25 Ιανουαρίου Συναξαριστής

Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, Πουπλίου Ὁσίου, Θεοδότου Ὁσίου, Μάρη Ὁσίου, Καστίνου Ἐπισκόπου, Μεδούλης, Ἀπολλὼ Ὁσίου, Βρεταννίου, Δημητρίου Σκευοφύλακος, Μωυσέως Θαυματουργοῦ, Βασσιανοῦ Ἀρχιεπισκόπου, Αὐξεντίου Νεομάρτυρα, Σύναξη Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Παραμυθίας ἐν Ρωσίᾳ, Ἀνατολίου τῆς Ὄπτινα, Γαβριὴλ ἐκ Γεωργίας, Βλαδιμήρου Μητροπολίτου, Ἐλισάβετ Ὁσιομάρτυρος.


Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινούπολης

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ἔζησε κατὰ τὴν ἐποχὴ τοῦ βασιλέα Οὐάλεντος (364-378 μ.Χ.). Καταγόταν ἀπὸ τὸν Πόντο καὶ γεννήθηκε σὲ ἕνα μικρὸ χωριό της περιοχῆς της Ναζιανζοῦ, ποὺ λεγόταν Ἀριανζός, τὸ 330 μ.Χ. Ναζιανζηνός ὀνομάσθηκε, ἐπειδὴ ἔζησε τὸν περισσότερο χρόνο τῆς ζωῆς του στή Ναζιανζό, ὅπου ἦταν καὶ τὸ πατρικό του σπίτι.
Ὁ πατέρας του, ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Ἐπίσκοπος Ναζιανζοῦ, ἦταν πρὶν γίνει Ἐπίσκοπος, ἕνας πολὺ πλούσιος ἄρχοντας τῆς Ναζιανζοῦ. Κατεῖχε μεγάλη θέση στὸν δημόσιο βίο καὶ ἀνῆκε σὲ μιὰ ἰουδαῖο-ἐθνικὴ αἵρεση ποὺ λεγόταν τῶν «Ὑψισταρίων».
Ἡ μητέρα του, ἡ Ἁγία Νόννα, ἦταν Ὀρθόδοξη. Ἡ εὐσέβεια καὶ ἡ ἀρετή της ἐπηρέασαν τὸν σύζυγό της καὶ τὸν ἔκαναν νὰ μεταστραφεῖ στὴν ἀληθινή πίστη.
Οἱ γονεῖς του, Γρηγόριος καὶ Νόννα, δὲν εἶχαν παιδιὰ καὶ ἱκέτευαν τὸν Θεὸ νὰ χαρίσει σὲ αὐτοὺς τὴν χαρά της τεκνοποιίας.
Πολλὲς φορὲς ὁ Ἅγιος Γρηγόριος παραβάλλει τους γονεῖς του μὲ τὸν Ἀβραὰμ καὶ τὴ Σάρρα, οἱ ὁποῖοι σὲ μεγάλη ἡλικία ἀπέκτησαν τὸν Ἰσαάκ.
Σπουδαῖες ἦταν οἱ προσπάθειες τῶν γονέων αὐτοῦ νὰ μορφώσουν καὶ νά ἐμφυσήσουν στὸν πρωτότοκο υἱό τους τὴν ἀγάπη πρὸς τὰ γράμματα καὶ τήν χριστιανικὴ πίστη.
Ἀπὸ τὴν παιδικὴ ἡλικία ἐνέπνευσαν σὲ αὐτὸν ἔντονη καὶ βαθιά θρησκευτικότητα, ὥστε αὐτὸς ἀπὸ εὐσέβεια καὶ πνευματικότητα, ὑποσχέθηκε στὸν ἑαυτό του νὰ ζήσει μὲ ἁγνεία καὶ παρθενία.
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος, χάρη στὴν δυνατότητα ποὺ εἶχε ὁ πατέρας του, ἔκανε λαμπρὲς σπουδές. Σπούδασε σὲ ὅλα τὰ τότε μεγάλα κέντρα πολιτισμοῦ: τη Ναζιανζό, τὴν Καισάρεια τῆς Καππαδοκίας, τὴν Καισάρεια τῆς Παλαιστίνης, τὴν Ἀντιόχεια, τὴν Ἀλεξάνδρεια, τὴν Ἀθήνα.
Ἡ Κωνσταντινούπολη δὲν εἶχε γίνει ἀκόμη κέντρο πολιτισμοῦ καὶ ἡ Ρώμη δὲν εἶχε τότε κάτι ἀξιόλογο γιὰ τοὺς Ἕλληνες.
Στὶς πόλεις αὐτὲς μελέτησε τὶς πλουσιότερες βιβλιοθῆκες καὶ ἄκουσε τους σοφότερους διδασκάλους, μεταξὺ τῶν ὁποίων τὸν Δίδυμο τὸν Τυφλό, ποὺ τότε διηύθυνε τὴ θεολογικὴ σχολή της Ἀλεξάνδρειας καὶ τοὺς φιλόσοφους Θεσπέσιο στὴν Καισάρεια καὶ Ἰμέριο καὶ Προαιρέσιο στὴν Ἀθήνα. Γιά τον Προαιρέσιο γίνεται δεκτὸ ὅτι ἦταν Χριστιανός.
Οἱ σπουδὲς δὲν ἔκαναν τὸν Ἅγιο νὰ ἐπαρθεῖ. Ἀντίθετα, κατάλαβε ὅλη τὴν ματαιότητα τοῦ κόσμου καὶ τῆς σοφίας του.
Ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο ἀναφέρει τὸ γεγονὸς τῆς φιλίας του μὲ τὸν Ἅγιο Βασίλειο, Ἀρχιεπίσκοπο Καισαρείας, ἦταν μεγαλύτερο εὕρημα καὶ ἀπὸ ἕνα ὁλόκληρο βασίλειο.
Ὅταν τελείωσε τὶς σπουδές του ὁ Ἅγιος, ἦταν ὥριμος ἄνδρας ἡλικίας 30 ἐτῶν. Ὅμως δὲν εἶχε ἀκόμη βαπτισθεῖ.
Καὶ ἀγωνιοῦσε νὰ μὴν πεθάνει, πρὶν ἐπιστρέψει στὸν πατέρα του καί βαπτισθεῖ. Γι’ αὐτὸ καὶ ὅταν, ἐνῷ μετέβαινε  ἀπὸ τὴν Ἀλεξάνδρεια στήν Ἀθήνα, ἔγινε μεγάλη τρικυμία, φοβήθηκε πολὺ καὶ παρακάλεσε νὰ τόν ἐλεήσει ὁ Θεός, νὰ βοηθήσει νὰ μὴν πνιγεῖ, γιὰ νὰ ἀξιωθεῖ τοῦ ἐνδύματος τοῦ Ἁγίου Βαπτίσματος.
Τὸ βάπτισμα τοῦ Γρηγορίου τὸ ἐπακολούθησε συνειδητὸς πνευματικὸς ἀγῶνας. Νηστεία, προσευχή, ἀγρυπνία. Ἀγῶνας γιὰ τὴν κάθαρση, τὴν πνευματική πρόοδο, τὴ θέωση. Μαζὶ μὲ τὸν ὁμόφρονα, ὁμότροπο καὶ ὀμόψυχό του Ἅγιο Βασίλειο ἀπομονώθηκαν κάπου στὸν Πόντο καὶ παραδόθηκαν κυριολεκτικὰ στήν προσευχὴ καὶ τὴν ἄσκηση.
Ὁ ἀγῶνας τους εὐλογήθηκε ἀπὸ Ἐκεῖνον ποὺ θέλει νὰ γινόμαστε βιαστές της βασιλείας Του. Ἀξιώθηκαν καὶ οἱ δύο μεγάλων πνευματικῶν χαρισμάτων. Μάλιστα ὁ Ἅγιος Γρηγόριος κάνει ἐπανειλημμένως λόγο γιὰ τὶς πνευματικές τοῦ ἐμπειρίες καὶ τὰ οὐράνια χαρίσματα ποὺ ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ του χάρισε.
Οἱ ἐμπειρίες του αὐτὲς πρέπει νὰ ἦταν πολὺ ὑψηλές, ἀφοῦ ὁ ἴδιος παραβάλλει αὐτὰ ποὺ ἔβλεπε μὲ αὐτὰ τοῦ θεόπτου Προφήτου Μωυσέως καὶ τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ποὺ «πορευόμενος εἰς Δαμασκὸν» εἶδε τὸν Κύριο της Δόξας καὶ ἀνέβηκε μέχρι τρίτου οὐρανοῦ καὶ εἶδε τὰ ἄρρητα ρήματα, τη δόξα τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ.
