Ἡ ἐνυπόστατος Σοφία τοῦ Θεοῦ. Τετάρτη Μεσοπεντηκοστῆς. Ἀρχ. Ἀθανασίου Μυτιληναίου

Ἡ ἐνυπόστατος Σοφία τοῦ Θεοῦ
Ἑορτὴ τῆς Μεσοπεντηκοστῆς (Ἰω.7,37-52 καὶ 8,12)

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου
Ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 24-5-2000

Ἀγαπητοί μου, καλῶς ἤρθατε. Χαιρόμαστε ποὺ ἤρθατε καὶ θὰ θέλαμε λίγα λόγια νὰ σᾶς ποῦμε· ὅπως συνηθίζουμε εἰς τοὺς ἐκδρομεῖς μας καὶ προσκυνητάς μας.
Ἀλλὰ μὴ λογαριάσετε ὅτι αὐτὰ ποὺ θὰ ποῦμε ὅτι θὰ εἶναι μία ὁμιλία. Ὄχι. Ἀλλὰ θὰ εἶναι ἕνα μάθημα. Ἕνα μάθημα στὸ ὁποῖον καὶ ἐγὼ καὶ ἐσεῖς ὀφείλομε νὰ μαθητεύσουμε.
Γι' αὐτό θὰ δείξετε πολλὴ ὑπομονὴ σὲ ὅ,τι ἀκούσετε. Γιατί εἶναι ἐκτάκτως ἐνδιαφέροντα αὐτὰ ποὺ θὰ σᾶς πῶ. Ξαναλέγω, πρέπει νὰ μαθητεύσουμε.

Εἶναι γνωστό, ἀγαπητοί μου, ὅτι σήμερα ἑορτάζουμε τὴν Μεσοπεντηκοστή. Δηλαδή, μία ἑορτὴ ποὺ γιορτάζεται 25 ἡμέρες μετὰ τὸ Πάσχα καὶ 25 ἡμέρες πρὶν ἀπὸ τὴν κυριώνυμη ἑορτὴ τῆς Πεντηκοστῆς.
Καὶ λογαριάζεται αὐτὴ ἡ ἑορτὴ δεσποτικὴ· δηλαδὴ ἀναφέρεται εἰς τὸν Δεσπότην Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν.
Βλέπουμε τὶς ἑορτές, νὰ ἔχουμε τὶς ἑορτὲς τῶν ἁγίων, τὶς ἑορτὲς τῆς Θεοτόκου καὶ τὶς ἑορτὲς τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ.
Ἐκεῖνες, λοιπόν, οἱ γιορτὲς ποὺ ἀναφέρονται εἰς τὸν Χριστὸν λέγονται «δεσποτικὲς ἑορτές». Καὶ μάλιστα, ἡ σημερινὴ δεσποτικὴ ἑορτὴ ἀναφέρεται –σὲ ποιόν ἄραγε;- εἰς τὴν Ἐνυπόστατον Σοφίαν τοῦ Θεοῦ.
Νὰ ἐξηγήσω, ὅμως, ἀπὸ τὴν ἀρχή, γιατί αὐτὸ θὰ ἀποτελεῖ τὸ κύριο θέμα μας, τὸ ὁποῖο πρέπει νὰ μάθομε καὶ πρέπει νὰ ἐπικρατεῖ στὴ ζωή μας.

Εἶναι γνωστὸ ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι Τριαδικός. Ὁ Πατήρ, ὁ Υἱὸς καὶ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον. Τρία πρόσωπα. Ἀλλὰ εἶναι μία ἡ οὐσία. Καὶ συνεπῶς, ἕνας Θεός.
Ὁ Πατὴρ γεννᾶ τὸν Υἱόν. Ὁ Υἱὸς γεννᾶται ἀπὸ τὸν Πατέρα. Ὅταν λέμε ὅμως «γεννᾶ ὁ Πατὴρ» καὶ «γεννᾶται ὁ Υἱός», μὴν πηγαίνει τὸ μυαλό σας, ὅπως λένε οἱ Πατέρες, εἰς ὅλην ἐκείνην τὴν διαδικασίαν μιᾶς γέννας, ὅπως συμβαίνει εἰς τοὺς ἀνθρώπους.
Ἀλλά, ἁπλούστατα, σημαίνει ὅπως τὸ γεννώμενον εἶναι ἐκ τῆς οὐσίας τοῦ πατρὸς καὶ τῆς μητρός –συνεπῶς εἶναι ὁμοούσιον- θέλει νὰ ἐκφράσει ὅτι ὁ Υἱὸς εἶναι ὁμοούσιος μὲ τὸν Πατέρα. Ἐπειδὴ δὲ ἡ Γραφὴ ὁμιλεῖ περὶ Γεννήσεως, ὅτι γεννάει ὁ Πατὴρ τὸν Υἱόν, τίποτ’ ἄλλο δὲν ξέρομε. Εἶναι ἕνα βαθύ, βαθύτατον μυστήριον.

Τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἐκπορεύεται ἐκ τοῦ Πατρός. Δὲν ξέρουμε τί σημαίνει αὐτό. Λέμε μόνο τὴν λέξη, καὶ μόνο ποὺ θὰ ποῦμε τὴν λέξη, ἀποτελεῖ δοξολογία εἰς τὸν Ἅγιον Τριαδικὸν Θεόν. Ἂν ποῦμε κάτι ἄλλο, τότε δὲν θὰ εἶναι παρὰ βλασφημία. Εἶναι ἀκριβῶς οἱ βλασφημίες τῶν αἱρετικῶν. Τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, λοιπόν, ἐκπορεύεται ἐκ τοῦ Πατρός, ἀποστέλλεται ἀπὸ τὸν Υἱόν. Καὶ ἀπὸ τὸν Πατέρα ἀποστέλλεται, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὸν Υἱὸν ἀποστέλλεται.
 
Ὁ Υἱὸς ἔχει πολλὰ ὀνόματα, πάμπολλα. Ὅπως καὶ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἔχει πολλὰ ὀνόματα. Ὅταν δίδομε σὲ ἕνα πρόσωπο πολλὰ ὀνόματα, τὰ ὀνόματα αὐτὰ ἐκφράζουν ἐκεῖνο ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ ἐκφρασθεῖ. Ὅπως, πᾶρτε παράδειγμα, θέλουμε νὰ ποῦμε γιὰ ἕνα πρόσωπο ποὺ δὲν ξέρουμε τὸ ὄνομά του, τὸ ἔχουμε ξεχάσει.
Καὶ λέμε εἰς τοὺς ἄλλους: «Ἐκεῖνος ποὺ εἶναι λίγο ψηλός, ποὺ ἔχει μαῦρα μαλλιά, ποὺ εἶναι... ἔτσι, ποὺ εἶναι ἔτσι..., ποὺ εἶναι... ἔτσι -γιατί δὲν ξέρουμε τὸ ὄνομα».
Ἔτσι καὶ ἐδῶ ἀγαπητοί μου, ὁ Υἱός, περὶ τοῦ Ὁποίου καὶ ὁ λόγος σήμερα, ἀφοῦ γιορτάζει σήμερα, σήμερα τῆς Μεσοπεντηκοστῆς, σᾶς εἶπα δεσποτικὴ ἑορτή, ἐπειδὴ δὲν μποροῦμε νὰ ποῦμε πολλὰ πράγματα, λέμε πολλὰ ὀνόματα. Γιὰ νὰ ἐκφράσουμε τί; Χαρακτηρισμούς, χαρακτῆρες, ἰδιότητες τοῦ προσώπου αὐτοῦ. Θέλετε; Ἄκτιστες ἐνέργειες τοῦ Προσώπου Αὐτοῦ. Ἐνέργειες τὶς ὁποῖες ἐκφράζει καὶ μὲ τὶς ἐνέργειες, μὲ τὴν εὐκαιρία τῶν ἐνεργειῶν, ἀποδίδομε ὀνόματα.
 
Ἕνα, λοιπόν, ἀπὸ τὰ ὀνόματα αὐτά, ἢ μερικά, εἶναι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ- τὸ λάμδα κεφαλαῖον- ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ. Λέμε, στὴν Παλαιὰ Διαθήκην: «Τῷ λὸγῳ Κυρίου οἱ οὐρανοὶ ἐστερεώθησαν». Δηλαδὴ «τὸ σύμπαν ἔγινε μὲ τὸν Λόγο τοῦ Κυρίου». «Κύριος» ἐδῶ ἐκφράζεται ὁ Πατήρ, «Λόγος» εἶναι ὁ Υἱός. Ὅτι δηλαδὴ ὁ Πατὴρ δημιουργεῖ τὸ σύμπαν διὰ τοῦ Λόγου Του. Δὲν ἔχει καμία σχέση μὲ τὸν λεκτικὸν λόγον. Ἄλλο εἶναι ὁ λεκτικὸς λόγος, αὐτὸ ποὺ τώρα ἐγώ σας μιλάω, μιλᾶτε, μιλᾶμε. Ἀλλὰ εἶναι ὄνομα: ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ.

