Κυριακὴ τῶν Βαΐων. Ἀρχ. Παύλου Δημητρακοπούλου

Κυριακὴ τῶν Βαΐων

Ἀρχ. Παύλου Δημητρακοπούλου, Θεολόγου- συγγραφέως
Ἐν Κυθήροις τῇ 12ῃ Ἀπριλίου 2025
Ἱ. Μητρόπολη Κυθήρων & Ἀντικυθήρων

 

Ἡ σημερινὴ Κυριακή, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, εἶναι ἡ Κυριακὴ τῶν Βαΐων, ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τὴν θριαμβευτικὴ εἴσοδο τοῦ Κυρίου μας στὰ Ἱεροσόλυμα.
Τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα ποὺ ἀκούσαμε προηγουμένως εἶναι μιὰ περικοπὴ ἀπὸ τὴν πρὸς Φιλιππησίους ἐπιστολὴ τοῦ ἀποστόλου Παύλου, ἐνῷ τὸ εὐαγγελικὸ μιὰ περικοπὴ ἀπὸ τὸ 12ο κεφάλαιο τοῦ κατὰ Ἰωάννην εὐαγγελίου.
Στὸ πρῶτο μέρος τῆς περικοπῆς αὐτῆς ὁ εὐαγγελιστής μας περιγράφει τὸ περιστατικὸ τοῦ δείπνου, ποὺ παρέθεσαν οἱ ἀδελφὲς Μάρθα καὶ Μαρία στὴ Βηθανία, γιὰ νὰ ἐκφράσουν τὴν εὐγνωμοσύνη τους στὸν Κύριο, ποὺ ἀνέστησε τὸν ἀδελφό τους, τὸν Λάζαρο. Στὸ δεύτερο μᾶς περιγράφει αὐτὸ τὸ ἴδιο τὸ γεγονὸς τῆς εἰσόδου τοῦ Κυρίου στὴν ἁγία Πόλη καὶ ὅλα ὅσα γεγονότα συνδέονται μ’ αὐτήν.
Σύμφωνα μὲ τὴ διήγηση τοῦ εὐαγγελιστοῦ ἕξι ἡμέρες πρὶν ἀπὸ τὸ ἑβραϊκὸ Πάσχα ἦλθε ὁ Ἰησοῦς στὴ Βηθανία στὸ σπίτι του Λαζάρου, τὸν ὁποῖο ὁ Κύριος ἀνέστησε ἐκ νεκρῶν. Κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ δείπνου ποὺ παρέθεσαν οἱ ἀδελφές του Λαζάρου, ἡ μὲν Μάρθα διακονοῦσε γιὰ τὴν ἑτοιμασία τοῦ δείπνου, ἡ δὲ Μαρία, προκειμένου νὰ ἐκφράσει τὴν εὐγνωμοσύνη τῆς πρὸς τὸν Κύριο, ἔκανε κάτι ἄλλο, ἄξιο πολλῆς προσοχῆς.
Ὅπως σημειώνει ὁ εὐαγγελιστής: «Ἡ οὔν Μαρία, λαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικὴς πολυτίμου, ἤλειψε τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἐξέμαξε ταῖς θριξὶν αὐτῆς τοὺς πόδας αὐτοῦ· ἡ δὲ οἰκία ἐπληρώθη ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου». Δηλαδὴ ἡ Μαρία, ἀφοῦ ἀγόρασε πολυτίμο μύρο, ἄλειψε μὲ αὐτὸ τὰ πόδια τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἔπειτα σπόγγισε μὲ τὶς τρίχες τῆς κεφαλῆς της τὰ πόδια του. Ὁλόκληρο δὲ τὸ σπίτι γέμισε ἀπὸ τὴν εὐωδία τοῦ μύρου.

