Ἅγιος Ἀπόστολος Ἰάκωβος τοῦ Ζεβεδαίου. Λάμπρου Σκόντζου

Ἅγιος Ἀπόστολος Ἰάκωβος τοῦ Ζεβεδαίου

Λάμπρου Κ. Σκόντζου, Θεολόγου – Καθηγητοῦ

  Στὸν κύκλο τῶν δώδεκα μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ ὑπῆρχε καὶ ἕνας στενότερος κύκλος τριῶν μαθητῶν, τοῦ Πέτρου, τοῦ Ἰακώβου καὶ τοῦ Ἰωάννου. Αὐτοὶ οἱ τρεὶς βρισκόταν πιὸ κοντὰ στὸν Κύριο καὶ ἀπολάμβαναν περισσότερο τῆς ἐμπιστοσύνης Του. Ἕνας λοιπὸν ἀπὸ αὐτοὺς ἦταν ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος.
Καταγόταν ἀπὸ τὴν πόλη της Βησθαϊδᾶ της Γαλιλαίας καὶ ἦταν γιός του Ζεβεδαίου (Μάτθ.4,21. Μάρκ.1,19.3,17. Λούκ.5,10) καὶ τῆς Σαλώμης (Μάτθ.20,20.Μαρκ.15,40.16,1). Ἦταν δὲ μεγαλύτερος ἀδελφὸς τοῦ ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου (Μάρκ.5,37). 
Τὸ ἐπάγγελμά του ἦταν ψαρᾶς, ἀσχολοῦνταν μὲ τὴν ἁλιεία στὴ μεγάλη καὶ πλούσια σὲ ἁλιεύματα λίμνη Γεννησαρέτ. 
Μαζὶ του εἶχε τὸν ἀδελφὸ του Ἰωάννη καὶ τὸν πατέρα του. Ἀπ’ ὅτι φαίνεται εἶχε δική του εὔρωστη ἁλιευτικὴ ἐπιχείρηση, δικό του πλοῖο καὶ ἀπασχολοῦσε πολλοὺς ἐργάτες. Συνεργάτης του στὴν ἐπιχείρηση ἦταν καὶ ὁ Πέτρος (Λούκ.5,10). 
Ἀνῆκε σὲ εὐσεβῆ οἰκογένεια, ἡ ὁποία σέβονταν τὶς θρησκευτικὲς παραδόσεις καὶ ἀσκοῦσαν τα νενομισμένα. Ὁ ἴδιος εἶχε βαθειὰ εὐσέβεια καὶ πολὺ ἔντονη τὴν προσδοκία τῆς ἔλευσης τοῦ Μεσσία. Αὐτὸ ἀποδεικνύεται ἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι ὅταν ἄκουσαν τὸ κήρυγμα τοῦ Ἰησοῦ, αὐτὸς καὶ ὁ ἀδελφός του Ἰωάννης, «ἀφέντες τὸν πατέρα αὐτῶν Ζεβεδαῖον ἐν τῷ πλοίῳ μετὰ τῷ μισθωτῶν ἀπῆλθον ὀπίσω αὐτοῦ» (Μάρκ.1,20). 

Ὁ Ἰάκωβος, ὅπως καὶ ὁ ἀδελφός του Ἰωάννης, μαζὶ μὲ τὸ συνεργάτη τους τὸν Πέτρο, ἔγιναν οἱ πλέον στενοὶ συνεργάτες τοῦ Κυρίου καὶ ἀποτέλεσαν τὸ στενὸ κύκλο τῶν μαθητῶν Του, τὴν ὁμάδα τῶν τριῶν πλησιέστερων ἀποστόλων. Αὐτὸ εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα νὰ γίνουν μάρτυρες πολλῶν μεγάλων γεγονότων, ποὺ δὲν τὰ βίωσαν οἱ ἄλλοι Ἀπόστολοι. 
Ἀξιώθηκαν νὰ γίνουν ἀποκλειστικοὶ μάρτυρες τοῦ θαυμαστοῦ γεργονότος τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου στὸ ὅρος Θαβὼρ (Μάτθ.17,1.Μαρκ.9,2.Λουκ.9,28). 
Εἶδαν τὴν θαυμαστὴ ἀνάσταση τῆς κόρης του ἀρχισυνάγωγου Ἰάειρου (Μάρκ.5,27. Λούκ.8,51). 
Εἶχαν τὴν τιμὴ νὰ προσκληθοῦν ἀπὸ τὸν Ἰησοῦ κοντὰ Τοῦ κατὰ τὶς ὧρες τῆς ἀγωνίας στὸν κῆπο της Γεσθημανῆς (Μάρκ.14,33. Ματθ.26,37). 
Ἡ οἰκειότητα αὐτὴ ὁδήγησαν προφανῶς τὸν Ἰάκωβο μὲ τὸν ἀδελφὸ τοῦ Ἰωάννη νὰ ζητήσουν μέσῳ τῆς μητέρας τους, τῆς Σαλώμης, ἐπίσης ἀφοσιωμένης μαθήτριας τοῦ Χριστοῦ, ἀπὸ Αὐτόν, πρωτοκαθεδρία στὴν ἐγκόσμια βασιλεία Του, παρανοῶντας τὴν ἀποστολὴ τοῦ Μεσσία (Ματθ.20,20-23. Μάρκ.10,35). 
Ἦταν καὶ αὐτοὶ δεμένοι μὲ τὴν ἰουδαϊκὴ ἀντίληψη ὅτι ὁ Μεσσίας θὰ ἦταν ἕνας ἐγκόσμιος ἰσχυρὸς ἄρχοντας, ὁ ὁποῖος θὰ ἀναβίωνε τὸ θρόνο του Δαβίδ, θὰ ἀπελευθέρωνε τοὺς Ἰουδαίους ἀπὸ τὴ ρωμαϊκὴ κυριαρχία καὶ θὰ τοὺς ἀνύψωνε σὲ κυρίαρχο ἔθνος, τὸ ὁποῖο θὰ ἐξουσίαζε ὅλους τοὺς λαοὺς τοῦ κόσμου.
 
Ὁ Χριστὸς ὅμως, ἐπειδὴ τοὺς ἀγαποῦσε καὶ καταλάβαινε τὰ εὐγενῆ τους αἰσθήματα τοὺς ἐξήγησε μὲ πραότητα καὶ καλοσύνη ὅτι «οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε. Δύνασθε πιεῖν τὸ ποτήριον ὁ ἐγὼ πίνω, καὶ τὸ βάπτισμα ὁ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθῆναι; οἱ δὲ εἶπον αὐτῷ· δυνάμεθα. ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοις· τὸ μὲν ποτήριον ὁ ἐγὼ πίνω πίεσθε, καὶ τὸ βάπτισμα ὁ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθήσεσθε· τὸ δὲ καθίσαι ἐκ δεξιῶν μου καὶ ἐξ εὐωνύμων ουκ έστιν ἐμὸν δοῦναι, ἀλλ᾿ οἰς ἠτοίμασται» (Μάρκ.10,38-40). 
Καὶ πάλι δὲν κατάλαβαν τὶ τοὺς εἶπε. Ἐν τῷ μεταξὺ «ἀκούσαντες οἱ δέκα ἤρξαντο ἀγανακτεῖν περὶ Ἴακώβου καὶ Ἰωάννου» (Μάρκ.10,41), προφανῶς διότι φοβήθηκαν ὅτι θὰ ἔπαιρναν ἐκείνων τὴν πρωτοκαθεδρία. Τότε ὁ Χριστὸς «προσκαλεσάμενος αὐτοὺς λέγει αὐτοῖς· οἴδατε ὅτι οἱ δοκοῦντες ἄρχειν τῶν ἐθνῶν κατακυριεύουσιν αὐτῶν καὶ οἱ μεγάλοι αὐτῶν κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν· οὐχ οὕτω δὲ ἔσται ἐν ὑμῖν, ἀλλ᾿ ὀς ἔὰν θέλῃ γένέσθαι μέγας ἐν ὑμῖν, ἔσται ὑμῶν διάκονος, καὶ ὀς ἐὰν θέλῃ ὑμῶν γενέσθαι πρῶτος, ἔσται πάντων δοῦλος· καὶ γὰρ ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι, καὶ δοῦναι τὴν ψὺχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν» (Μάρκ.10,42-45). 
Βρῆκε τὴν εὐκαιρία νὰ μιλήσει γιὰ τὴν φρίκη τῶν ἐξουσιαστῶν τοῦ κόσμου, ἡ ὁποία δὲν ταιριάζει στὴ νέα κοινωνία, στὴν ἐπὶ γῆς πνευματικὴ βασιλεία Του, ὅπου δὲν (θὰ) πρέπει νὰ ὑπάρχει ἐξουσία, ἀλλὰ ἀλληλοδιακονία, ἔχοντας ὡς πρότυπο τὴ δική Του διακονία, ὁ Ὁποῖος ἔδωσε τὴν ψυχή Του, ὡς λύτρα γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση τοῦ κόσμου ἀπὸ τὴν αἰχμαλωσία τοῦ διαβόλου καὶ τὴ δουλεία τῆς ἁμαρτίας. 

Τὸν Ἰάκωβο χαρακτήριζε ζωηρὸς ἐνθουσιασμὸς καὶ βαθιὰ πίστη. Εἶδε, μαζὶ μὲ τοὺς ὑπολοίπους δέκα μαθητὲς τὸν Κύριο ἀναστάντα καὶ τὰ θαυμαστὰ γεγονότα, ποὺ ἐπακολούθησαν. Ἔγινε μάρτυρας τῆς ἀνάληψης τοῦ Κυρίου καὶ ἀποδέκτης τῆς ἀποστολῆς του γιὰ τὸν εὐαγγελισμὸ τοῦ κόσμου (Μάτθ.28,20), «ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς» (Πάρξ.1,8). 
Τὴν ἁγία ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς βρέθηκε στὸ ὑπερῶο τῆς Ἱερουσαλήμ, ὅπου, μαζί τους δέκα μαθητὲς καὶ τὴ Θεοτόκο, ἔλαβε τὸ φωτισμὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος (Πράξ.2,1-12) καὶ ἔλαβε μέρος στὴν ἐκλογή του Ματθία, ὁ ὁποῖος πῆρε τὴ θέση τοῦ προδότη Ἰούδα (Πράξ.1,23-26). 
Κατόπιν ἀνέλαβε νὰ κηρύξει τὸ Εὐαγγέλιο στὴν εὐρύτερη περιοχὴ τῆς Παλαιστίνης. Μεγάλο πλῆθος ἀνθρώπων μεταστρέφονταν στὴ νέα πίστη καὶ ἄλλαζε τρόπο ζωῆς χάρις στὸ ἔργο τοῦ Ἰακώβου. Αὐτὸ θορύβησε ἰδιαίτερα τοὺς ἄρχοντες τῶν Ἰουδαίων, οἱ ὁποῖοι τὸν συνέλαβαν καὶ τὸν ἀποκεφάλισαν, μὲ διαταγὴ τοῦ Ἡρώδη Ἀγρίππα, τὸ 44 μ. Χ. (Πράξ.12,2). Ὁ Ἰάκωβος εἶναι ὁ πρῶτος μάρτυρας μεταξὺ τῶν Ἀποστόλων. 
Ἡ μνήμη του ἑορτάζεται στὶς 30 Ἀπριλίου.