Γρήγορα κάλεσε ὁ θεὸς τὸν Γρηγόριο στὴν διακονία Του. Τὰ τέλη τοῦ ἔτους 360 μ.Χ. ἐπιστρέφει στὴ Ναζιανζό.
Ὁ Γέρων, ἔχοντας ἀνάγκη ἀπὸ βοηθὸ καὶ συνεργάτη στὴ «νυκτομαχία», ὅπως χαρακτήριζε τὴν ἱεροσύνη, θέλησε νὰ τὸν χειροτονήσει Πρεσβύτερο, ἐπειδή ἔβλεπε στὸ πρόσωπό του ὄχι μόνο τὸν ἀφοσιωμένο υἱό, ἀλλὰ καὶ τὸν ζηλωτή γιὰ τὴν σωτηρία τῶν ψυχῶν λειτουργὸ τοῦ Κυρίου. Ὁ Γρηγόριος ἀρνήθηκε.
Τὴν ἄρνησή του ὅμως ἔκαμψε τὸ βάρος τοῦ διπλοῦ ἀξιώματος τοῦ Γέροντος Γρηγορίου (πατέρας κατὰ σάρκα καὶ πνευματικὸς πατέρας), ποὺ ὁ Γρηγόριος ἤξερε μόνο νὰ εὐλαβεῖται. Ἔκανε ὑπακοὴ στὴν ἐντολὴ τοῦ Γέροντος Ἐπισκόπου καὶ χειροτονήθηκε.
Ἀμέσως μετὰ τὴν χειροτονία του ζήτησε ἀνακούφιση στὴν μόνωση καὶ τήν προσευχή. Ἀποσύρθηκε λοιπὸν στὸ ἐρημητήριό του, στὴ γαλήνη τῆς νοερᾶς προσευχῆς. Καὶ βρῆκε τὴ γαλήνη καὶ τὴν πορεία του.
Καὶ ἐπέστρεψε μὲ εἰρήνη στὴν καρδιὰ νὰ ἀναλάβει τὸ πνευματικό του ἔργο, ποὺ τὸ ἄρχισε μὲ τὸν περίφημο θεολογικὸ λόγο περὶ τοῦ Πάσχα καὶ τή δικαιολόγηση τῆς φυγῆς του.
Διακονοῦσε μὲ ἱερὸ ζῆλο στὸ πλευρὸ τοῦ πατέρα του, ὅταν ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Καισαρείας της Καππαδοκίας καὶ ἔξαρχος Πόντου Βασίλειος τὸν ἐξέλεξε Ἐπίσκοπο τῆς μικρῆς πόλεως Σάσιμα. Σκοπός του ἦταν νὰ περιφρουρήσει τη δικαιοδοσία τῆς τοπικῆς τοῦ Ἐκκλησίας ἀπὸ τὶς διεκδικήσεις ἑνὸς νέου Μητροπολίτη, τοῦ Τυάνων Ἀνθίμου.
Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἔθλιψε ἀκόμη πιὸ πολὺ τὸν Γρηγόριο. Ἀντέδρασε. Ἐξέφρασε τὴν πικρία του. Τελικὰ ὅμως ὑπάκουσε, ἀλλὰ δὲν πῆγε ποτὲ στὰ Σάσιμα. Ἕνα χρονικὸ διάστημα ἔμεινε στὴ Ναζιανζό, ὡς βοηθὸς τοῦ πατέρα του, ἐνδίδοντας στὴν παράκλησή του.
Καὶ ὅταν ἐκεῖνος κοιμήθηκε, τὸ 374 μ.Χ., ὁ Θεολόγος συνέχισε νά ποιμαίνει τὴν Ἐκκλησία των Ναζιανζῶν, ὡς τοποτηρητής, χωρὶς νὰ παύσει νά τοὺς παρακαλεῖ νὰ ἐκλέξουν καὶ νὰ χειροτονήσουν τὸν κανονικό τους Ἐπίσκοπο.
Καὶ ἐπειδὴ αὐτὸ ἀργοῦσε, στεναχωρημένος ἐγκατέλειψε τὴν πόλη καὶ κατέφυγε στὴν Σελεύκεια τῆς Ἰσαυρίας, ὅπου, κοντὰ στὸ ναὸ τῆς Ἁγίας Θέκλας, ἀναζήτησε τὴν εἰρήνη καὶ τὴν ἡσυχία στὴν προσευχὴ καὶ ἔμεινε ἐκεῖ ἐπὶ πέντε σχεδὸν ἔτη μελετῶντας καὶ συγγράφοντας.
Τὴν ἄνοιξη τοῦ ἔτους 379 μ.Χ. οἱ λίγοι Χριστιανοὶ τὸν κάλεσαν στήν Κωνσταντινούπολη νὰ ἀγωνισθεῖ γιὰ τὴν Ὀρθόδοξη πίστη, ἀφοῦ στὴν Πόλη δέσποζαν οἱ Ἀρειανοί.
Ἦταν τόση ἡ διάδοση καὶ ἡ ἐπικράτησή τους, ὥστε ὁ Ἅγιος Γρηγόριος δὲν βρῆκε οὔτε ἕνα παρεκκλήσι στὰ χέρια τῶν Ὀρθοδόξων.
Ἐκεῖ ὁ Ἅγιος ἐξεφώνησε τὰ περίφημα θεολογικὰ κηρύγματά του. Ἡ ἐπίδρασή τοὺς καὶ ἰδίως τῶν πέντε Θεολογικῶν Λόγων του ἦταν τόση, ὥστε οἱ Ἀρειανοὶ φανατικοί, πῆραν τὴν ἀπόφαση νὰ τὸν ἐξολοθρεύσουν. Τὸν ἔβρισαν. Τὸν κακολόγησαν.
Τὸν κτύπησαν. Τὸν γρονθοκόπησαν. Τὸν λιθοβόλησαν. Ἔβαλαν μάλιστα καί κάποιον νὰ τὸν φονεύσει. Καὶ θὰ τὸν σκότωνε. Ἀλλὰ νικημένος ἀπὸ τήν ἁγιοσύνη τῆς πραότητάς του, ὁμολόγησε στὸν ἴδιο τὴν ἀλήθεια τὴν στιγμή ποὺ εἶχε πάει νὰ τὸν σφάξει.
Μὲ ὅπλο τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ, τὴ μάχαιρα τοῦ πνεύματος, νικοῦσε τοὺς ἐχθρούς τῆς πίστεως σὰν τὸν Μωυσῆ. Πράγματι, οἱ Ἀρειανοὶ ὅλο καὶ λιγόστευαν. Ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος, εὐχαριστημένος ἀπὸ τὸ ἔργο τοῦ Γρηγορίου, τὸν κατέστησε τὸ ἔτος 380 μ.Χ. Πατριάρχη καὶ τὸν ἐνθρόνισε στὸ ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Κωνσταντινουπόλεως.
Ὅμως οἱ Ὀρθόδοξοι Ἐπίσκοποι δὲν εἶχαν ὅλοι τὴν ὀρθὴ κρίση. Μερικοί μεθυσμένοι ἀπὸ φθόνο κάκιζαν τὸν Ἅγιο, διότι δὲν πίεζε τὸν βασιλέα νά ἀφαιρέσει τὶς ἐκκλησίες ἀπὸ τοὺς αἱρετικοὺς καὶ νὰ τοὺς ἀπαγορεύσει νά τελοῦν τὴν λατρεία τους.
Σὲ ἀπάντηση ὁ Ἅγιος Γρηγόριος τόνιζε, ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν ἔχει ἀνάγκη τις λόγχες τοῦ Καίσαρος καὶ ὅτι τοῦ εἶναι ἀρκετὴ σὰν ὅπλο ἡ ἀλήθεια. Καί πράγματι, ἡ ἀλήθεια νίκησε.
Τὸ ἔτος 381 μ.Χ. συνῆλθε ἡ Β’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος. Πρόεδρος ἦταν ὁ Ἅγιος Μελέτιος Ἀντιοχείας. Αὐτὴ ἡ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ὁλοκλήρωσε τὸ ἔργο της Α’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Καταδίκασε τοὺς Ἀρειανοὺς καὶ τούς Πνευματομάχους – Εὐνομιανοὺς καὶ συμπλήρωσε τὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως. Τό διαμόρφωσε στὴν σημερινή του μορφή.