Ἀκόμα, ἀφοῦ σᾶς εἶπα προηγουμένως περὶ γεννήσεως, εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Καὶ ὅταν ὁ Θεὸς δημιουργεῖ -δημιουργεῖ βέβαια ὁ Ἅγιος Τριαδικὸς Θεός- τὸ σύμπαν, αὐτὸ ποὺ δημιουργεῖ καὶ τοὺς ἁγίους ἀγγέλους καὶ τὸ σύμπαν ὁλόκληρο καὶ τὸν ἄνθρωπον, αὐτὸ λέγεται στὴ δογματική, λέγεται «ἐξωτερικὴ προβολὴ τοῦ Θεοῦ».
Ὁ Θεὸς εἶναι αὐθύπαρκτος. Ὑπάρχει ἀπὸ μόνος Του. Ὅταν, ὅμως, ἀποφασίζει νὰ δημιουργήσει τὸν κόσμον, τότε αὐτὸ ποὺ θὰ κάνει, εἶναι ἔξω ἀπὸ τὸν ἑαυτόν Του.
Κι ὅπως ἕνα παλιὸ παράδειγμα, θὰ τό ‘χετε ἴσως διαβάσει- ὅπως ἀκριβῶς εἶναι ὁ ζωγράφος ἔξω ἀπὸ τὸν μουσαμᾶ, τὸν μουσαμᾶ του, ποὺ ζωγραφίζει.
Ὁ ζωγράφος εἶναι ἀπ' ἔξω. Τί σημαίνει αὐτό; Ὅτι ὁ Θεὸς δημιουργεῖ τὸ σύμπαν, τὸν ἄνθρωπο, τοὺς ἀγγέλους, τὰ πάντα, ὅ,τι ὑπάρχει, χωρὶς μ’ αὐτὸ νὰ σημαίνει ὅτι ὁ Θεὸς δίνει κάποιο κομματάκι ἀπὸ τὴν ὕπαρξή Του, ἀπὸ τὴν οὐσία Του. Τὸ σύμπαν εἶναι κτιστόν. Ὁ Θεὸς εἶναι ἄκτιστος.
 
Δὲν ὑπάρχει κανένα σημεῖον ποὺ νὰ ποῦμε ὅτι ἀνήκει στὸν Θεό. Ἀπὸ τὴν δημιουργία. Γιατί ἂν κάτι θὰ μποροῦσε νὰ ἀνῆκε εἰς τὸν Θεὸν ἀπὸ τὴν δημιουργία, τότε θὰ πρέπει νὰ ποῦμε ὅτι ἔχουμε πανθεϊσμόν: «Τὸ σύμπαν εἶναι θεὸς καὶ μποροῦμε νὰ τὸ τιμοῦμε».
Ὑπῆρξε ὁ πανθεϊσμός. Καὶ ἡ λέξη, πιστεύω, σᾶς εἶναι γνωστή. Πανθεϊσμός. Ὅλοι οἱ λαοὶ λάτρευσαν τὸ σύμπαν-καὶ οἱ Ἕλληνες. Ἔχομε τήν –ξέρω ‘γὼ πῶς νὰ τὸ πῶ;- τὴν εὔνοια, ἐμεῖς ἐδῶ ποὺ εἴμαστε στὸ μοναστήρι, ἔχομε τὸν Ὄλυμπο ἀπέναντί μας. Τί ἐλάτρευσαν οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες; Ἐλάτρευσαν τὴν θάλασσα, μὲ τὸν Ποσειδῶνα. Τὴν γῆ, μὲ τὴν Δήμητρα. Τὸν κεραυνό, μὲ τὸν Δία. Κ.λπ. κ.λπ. Αὐτὸ λέγεται: «Πανθεϊσμός».

Ἀλλὰ καὶ κάτι ἀκόμα. Ἂν ὑποτεθεῖ ὅτι κάτι ἁμαρτάνει ἀπὸ τὴν δημιουργία, τότε ἁμαρτάνει ἡ θεότητα! Ἄτοπα πράγματα! Θὰ σᾶς πῶ τί αἵρεσις ὑπῆρχε κάποτε εἰς τὴν Ἀφρικήν - Βόρειο Ἀφρική- ὅτι «τότε», μάλιστα ἀντιμετωπίζει τὴν αἵρεση αὐτὴ ὁ Ἱερὸς Αὐγουστῖνος, «ὅσο μεγαλύτερη ποσότητα ἔχουμε ἀπὸ τὴν δημιουργία, ἀφοῦ περιέχει θεότητα, τόσο πιὸ πολλὴ θεότητα περιέχει, δηλαδὴ εἶναι πιὸ πολὺ θεός!».
 Φερειπείν, «πιὸ πολὺ θεὸ ἔχει», λέει, «ὁ ἐλέφαντας ἀπὸ ἕνα μυρμήγκι!». Ἄτοπα πράγματα! Ἄτοπα...

Ἀγαπητοί μου, ὁ Θεὸς εἶναι ἔξω ἀπὸ τὴν Δημιουργία Του. Καὶ δημιουργεῖ τὸν κόσμον. Ἐξωτερικὴ προβολή, σᾶς εἶπα, τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἡ δημιουργία.
Ὅμως ὁ Θεὸς δίνει γνωρίσματα εἰς τὴν δημιουργία Τοῦ ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα θὰ μποροῦσαν νὰ ἀνακλοῦν δικές Του ἰδιότητες, δικά Του χαρακτηριστικά. Ἀλλὰ ἀνακλοῦν. Ἄλλο πρᾶγμα νὰ ἔχω ἕνα καθρέπτη ποὺ νὰ μοῦ δείχνει τὸν ἥλιο, ὅταν τὸν βάλω ἀπέναντι στὸν ἥλιο τὸν καθρέπτη, κι ἄλλο πρᾶγμα νὰ ἔχω πάρει τὸν ἥλιο, νὰ τὸν ἔχω βάλει μέσα εἰς τὸν καθρέπτη. Ἄτοπον. Ἀνακλᾶ.
Ἔτσι καὶ ἐδῶ. Ὁ Θεὸς εἶναι φῶς. Εἶναι φῶς ὁ Θεός. Μᾶς τὸ λέει καὶ μᾶς τὸ ξαναλέει αὐτὸ ἡ Ἁγία Γραφὴ καὶ ὅσες φορὲς ἔχομε μιὰ ἐμφάνιση ὄχι τῆς οὐσίας τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, ἔχομε φῶς. Πᾶρτε τὴν Μεταμόρφωση. Κ.λπ. κ.λπ.
Ἀλλὰ ὁ Θεὸς εἶναι Φῶς ἄκτιστον. Καὶ δημιουργεῖ τώρα ἕνα γνώρισμα τοῦ δικοῦ Του ἀκτίστου φωτός, τὸ φῶς τὸ ὑλικόν. Κατά το: «Εἶπεν ὁ Θεὸς γενηθήτω φῶς καὶ ἐγένετο φῶς». Τί ὡραῖο αὐτό... Τί ὡραῖο... Εἶπε ὁ Θεὸς νὰ γίνει φῶς καὶ ἔγινε φῶς.

Μετά, λέμε «ὁ Θεὸς εἶναι ἄπειρος», δὲν ἔχει διαστάσεις. Μάλιστα λέγεται μὲ τὴν ἑξῆς λέξη -θὰ τὴν ἔχετε ἀκούσει πολλὲς φορὲς ἀπὸ τὶς εὐχές- «ἀπερίγραπτος». «Ἀπερίγραπτος» θὰ πεῖ δὲν ἔχει περιγραφήν. Θυμηθεῖτε λίγο τὴν Γεωμετρία- προσέξτε, μάθημα κάνομε. Δὲν κάνω ὁμιλία. Μάθημα κάνομε. Κι αὐτὰ πρέπει νὰ τὰ μάθομε. Θὰ δεῖτε ποῦ θὰ φτάσουμε...
Λοιπόν, λέμε «περιγεγραμμένον σχῆμα», «κύκλος περιγεγραμμένος» κ.λπ. «Ἀπερίγραπτος» θὰ πεῖ δὲν ἔχει ὅρια. Ὁ Θεὸς δίνει τώρα ἕνα στοιχεῖο δικό Του, σὰν εἰκόνα ὅμως, καὶ λέμε «τὸ σύμπαν εἶναι ἄπειρον», ἄντε βρὲς τὴν ἄκρη του. Ποιός τὴν βρῆκε τὴν ἄκρη τοῦ σύμπαντος... Οἱ ἀστρονόμοι; Τίποτα...
Καὶ οὕτω καθ' ἑξῆς. Καὶ οὕτω καθ' ἑξῆς...Όλα αὐτά, λοιπόν, δείχνουν τὴν σφραγῖδα τοῦ Θεοῦ στὸ σύμπαν. Γι' αὐτό εἶπαν οἱ σοφοί: «Ἐκεῖνος ποὺ λέει ‘’Δὲν ὑπάρχει Θεός’’, δηλαδὴ αὐτὸς ποὺ εἶναι ἄθεος, εἶναι μωρὸς καὶ τὸ μυαλό του δὲν δουλεύει καλά». Μωρία.
 
