ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Δ΄
Περί Μοναχισμού, Παρθενίας και Αγνότητος
Περί Μοναχισμού, Παρθενίας και Αγνότητος
18)Επιστολή
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ, Οκτώβριος 1957.
Αγαπητέ αδελφέ εν Κυρίω,… ο Θεός να σε ευλογήση, και να σε φωτίση εις την απλανή οδόν της σωτηρίας. Μου έγραφες εις την επιστολήν σου, εάν σου έχη δοθή η κλήσις και σε έχη καλέσει ο Κύριος, δια να μη πράξης κάτι χωρίς να σε καλέση Εκείνος εις τον μοναχισμόν και έτσι εγκαταλείψης τας υποχρεώσεις κ.λ.π. Αδελφέ μου, « ο χωρών χωρείτω, ου πάντες χωρούσι τον λόγον τούτον».
Χαρακτηριστικά της κλήσεως είναι, όταν βλέπη ο άνθρωπος μέσα του να έχη ζωηράν επιθυμίαν, ζήλον, πόθον, τρόπον τινά έρωτα προς τον μοναχισμόν. Αυτά όταν βλέπη κανείς εις τον εαυτόν του, πιστώνεται ότι του επιβάλλεται εκ του Θεού να γίνη μοναχός. Αφίεται τελείως ελεύθερος, να εκλέξη μόνος ή το ένα ή το άλλο, με την πληροφορίαν ότι του εδόθη το προσόν και η κλήσις, και εάν θέλη αυτοπροαιρέτως, χωρίς βίαν, να ασπασθή τον μοναχισμόν, ο οποίος λέγεται και παρθενικός βίος.
Η κλήσις αύτη είναι χάρις Θεού, που πρέπει ο άνθρωπος να μη την αφήση και σβήση. Διότι, εάν την αφήση 2-3 χρόνια παραμένων εις τον κόσμον, χωρίς άλλο θα σβήση και μετά δεν ανάπτει πλέον δια ένα τοιούτον υψηλόν σκοπόν. Χρειάζεται ευρισκόμενος εις τον κόσμον ο τοιούτος να νηστεύη κατά την δύναμιν του σώματος με διάκρισιν, να αγρυπνή, να προσεύχεται, να δίδη ελεημοσύνην, να φυλάγεται από τα πράγματα που μολύνουν τον σώφρονα
λογισμόν, να αποφεύγη κακάς συναναστροφάς, ομιλίαν γυναικός, να ησυχάζη, να μελετά κ.λ.π.
Αυτά όλα, βοηθούν να αυξήσουν την επιθυμίαν την μοναχικήν και να την διατηρήσουν θερμήν, έως να έλθη ο κατάλληλος καιρός δια την εκπλήρωσιν, όταν βέβαια αποφασίση, διότι, όπως είπαμε, αφήνεται τελείως ελεύθερος ο άνθρωπος εις την εκλογήν, καίτι έχει την κλήσιν μαρτυρουμένην εκ των χαρακτηριστικών ιδιωμάτων. Τότε βέβαια, τρόπον τινά, επιβάλλεται ο μοναχισμός, όταν μεσολαβήση υπόσχεσις προς τον Θεόν. Καθώς λοιπόν, λέγουν οι μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας, ο υποσχεθείς οφείλει κατά χρέος να γίνη μοναχός. Όταν πρόκειται να υποσχεθή κάτι κανείς, πρέπει να το σκεφθή καλά, διότι η αθέτησις δεν θα έχη καλά αποτελέσματα, διότι λογίζεται καταφρόνησις προς τον Θεόν, εις Ον υπεσχέθη. Ο παρθενικός βίος είναι υψηλός, διότι αφήνει ο άνθρωπος ολόκληρον τον εαυτόν του, χωρίς εμπόδια, ίνα αρέση εις τον Θεόν, ώστε συν τω χρόνω, συνταυτιζόμενος με την θείαν δούλευσιν, να καταστή άγιος ψυχή και σώματι, να αναγεννηθή, να γίνη καινός άνθρωπος, κατά Χριστόν αφοσιωμένος έχων τα χαρακτηριστικά της κατά Χριστόν ζωής, καθώς και τα παιδιά έχουν τα χαρακτηριστικά των γονέων δεικνύοντα την γνησιότητά των. Εσύ, αδελφέ μου, ημπορείς όταν θέλης, και ως προσκυνητής να έλθης εις το Άγιον Όρος και να ιδής και εκ του πλησίον τα πράγματα, και αν θελήσης, μένεις όσον χρόνον θέλεις κοντά μας ή οπουδήποτε αλλού. Το σπιτάκι μας έχει δύο κελλάκια, εις το ένα εγώ, εις το άλλο εσύ και έτσι βλέπεις καλύτερα τι να πράξης. Θα ακούσης και πνευματικά λόγια από πείρας, από τον Γέροντά μου, και με ένα λόγον θα διαφωτισθής αρκετά, ώστε να γνωρίσης τι να πράξης. Κατ’ αρχάς, η κατά Χριστόν ζωή έχει κόπους και πειρασμούς ποικίλους, αλλά, συν τω χρόνω, μειούνται και αρχίζει η πνευματική παράκλησις, ώστε κατά τον καιρόν της επισκέψεως της χάριτος του Θεού θα ευρίσκεσαι εις πνευματικήν ευχαρίστησιν και τέρψιν.