Ἔτσι ἔλαμψε ἡ δόξα τῆς Ἁγίας Τριάδος, τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀκόμη, ἡ Σύνοδος καταδίκασε τὸν Ἀπολλιναρισμό, πού διαιροῦσε τὸν ἄνθρωπο σὲ τρία μέρη (σῶμα, ψυχὴ καὶ νοῦ) καὶ δίδασκε ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν ἔχει λάβει ἀνθρώπινο πνεῦμα, παρουσιάζοντας τὸν Χριστό ἀτελῆ καὶ ὄχι τέλειο ἄνθρωπο.
Ἔτσι ὅμως κατέστρεφε τὸ σωτηριολογικὸ ἔργο τοῦ Κυρίου καὶ τήν ἀνθρωπότητά Του, διότι καθετὶ ποὺ δὲν προσλαμβάνεται ὑπὸ τοῦ Χριστοῦ μένει ἀθεράπευτο καὶ ἀνίατο.
Τρίτον, ἡ Β’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος καταδίκασε τὸν ἀπόλυτο προορισμό, τὸν ὁποῖο δίδαξαν ἀργότερα ὁ Καλβίνος, ὁ Αὐγουστῖνος καὶ ὁ Λούθηρος καὶ ὅλος ὁ Προτεσταντισμός.
Τέλος ἀναγνώρισε τὸν Ἅγιο Γρηγόριο ὡς κανονικὸ Ἀρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως.
Ὁ Πρόεδρος τῆς Συνόδου, Ἅγιος Μελέτιος, κοιμήθηκε ἐνῷ διαρκοῦσε ἡ Σύνοδος. Ἡ Σύνοδος τὸν τίμησε ὡς Ἀπόστολο.
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ἐξεφώνησε τότε λαμπρὸ ἐπικήδειο, λόγο ποὺ ἄρχιζε μὲ τά λόγια: «ἠύξησεν ἡμῖν τὸν ἀριθμὸν τῶν Ἀποστόλων». Διάδοχός του στήν προεδρία τῆς Συνόδου ἔγινε ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Ἀλλὰ μετά ἀπὸ λίγο τὸ κλίμα ἄλλαξε.
Ἔφθασε στὴν Κωνσταντινούπολη γιὰ νὰ συμμετάσχει στὴν Σύνοδο, ὁ Πέτρος ὁ Β’, ὁ Πατριάρχης Ἀλεξάνδρειας, μὲ τοὺς Αἰγυπτίους καὶ Μακεδόνες Ἐπισκόπους. Αὐτοὶ ἤδη εἶχαν πάρει θέση ἐχθρικὴ ἔναντι τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου.
Δὲν τὸν ἀναγνώριζαν σὰν κανονικὸ Ἀρχιεπίσκοπο, ἐπειδὴ τάχα εἶχε μετατεθεῖ ἀπὸ τὰ Σάσιμα. Καὶ εἶχαν ἐντελῶς ἀντικανονικὰ καὶ παράνομα χειροτονήσει Πατριάρχη τὸν Μάξιμο τὸν Κυνικό, ποὺ ἦταν μὲν Ὀρθόδοξος ἀλλὰ ἔμεινε στὴν ἱστορία σὰν ἕνα αἰνιγματικὸ πρόσωπο. Ὁ Πέτρος ἔθεσε στὴν Σύνοδο τὸ θέμα τῆς κανονικότητας.
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος, ἐνῷ εἶχε τὴν δύναμη νὰ συντρίψει κάθε ἀντίσταση, διότι παράλληλα πρὸς τὴν ὑποστήριξη τῶν Ἐπισκόπων εἶχε καὶ τήν συμπαράσταση τοῦ αὐτοκράτορα, ἀηδίασε καὶ παραιτήθηκε μὲ τοῦτα τὰ λόγια: «Δὲν εἶμαι σεμνότερος τοῦ Προφήτη Ἰωνᾶ. Ἂν ἐγὼ εἶμαι αἰτία ταραχῆς στήν Ἐκκλησία, ρίχνω τὸν ἑαυτό μου στὴ θάλασσα».
Εὐθὺς μετὰ τὴν παραίτησή του λειτούργησε στὸν καθεδρικὸ ναὸ τῆς Κωνσταντινουπόλεως, γιὰ νὰ ἀποχαιρετίσει τὸ ποίμνιό του.
Ὁ Ἅγιος, σὲ κείμενά του, διεκτραγωδεῖ τὴν ἐκκλησιαστικὴ κατάσταση, ὅταν ἐπιχειρεῖ νὰ κάνει σύγκριση τῶν ὅσων συμβαίνουν ἐντὸς τῆς Ἐκκλησίας μέ τὰ ὅσα συμβαίνουν ἐκτὸς αὐτῆς. Ἔτσι λέγει, πρέπει νὰ ὀδύρεται κανείς, ὅταν διαπιστώνει τὴν ὕπαρξη ἑνότητας στοὺς κοσμικοὺς ὀργανισμούς, στίς πόλεις, στοὺς οἴκους, στὸ στράτευμα καὶ ὅμως νὰ ἀπουσιάζει ἀπὸ τὸν κατ’ ἐξοχὴν κήρυκα καὶ θεματοφύλακα τῆς εἰρήνης, τὴν Ἐκκλησία καὶ τούς πιστούς της.
Βεβαίως ἡ ἀποχώρησή του δὲν σήμαινε ὅτι θὰ ἔπαυε νὰ ἐνδιαφέρεται γιὰ τήν ἐπίτευξη ἑνότητας καὶ γιὰ τὴν ἐπικράτηση τῆς εἰρήνης στὴν Ἐκκλησία, γιά τὰ δύο αὐτὰ ὑπέρτατα ἀγαθά.
Τὸ ἔτος 383 μ.Χ. ἡ ὑγεία του ὑπέστη σοβαρὸ κλονισμό. Πρότεινε ὡς Ἐπίσκοπο τὸν Πρεσβύτερο Εὐλάλιο καὶ ἀποσύρθηκε ὁριστικὰ στὴν ἡσυχία της Ἀριανζοῦ, ὅπου καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 390 μ.Χ.
Ἡ Σύναξη τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου ἐτελεῖτο στὴν ἁγιότατη Μεγάλη Ἐκκλησία καὶ στὸ μαρτυρικὸ ναό τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας, ἡ ὁποία βρίσκεται στὴν εἴσοδο τῆς τοποθεσίας πού ὀνομάζεται Δομνίνου, καθὼς ἐπίσης καὶ στὸ ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, ὅπου ὁ φιλόχριστος βασιλέας Κωνσταντῖνος ὁ Πορφυρογέννητος ἐναπέθεσε τὸ ἱερό λείψανο τοῦ Ἁγίου, ὅταν τὸ μετέφερε ἀπὸ τὴ Ναζιανζό της Καππαδοκίας στήν Κωνσταντινούπολη.
Κατὰ τὴν δεύτερη μέρα τοῦ Πάσχα οἱ αὐτοκράτορες μετέβαιναν, γιὰ νά ἐκκλησιασθοῦν, στὸ ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ εὔχονταν ἐνώπιον του ἱεροῦ λειψάνου τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου.
Τὰ ἔργα τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου εἶναι σχετικῶς λίγα. Δὲν ἔχουν τὴν ἔκταση τῶν ἔργων ἄλλων Πατέρων. Παρὰ ταῦτα ἔχουν βάθος καὶ δύναμη περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλου. Τὰ ἔργα του ὑπῆρξαν πάντοτε ἡ μεγαλύτερη πηγή των δογμάτων. Γι’ αὐτὸ ἔγινε καὶ ὁ κατ’ ἐξοχὴν θεολόγος τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἡ πηγὴ τῆς ἐκφράσεως τῆς λατρείας.


Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’.

Ὁ ποιμενικὸς αὐλὸς τῆς θεολογίας σου, τὰς τῶν ρητόρων ἐνίκησε σάλπιγγας, ὡς γὰρ τὰ βάθη τοῦ Πνεύματος ἐκζητήσαντι, καὶ τὰ κάλλη του φθέγματος προσετέθη σοι. Ἀλλὰ πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, Πάτερ Γρηγόριε, σωθῆναι τάς ψυχὰς ἡμῶν.




Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον

Θεολόγω γλώττη σου, τὰς συμπλοκὰς τῶν ρητόρων, διαλύσας ἔνδοξε, ὀρθοδοξίας χιτῶνα, ἄνωθεν ἐξυφανθέντα τὴν Ἐκκλησίαν, ἐστόλισας, ὀν καί φοροῦσα, ἰσὺν ἡμῖν κράζει, τοῖς σοῖς τέκνοις. Χαίροις Πάτερ, θεολογίας ὁ νοῦς ὁ ἀκρότατος.





Ὁ Ὅσιος Πούπλιος

Ὁ Ὅσιος Πούπλιος καταγόταν ἀπὸ βουλευτικὸ τάγμα. Πατρίδα του ἦταν ἡ πόλη Ζεῦγμα, ποὺ ἦταν κτισμένη κοντὰ στὴν ὄχθη τοῦ Εὐφράτη ποταμοῦ.
Ὁ Ἅγιος ἀνέβηκε σὲ ἕνα ψηλὸ ὅρος, τὸ ὁποῖο δὲν ἀπεῖχε ἀπὸ τὴν παραπάνω πόλη περισσότερο ἀπὸ τριάντα στάδια καὶ ἔκτισε ἐκεῖ ἕνα μικρὸ κελί. Ὅλη τοῦ τὴν περιουσία, ποὺ εἶχε ἀπὸ πατρικὴ κληρονομιά, τὴν μοίρασε στούς φτωχοὺς καὶ ὁ ἴδιος ζοῦσε βίο ἀσκήσεως, προσευχῆς καὶ ἀρετῆς.
Ἐπειδὴ ἡ φήμη του ἔγινε παντοῦ γνωστή, ἔσπευσαν πολλοὶ κοντά του νὰ ἀγωνισθοῦν μαζί του καὶ νὰ γίνουν μαθητές του.
Σὲ αὐτοὺς ἔδωσε ἐντολὴ νὰ κτίσουν μικρὰ κελιὰ καὶ τοὺς ἐπισκεπτόταν συχνά, γιὰ νὰ διαπιστώνει μήπως ὑπάρχει στὰ κελιά τους κάτι πέρα ἀπό αὐτὰ ποὺ ἔχουν ἀπόλυτα ἀνάγκη.
Καὶ πραγματικά, ζύγιζε καὶ τὸν ἴδιο τόν ἄρτο καί, στὴν περίπτωση πού ἔβρισκε σὲ κάποιον ἀσκητὴ ὅτι ὁ ἄρτος ἦταν περισσότερος ἀπὸ τόν ἀπαραίτητο, τὸν ἀποκαλοῦσε γαστρίμαργο καὶ ὑπερβολικὰ φιλόσαρκο.
Καὶ ἄν, ἀκόμη, ἔβλεπε ὅτι κάποιος ἀσκητὴς εἶχε χωρίσει τὸ ἀλεύρι ἀπὸ τά πίτουρα, τοῦ ἔλεγε ὅτι ἀπολαμβάνει τὴν τροφή. Ἀλλὰ καὶ τὴν νύκτα πήγαινε ξαφνικὰ στὴν πόρτα καθενὸς ἀσκητῆ καί, ἂν τοὺς εὕρισκε νὰ προσεύχονται, ἔφυγε πάλι σιωπηλά. Ἂν ὅμως εὕρισκε κάποιον νὰ κοιμᾶται, τοῦ κτυποῦσε τὴν πόρτα καὶ τὸν ἐπέπληττε.
Ἀνάμεσα στοὺς μαθητὲς τοῦ Ὁσίου Πουπλίου, ἦταν ὁ Θεότεκνος καὶ ὁ Ἀφθόνιος, οἱ ὁποῖοι καὶ ἀνέλαβαν τὴν προστασία καὶ ἐπιμέλεια των ἀδελφῶν, ὕστερα ἀπὸ τὴν κοίμηση τοῦ Ὁσίου. Ἀφοῦ κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπο ὁ Ὅσιος Πούπλιος ἀγωνίσθηκε τὸν καλὸ ἀγῶνα τῆς κατὰ Χριστὸν ἀσκήσεως, παρέδωσε μὲ εἰρήνη τὴν ψυχή του στὸν Θεό.





Ὁ Ὅσιος Θεόδοτος

Ὁ Ἅγιος Θεόδοτος ἀκολούθησε ἀπὸ θεῖο ζῆλο καὶ ἀγάπη πρὸς τὸν Θεό, τον μοναχικὸ βίο. Ὁ Θεοδώρητος Κύρου λέγει, ὅτι ἔγινε ἡγούμενος τῆς μονῆς τοῦ Ὁσίου Πουπλίου.
Ὁ Ὅσιος Θεόδοτος, ἀφοῦ ἔζησε θεοφιλῶς, κοιμήθηκε μέ εἰρήνη.





Ὁ Ὅσιος Μάρης

Ὁ Ἅγιος Μάρης, ὄντας νέος καὶ ζῶντας στὸν κόσμο, ἦταν πολὺ ὡραῖος καί καλλίφωνος. Μὲ τὴν ὡραία του φωνὴ στόλιζε τὶς πανηγύρεις τῶν Ἁγίων, ὡς καλλιφωνότατος ψάλτης καὶ μύστης τῆς μουσικῆς.
Ἀγαποῦσε τὸν Θεὸ καί τηροῦσε μὲ προθυμία τὶς ἐντολές Του, χωρὶς ποτὲ νὰ παραβιάζει καμιὰ ἀπό αὐτές. Διατηροῦσε τὸ σῶμα του καθαρὸ καὶ ἀκηλίδωτο, τὸν ἴδιο καὶ τήν ψυχή του, ἂν καὶ ἐμπορευόταν μέσα σὲ παγίδες καὶ συναναστρεφόταν κοσμικοὺς ἀνθρώπους.
Ὁ Ὅσιος, ὅμως, θέλησε νὰ ἀρνηθεῖ τὸν κόσμο καὶ πῆγε σὲ μιὰ κωμόπολη, ἡ ὁποῖα ὀνομαζόταν Ὁμήρου.
Ἐκεῖ ἔκτισε ἕνα μικρὸ κελὶ καὶ κλείσθηκε μέσα ἐπὶ τριάντα ἑπτὰ ὁλόκληρα χρόνια. Ἐκεῖ ὑπέφερε πολὺ στὴν ὑγεία του ἀπό τὴ μεγάλη ὑγρασία ποὺ δεχόταν ἀπὸ τὸ παρακείμενο ὅρος.
Παρὰ ταῦτα ὅμως, δὲν ἤθελε νὰ ἀλλάξει αὐτὸ τὸ κελί, ἀλλὰ παρέμεινε ἐκεῖ μέχρι τὸ τέλος τοῦ βίου του.
Ὁ Ὅσιος Μάρης ἀγαποῦσε τὴν ἁπλότητα καὶ ἀπεχθανόταν παντελῶς τις διάφορες πανουργίες. Ἀγαποῦσε ἐπίσης, τὴν πενία καὶ τὴν ἀκτημοσύνη.
Ἔτσι, στὰ ἐνενῆντα χρόνια ποὺ ἔζησε, χρησιμοποιοῦσε ἐνδύματα κατασκευασμένα ἀπὸ γιδίσιο μαλλὶ καὶ τὴν ἀνάγκη του γιὰ τροφή την ἱκανοποιοῦσε μὲ ψωμὶ καὶ λίγο ἁλάτι.
Ἐπειδὴ δὲ ἐπὶ πολλὰ χρόνια βρισκόταν στὸν ἔρημο τόπο, αἰσθάνθηκε τον πόθο νὰ δεῖ νὰ τελεῖται ἡ Θεία Λειτουργία. Καὶ ἡ ἐπιθυμία του ἱκανοποιήθηκε. Συνέβη, τότε ποὺ τοῦ δημιουργήθηκε αὐτὸς ὁ πόθος, νὰ τόν ἐπισκεφθεῖ ἕνας ἱερέας, ὁ ὁποῖος καὶ τέλεσε τὴν Θεία Ἱερουργία, ἀφοῦ χρησιμοποίησε ἀντὶ γιὰ Ἁγία Τράπεζα τὰ χέρια διακόνων.
Ἡ καρδιὰ τοῦ Ὁσίου πληρώθηκε ἀπὸ ἀπερίγραπτη χαρὰ καὶ ἀγαλλίαση καὶ ἔνιωθε ὅτι ἔβλεπε τὸν ἴδιο τόν οὐράνιο θρόνο τοῦ Χριστοῦ.
Ἔτσι, ὁ Ὅσιος Μάρης, ἀφοῦ ἔζησε θεοφιλῶς, κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸν 4ο αἰῶνα μ.Χ.





Ὁ Ὅσιος Καστίνος

Ὁ Ἅγιος Καστίνος (ἢ Κηστίνος ἢ Κωνσταντῖνος) καταγόταν ἀπὸ τὴν Ρώμη, εἶχε ἀξίωμα συγκλητικοῦ καὶ ἦταν ἀρχικὰ εἰδωλολάτρης. Στὴν Ὀρθόδοξη πίστη τον προσέλκυσε ὁ Ἐπίσκοπος Ἀργυρουπόλεως Κυριλλιανός, πρὸς τόν ὁποῖο ὁ Ἅγιος κατέφυγε, γιὰ νὰ τὸν θεραπεύσει.
Μέχρι τὴν ἐποχή του ὁ καθεδρικός ναὸς τοῦ Βυζαντίου ἦταν στὴν παραθαλάσσια περιοχὴ τοῦ Γαλατᾶ. Ὁ Ἅγιος ὅμως ἔκτισε νέο ναὸ πρὸς τιμὴ τῆς Ἁγίας Εὐφημίας.
Ὁ Ἅγιος Καστίνος, ἀφοῦ χειροτόνησε ὡς διάδοχό του τον εὐλεβέστατο Τίτο, κοιμήθηκε ὁσίως μὲ εἰρήνη.





Ἡ Ἁγία Μεδούλη καὶ ἡ συνοδεία της

Εἶναι ἄγνωστο ποὺ καὶ πότε μαρτύρησαν διὰ πυρός, ἡ Ἁγία Μάρτυς Μεδούλη καὶ ἡ συνοδεία της.