Ἀλλὰ ὁ Θεός, ὅμως, δὲν εἶναι τὸ σύμπαν. Δὲν μπορῶ νὰ ταυτίσω τὸν Θεόν, τὸν Ἄκτιστον, μὲ τὸ κτίσμα. Δὲν εἶναι δυνατὸν ποτέ. Ἀλλὰ ὁ Θεὸς κάποτε, ἂς πῶ τὴν λέξη «ἀποφασίζει». Ξέρετε, ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι λέμε λέξεις, οἱ ὁποῖες δὲν ταιριάζουν στὸν Θεό. Ἡ λέξις «ἀποφασίζω» εἶναι στὸν ἄνθρωπο, δὲν εἶναι στὸν Θεό.
Γιατί ὁ Θεὸς εἶχε - πάλι ἐδῶ λάθος θὰ κάνω- στὸν νοῦ Του- ποιόν «νοῦ»; Ὁ Θεὸς δὲν ἔχει νοῦ, ὅπως ἔχομε ἐμεῖς- τί; Νὰ δημιουργήσει τὸ σύμπαν πρὸ καταβολῆς κόσμου.
Τί; Δὲν ὑπῆρχε τίποτε. Νὰ κάνει τώρα τὸ σύμπαν. Θέλετε; Καὶ μέσα εἰς τὸ σύμπαν ἦταν ἀκόμα καὶ ἡ Ἐνανθρώπησις καὶ ἡ θυσία τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ καί... καί... καί... Ὅλα. Προκαταβολικά. Μάλιστα, δυὸ τρεῖς φορὲς τό ‘χομε στὴν Ἁγία Γραφή, καὶ Παλαιὰ καὶ Καινὴ Διαθήκη, τὸ «πρὸ καταβολῆς κόσμου».
Ἐμεῖς, οἱ ἄνθρωποι εἴμεθα γνωστοὶ εἰς τὸν Θεόν, πρὶν γίνουμε. «Πρὸ καταβολῆς κόσμου». «Καταβολὴ» θὰ πεῖ «θεμελίωσις». Δὲν ὑπῆρχε τὸ σύμπαν. Καὶ ὁ Θεὸς τὰ ἔχει –ἀνθρώπινα θὰ μιλήσω- στὸν νοῦ Του.

Καὶ «ἀποφασίζει» -ἡ λέξις ἀνθρώπινη «ἀποφασίζει»- νὰ δημιουργήσει τώρα. Καὶ τί κάνει; Ἐδῶ τώρα προσέξτε... Ὁ Ἅγιος Τριαδικὸς Θεός. Καὶ ὁ Πατὴρ καὶ ὁ Υἱὸς καὶ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον. Μάλιστα ὑπάρχει ἡ ἑξῆς δογματικὴ ἔκφρασις: «Ὁ Πατὴρ δι’ Υἱοῦ ἐν Ἁγὶῳ Πνεύματι». Ποὺ θὰ πεῖ: «Ὁ Πατέρας δημιουργεῖ διαμέσου τοῦ Υἱοῦ –σὰν νά ‘ναι τὰ χέρια, τὰ χέρια τοῦ Πατρὸς ὁ Υἱός- ἐν Ἁγὶῳ Πνεύματι»· ποὺ σημαίνει αὐτὸ ὅτι ὅλα αὐτὰ θὰ συντηροῦνται ἀπὸ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον.
Ὥστε, λοιπόν, ὁ Υἱός, ἂν καὶ καὶ τὰ δύο πρόσωπα, Υἱὸς καὶ Πνεῦμα Ἅγιον, θεωροῦνται τὰ χέρια τοῦ Πατρός, ἕνας ὁ Θεός.
Ἐκφράσεις ἔ; Πλούσιες ἐκφράσεις, πλούσιες, πολὺ πλούσιες ἐκφράσεις, ὡραιότατες, μεγαλειώδεις...

Πλάϊ στὸν Πατέρα, ἐπειδὴ ἀφορᾶ στὸν Υἱόν, γι' αὐτό δὲν γίνεται ἀναφορὰ στὸ Ἅγιον Πνεῦμα, ὄχι ὅτι ἀπουσιάζει, ἀλλὰ ἐπειδὴ ἡ ἀναφορὰ εἶναι εἰς τὸν Υἱόν.
Καὶ λέει ἡ Ἁγία Γραφή. Ἡ Παλαιὰ Διαθήκη. Ποῦ λέει; Ποῦ; Καὶ ποῦ δὲν τὸ λέει αὐτό... Ποῦ δὲν τὸ λέει- ἀρκεῖ νὰ ξέρει κανεὶς νὰ μελετάει τὴν Ἁγία Γραφή.
«Ἐγώ», λέγει, «ἡ Σοφία»- ἡ Σοφία...· περὶ τῆς ὁποίας καὶ ὁ λόγος σας εἶπα· ἀλλὰ ἡ Σοφία εἶναι ὁ Υἱός. Εἶναι Ἐνυπόστατος αὐτὴ ἡ Σοφία. «Ἐνυπόστατος» θὰ πεῖ «πρόσωπον». Δὲν εἶναι, ὅπως λέμε ἐμεῖς, οἱ Ἕλληνες, ὅτι «αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος ἔχει σοφία».
Ἡ ἔννοια τῆς σοφίας ἐδῶ καθ’ ἡμᾶς, τοὺς Ἕλληνες, εἶναι νοητική. Εἶναι νοητική. Δηλαδή, δὲν ἔχει ἰδιαίτερη ὑπόσταση. Λέμε: «Αὐτὸς εἶναι σοφός. Ξέρει πολλά, εἶναι σοφός». Ἐδῶ ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἐνυπόστατος, εἶναι πρόσωπον. Καὶ εἶναι τὸ δεύτερον πρόσωπον τῆς Ἁγίας Τριάδος.
Ὁπότε βλέπει κανεὶς ἐδῶ, ἀγαπητοί, πλάϊ στὸν Πατέρα νὰ εἶναι ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία τοῦ Θεοῦ. Καὶ μιλάει τώρα ἡ Σοφία ἀπὸ μόνη της. Βάζει διαρκῶς μέσα στὴν κουβέντα –«κουβέντα» ἐντὸς εἰσαγωγικῶν- στὴν ἀποκάλυψή της βάζει τὸ «Ἐγώ»: - «Ἐγὼ ἡ Σοφία, ἤμουνα πλάϊ», λέει, «στὸν Θεόν - ἐννοεῖται Πατέρα- καὶ συνδημιουργοῦσα μαζί Του».

Εἶναι γνωστὸ ὅτι ὅταν ὁ Θεὸς ἔκανε τὸ σύμπαν, ὅλο τὸ σύμπαν, ἡ δημιουργία προηγήθηκε τῶν ἁγίων ἀγγέλων.
Ὁ Θεὸς δὲν χρησιμοποιεῖ τοὺς ἁγίους ἀγγέλους ὡς συνδημιουργοὺς Του- ἂν τὸ πεῖ κανεὶς αὐτὸ εἶναι αἱρετικόν. Οἱ ἄγγελοι ξέρετε τί εἶναι; Οἱ ἄγγελοι εἶναι μόνον θεαταί. Ὑπάρχουν καὶ βλέπουν τώρα τὸ σύμπαν νὰ γίνεται καὶ λέει εἰς τὸ βιβλίον τοῦ Ἰώβ: «Ὅταν», λέει, «οἱ ἄγγελοι μὲ εἶδαν νὰ δημιουργῶ, ‘’ᾔνεσὰν με’’, μὲ ἐδοξολόγησαν».
Οἱ ἄγγελοι, λοιπόν, δὲν μετέχουν στὴν Δημιουργία- τους βγάζουμε λοιπόν. Τοὺς βγάζουμε. Ποιοί δημιουργοῦν; Τὰ τρία πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδος.
 
Ἔτσι, λοιπόν, τὸ δεύτερο πρόσωπον λέγει, ποὺ λέγεται ἐδῶ «ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ», καὶ εἶναι πρόσωπον- αὐτὸ θὰ τὸ ἐπαναλαμβάνω διαρκῶς ὅπως κάνουν καὶ οἱ σχολαστικοὶ δάσκαλοι. Στὸ σχολεῖο τὰ λένε καὶ τὰ ξαναλένε καὶ τὰ ξαναλένε... Δὲν πειράζει. Μὴν στενοχωρηθεῖτε γι’ αὐτό. Γιατί πρέπει νὰ τὸ μάθουμε.
Σᾶς ἔκανα ἐξήγηση. Μάθημα θὰ κάνουμε. Δὲν κάνουμε καμία ρητορικὴ ὁμιλία. Μάθημα! Κι ἐγὼ μαθητεύω, κι ἐσεῖς μαθητεύετε. Λοιπόν, ἡ Σοφία πλάϊ στὸν Πατέρα- «Ἐγώ», λέει ἡ Σοφία, «συνδημιουργοῦσα μὲ τὸν Πατέρα, μὲ τὸν Θεόν». «Συνδημιουργοῦσα». Τί; Ὅ,τι ἔγινε.
 
Ὅταν ἦρθε ἡ ὥρα νὰ κάνει τὸν ἄνθρωπο -πῶ μεγαλεῖον!- ἐκεῖ λέγει: «Ἐγώ, ἡ Σοφία, ἤμουνα γεμάτη χαρά! Ποὺ ἔκανα τὸν ἄνθρωπο. Καὶ ἀδημονοῦσα –πωπω...- ἀδημονοῦσα πότε θὰ ἔρθει ἡ ὥρα νὰ βρεθῶ πλάϊ στὸν ἄνθρωπο». Κι αὐτὸ λέγεται «ἐνανθρώπησις».
Δηλαδή, ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ ἡ Ἐνυπόστατος εἶναι ὁ μετέπειτα Ἰησοῦς Χριστός! Ἐδῶ θὰ ἔθετα τὸ ἐρώτημα: « Ξέρομε Ποιός εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, τοῦ Ὁποίου καὶ τὸ ὄνομα φέρομε καὶ λεγόμεθα Χριστιανοί;». Ἂν ἔτσι κρίνομε μ’ αὐτὰ ποὺ λέμε, δὲν ξέρομε τίποτα... Κι ἀλίμονό μας! Σὰν νὰ μὴν ξέρεις τίποτα γιὰ τὴν ἱστορία τοῦ πατέρα σου ποὺ σ’ ἔφτιαξε! Νὰ μὴν ξέρεις ποῦ εἶναι τὰ χωράφια του! Νὰ μὴν ξέρεις τίποτα! Ἐπιτρέπεται; Γι' αὐτό σᾶς εἶπα ἕνα μάθημα, νὰ μάθομε Ποιός εἶναι ὁ Χριστός.