Δια πολλών θλίψεων, μας είπε ο Κύριος ότι θα σωθώμεν, και πρέπει η ψυχή μας να στερεωθή εν τη υπομονή, και ο υπομείνας μέχρι τέλους, εκείνος θα εύρη την σωτηρίαν.
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ, Οκτώβριος 1957.
Αγαπητέ αδελφέ εν Κυρίω,… ο Θεός να σε ευλογήση, και να σε φωτίση εις την απλανή οδόν της σωτηρίας. Μου έγραφες εις την επιστολήν σου, εάν σου έχη δοθή η κλήσις και σε έχη καλέσει ο Κύριος, δια να μη πράξης κάτι χωρίς να σε καλέση Εκείνος εις τον μοναχισμόν και έτσι εγκαταλείψης τας υποχρεώσεις κ.λ.π. Αδελφέ μου, « ο χωρών χωρείτω, ου πάντες χωρούσι τον λόγον τούτον».
Χαρακτηριστικά της κλήσεως είναι, όταν βλέπη ο άνθρωπος μέσα του να έχη ζωηράν επιθυμίαν, ζήλον, πόθον, τρόπον τινά έρωτα προς τον μοναχισμόν. Αυτά όταν βλέπη κανείς εις τον εαυτόν του, πιστώνεται ότι του επιβάλλεται εκ του Θεού να γίνη μοναχός. Αφίεται τελείως ελεύθερος, να εκλέξη μόνος ή το ένα ή το άλλο, με την πληροφορίαν ότι του εδόθη το προσόν και η κλήσις, και εάν θέλη αυτοπροαιρέτως, χωρίς βίαν, να ασπασθή τον μοναχισμόν, ο οποίος λέγεται και παρθενικός βίος.
Η κλήσις αύτη είναι χάρις Θεού, που πρέπει ο άνθρωπος να μη την αφήση και σβήση. Διότι, εάν την αφήση 2-3 χρόνια παραμένων εις τον κόσμον, χωρίς άλλο θα σβήση και μετά δεν ανάπτει πλέον δια ένα τοιούτον υψηλόν σκοπόν. Χρειάζεται ευρισκόμενος εις τον κόσμον ο τοιούτος να νηστεύη κατά την δύναμιν του σώματος με διάκρισιν, να αγρυπνή, να προσεύχεται, να δίδη ελεημοσύνην, να φυλάγεται από τα πράγματα που μολύνουν τον σώφρονα
λογισμόν, να αποφεύγη κακάς συναναστροφάς, ομιλίαν γυναικός, να ησυχάζη, να μελετά κ.λ.π.