Βλέπουμε ἐδῶ τὴ λατρευτικὴ διάθεση τῆς Μαρίας, ἡ ὁποία δὲν λογαριάζει οὔτε ἂν χρειάζονται πολλὰ χρήματα νὰ ξοδέψει γιὰ νὰ ἀγοράσει αὐτὸ τὸ μύρο, οὔτε τί ἐντύπωση θὰ κάνει μὲ τὴν πράξη της αὐτὴ καὶ τί θὰ ποῦν οἱ γύρω.
Μὲ τὴν πράξη της αὐτὴ ἡ Μαρία θέλει νὰ ἐκφράσει τὴν ἀπέρανη ἀγάπη, τὴ λατρεία της καὶ τὸν θεῖον ἔρωτα ποὺ ἔχει στὴν καρδιά της γιὰ τὸν Χριστό. Θέλει νὰ ἐκφράσει τὸ ὁλοκληρωτικὸ δόσιμό του ἑαυτοῦ της στὸν Χριστό. Εἶναι ἕνα δόσιμο καὶ ἕνας ἔρωτας τόσο μεγάλος καὶ τόσο ἰσχυρός, ποὺ ἐμεῖς δὲν μπορούμε νὰ τὸν κατανοήσουμε, ἀλλὰ μόνο ψυχὲς ποὺ ἀγάπησαν μὲ θεῖον ἔρωτα τὸν Χριστό, ὅπως ἦταν οἱ ψυχὲς τῶν ἁγίων.
Αὐτὸς ὁ θεῖος ἔρωτας, αὐτὴ ἡ ἀπεριόριστη λατρεία πρὸς τὸν Θεό, αὐτὸ τὸ δόσιμο τοῦ ἑαυτοῦ της πρὸς τὸν Θεό, εἶναι κατὰ βάθος ἡ βαθύτερη αὐτὴ φλόγα ποὺ ὑπάρχει στὴν ψυχή, αὐτὸς ὁ πόθος νὰ ἔχει κοινωνία μὲ τὸν Θεόν, νὰ ἀπολαύσει ἡ ψυχὴ τὸν Θεόν. Νὰ νιώσει ὅτι τὴν δέχεται ὁ Θεὸς καὶ ἐκείνη δίδεται ἀπεριόριστα σ’ αὐτὸν καὶ ἀπολαμβάνει τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἀπολαμβάνει αὐτὸ ποὺ δὲν μποροῦμε νὰ ἐκφράσουμε μὲ λόγια, διότι εἶναι καταστάσεις ποὺ μόνο ὅταν κανεὶς τὶς βιώσει μπορεῖ νὰ ἔχει μιὰ γεύση καὶ γνώση ἐκ πείρας.

Τὸ ἔρωτημα εἶναι: Ἄραγε ἐμεῖς ποὺ ὑποτίθεται ὅτι πιστεύουμε στὸ Χριστό, ποὺ θέλουμε νὰ εἴμαστε καλοὶ χριστιανοί, ἀληθινοὶ καὶ συνειδητοὶ χριστιανοί, ἔχουμε ἀξιωθεῖ ἄραγε νὰ πάρουμε μιὰ κάποια, ἔστω μικρὴ γεύση αὐτῆς τῆς ἀγάπης, αὐτῆς τῆς λατρείας, αὐτοῦ τοῦ θείου ἔρωτος πρὸς τὸν Χριστόν;
Ἢ μήπως ἐξακολουθοῦμε νὰ παραμένουμε ἐγκλωβισμένοι στὴ φιλαυτία μας, στὸν ἐγωκεντρισμό μας; Διότι ψυχὴ ποὺ εἶναι ἐγκλωβισμένη στὴ φιλαυτία της, ποὺ ἀγαπάει μὲ ἕναν ἀρρωστημένο τρόπο τὸν ἑαυτό της, εἶναι ἀδύνατον νὰ ἀγαπήσει μὲ θεῖον ἔρωτα τὸν Χριστό.
 
Ἕνα ἀκόμη σημεῖο τῆς περικοπῆς ποὺ θὰ ἤθελα νὰ σχολιάσουμε εἶναι αὐτὸ ποὺ παρακάτω ἀναφέρει ὁ εὐαγγελιστής:
«Ἔγνω οὗν ὄχλος πολὺς ἐκ τῶν Ἰουδαίων ὅτι ἐκεῖ ἐστί, καὶ ἦλθον οὐ διὰ τὸν Ἰησοῦν μόνον, ἀλλ' ἵνα καὶ τὸν Λαζαρον ἴδωσιν ὀν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν».
Δηλαδὴ ἔμαθε πολὺς λαὸς ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι στὴ Βηθανία καὶ πῆγαν ὅλοι αὐτοὶ ἐκεῖ ὄχι μόνον γιὰ τὸν Ἰησοῦν, ἀλλὰ νὰ δοῦν καὶ τὸν Λάζαρο, τὸν ὁποῖον ὁ Χριστὸς ἀνέστησε ἐκ νεκρῶν.
Ὅλοι αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι ξεσηκώθηκαν νὰ πᾶνε στὴ Βηθανία ἀπὸ περιέργεια, νὰ δοῦν μὲ τὰ μάτια τους, ἂν πράγματι ἀναστήθηκε ὁ Λάζαρος.
Ἐνῷ τὸ πᾶν εἶναι ὁ Χριστός, δὲν πηγαίνουν νὰ τὸν προσκυνήσουν, νὰ ἐκφράσουν τὴν πίστη καὶ τὴ λατρεία τους στὸ Χριστό, ὅπως προηγουμένως εἴδαμε στὴ Μαρία.
Δὲν τοὺς συγκλονίζει τὸ θαῦμα τῆς ἀναστάσεως τοῦ Λαζάρου, ὥστε νὰ ἀποτελέσει γι’ αὐτούς, ἀφετηρία μιᾶς καινούργιας ζωῆς μὲ κέντρο τὸν Χριστὸ καὶ τὸ θέλήμά του.
Ὄχι. Ἐκεῖνο ποὺ τοὺς ἐνδιαφέρει εἶναι νὰ ἱκανοποιήσουν τὴν περιέργειά τους.

Δυστυχῶς πολλοὶ χριστιανοὶ σήμερα καὶ πολλοὶ ἀπὸ μᾶς δυστυχῶς, ποὺ θέλουμε νὰ εἴμαστε καλοὶ χριστιανοί, ἔχουμε τὴν ἴδια νοοτροπία μὲ τοὺς Ἰουδαίους τῆς ἐποχῆς ἐκείνης. Ἄλλα πράγματα καὶ ὄχι ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς εἶναι αὐτὰ ποὺ τραβοῦν τὴν προσοχή μας, ποὺ μᾶς συγκινοῦν, μᾶς ξεσηκώνουν, προκαλοῦν τὴν περιέργειά μας καὶ τρέχουμε σ’ αὐτὰ καὶ μᾶς ἀπορροφοῦν ὅλα αὐτὰ καὶ περνάει ἔτσι, δηλαδὴ ἀνώφελα, ὁ καιρὸς τῆς ζωῆς μας.
Καὶ εἶναι πιθανὸν νὰ φύγουμε ἀπὸ αὐτὸν τὸν κόσμον ἐνδιαφερόμενοι γιὰ ἄλλα πράγματα καὶ ὄχι γιὰ τὸν ἴδιο τόν Χριστό. Καὶ θάχουμε βρεῖ πολλὰ καὶ θάχουμε ἴσως μάθει πολλά, ἀλλὰ Χριστὸν δὲν θὰ ἔχουμε. Σὲ πόσους ἄραγε ἀπὸ μᾶς ὑπάρχει αὐτὸς ὁ πόθος νὰ συναντηθοῦμε μὲ τὸν Χριστό, νὰ ἀγαπήσουμε τὸν Χριστό, ὥστε νὰ ἔχουμε ἤδη ἀπὸ τὴν παροῦσα ζωὴ ἀληθινὴ κοινωνία μὲ τὸν Χριστό;

Ἂς περάσουμε τώρα καὶ σὲ ἕνα τρίτο σημεῖο, ποὺ θὰ ἤθελα νὰ σχολιάσουμε. Καθὼς τώρα ὁ Κύριος εἰσέρχεται στὰ Ἱεροσόλυμα ἐπὶ πόλου ὄνου καθήμενος, κόσμος πολύς, νέοι, μικροὶ καὶ μεγάλοι, βγαίνουν μὲ τὰ βαΐα καὶ τὶς δάφνες γιὰ νὰ προϋπαντήσουν τὸν Χριστό. Στρώνουν τὰ ἐνδύματά τους στὸ δρόμο καὶ ζητοκραυγάζουν: «ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ».
Εἶναι αὐτὸς ὁ ἴδος ὁ λαός, ὁ ὁποῖος μετὰ ἀπὸ λίγες ἡμέρες θὰ κραυγάζει κάτω ἀπὸ τὸ Πραιτώριο «ἆρον, ἆρον σταύρωσον αὐτὸν» καὶ θὰ ζητάει τὴν θανατικὴ καταδίκη τοῦ Κυρίου. Ἔτσι εἶναι ὁ ἄνθρωπος! Αὐτὸς ποὺ τώρα μπορεῖ νὰ σὲ θαυμάζει, μετὰ ἀπὸ λίγο καιρὸ μπορεῖ νὰ γίνει ὁ μεγαλύτερος ἐχθρός σου.
Ἕνας ἀρχαῖος φιλόσοφος εἶπε κάποτε ἕνα πολὺ σοφὸ λόγο: «Νὰ φοβᾶσαι ἀπὸ τὴν ἐκδίκηση ἐκείνων ποὺ εὐεργέτησες».
Σὲ πάμπολλες περιπτώσεις στὴν παροῦσα ζωὴ μπορεῖ νὰ συναντήσει κανεὶς τὴν ἀχαριστία τῶν ἀνθρώπων. Ἐνδεχομένως καὶ ἐμεῖς κάποτε νὰ γευθοῦμε τὴν ἀχαριστία ἀνθρώπων, τοὺς ὁποίους ἐμεῖς εὐεργετήσαμε. Γι’ αὐτὸ χρειάζεται νὰ προσέχουμε, ὥστε ἂν συμβεῖ κάτι τέτοιο, νὰ μὴν ὀργισθοῦμε, ἀλλὰ νὰ τοὺς συγχωρήσουμε ἀπὸ καρδίας, μιμούμενοι τὸ παράδειγμα τοῦ Κυρίου.