Ὥστε λοιπόν, ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία, ποὺ συνδημιουργεὶ μὲ τὸν Πατέρα καὶ λέγεται Σοφία γιατί ὅλα ἔγιναν μὲ πάρα πολλὴ σοφία καὶ μὲ τάξη, καὶ μέ... ἐκπληκτικὰ πράγματα. Λέει ὁ Ψαλμωδός: «Ποιός εἶμαι ἐγὼ ὁ ἄνθρωπος; Ποιός εἶμαι ἐγὼ ὁ ἄνθρωπος; Ἀλλὰ Ἐσύ, ὦ Ἐνυπόστατη Σοφία, ἐθαυμαστώθης ἐξ ἐμοῦ».
Τὸ θυμόσαστε αὐτὸ ἀπὸ τὸ Ψαλτήρι; «Ἐθαυμαστώθης ἐξ ἐμοῦ». Τί θὰ πεῖ «ἐθαυμαστώθης»; «Ἔγινες θαυμαστή, Ἐσύ, ἡ Σοφία, ἀπὸ τὴν δική μου ἀνθρώπινη κατασκευή».
Ρωτῆστε ἕναν γιατρό: « Ξέρεις τί εἶναι ὁ ἄνθρωπος;». Κατ΄αρχάς τὸ σῶμα του ἀκόμη, τοῦ ἀνθρώπου τὸ σῶμα, δὲν ἔχει ἐρευνηθεῖ. Τὸ ξέρετε αὐτό; Διαρκῶς ἐρευνᾶται! Ἀτελευτήτως ἐρευνᾶται τὸ ἀνθρώπινον σῶμα. Ποῦ νὰ σᾶς πεῖ ὁ γιατρός- ποῦ τὸ ξέρει;- καὶ ποιός εἶναι ὁ σκοπὸς αὐτῆς τῆς ὑπάρξεως αὐτοῦ τοῦ σώματος ποὺ λέγεται «ἄνθρωπος». Ἔ, λοιπόν, «ἔγινες θαυμαστός, ὁ Θεός, ἔγινες θαυμαστὴ Ἐσύ, ἡ Ἐνυπόστατη Σοφία, ἐξ ἐμοῦ». Τί θὰ πεῖ «ἐξ ἐμοῦ»; «Ἀπὸ μένα, ἀπὸ τὴν κατασκευή μου». Καταπληκτικὰ πράγματα... Γι' αὐτό καὶ Σοφία λέγεται.

Λοιπόν, ἀγαπητοί –νὰ προχωρήσουμε λίγο- σήμερα γιορτάζουμε τὴν Ἐνυπόστατον Σοφίαν τοῦ Θεοῦ ποὺ εἶναι «μεσούσης τῆς ἑορτῆς», δηλαδὴ Μεσοπεντηκοστή.
Ἂν προσέξατε τὸ Εὐαγγέλιον, ὁ Χριστὸς εἶχε ἀνέβει στὰ Ἱεροσόλυμα στὴν ἑορτή της Σκηνοπηγίας- μία ἀπὸ τὶς τρεῖς μεγάλες γιορτὲς τοῦ ἔτους στοὺς Ἑβραίους, ἤτανε δὲ πολὺ πανηγυρικὴ αὐτὴ ἡ ἑορτή, πάρα πολὺ πανηγυρικὴ· μὲ φωταψίες, μὲ πολλὰ πολλά...
 Οἱ δὲ Ἑβραῖοι ἔμεναν στὶς σκηνές. Καὶ ἐκεῖ στὶς σκηνὲς προσπαθοῦσαν νὰ θυμηθοῦν πῶς πέρασαν οἱ πρόγονοί τους εἰς τὴν ἔρημον σαράντα χρόνια.
Ἡ ἑορτὴ αὐτὴ ἦταν περὶ τὸ τέλος Σεπτεμβρίου, ἀρχὲς Ὀκτωβρίου. Χαρούμενη γιορτή!
Τότε ἀνέβηκε ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς στὰ Ἱεροσόλυμα. Kαὶ τοὺς εἶπε: «Ἐγὼ εἶμαι το φῶς τοῦ κόσμου -ἀπὸ τὶς φωταψίες-. Χαίρεστε. Ναί. Ἐγώ σας ἔδωσα τὴν ἐντολὴ νὰ γιορτάζετε τὴν ἑορτὴ αὐτή, ἀλλὰ Ἐγὼ εἶμαι το φῶς τοῦ κόσμου».
Ἔβαζαν σὲ μία χρυσῆ στάμνα νερὸ ἀπὸ τὴν κολυμβήθρα της Βηθεσδᾶ, τὴν δεξαμενή, πήγαινε ἕνας ἱερεὺς μὲ συνοδεία κ.τ.λ., μὲ μουσικές, λιτανεία ὁλόκληρη νὰ πάρει νερὸ νὰ πλύνουν τὸ θυσιαστήριον, «Ἐγὼ εἶμαι τὸ νερὸ τὸ ζωντανό. Ἐγὼ εἶμαι το φῶς, Ἐγὼ εἶμαι τὸ νερό, τὸ ζωντανὸ νερό».

Ἔτσι, λοιπόν, ἐτοποθετήθηκε στὴν Μεσοπεντηκοστή- γιατί ἐμεῖς φύγαμε ἀπὸ τὶς γιορτὲς τῶν Ἑβραίων- ποὺ ἐμφανίστηκε ὁ Χριστὸς κατὰ τὸ Εὐαγγέλιον, τὴν περικοπὴ ποὺ ἀκούσαμε, καὶ γιορτάζουμε σήμερα, τῆς Μεσοπεντηκοστῆς. Ἔτσι, ἔχομε τὰ ἑξῆς ἀπὸ τὴν ὑμνολογία τὴν σημερινή. Προσέξτε: «Ἐν τῷ ἱερῷ ἐπέστης, ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ» (Τὸ ἱερὸ εἶναι ὁ ναὸς τοῦ Σολομῶντος. «Εἰς τὸ ἱερό», λέει, «ἦρθες καὶ στάθηκες, Ἐσύ, ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ»-περὶ τῆς ὁποίας ὁ λόγος ε;) «μεσούσης τῆς ἑορτῆς».
Τὸ «μεσούσης» τὸ ἀναφέρει ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ποὺ ἤτανε στὴν ἑορτή τῆς Σκηνοπηγίας, σᾶς εἶπα, «διδάσκων καὶ ἐλέγχων τοὺς ἀπειθεῖς Ἰοὐδαίους, τοὺς Φαρισαίους καὶ Γραμματεῖς, καὶ βοῶν παρρησὶᾳ πρὸς αὐτοὺς, Ὁ διψῶν ἐρχέσθω πρὸς μὲ καὶ πινέτω ὕδωρ ζωηρὸν καὶ οὐ μὴ διψὴσῃ εἰς τὸν αἰῶνα. Ὁ πιστεύων τῇ ἐμῇ χρηστότητι ποταμοὶ ῥεὔσουσιν ἐν τῇ κοιλὶᾳ αὐτοῦ ζωῆς αἰωνίου. τῆς ἀγαθότητος καὶ τῆς εὐσπλαχνίας Σου, Χριστὲ ὁ Θὲὸς ἡμῶν, δόξα Σοί».
 
Ἐκεῖνο δὲ τὸ «ἀπὸ τὴν κοιλιά του»- ξέρετε «κοιλιὰ» κατὰ τὴν ἑβραϊκὴ ψυχολογία, εἶναι τὰ ἐντόσθια. Ἀκριβέστερα εἶναι ἡ καρδία: «Ἀπ’ τὴν καρδιά του», λέει, «θὰ βγοῦν νερὰ ἄφθονα». Τί θὰ πεῖ; Ὑπαινιγμὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Γι' αὐτό καὶ λέγεται ἡ ἀνάλογη περικοπὴ τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς. Βεβαίως.
Ὥστε «μεσούσης τῆς ἑορτῆς ἦλθες», λέγει, «Ἐσύ, ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ»- δικαιολογῶ ἐδῶ ὅσα σᾶς λέγω, ὅτι ἔχομε ἐδῶ τὴν Σοφία τοῦ Θεοῦ.
Ἔχει πολὺ μεγάλη σημασία, ἀγαπητοί μου, ἡ γνῶσις ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ. Ὅπως σᾶς εἶπα προηγουμένως, ὅτι αὐτὸ συνιστᾶ τὴ σωτηρία μας. Εἶναι ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς Χριστός.