Αυτά όλα, βοηθούν να αυξήσουν την επιθυμίαν την μοναχικήν και να την διατηρήσουν θερμήν, έως να έλθη ο κατάλληλος καιρός δια την εκπλήρωσιν, όταν βέβαια αποφασίση, διότι, όπως είπαμε, αφήνεται τελείως ελεύθερος ο άνθρωπος εις την εκλογήν, καίτι έχει την κλήσιν μαρτυρουμένην εκ των χαρακτηριστικών ιδιωμάτων. Τότε βέβαια, τρόπον τινά, επιβάλλεται ο μοναχισμός, όταν μεσολαβήση υπόσχεσις προς τον Θεόν. Καθώς λοιπόν, λέγουν οι μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας, ο υποσχεθείς οφείλει κατά χρέος να γίνη μοναχός. Όταν πρόκειται να υποσχεθή κάτι κανείς, πρέπει να το σκεφθή καλά, διότι η αθέτησις δεν θα έχη καλά αποτελέσματα, διότι λογίζεται καταφρόνησις προς τον Θεόν, εις Ον υπεσχέθη. Ο παρθενικός βίος είναι υψηλός, διότι αφήνει ο άνθρωπος ολόκληρον τον εαυτόν του, χωρίς εμπόδια, ίνα αρέση εις τον Θεόν, ώστε συν τω χρόνω, συνταυτιζόμενος με την θείαν δούλευσιν, να καταστή άγιος ψυχή και σώματι, να αναγεννηθή, να γίνη καινός άνθρωπος, κατά Χριστόν αφοσιωμένος έχων τα χαρακτηριστικά της κατά Χριστόν ζωής, καθώς και τα παιδιά έχουν τα χαρακτηριστικά των γονέων δεικνύοντα την γνησιότητά των. Εσύ, αδελφέ μου, ημπορείς όταν θέλης, και ως προσκυνητής να έλθης εις το Άγιον Όρος και να ιδής και εκ του πλησίον τα πράγματα, και αν θελήσης, μένεις όσον χρόνον θέλεις κοντά μας ή οπουδήποτε αλλού. Το σπιτάκι μας έχει δύο κελλάκια, εις το ένα εγώ, εις το άλλο εσύ και έτσι βλέπεις καλύτερα τι να πράξης. Θα ακούσης και πνευματικά λόγια από πείρας, από τον Γέροντά μου, και με ένα λόγον θα διαφωτισθής αρκετά, ώστε να γνωρίσης τι να πράξης. Κατ’ αρχάς, η κατά Χριστόν ζωή έχει κόπους και πειρασμούς ποικίλους, αλλά, συν τω χρόνω, μειούνται και αρχίζει η πνευματική παράκλησις, ώστε κατά τον καιρόν της επισκέψεως της χάριτος του Θεού θα ευρίσκεσαι εις πνευματικήν ευχαρίστησιν και τέρψιν.
Δια πολλών θλίψεων, μας είπε ο Κύριος ότι θα σωθώμεν, και πρέπει η ψυχή μας να στερεωθή εν τη υπομονή, και ο υπομείνας μέχρι τέλους, εκείνος θα εύρη την σωτηρίαν.
19)Επιστολή
Προσφιλέστατέ μοι εν Χριστώ αδελφέ…, η χάρις του Αγίου Πνεύματος να σε σκεπάζη πάντοτε.
Χθες έλαβα την επιστολήν και εχάρηκα πολύ, που αντιλήφθηκες την πραγματικήν ουσίαν του μοναχισμού και που είσαι καλά. Η ιδική μου υγεία είναι πτωχή κατά το θέλημα του Θεού. Οι λόγοι μου περί φυγής έχουν την έννοιαν, ότι μένοντας ο άνθρωπος εις τον κόσμον 2-3 χρόνια και αργοπορώντας ψυχραίνεται και μετά ταύτα χάνει τον τόνον προς τον μοναχισμόν, και η χάρις αυτή της θέρμης υποχωρεί δια την αμέλειαν της εκληρώσεως του σκοπού. « Ακάνθας και τριβόλους ανατελεί σοι η γη» ( Γεν. 3,18 ), λέγει η Γραφή. Ακάνθας λοιπόν και τριβόλους, δηλαδή τα πάθη και η κακή συνήθεια, ανατέλλουν εις την γην της καρδίας. Μετά πολλών κόπων και ιδρώτων και δακρύων ανασπώνται αι ακανθώδεις ριζίδες των παθών και κακών συνηθειών, δια να καθαρισθή η γη της καρδίας, όπου θα σπαρή ο σπόρος, ο λόγος του Θεού. «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με». Κατά τους νηπτικούς πατέρας, η ευχή είναι ο σπόρος, που σπείρεται εις την καρδίαν του αρχαρίου μετά πολλού κόπου και αγώνος κατ’ αρχάς, ώσπου να φυτρώση, να μεγαλώση, να τον θερίση και να ποιήση άρτον, τον άρτον της ζωής, δηλαδή να εσθίη τον καρπόν εκ του σπόρου, ήτοι την γλυκύτητα της ευχής, την αγάπην του Χριστού. Αυτό είναι το ύδωρ το ζων, το οποίον ποτίζει την καρδίαν, την δροσίζει και την θάλλει, τα οποία εγώ ο ράθυμος υστερούμαι. « Γύναι,…έρχεται ώρα,…ότε οι αληθινοί προσκυνηταί προσκυνήσουσιν τω Πατρί εν Πνεύματι και αληθεία» ( Ιωάν. 4,23 ). Τι ωραία που διασαφηνίζει ο Κύριος την νοεράν προσευχήν!