Ὁ Ὅσιος Ἀπολλώς

Ὁ βίος τοῦ Ὁσίου Ἀπολλὼ ἐγράφη ἀπὸ τὸν Ἅγιο Ἱερώνυμο. Ἔζησε κατὰ τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα Ἰουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου (361-363 μ.Χ.) καὶ ἀπό νεαρὴ ἡλικία ἀκολούθησε τὸν μοναχικὸ βίο στὴν περιοχὴ τῆς Αἰγύπτου.
Ἀσκήτεψε στὴν ἔρημο καὶ ὁ Θεὸς τὸν ἀξίωσε νὰ φθάσει σὲ μεγάλα ὕψη ἁγιότητας, χαρίζοντάς του τὸ προορατικὸ χάρισμα καὶ αὐτό της θαυματουργίας.
Ὁ Ὅσιος Ἀπολλὼ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.





Ὁ Ἅγιος Βρετάννιος

Ὁ Ἅγιος Βρετάννιος ἔζησε τὸν 4ο αἰῶνα μ.Χ. καὶ ἦταν Ἐπίσκοπος Τομισοῦ, τῆς σημερινῆς πόλεως Κωστάντζας της Ρουμανίας.
Ὑπῆρξε ὁμολογητής της Ὀρθοδόξου πίστεως καὶ ὑπέφερε πολλὰ ἀπὸ τὸν αἱρετικὸ αὐτοκράτορα καί ὀπαδό των Ἀρειανῶν, Οὐάλη (364-378 μ.Χ.).





Ὁ Ὅσιος Δημήτριος ὁ Σκευοφύλαξ

Ὁ Ὅσιος Δημήτριος ἔζησε τὸν 8ο αἰῶνα μ.Χ. καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.




Ὁ Ἅγιος Μωυσῆς ὁ Θαυματουργὸς Ἐπίσκοπος Νόβγκοροντ

Ὁ Ὅσιος Μωυσῆς, κατὰ κόσμο Μητροφάνης, ἔζησε τὸν 14ο αἰῶνα μ.Χ. καί γεννήθηκε στὸ Νοβγκοροντ τῆς Ρωσίας. Ἀπὸ τὴν παιδική του ἡλικία ἀγάπησε τὸν μοναχικὸ βίο.
Γι’ αὐτὸ ἐγκατέλειψε κρυφὰ τὴν πατρική του οἰκία καὶ εἰσῆλθε στὴ μονή Ὀτρὸχ τῆς πόλεως Τβέρ, ὅπου ἔγινε μοναχός. Οἱ γονεῖς του τὸν ἀναζητοῦσαν παντοῦ. Ὅταν τὸν βρῆκαν, τὸν παρακάλεσαν νὰ ἔρθει κοντά τους καὶ νά μονάσει σὲ κάποια μονὴ τοῦ Νόβγκοροντ.
Ὁ Ἅγιος, μὲ τὴν εὐλογία τοῦ ἡγουμένου, ἔπραξε σύμφωνα μὲ τὴν ἐπιθυμία τῶν γονέων του καὶ συνέχισε τὸν ἀσκητικό του βίο στὴ μονὴ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Νόβγκοροντ.
Ἐκεῖ χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος καὶ ἀργότερα ἀπεστάλη ὡς Ἀρχιμανδρίτης στὴ μονὴ Γιοῦρεφ.
Μετὰ τὴν κοίμηση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου τοῦ Νόβγκοροντ Δαυὶδ (τιμᾶται 21 Δεκεμβρίου), ὁ Ἅγιος Μωυσῆς ἐξελέγη, τὸ ἔτος 1325, Ἀρχιεπίσκοπος Νόβγκοροντ.
Μετὰ τέσσερα χρόνια ὑπέβαλε τὴν παράκληση νὰ ἀποσυρθεῖ καί νὰ ζήσει ἀσκητικά, μέσα στὴ σιωπὴ καὶ τὴν ἡσυχία. Τὸ 1330 ἐγκαταβίωσε στὴ μονὴ τοῦ Κολμώφ, ἀλλὰ δὲν ἔμεινε γιὰ πολύ.
Βρῆκε ἕνα ἔρημο τόπο στὴν περιοχὴ Ντερεβγιανίτσα, ὅπου κατέφυγε καὶ ἀνήγειρε ναὸ ἀφιερωμένο στὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου.
Ὁ Ἅγιος Μωυσῆς ἐξακολούθησε τὸ θεάρεστο ἔργο του. Ἀνήγειρε πολλὲς ἐκκλησίες καὶ μοναστήρια. Σὲ ἕνα ἀπὸ αὐτά, στὸ μοναστήρι τοῦ Ἀρχαγγέλου Μιχαὴλ στὸ Σκοβορόντσκ, κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1362. τὸ ἱερὸ λείψανό του διατηρήθηκε, μὲ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ, ἄφθαρτο.





Ὁ Ἅγιος Βασιανὸς Ἀρχιεπίσκοπος Ροστὼβ Ρωσίας

Ὁ Ἅγιος Βασιανὸς ἔζησε στὴν Ρωσία μεταξὺ τοῦ 14ου καὶ 15ου αἰῶνα μ.Χ. Ἀπὸ μικρὴ ἡλικία ἀγάπησε τὸν μοναχικὸ βίο καὶ ἔγινε μοναχὸς στὴ μονή του Ἁγίου Πανφουτίου Βορόφσκ.
Τὸ 1506 ἐξελέγη Ἀρχιεπίσκοπος τῆς πόλεως Ροστώβ. Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1516.





Ὁ Ἅγιος Αὐξέντιος ὁ Νεομάρτυρας

Ὁ Ἅγιος Νεομάρτυρας Αὐξέντιος, γεννήθηκε τὸ 1690 στὴν ἐπαρχία Βελλὰς ἀπό εὐσεβεῖς γονεῖς. Σὲ νεαρὴ ἡλικία μετέβη στὴν Κωνσταντινούπολη καί δούλευε τὴν τέχνη τῶν γουναράδων, στὸ χάνι τὸ λεγόμενο Μαχμούτ – Πασᾶ.
Ἐπιθυμήσας τέρψεις καὶ ἡδονὲς ἐγκατέλειψε τὴν τέχνη του καὶ προσλήφθηκε στὰ βασιλικὰ καράβια.
Ἐκεῖ ξεφαντώνοντας μὲ τοὺς συντρόφους του τοὺς ἀλλόφυλους, συκοφαντήθηκε ἀπὸ αὐτοὺς πὼς ἀρνήθηκε τὸν Χριστὸ καὶ ἔγινε Μουσουλμᾶνος.
Φοβηθείς ἐγκατέλειψε τὰ καράβια καὶ ἀφοῦ ἀγόρασε βάρκα ἐξασκοῦσε τὸ ἐπάγγελμα του βαρκάρη.
Ὅμως μεταμελήθηκε γιὰ τὰ πρότερα σφάλματά του καὶ καταλήφθηκε ζωηρὰ ἀπό τὸν πόθο τοῦ μαρτυρίου. Σὲ τυχαία συνάντηση ποὺ εἶχε μὲ τὸν Σύγκελλο της Μεγάλης Ἐκκλησίας, Γρηγόριο Ξηροποταμηνό, τοῦ ἐξομολογήθηκε τὸν πόθο τοῦ αὐτό.
Λίγο ἀργότερα ὁ Αὐξέντιος ἀναγνωρίσθηκε ἀπὸ κάποιους ναυτικούς τοῦ τουρκικοῦ στόλου, οἱ ὁποῖοι τὸν συνέλαβαν καὶ τὸν ὁδήγησαν στό κριτήριο.
Ἐκεῖ, παρὰ τὰ φρικτὰ βασανιστήρια, ὁμολόγησε μὲ παρρησία ὅτι εἶναι Χριστιανός. Στὴν φυλακή τον ἐπισκέφθηκε ὁ Σύγκελλος Γρηγόριος καὶ τόν ἐνθάρρυνε νὰ σταθεῖ μὲ ἀνδρεῖο φρόνημα, γιὰ νὰ λάβει λαμπρὸ τὸ στεφάνι τῆς νίκης ἀπὸ τὸν ἀθλοθέτη Θεό.
Ἀνακρινόμενος καὶ πάλι ὁ Αὐξέντιος εἶπε: «Ἐγὼ Χριστιανὸς γεννήθηκα καὶ Χριστιανὸς θέλω νὰ πεθάνω».
Μὲ τὸ ἄκουσμα τῶν λόγων αὐτῶν ὁ κριτὴς ἐξέδωσε ἀπόφαση νὰ ἐκτελεσθεῖ διὰ ξίφους.
Ἔτσι ὁ Μάρτυς Αὐξέντιος ὑπέμεινε τὸ μαρτύριο, ἀποκεφαλισθεῖς στήν Κωνσταντινούπολη τὸ ἔτος 1720. ἡ τιμία κάρα αὐτοῦ, σώζεται στὴ Μονή Ξηροποτάμου τοῦ Ἁγίου Ὅρους.


Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ'

Ὁ μάρτυς σου Κύριε, ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτοῦ, τὸ στέφος ἐκομίσατο, τῆς ἀφθαρσίας ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν· ἔχων γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλεν, ἔθραυσε καὶ δαιμόνων τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτοῦ ταῖς ἱκεσίαις Χριστὲ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.







Σύναξη τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Παραμυθίας ἐν Ρωσίᾳ

Ἡ ἱερὰ εἰκόνα τῆς Θεομήτορος τῆς Παραμυθίας μεταφέρθηκε στὴ Μόσχα τὸ ἔτος 1640 ἀπὸ τοὺς Κοζάκους.
Ὑπάρχει γραπτὴ μαρτυρία, ὅτι σὲ πυρκαγιὰ πού ξέσπασε στὸ ναὸ τοῦ Ἁγίου Νικολάου Ζαμοσκβόρετς, στὸν ὁποῖο αὐτή φυλασσόταν, ἡ εἰκόνα δὲν ἔπαθε τίποτα.
Ἡ Παναγία ἀποκαλύφθηκε σὲ ὅραμα μιᾶς ἄρρωστης γυναίκας κατὰ τὸ ἔτος 1760 καὶ ὅταν ἐκείνη πῆγε νὰ προσκυνήσει, θεραπεύθηκε. Ἡ θαυματουργὴ εἰκόνα φυλάσσεται σήμερα στὴ Μόσχα.







Ο Ὅσιος Ἀνατόλιος τῆς Ὄπτινα

Ὁ Ὅσιος Ἀνατόλιος, κατὰ κόσμο Ἀλέξιος Μοϊσέεβιτς Κοπέβ, γεννήθηκε στό χωριὸ Μπόμπυλι τῆς ἐπαρχίας Καλούγκα τῆς Ρωσίας. Τὸ 1832 παρακολούθησε τὰ μαθήματα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σχολείου τοῦ Μπορὸφσκ καὶ τὸ 1836 του ἐκκλησιαστικοῦ σεμιναρίου της Καλούγκα.
Τὸ 1853 ἀποσύρθηκε, γιὰ νά μονάσει στὴν ἡσυχία καὶ στὴν σιωπή, στὴν ἔρημο τῆς Ὄπτινα.
Ὁ Ὅσιος Ἀνατόλιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1894.





Ὁ Ἅγιος Γαβριὴλ ἐκ Γεωργίας

Ὁ Ἅγιος Γαβριήλ, κατὰ κόσμο Γεράσιμος, γεννήθηκε στὶς 25 Νοεμβρίου 1825 στὸ χωριὸ Βάκχβι τῆς Γεωργίας.
Σπούδασε στὸ ἐκκλησιαστικὸ σεμινάριο τῆς Τυφλίδος καὶ στὴν ἐκκλησιαστική ἀκαδημία τῆς Ἁγίας Πετρουπόλεως. Συνέχισε τὶς σπουδές του στήν Ψυχολογία, τὴ Θεολογία καὶ τὴ Φιλοσοφία.
Ἐξελέγη Ἐπίσκοπος στὴν Ἐκκλησία τῆς Γεωργίας καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1896.







Ὁ Ἅγιος Βλαδίμηρος ὁ Ἱερομάρτυρας Μητροπολίτης Κιέβου

Ὁ Ἅγιος Βλαδίμηρος γεννήθηκε τὴν 1η Ἰανουαρίου 1848 στὸ χωριὸ Μάλιε Μορόσκι τῆς ἐπαρχίας τοῦ Ταμπὼφ τῆς Ρωσίας. Τὸ κοσμικό του ὄνομα ἦταν Βασίλειος Νικηφόροβιτς Μπογκογιαβλένσκυ.
Ἔμαθε τὰ πρῶτα γράμματα στὸ ἐκκλησιαστικὸ σχολεῖο καὶ ἔπειτα σπούδασε στὴ θεολογικὴ σχολή του Κιέβου. Ὅταν τὸ 1874 ἀποπεράτωσε τὶς σπουδές τοῦ, διορίσθηκε ὡς καθηγητὴς στὴν ἐκκλησιαστικὴ σχολὴ τοῦ Ταμπώφ, ὅπου καὶ νυμφεύθηκε.
Ἀπὸ μικρὸ παιδὶ εἶχε κλήση πρὸς τὴν ἱεροσύνη. Ἔτσι, τὸ ἔτος 1882, χειροτονεῖται πρεσβύτερος καὶ τοποθετεῖται στὸ ναὸ τοῦ Κοζλώφ. Ἡ πρώτη δοκιμασία δὲν ἄργησε νὰ ἔλθει.
Στὴν ἀρχὴ τῆς ἱερατικῆς του διακονίας, μαζὶ μὲ τὸν σταυρό της ἱεροσύνης, σηκώνει καὶ τὸν σταυρὸ τῆς χηρείας. Τὸ 1886 ἀπεβίωσε ἡ πρεσβυτέρα σύζυγός του καὶ λίγο ἀργότερα τὸ μονάκριβο παιδί του.
Ἡ ὑπομονὴ τοῦ Ἁγίου ἦταν ὅμοια μὲ αὐτὴ τοῦ πολύπαθου Ἰώβ. Φεύγει πλέον ἀπὸ τὸν κόσμο καὶ ἀκολουθεῖ τὴ μοναχικὴ ὁδό. Ἐγκαταβιώνει σὲ μονή του Κοζλὼφ καὶ στὶς 6 Φεβρουαρίου 1886 κείρεται μοναχὸς μὲ τὸ ὄνομα Βλαδίμηρος.
Τὸ ἔτος 1888 ἐκλέγεται Ἐπίσκοπος τῆς πόλεως Σταρορούσκϊυ καὶ καλεῖται νά διακονήσει τὸ λαὸ τοῦ Θεοῦ. Ἀφιερώνεται ὁλόψυχα στο πολύπαθο καί ταλαιπωρημένο ποίμνιό του.
Ὅλοι ἀναγνώριζαν στὸ πρόσωπό του τὸν ἀληθινὸ ποιμένα καὶ πατέρα καὶ τοῦ φιλανθρώπου Χριστοῦ τὸν γνησιότατο μιμητή.
Στὶς 19 Ἰανουαρίου 1891 ἐκλέγεται Ἀρχιεπίσκοπος Σαμάρα, τὸ 1892 Ἀρχιεπίσκοπος Καρτάλιν καὶ Καχεζίας καὶ στὶς 21 Φεβρουαρίου 1898 Μητροπολίτης Μόσχας. Τὸ ποιμαντικό, φιλανθρωπικὸ καὶ κοινωνικό του ἔργο εἶναι τεράστιο.
Διακόπτεται, ὅμως καὶ πάλι, ὅταν ἐκλέγεται, στὶς 23 Νοεμβρίου 1912, Μητροπολίτης τῆς Ἁγίας Πετρουπόλεως. Τὸ 1915 ἡ Ἐκκλησία του ἀναθέτει τα καθήκοντα τοῦ Μητροπολίτη Κιέβου.
Σὲ κάθε τόπο ποὺ διακονοῦσε ὁ Ἅγιος Βλαδίμηρος ἄφηνε τὰ ἴχνη της ἁγιότητάς του. Κυριολεκτικὰ δαπανοῦσε τὸν ἑαυτό του γιὰ τὴν σωτηρία των ἀνθρώπων.
Τὰ χρόνια ἦταν δύσκολα. Τὸ ἐπαναστατικὸ κίνημα ἄρχισε νὰ φουντώνει. Ὁ Ἅγιος προβλέποντας τὰ μέλλοντα, μιλῶντας πρὸς τοὺς σπουδαστές του ἐκκλησιαστικοῦ σεμιναρίου τῆς Μόσχας, ἔλεγε: «Ἴσως νὰ πιστεύετε ὅτι ὁ Πνευματικὸς ἄρτος ποὺ δίδει ἡ Ἐκκλησία στὸν κόσμο ἔχει γίνει πολύ σκληρός, γιὰ νὰ φαγωθεῖ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους.
Θὰ ἔπρεπε νὰ ἀναρωτηθοῦμε γιὰ τὸ ποιοί ἐμεῖς εἴμαστε καὶ τί κάνουμε γιά τοὺς πτωχοὺς ἀδελφούς μας. Οἱ ἀδελφοί μας πεινᾶνε. Εἶναι στὸ σκοτάδι.
Καὶ ἐμεῖς ὀφείλουμε νὰ ἐργασθοῦμε, γιὰ νὰ φωτίσουμε τὴν ζωή τους μὲ τό φῶς τοῦ Χριστοῦ, τὴν πίστη, τὴν ἐλπίδα».
Τὰ γεγονότα τῆς Ὀκτωβριανῆς ἐπαναστάσεως (1917) ἀποτέλεσαν, γιὰ τούς κατοίκους του Κιέβου, τὴν ἀφορμὴ γιὰ νὰ ἐπιχειρήσουν τὴν ἀνεξαρτησία τους.
Τὸ Οὐκρανικὸ συμβούλιο πίεσε τὸν Ἅγιο νὰ προβεῖ σὲ ἐκκλησιαστική αὐτονομία. Ἐκεῖνος δὲν τὸ ἔπραξε καὶ τὸν ἐκθρόνισαν. Ἔτσι κατέφυγε στή μονὴ τῶν Σπηλαίων. Δὲν θέλησε νὰ ὑποχωρήσει παρὰ τὶς ἀπειλές.
Τὰ γεγονότα τῆς ἐπαναστάσεως τῶν Μπολσεβίκων δὲν ἄφησαν ἀνεπηρέαστο  το Κίεβο, τὸ ὁποῖο καταλήφθηκε ἀπὸ τὸν ἐπαναστατικὸ στρατό. Στὶς 23 Ἰανουαρίου 1918 οἱ ἐπαναστάτες ἔφθασαν στὴ μονὴ τῶν Σπηλαίων.
Τόν συνέλαβαν καὶ τὸν ἐκτέλεσαν. Τὸ μόνο ποὺ ζήτησε, πρὶν τὸν ἐκτελέσουν, ἦταν νὰ τοῦ χαρίσουν λίγη ὥρα, γιὰ νὰ προσευχηθεῖ.





Ἡ Ἁγία Ἐλισάβετ ἡ Ὁσιομάρτυς

Ἡ Ἁγία Ἐλισάβετ γεννήθηκε στὴ Δαρμστάτη τῆς Γερμανίας τὴν 1η Νοεμβρίου 1864. Ἦταν θυγατέρα τοῦ μεγάλου δούκα της Ἔσσης, Λουδοβίκου Δ’ καί νυμφεύθηκε τὸν μεγάλο δούκα τῆς Ρωσίας, Σέργιο Ἀλεξάνδροβιτς, υἱό του τσάρου Νικολάου Β’, στὴν Πετρούπολη στὶς 15 Ἰουνίου 1884.
Κατὰ τὸ 1901 ὁ σύζυγός της διορίστηκε στρατιωτικὸς διοικητὴς τῆς Μόσχας, ὅπου καί δολοφονήθηκε στὶς 4 Φεβρουαρίου 1905.
Ἡ μεγάλη δούκισσα Ἐλισάβετ, μετὰ τὸν φόνο τοῦ συζύγου της, ἐγκατέλειψε τὸν κόσμο καὶ ἔγινε μοναχή. Ἀφιέρωσε τὴν ζωή της ἐξολοκλήρου στή φιλανθρωπία καὶ ἐμφανιζόταν σπάνια στὴν αὐλὴ τῆς Ἁγίας Πετρουπόλεως, γιά νὰ συναντᾶ τὴν νεότερη ἀδελφή της, αὐτοκράτειρα Ἀλεξάνδρα.
Κατὰ τὴν ἔκρηξη τοῦ Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ἀνέλαβε τὴν διεύθυνση νοσοκομείου τραυματιῶν καὶ τὴν περίθαλψη αὐτῶν.
Κατὰ τὴν ἐπακολουθήσασα ἐπανάσταση τοῦ 1917 συνελήφθει καὶ μεταφέρθηκε στὸ Αἰκατερινμπούργκ, ὅπου καὶ φονεύθηκε στὶς 21 Ἰουλίου 1918, τρεῖς μέρες μετὰ τὴν δολοφονία τῆς αὐτοκρατορικῆς οἰκογένειας.





Ἡ Ὁσία Μαργαρῖτα

Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν Βίο τῆς Ὁσίας.











Πληροφορίες ἀπό saint.gr  καί  synaxarion.gr
Ἀπολυτίκια ἀπό youtube.com/@orthodoxmusic-8948
Ἀναδημοσἰευση ἀπό Ἀναβάσεις