Ἔτσι, λοιπόν, ὅταν ἔχομε μιὰ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, κάνω τὴν προσευχή μου: «Ἐσὺ εἶσαι ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία τοῦ Θεοῦ; Προσπαθῶ νὰ Σὲ καταλάβω, τί μπορῶ νὰ καταλάβω ἀπὸ Σένα; Ἐσὺ ἔκανες τὸ σύμπαν;»...
Εἶναι καταπληκτικὰ αὐτὰ πράγματα, ἀγαπητοί μου, μὰ τόσο καταπληκτικά, ποὺ ὁ ἄνθρωπος συγκλονίζεται, ποὺ μπορεῖ νὰ κάνει καὶ κινήσεις τέτοιες ποὺ ὁ ἄλλος νὰ χαμογελάσει. Ἔτσι δὲν εἶναι; Ναί. Νὰ κάνει κινήσεις τέτοιες ποὺ νὰ χαμογελάσει. Νὰ σᾶς πῶ ἕνα παράδειγμα;
Ὅταν μετεφέρετο ἡ Κιβωτὸς τῆς Διαθήκης ἀπὸ τὴν Σιλώμ, τὴν Βηθλεέμ, στὰ Ἱεροσόλυμα, ὁ Δαβὶδ ἤτανε τόσο ἔξαλλος ἀπ’ τὴ χαρά του, ποὺ ἀξιώθηκε νὰ μεταφέρει τὴν Κιβωτό, ὥστε μπροστὰ ἀπὸ τὴν Κιβωτό- ὑπήρχανε καὶ ὄργανα, μουσικὴ κ.τ.λ.- χοροπηδοῦσε!
Ἀπὸ τὸ παράθυρο τὸν εἶδε ἡ γυναῖκα του, μία του γυναῖκα. Τὸν εἶδε. Καὶ ὅταν γύρισε στὸ παλάτι, τοῦ λέει: «Μὰ τρελάθηκες;», τοῦ λέει, «Παλαβὸς εἶσαι; Χόρευες σὰν μικρὸ παιδί, σὰν τρελός, ἐχόρευες μπροστὰ στὴν Κιβωτὸ τῆς Διαθήκης;».
Ποῦ εἶναι ὁ πατὴρ Εἰρηναῖος, ποὺ εἶναι ὁ ἱερομνήμων, νὰ θυμηθῶ τὸ ὄνομα αὐτῆς. Δὲν πειράζει. Τόσο θύμωσε μαζί της ὁ Δαβίδ, ποὺ τῆς λέει: «Παιδὶ νὰ μὴν ἀποκτήσεις». Καὶ ὅταν ἀπέκτησε αὐτὴ ἡ γυναῖκα του παιδί, ἐπειδὴ τοῦ ‘κανε τὴν παρατήρηση, ἐπειδὴ ἐξεδήλωνε τὴν χαρά του μὲ κινήσεις καὶ μὲ συγκλονισμό. Συμφωνεῖτε;

Λοιπόν, προχωρῶ. Ἂν ψάξουμε τὴν Ἁγία Γραφή, θὰ δοῦμε πολλὰ πράγματα. Λέει: «Πάντα δι᾿ αὐτοῦ ἐγένετο» ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης –εἶναι ὁ τρίτος στίχος στὸ εὐαγγέλιό του- «καὶ χωρὶς αὐτοῦ ἐγένετο οὐδὲ ἓν ὃ γέγονεν». «Καὶ χωρὶς Αὐτὸν δὲν ἔγινε τίποτε ἀπ’ ὅ,τι ἔχει γίνει».
Ποιός, λοιπόν, δημιουργεῖ; Ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεὸς Λόγος· ποὺ εἶναι κάτι τὸ τόσο καταπληκτικὸ καὶ συγκλονιστικό. Θά ‘θελα ὅμως νὰ σᾶς πῶ. Δηλαδή, ἂν μοῦ δίνατε πέντε ὧρες, θὰ τὶς κατανάλωνα- Τί λέω; Τὸ θέμα αὐτὸ τὸ ἔκανα σὲ 17 ὧρες τό ΄96, καὶ εἶναι γραμμένες αὐτὲς οἱ ὁμιλίες. 17 ὧρες!
Ἂν μοῦ τὶς δώσετε, θὰ ἐπαναλάβω ὅ,τι εἶπα τότε. Ἀλλὰ ἐπειδὴ εἴμεθα ἄνθρωποι καὶ πεινᾶμε καὶ διψᾶμε, γι’ αὐτὸ γρήγορα θὰ τελειώσομε.

Θὰ ἤθελα κάτι ποὺ δὲν τὸ ξέρουνε οὔτε καθηγηταὶ Πανεπιστημίου αὐτό. Μιὰ φορὰ τὸ λέγανε σὲ ἕναν καθηγητὴ Πανεπιστημίου, ἐνώπιον πολλῶν θεολόγων, καὶ δὲν τὸ καταλάβαινε καὶ τὸ ἠρνεῖτο. Ἀκούσατέ το. Ἀκούσατέ το: «Καθ’ ὅλον τὸ μῆκος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἀπὸ τὸν καιρὸν ποὺ ὁ Θεὸς δημιουργεῖ τὸν Ἀδὰμ καὶ τὴν Εὔα εἰς τὸν Παράδεισο μέχρι τὴν Ἐνανθρώπηση, λέμε: «Ὁ Θεός, ὁ Θεὸς πέρασε τοὺς Ἑβραίους ἀπὸ τὴν Ἐρυθρὰ Θάλασσα, ἔδωσε τὸν Νόμο ἐπάνω στὸ Σινᾶ, τοῦτο, τοῦτο, ἐκεῖνο, ἐκεῖνο...»· -ὅπου ἀναφέρεται ὁ Θεός.
Ποιός εἶναι αὐτὸς ὁ Θεός; Ξέρετε Ποιός εἶναι; Ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία τοῦ Θεοῦ. Σ΄ ὅλο τὸ μῆκος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Δὲν εἶναι ὁ Πατήρ, ἀλλὰ εἶναι ὁ Υἱός.
Καὶ δὲν ἡσύχαζε –τὸ λέει τὸ βιβλίο τῶν Παροιμιῶν αὐτό- ἕως ὅτου γίνει ἄνθρωπος, νὰ ἔρθει ἀνάμεσά μας.
Μάλιστα ὁ Βαροὺχ ὁ προφήτης εἶναι καταπληκτικός. Λέει: «Ὁ Θεὸς εἶπε στὸ φῶς: ‘’Πήγαινε’’. Καὶ πηγαίνει! Τὸ ἀνακαλεῖ: ‘’Ἔλα!’’. Κι ἔρχεται, τὸ φῶς. ‘’Μετὰ δὲ ταῦτα - Ποιά; Μετὰ τὴν Δημιουργία, ποὺ εἶπε νὰ πάει το φῶς, νὰ γυρίσει το φῶς, ποὺ εἶπε ὁ Θεός ‘’Γενηθήτω φῶς’’- μετὰ δὲ ταῦτα ἦρθε ἀνάμεσά μας καὶ ἔγινε ἄνθρωπος. Ἀκοῦτε; Ἄνθρωπος Αὐτὸς ποὺ δημιούργησε το φῶς; Ναί! Καὶ μᾶς συνανεστράφη.
 
Ἔτσι λέει καὶ ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης: «Ἦλθε», λέει, «εἰς τὰ ἴδια» («τὰ ἴδια», ξέρετε, ἔ, λίγα Ἀρχαῖα ἀπὸ τὸ σχολεῖο μας, τὰ «ἴδια» εἶναι τὸ σπίτι μας, ἡ κατοικία μας- ἦρθε στὸ σπίτι μας!) «καὶ τοῖς ἀνθρώποις», λέει, «συνανεστράφη», λέει ὁ Βαρούχ.
Καὶ ἐμεῖς ξέρετε τί κάναμε οἱ ἄνθρωποι; Δὲν Τὸν ἐγνωρίσαμε, Τὸν ἁρπάξαμε καὶ Τὸν σταυρώσαμε. Γιὰ σκεφθεῖτε... Ἂλλ’ Ἐκεῖνος ἀνεστήθη. Ὅλα τὰ πράγματα ἦταν αὐτὰ ζυγισμένα.
 
Λοιπόν. Ὁ μετέπειτα, δηλαδή, Ἰησοῦς Χριστός. Ἔτσι δημιουργεῖ καὶ τὸν ἄνθρωπο, ὅπως σᾶς εἶπα, καὶ μποροῦσα νὰ σᾶς πῶ τώρα ἐδῶ μερικὰ χαρακτηριστικὰ ποὺ θὰ τρομάξετε. Λέει ἡ «Σοφία Σολομῶντος» («Σοφία Σολομῶντος», «Παροιμίες», «Σοφία Σειράχ», τὰ λεγόμενα «σοφιολογικὰ βιβλία»· ἀναφέρονται εἰς τὴν Ἐνυπόστατον Σοφίαν, κατὰ θαυμαστὸν τρόπον.
Μάλιστα, στὴν Καινὴ Διαθήκη μόνον μία φορὰ ἀναφέρεται τὸ ὄνομα «Σοφία»: «Καὶ ἐδικαιώθη», λέει, «ἡ Σοφία» κ.λπ., δηλαδὴ «δικαιώθηκε». Ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα ἔκανε καὶ εἶπε, «δικαιώθηκε». Ἀλλὰ ἔχομε ἔμμεσα χωρία πολλῶν συγγραφέων τῆς Καινῆς Διαθήκης ποὺ ἀναφέρονται εἰς τὴν Σοφία τοῦ Θεοῦ).
Λοιπὸν ἀκοῦστε ἐδῶ, τί λέει ἡ «Σοφία Σολομῶντος»: «Αὕτη πραθέντα δίκαιον οὐκ ἐγκατέλειπεν, ἀλλ’ ἐξ ἁμαρτίας ἐφείσατο αὐτόν».
 
Ποιός εἶναι αὐτὸς ὁ «δίκαιος»; Τώρα ἐδῶ θὰ εἶναι λιγάκι ἀνακατωμένα, δὲν ἀρχίζω ἀπὸ τὴν ἀρχή, θὰ πῶ κάποια ἄλλα ποὺ προηγοῦνται χρονικῶς ἀλλὰ δὲν πειράζει, ὁ δίκαιος ἤτανε ὁ Ἰωσήφ, τὸ ἑνδέκατο παιδὶ τοῦ Ἰακώβ. Εἶναι γνωστό, ζηλοτύπησαν τὰ ἀδέρφια του, καὶ τὸν ὁδήγησαν ποῦ; Τὸν πούλησαν! Πουλήθηκε αὐτὸς ἀπὸ τοὺς ἐμπόρους στὴν Αἴγυπτον, τὸν ἀγόρασε ὁ Πετεφρής, ἤτανε περίπου δεκαοκτὼ χρονῶν παλληκαράκι.
Μᾶς λέει ἡ Ἁγία Γραφὴ ὅτι ἤτανε πάρα πολὺ ὡραῖο παλληκάρι. Καὶ ἐπειδὴ ἤτανε πολὺ ὡραῖο παλληκάρι, ἡ γυναῖκα τοῦ Πετεφρὴ τὸν ἐρωτεύτηκε.
«Ἔπεσαν», λέει, «οἱ ὀφθαλμοὶ γυναικὸς Πετεφρὴ ἐπάνω στὸν Ἰωσήφ». Κάποια φορὰ ἦρθε ἀπὸ τὰ χωράφια καὶ τοῦ ἐπετέθη! Καὶ τότε, ἐκεῖνος, λέγει –τοῦ ‘βγαλε τὰ ροῦχα! Ἀκοῦστε, βιαία σκηνή- τότε ἐκεῖνος γιὰ νὰ γλυτώσει, νὰ μὴν κάνει τὴν ἁμαρτία, πήδηξε ἀπὸ τὸ παράθυρο καὶ ἔφυγε.
Τὴν μνήμη τοῦ Ἰωσὴφ τὴν γιορτάζουμε τὴν Μεγάλη Δευτέρα. Τοῦ «παγκάλου». «Πάγκαλος» θὰ πεῖ πολὺ καλός. Καὶ πολὺ ὡραῖος καὶ πολὺ καλὸ παιδί. Γιὰ νὰ μὴν ἁμαρτήσει.

Καὶ λέει ἐδῶ τώρα ἡ «Σοφία Σολομῶντος» ὅτι «Αὕτη - Ποιά; Ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία- πραθέντα δίκαιον (ὅταν πουλήθηκε ὁ δίκαιος, δηλαδὴ ὁ Ἰωσήφ), οὐκ ἐγκατέλειπεν (δὲν τὸν ἄφησε - Ξέρετε τί σημαίνει αὐτό; Ἂν γίνουμε παιδιὰ τῆς Ἐνυποστάτου Σοφίας, οὔτε ἐμᾶς θὰ μᾶς ἐγκαταλείψει. Τ’ ἀκοῦτε; Ἔχουμε καὶ πρακτικὰ στοιχεῖα) «ἀλλ’ ἐξ ἁμαρτίας ἐφείσατο αὐτόν (ἀλλὰ τὸν ἐγλύτωσε ἀπὸ τὴν ἁμαρτία)».
Τὴν Μεγάλη Δευτέρα λέμε: «Δὲν ντρεπόταν ποὺ τοῦ ‘βγαλε τὰ ροῦχα καὶ ἐβγῆκε γυμνός, ἕνα μόνο, νὰ μὴν ἔκανε τὴν ἁμαρτία». Καὶ τώρα; Εἶναι γνωστὸν ὅτι τὸν πέταξαν εἰς τὸν λάκκον, δηλαδὴ εἰς τὴν φυλακήν, ποὺ ἤτανε κάτω ἀπὸ τὸ παλάτι τοῦ Φαραώ. Ἤτανε αὐτοκρατορική, βασιλικὴ αὐτὴ ἡ φυλακή. Ξέρετε πόσο ἔμεινε ἐκεῖ; Δέκα χρόνια! Χωρὶς νὰ φταίει σὲ τίποτα...
Θά ΄λεγε κανείς: «Καὶ ποιός θυμόταν;». Δοῦλος ἤτανε! Ἀφοῦ πουλήθηκε. «Ποιός θυμόταν τὸν Ἰωσήφ; Ποιός ἐγνώριζε τὸν Ἰωσήφ;». Ξέρετε πῶς ἀπεκαλύφθη μὲ ἐκεῖνα τὰ ὄνειρα ποὺ ἐξήγησε, νὰ μὴν πολυπραγμονώ.
Ἀκοῦστε τώρα τί λέγει στὴ συνέχεια ἡ «Σοφία Σολομῶντος»: «Συγκατέβη αὐτῷ εἰς λάκκον καὶ ἐν δεσμοῖς οὐκ ἀφῆκεν αὐτὸν ἕως οὐ ἤνεγκεν αὐτῷ –δοτική- σκῆπτρα βασιλείας». Ποιός «συγκατέβη»; Ποιό εἶναι τὸ ὑποκείμενον; Κατέβηκε εἰς τὸν λάκκον, δηλαδὴ εἰς τὴν φυλακή. Ἡ Σοφία. Ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία κατέβηκε μαζί του εἰς τὴν φυλακή!
Καὶ ἔμεινε τώρα, ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία, δέκα χρόνια μαζὶ μὲ τὸν Ἰωσὴφ μέσα στὴν φυλακὴ γιὰ νὰ τὸν προστατεύει! Δὲν εἶναι συγκλονιστικὸ πρᾶγμα αὐτό;
Καὶ δὲν τὸν ἄφησε, λέει, στὰ δεσμά του, δηλαδὴ στὴν φυλακὴ ποὺ ἦταν, ἕως ὅτου τοῦ ἔδωσε τὸ σκῆπτρον τῆς βασιλείας. Τὸν ἀνέβασε στὸν θρόνο τὸν βασιλικό.
Ποιός τὸν ἀνέβασε; Ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία. Ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ. Δηλαδὴ ὁ μετέπειτα Ἰησοῦς Χριστός.

Ἕνα ἄλλο - σᾶς λέω εἶναι πλησμονή, πλησμονή, πραγματικά, θεμάτων, ἀλλά... - ὅταν ὁ Ναβουχοδονόσορ ἀπὸ ζήλεια κάποιων ποὺ δὲν ἤθελαν, δὲν χώνευαν τοὺς τρεῖς παῖδες καὶ τὸν Δανιήλ, ἔδωσε ἐντολὴ νὰ προσκυνηθεῖ μιὰ χρυσῆ εἰκόνα τοῦ Μαρδούχ. Ὄχι δική του, ἀλλὰ τοῦ θεοῦ τῆς Βαβυλῶνος, τοῦ Μαρδούχ.
«Καὶ ὅποιος δὲν προσκυνήσει», λέει, «τὴν χρυσῆ εἰκόνα τοῦ πολιούχου τῆς Βαβυλώνας, αὐτός», λέει, «θὰ πεταχτεῖ στὸ πυρωμένο καμίνι».
Τὸ ξέρετε. Φαίνεται ὅτι ὁ Δανιὴλ ἐκεῖνον τὸν καιρὸ ἔλειπε, κάπου ἦταν. Ἀλλά, νὰ δεῖτε σὲ μία πεδιάδα, τὸν κόσμο νὰ προσκυνάει, τρεῖς ‘μεῖναν ὄρθιοι!
Ἀλήθεια, τρεῖς ‘μεῖναν ὄρθιοι. Ἦταν οἱ τρεῖς Παῖδες! Τοὺς συνέλαβαν, τοὺς πῆγαν στὸν Ναβουχοδονόσορα:
- «Γιατί δὲν προσκυνᾶτε ἐσεῖς;».
- «Γιατί ὁ Θεός μας μᾶς εἶπε νὰ μὴν προσκυνοῦμε παρὰ μόνο τὸν Θεὸ τὸν ἀληθινό».
- «Καὶ ποιοί εἴσαστε ἐσεῖς αὐτοί; Καὶ ποιός θὰ σᾶς γλυτώσει ἀπὸ τὰ χέρια τὰ δικά μου;»
Καὶ εἶπαν: - «Ἂν ὁ Θεὸς θέλει νὰ θανατωθοῦμε, θὰ θανατωθοῦμε. Ἂν θέλει, ὅμως, νὰ μᾶς γλυτώσει, θὰ μᾶς γλυτώσει. Ἐμεῖς, πάντως, δὲν προσκυνοῦμε τὴν χρυσῆ σου εἰκόνα».
«Ἄναψαν», λέει, «τὸ καμίνι ἑπταπλάσια». Ὁ ἀριθμὸς ἑπτά, θυμίζει καὶ Βαβυλῶνα, ὁ ἀριθμὸς ἑπτά- εἶναι σὲ ὑπερβολικὸ βαθμὸ καμένο τὸ καμίνι.
Ἤτανε, λέει, ἡ φωτιὰ ἀνέβαινε 49· 7 ἐπὶ 7 = 49. Τὸ ἑπταδικὸν σύστημα. Ἐμεῖς ἔχουμε τὸ δεκαδικὸ σύστημα. Ἑπταδικὸν σύστημα.
Βλέπετε τὴν ἀρχαιότητα τῶν πραγμάτων. «Ἔφταναν», λέει, «σαρανταεννέα πῆχες». Καὶ πέταξαν τοὺς τρεῖς νέους μέσα. Δὲν κάηκαν. Παρὰ μόνο, λέγει, τὰ σκοινιὰ ποὺ ἤτανε δεμένα τὰ χέρια τους. Οὔτε τὰ ροῦχα τους δὲν κάηκαν! Οὔτε μία- τὸ λέει ἐπὶ λέξει- οὔτε μία τρίχα ἀπὸ τὰ μαλλιά τους δὲν κάηκε.
 