Παραμένοντας εις τον κόσμον αγωνίζου, μελέτα, προσεύχου, όσον ημπορείς, λέγε την ευχήν, διότι είναι μεγίστη η δύναμίς της. Την ελεημοσύνην επιδίωκε, μεγάλη η δύναμις της ελεημοσύνης. Και εγώ, όταν ήμουν εις τον κόσμον, δια να με βοηθήση ο Θεός εις τον σκοπόν μου, καίτοι ήμουν πτωχός, έκαμνα την κατά δύναμιν ελεημοσύνην. Είδες πως δοξάζει ο Θεός τους ελεήμονας, εις τον Κορνήλιον τον εκατόνταρχον εφανερώθη ο άγγελος Κυρίου και του λέγει: «Αι ελεημοσύναι και αι προσευχαί σου ανέβησαν εις μνημόσυνον ενώπιον του Θεού». Παρομοίως και ο προφήτης Δανιήλ προς τον Βασιλέα λέγει: « Βασιλεύ, τας αμαρτίας σου εν ελεημοσύναις λύτρωσαι και τας αδικίας σου εν οικτιρμοίς πενήτων» ( Δανιήλ 4,24 ). Ας μνημονεύωμεν, αδελφέ μου, πρώτος εγώ ο αναίσθητος, το φοβερόν λογοθέσιον ενώπιον του φοβερού κριτηρίου του Θεού, καθώς το εμνημόνευαν οι άγιοι ασκηταί. Ο αββάς Αγάθων έκλαιγε την ώραν του θανάτου και του λέγουν τα καλογέρια του:
-- Και συ κλαις, αββά;
-- Πιστεύσατέ μοι, τέκνα, εγώ μεν έβαλα την δύναμίν μου, δια να αρέσω τω Θεώ, δεν ξέρω όμως, άρεσε το έργον μου ενώπιον του Θεού!
Έκλαιγε και ο αββάς Αντώνιος ο Μέγας:
-- Και συ κλαις αββά;
-- Πιστεύσατέ μοι, τέκνα, αφ’ ότου έγινα μοναχός, ο φόβος του θανάτου ουκ απέστη απ’ εμού!
Σκέπτομαι και εγώ τον εαυτόν μου, τι απολογίαν θα δώσω τω Θεώ; Εγώ ο ράθυμος και ακάθαρτος, που τα πάθη με έχουν γυμνώσει από το ένδυμα του γάμου!
Όταν ο άγιος Μιχαήλ ο Μαλεϊνός ήτο αρχάριος, και πήγε ο πατέρας του να τον πάρη από το μοναστήρι, τον άκουσε να ψέλνη: « Ψυχή μου, τα ώδε πρόσκαιρα, τα δε εκεί αιώνια. Ορώ επί του θρόνου τον κριτήν και προ του βήματος ποταμός πύρινος έλκει, και βίβλοι ανεώχθησαν και τα κρυπτά των ανθρώπων εδημοσιεύθησαν».
Θα συναντήσης, αδελφέ μου, πολλά προσκόμματα εις τον δρόμον σου, αλλά συ μη χάνης το θάρρος σου. Απόφευγε παν το οποίον σε εμποδίζει εις τον δρόμον του Θεού. Πάσαν φιλίαν με κοσμικά παιδιά έκκοψον. Μη φοβάσαι, όταν ο Θεός μεθ’ ημών ουδείς καθ’ ημών.
Το κελλάκι μου είναι πολύ ησυχαστικό, όταν έλθης, πολύ θα ευχαριστηθής. Ζω μέσα εις μίαν άκραν ησυχίαν και αμεριμνίαν. Ο Γέροντας, μου έδωσε ευλογίαν να τρώγω κάτι το πρωϊ, εδώ μόνος μου εις την ησυχίαν. Σπάνια να έλθη κανείς. Τρώγω το φαγάκι μου μόνος. Προσπαθώ με την βοήθειάν του Θεού να λέγω την ευχήν, ξυπνώ μόνος μου, την αγρυπνίαν μόνος. Όποιος λοιπόν ποθεί να ζήση εν ησυχία, αμεριμνία και προσευχή, πολύ θα του αρέσει εδώ.
Σε περιμένω με πολλήν χαράν. Θα σε παρακαλέσω πολύ, να μη διστάζης να μου γράφης.
Σου εύχομαι με αγάπη χριστού.
Ελάχιστος παπά-εφραίμ του Ιωσήφ.
Από το βιβλίο ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ του Γέροντος Εφραίμ
Ψηφιοποίηση κειμένου Κώστας Αργυρακόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου