, περιορίζει την καρδιά, ενώ η πνευματική λογική της δίνει ευρύτητα. Το μυαλό, όταν χρησιμοποιήται σωστά, μπορεί να κεντήση την καρδιά και να την βοηθήση. Όταν ο νους πάη στην καρδιά και συνεργασθή με την καρδιά, κάθε εργασία που κάνουμε παύει να είναι μια εργασία μόνο λογική. Η λογική είναι χάρισμα. Την λογική όμως αυτή πρέπει να την αγιάσουμε.
- Εγώ, Γέροντα, δεν έχω καρδιά.
- Έχεις καρδιά, αλλά, μόλις πάη να ενεργήση, την φιμώνει το μυαλό σου. Να πσοπαθήσης να αποκτήσης την λογική της καρδιάς, την πίστη, την αγάπη.
- Πώς θα το πετύχω αυτό;
- Πρώτο βήμα, θα κάνης πορεία διαμαρτυρίας στην Θεσσαλονίκη ξυπόλυτη, να πουν ότι τρελλάθηκες, για να φύγη το μυαλό!!! Εσύ, ευλογημένη, τα παίρνεις όλα με μαθηματική ακρίβεια. Αστρονόμος είσαι; Να σταματήσης να σκέφτεσαι ορθολογιστικά, για να μπορέσης να κάνης δουλειά στον εαυτό σου.
- Γέροντα, τι μελέτη θα με βοηθήση, για να απαλλαγώ από την κοσμική λογική;
- Να διαβάσης πρώτα το Γεροντικό, Φιλόθεο Ιστορία, Ευεργετινό, δηλαδή όχι θεωρητικά βιβλία αλλά πράξη, για να φύγη η κοσμική λογική με το πατερικό απλό πνεύμα της αγιότητος. Μετά να αρχίσης τον Αββά Ισαάκ, για να μη δεχθής τον Αββά Ισαάκ ως φιλόσοφο αλλά ως θεοφώτιστο.


3) Συλλογή εξήντα δύο υμνολογικών κανόνων προς την Υπεραγία Θεοτόκο, οι οποίοι μελουργήθηκαν από είκοσι δύο μελωδούς. Εκδόθηκε από τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη (1796), ο οποίος με πολλή επιμέλεια συγκέντρρωσε τους κανόνες αυτούς από χειρόγραφα του Αγίου Όρους.