Λέει ὁ Χριστός: «Σᾶς βεβαιώνω ὅτι οἱ μάρτυρες δὲν θὰ χάσουν οὔτε μία τρίχα ἀπὸ τὸ κεφάλι τους». Θέλετε ἀπόδειξη; Οἱ τρεῖς παῖδες στὸ καμίνι.
Λένε πολλοί: «Δὲν ἔχουμε», λέει, «ἀποδείξεις τῆς πίστεως». Δὲν ἔχουμε ἀποδείξεις τῆς πίστεως;;
Λοιπόν. Πῆγε ὁ Ναβουχοδονόσορ νὰ δεῖ. Τί νὰ δεῖ; Καὶ τί εἶδε μέσα στὸ καμίνι; Τέσσερις βρῆκε. «Μπά... Ἐγώ», λέει, «δὲν ἔριξα τρεῖς; Ὁ τέταρτος ποιός εἶναι; Τοῦ ὁποίου ἡ μορφὴ εἶναι ὠσεὶ μορφὴ ἀγγέλου!».
Ποιός ἦταν ὁ τέταρτος, ξέρετε; Ἡ ἐνυπόστατος Σοφία τοῦ Θεοῦ! Δὲν συγκλονίζει αὐτὸ τὸ πρᾶγμα; Καὶ τοὺς γλύτωσε. Καὶ τὸ σπουδαῖο ξέρετε ποιό εἶναι; Ὅταν τοὺς ἔβγαλε ἀπ' ἔξω, ἔβγαλε ἕνα διάταγμα ὁ Ναβουχοδονόσορ νὰ τιμᾶται καὶ νὰ λατρεύεται ὁ Θεὸς τῶν Τριῶν Παίδων. Εἴδατε; Νὰ τιμᾶται ὁ Θεὸς τῶν τριῶν Παίδων!

Ἀλλὰ ἂς προχωρήσουμε. Λέει πάλι ἡ «Σοφία Σολομῶντος» ὅτι ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία, λέει, «διεβίβασεν αὐτοὺς θάλασσαν ἐρυθρὰν καὶ διήγαγεν αὐτοὺς δι’ ὕδατος πολλοῦ». Τὸ θαῦμα τοῦ περάσματος ἀπὸ τὴν Ἐρυθρὰ Θάλασσα. Ποιός τοὺς πέρασε; Τοὺς Ἑβραίους; Ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία! Γιὰ φανταστεῖτε...
Ἀκόμα, στὴν ἔρημο, στὴν ἔρημο τώρα... Ξέρετε τί λέει εἰς τὸν Δαβίδ; Τοῦ λέει τὸ ἑξῆς: «Ἄ, θέλεις νὰ μοῦ κτίσεις οἶκον; Καλά».
Ὁ γνωστὸς ναός, τὸν ὁποῖον δὲν ἔκτισε αὐτός, ἀλλὰ ἔκτισε ὁ Σολομῶν διότι...-υπάρχει μιὰ ἱστορία.
«Ἀλλὰ τὸ ξέρεις», λέει στὸν Δαβίδ, «ὅτι Ἐγὼ μὲ τὸν λαό σου ἔμεινα στὶς σκηνὲς στὴν ἔρημο σαράντα χρόνια;»
Ἔμεινε στὶς σκηνές! Δὲν εἶχε, λέει, σπίτι. «Τώρα θὰ μοῦ κάνεις σπίτι; Ναόν; Ἐγὼ ἔμεινα μαζί σας, μὲ τὸν λαό, τὸν λαό σου, ἔμεινα σαράντα χρόνια στὴν ἔρημο!».
 Ἔμεινε, λοιπόν, στὴν ἔρημο ὁ Θεὸς Λόγος, ἔ; Ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία τοῦ Θεοῦ.
Καὶ λέγει. - Θὰ θυμόσαστε, ἀπὸ τὸ δημοτικὸ σχολεῖο τὰ εἴχαμε μάθει αὐτά, ὅτι τὸ βράδυ ἐνεφανίζετο μία στήλη πυρός. Γιὰ νὰ φωτίζει τὸ στρατόπεδο.
Ἤτανε δύο ἑκατομμύρια οἱ Ἑβραῖοι. Τὴν ἡμέρα, στὴν ἔρημο κάτω ἀπὸ τὸ Σινᾶ ἤτανε, ἐγίνετο μιὰ ὀμπρέλα τρόπον τινὰ καὶ τοὺς ἐσκέπαζε γιὰ νὰ τοὺς δίνει σκιά.
Ποιός ἤτανε ἡ ὀμπρέλα καὶ ἡ πύρινη φλόγα; Ὁ Ἐνυπόστατος Θεὸς Λόγος. Ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ. Ἀκοῦστε πῶς τὸ λέει: «Καὶ ἐγένετο αὐτοῖς - στοὺς Ἑβραίους- εἰς σκέπην ἡμέρας (ποὺ τοὺς σκέπαζε τὴν ἡμέρα) καὶ εἰς φλόγαν ἄστρων τὴν νύκτα». Δηλαδὴ τὸν λαό Του ὁ Θεὸς Λόγος, ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία, δὲν τὸν ἄφηνε, τὸν εἶχε διαρκῶς μαζί.
Καὶ τὸ ἴδιο πρᾶγμα λέει καὶ ἡ «Σοφία Σειράχ». Εἶναι τὸ περίφημο 24ον κεφάλαιον, ποὺ ἀναφέρεται εἰς τὴν Σοφία τοῦ Θεοῦ τὰ ἑξῆς:
«Ἐγώ - Ἐγὼ ἡ Σοφία- ἐν ὑψηλοῖς κατεσκήνωσα καὶ ὁ θρόνος μοῦ ἐν στὺλῳ νεφέλης». «Ἐν ὑψηλοῖς κατεσκήνωσα».
Ξέρετε ἐκεῖνο τὸ «ἐν ὑψηλοῖς» τί σημαίνει; «Ἐγὼ εἶμαι Ἐκεῖνος ποὺ κατοικῶ στὸν θρόνο, στὸν οὐρανό, παρὰ τῷ Πατρί».
Ἐν τούτοις, ἔχω δύο θρόνους. Ὁ ἕνας θρόνος εἶναι στὸν οὐρανὸ καὶ ὁ ἄλλος θρόνος εἶναι αὐτὴ ἡ στήλη φωτός. Πωπω...

Στὸ Σινᾶ. Στὸ Σινᾶ ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία ἔδωσε τὸν νόμον. Τὸ λέει καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ἔχομε πολλὲς μαρτυρίες. Δὲν ἔδωσε ὁ Πατὴρ τὸν νόμο στὸ Σινᾶ, ἀλλὰ ὁ Υἱός, ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ ἔδωσε τὸν νόμο ἐπάνω εἰς τὸ Σινᾶ.
 
Ἀκόμα, λέει ἡ «Σοφία Σολομῶντος»: «Ἡ Σοφία ἤνοιξε στόμα κωφῶν καὶ γλώσσας νηπίων ἔθηκε τρανάς». Ὁ Χριστός, ὅταν ἦρθε, ἔδινε συνεχῶς στοιχεῖα γιὰ νὰ διαπιστώσουμε τὴν ἰδιότητά Του. Αὐτὸ τὸ πρᾶγμα τὸ λένε καὶ οἱ προφῆται. Δηλαδὴ τί; Ἄνοιξε μάτια τυφλῶν, ἄνοιξε στοὺς κουφοὺς νὰ ἀκοῦνε κ.τ.λ. κ.τ.λ.
Ξέρετε γιατί ἄνοιξε τὰ μάτια τῶν τυφλῶν; Γιὰ νὰ δοῦν την Ἐνυπόστατον Σοφίαν. Γι' αὐτό ἄνοιξε τὰ μάτια τους.

Ὥστε, λοιπόν, εἶναι ὁ Ἴδιος· ποὺ κατοπινὰ ἔγινε ἄνθρωπος. Καὶ εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Αὐτὸς εἶναι ὁ Χριστός μας;
Ναὶ ἀγαπητοί μου, Αὐτὸς εἶναι ὁ Χριστός μας! «Καὶ τῇ Σοφίᾳ (δοτική)- λέει ἡ «Σοφία Σολομῶντος»- ἐσώθησαν». Μὲ τὴ Σοφία σώθηκαν.
Ἕνας λαὸς ποὺ ὑπάρχει μέχρι σήμερα, οἱ Ἑβραῖοι. «Καὶ οὐ συνετέλεσεν ὁ πρῶτος γνῶναι αὐτήν - λέει ἡ «Σοφία Σειρὰχ» στὸ 24ον κεφάλαιον, 28ον στίχον-, καὶ οὕτως ὁ ἔσχατος οὐκ ἐξιχνίασεν αὐτήν».
Δηλαδή: Ποιός εἶναι ὁ πρῶτος; Εἶναι ὁ Ἀδάμ. Οὔτε ὁ Ἀδὰμ ἐγνώρισε τὴν Σοφία τοῦ Θεοῦ - παρέβη τὴν ἐντολή της· παρέβη τὴν ἐντολή- οὔτε ὁ τελευταῖος, ποὺ θὰ ζήσει, ἄνθρωπος, θὰ μπορέσει νὰ καταλάβει Ποιός εἶναι ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ. Δηλαδὴ οἱ ἄνθρωποι δὲν ἔμαθαν Ποιός εἶναι, Ποιά εἶναι ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ.
Κι ὅμως, μᾶς προκαλεῖ νὰ τὴν μάθομε· καὶ νὰ Τὴν γνωρίσομε.
 