Αὐτὲς τὶς ἅγιες ἡμέρες τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, στὴν ὁποία εἰσερχόμεθα ἀπὸ ἀπόψε τὸ βράδι, καθὼς καλούμεθα νὰ συμπορευτοῦμε μὲ τὸν Κύριο στὸ ἅγιο πάθος καὶ τὴν ἀνάστασή Του, ἂς ἀγωνιστοῦμε, ἀδελφοί μου, κάπως ἔτσι, ὅπως ἡ Μαρία, νὰ ἀγαπήσουμε τὸν Χριστό, κάπως ἔτσι νὰ δοθοῦμε στὸν Χριστό, χωρὶς ὑπολογισμούς, χωρὶς ἰδιοτέλεια, ἀπαρνούμενοι ὅσο μποροῦμε περισσότερο τὴ φιλαυτία μας.
Ἂς μὴ γίνει ὁ φετινὸς ἑορτασμὸς τῶν ἁγίων ἡμερῶν τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος καὶ τοῦ Πάσχα ἕνα τυπικὸ θρησκευτικὸ καθῆκον, μιὰ συνήθεια, ἕνα θρησκευτικὸ κατεστημένο, ποὺ ὅμως δὲν ἀγγίζει τὸ βάθος τῆς καρδιᾶς μας.
Ἂς προσπαθήσουμε ὅλες αὐτὲς τὶς ἅγιες ἡμέρες νὰ συμμετέχουμε στὶς ἱερὲς ἀκολουθίες μὲ εὐλάβεια, μὲ κατάνυξη, μὲ φόβο Θεοῦ, χωρὶς νὰ συζητοῦμε μὲ τοὺς γύρω μας, χωρὶς νὰ παρασυρόμαστε σὲ κατακρίσεις καὶ σχολιασμούς, μὲ τέτοια διάθεση, ὅπως αὐτὴ τῆς Μαρίας. Μὲ τὴ διάθεση δηλαδὴ νὰ ἀγαπήσουμε τὸν Χριστὸ ἀπόλυτα καὶ ὁλοκληρωτικά, ἀληθινὰ καὶ ἔμπρακτα.
Πολλὲς φορές, ἀκόμη καὶ μέσα στὸ ναό, ἐξαντλεῖται ἡ ὅλη πίστη μας, ἡ ὅλη εὐλάβειά μας σὲ πρόσκαιρους συναισθηματισμούς, ποὺ ὅμως δὲν ἐπηρεάζουν ριζικὰ τὴ ζωή μας καὶ δὲν γίνονται ἀφορμὴ ἀληθινῆς μετανοίας.
Ἂς ἀγωνιστοῦμε νὰ ἀνταποκριθοῦμε στὴν ἀγάπη τοῦ Κυρίου μας, μιὰ ἀγάπη ὑπέροχη, μοναδική, ποὺ φανερώθηκε μὲ ἕνα τόσο μεγαλειώδη τρόπο μὲ τὴ θυσία τῆς ζωῆς Τοῦ πάνω στὸ σταυρό, προκειμένου νὰ μᾶς χαρίσει τὴν ἀφθαρσία καὶ τὴν ἀθανασία. Πρᾶγμα τὸ ὁποῖο εὔχομαι νὰ γίνει σὲ ὅλους μας μὲ τὴ Χάρη καὶ τὴ φιλανθρωπία τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὶς πρεσβεῖες τῆς Κυρίας Θεοτόκου καὶ ὅλων τῶν ἁγίων, ἀμήν.