Ὁ δὲ Ἀπόστολος Παῦλος λέγει τὸ ἑξῆς: «Ἡμεῖς δὲ κηρύσσομεν Χριστὸν ἐσταυρωμένον, Ἰουδαίοις μὲν σκάνδαλον, Ἕλλησι δὲ μωρίαν - εἶναι στὸ πρῶτο κεφάλαιο πρὸς Κορινθίους- αὐτοῖς δὲ τοῖς κλητοῖς - εἴμεθα οἱ κλητοί, ποὺ κληθήκαμε- Ἰουδαίοις τε καὶ Ἕλλησι (καὶ σὲ Ἰουδαίους καὶ σὲ Ἕλληνες) Χριστὸν Θεοῦ δύναμιν καὶ Θεοῦ σοφίαν». Ἔτσι γράφει ὁ ἀπόστολος Παῦλος.
 
Εἴδατε, λοιπόν, ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ. Ἄραγε αὐτὸ τὸ πρᾶγμα καμιὰ φορὰ θὰ τὸ μάθουμε; Θὰ τὸ καταλάβουμε;
Πάρα πολὺ συχνὰ ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὁ ὁποῖος μπῆκε στὸ βάθος αὐτῆς τῆς Ἐνυποστάτου Σοφίας, γι' αὐτό ὁ φανατικὸς Παῦλος ἔγινε αὐτὸς ποὺ ἔγινε· δὲν λογάριαζε οὔτε κούραση, οὔτε κινδύνους, τίποτε, παρὰ νὰ ὑπηρετήσει την Ἐνυπόστατον Σοφίαν τοῦ Θεοῦ. Ὁ μέγας Παῦλος...

Λοιπόν, προσέξτε. Πολὺ συχνὰ γράφει, στὶς ἐπιστολές του, τὴν λέξη «ἐπίγνωσις». Τί θὰ πεῖ «ἐπίγνωσις»; Τὸ οὐσιαστικὸν «ἐπίγνωσις». Τί θὰ πεῖ «ἐπίγνωσις»;
Γνῶσις ποὺ νὰ εἶναι σὲ βάθος. Ὄχι γνῶσις· ἐπίγνωσις. Λέμε σὲ ἕναν ἄνθρωπο: «Ἔχεις ἐπίγνωση περὶ τίνος πρόκειται, αὐτὸ τὸ ὁποῖον κάνεις, ἢ θέλεις νὰ κάνεις;
Δηλαδή, «τὸ μελέτησες; Μπῆκες στὸ πνεῦμα τοῦ πράγματος;». Αὐτὸ θὰ πεῖ «ἐπίγνωσις».

Καὶ λέει τώρα ἐδῶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος τὸ ἑξῆς: «Μέχρι καταντήσωμεν οἱ πάντες (ἕως ὅτου φτάσουμε ὅλοι - ἐννοεῖται οἱ Χριστιανοὶ) εἰς τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως (μίαν πίστη νὰ ἔχομε, νὰ μὴν ὑπάρχουν αἱρέσεις- καὶ τώρα, ξέρετε, ἔχουμε τὸν Οἰκουμενισμόν, τὴν παγκοσμιοποίηση, ποὺ πάει νὰ τὰ κάνει ὅλα σαλάτα, μέσα σὲ μία χοάνη νὰ τὰ ρίξει ὅλα.
Προσοχή, προσοχή! Δὲν θὰ ὑπῆρχε μεγαλύτερη ἁμαρτία ἀπὸ τοῦ νὰ δεχθῶ τὸν Οἰκουμενισμόν. Ὁ μακαριστὸς πατὴρ Ἰουστῖνος Πόποβιτς ἔλεγε ὅτι εἶναι ἡ μεγαλύτερη αἵρεσις ὅλων τῶν αἰώνων καὶ ὅλων τῶν ἐποχῶν. Αὐτὴ ποὺ τώρα ἀναφαίνεται. Εἶναι ἡ παγκοσμιοποίησις, ὄχι τῶν οἰκονομικῶν ποὺ ἔχουμε τώρα αὐτὴν τὴν στιγμή, ἀλλὰ ἡ παγκοσμιοποίηση τῆς θρησκείας!
Εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἁμαρτία· διότι εἶναι τὸ ἀνακάτεμα, τὸ μάζεμα ὅλων τῶν θρησκειῶν. Γιὰ σκεφθεῖτε αὐτὸ τὸ πρᾶγμα. Πάρα πολλὴ προσοχή!
Ἀκοῦτε δὲ τὶς λέξεις ποὺ λένε: «Ἔ, ἕνας εἶναι ὁ Θεός. Τί θὰ πεῖ ἂν εἶσαι Μωαμεθανός, ἂν εἶσαι Βουδιστής, ἕνας εἶναι ὁ Θεός». Ἔτσι εἶναι;
Εἶναι ψεύτικοι αὐτοὶ ὅλοι οἱ θεοί. Συνεπῶς, προσέξτε, κλεῖστε τὴν πόρτα τῆς ψυχῆς σας νὰ μὴν δεχθεῖ τὸ κήρυγμα τοῦ Οἰκουμενισμοῦ).

Καὶ λέει τώρα «εἰς τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως», λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, «καὶ τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ». Εἶναι στὴν πρὸς Ἐφεσίους 4,13.
Τί εἶπε; «Καὶ τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ». Δηλαδὴ νὰ γνωρίσομε στὸ βάθος Ποιός εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ.
Λίγα ἐκ τῶν ὁποίων εἴπαμε σήμερα. Γι' αὐτό σᾶς κράτησα -νά, σὲ λίγα λεπτὰ θὰ πᾶμε μία ὥρα.
Ναί, ἀγαπητοί μου. Δὲν λυπᾶμαι ποὺ σᾶς κούρασα. Μάθημα ἤτανε. Καὶ θὰ ἔπρεπε νὰ μάθομε Ποιός εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς στὸν Ὁποῖο πιστεύουμε καὶ λατρεύουμε· καὶ ὑβρίζομε καὶ ἐγκαταλείπομε! Νὰ μάθουμε Ποιός εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Ἀπὸ τὴν στιγμὴ ποὺ θὰ μάθομε Ποιός εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς διαρκῶς θὰ συγκλονιζόμεθα.
Θέλετε νὰ συγκλονιστεῖτε στὴν προσευχή σας; Θέλετε νὰ ἔχετε δάκρυα; Ὄχι δάκρυα μετανοίας- εἶναι ἄλλη παράγραφος αὐτό. Δάκρυα ἀγάπης. Ἐπιγνώσεως δάκρυα.
Μάθετε Ποιός εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Ἂν θέλετε νὰ ἔχετε μία μεγαλειώδη προσευχή. Ὄχι μετανοίας, τὸ ξαναλέω. Καλὰ καὶ τὰ δάκρυα μετανοίας, καλὰ καὶ τὰ δάκρυα τα παρακάτω, ἀλλὰ τὰ δάκρυα τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι μεγαλειώδη.
«Ἐσὺ εἶσαι, Χριστέ μου; Ἐσὺ ποὺ ἔκανες τὸ σύμπαν, ἔκανες κι ἐμένα καὶ ποὺ ἔφτασες καὶ στὸν σταυρό, γιατί μᾶς ἀγαπᾶς ἐμᾶς τοὺς ἀνθρώπους;».
Μὰ δὲν τὸ καταλαβαίνομε αὐτό. Ποῦ νὰ τὸ καταλάβομε... Τὸ μυστήριον τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ εἶναι τεράστιον. Εἶναι τεράστιον...

Καὶ ἔτσι μποροῦμε νὰ ποῦμε οὔτε λίγο, οὔτε πολύ, ἀγαπητοί μου, ὅτι εἴμεθα Χριστιανοί. Τότε μόνο μποροῦμε νὰ τὸ ποῦμε. Τὸ μάθατε τὸ μάθημα; Μάλιστα, λέτε.
Κι ἐγὼ χαίρομαι πάρα πολὺ καὶ εὔχομαι νὰ γυρίσουμε σπίτι μας καλοὶ μαθηταὶ τῆς μαθητείας τῆς Σοφίας της Ἐνυποστάτου τοῦ Θεοῦ.
Εὐχαριστῶ ποὺ μὲ ἀκούσατε. Ὁ Κύριος νὰ σᾶς εὐλογεῖ.

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ
καὶ μὲ ἀπροσμέτρητη εὐγνωμοσύνη στὸν πνευματικό μας καθοδηγητή
μακαριστὸ γέροντα Ἀθανάσιο Μυτιληναῖο,
ψηφιοποίηση καὶ ἐπιμέλεια τῆς ἀπομαγνητοφωνημένης ὁμιλίας:
Ἑλένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
Ἐπιμέλεια πολυτονισμοῦ: Ἄκτιστον

ΠΗΓΗ:

https://www.arnion.gr/mp3/omilies/p_athanasios/mnhmh_agivn/mnhmh_agivn_009.mp3