Ἡ ἀξία καὶ ἡ δύναμις τῶν Χαιρετισμῶν ὡς παρακλητικὴ προσευχή
Α’ Χαιρετισμοί 2002
Ἀπομαγνητοφωνημένα κηρύγματα τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου Στεφάνου Ἀναγνωστοπούλου
Ποιός εἶναι ἄραγε αὐτὸς ὁ οἶκος χριστιανοί μου, μπροστὰ στὸν ὁποῖον μᾶς καλεῖ σήμερα ὁ ὑμνωδός, νὰ σταθοῦμε μὲ εὐλάβεια πολύ; Ποιός ἄλλος ἀπὸ τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο, τὴν Παναγία μας.
Ὁ σεβασμὸς καὶ ἡ εὐλάβεια εἶναι προπαντὸς βίωμα τῆς ψυχῆς μας, ποὺ πηγάζει ἀπὸ τὴ σωστὴ ὀρθόδοξη πίστη μας καὶ τὴ σωστὴ στάση μέσα στὴ ζωή.
Δηλαδή, ἀπὸ τὴν ὀρθόδοξη πίστη στὸ Τριαδολογικὸ δόγμα, ὅτι ὁ Θεὸς ποὺ πιστεύουμε εἶναι ἕνας μέν, ἀλλὰ Τριαδικός: ὁ Πατήρ, ὁ Υἱὸς καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα.
Δεύτερον, ἀπὸ τὴν πίστη μας στὸ ἔργο τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας, ποὺ λέγεται χριστοδολογικὸν δόγμα. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι τὸ δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ καὶ Θεός, ἔγινε ἄνθρωπος στὸ πρόσωπον τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς Παρθένου, χωρὶς νὰ πάψει νὰ εἶναι καὶ τέλειος Θεός, ὁ Θεάνθρωπος Κύριος.
Τρίτον, ἐπειδὴ ἡ παρθένος Μαριάμ, ἡ δεκαπεντάχρονη κόρη τῆς Ναζαρέτ, δὲν γέννησε μόνον ἄνθρωπον, ἀλλὰ τὸν Θεάνθρωπον Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστόν, τὸν Σωτῆρα τοῦ κόσμου, γι’ αὐτὸ καὶ δὲ λέγεται Χριστοτόκος, ἀλλὰ Θεοτόκος καὶ Θεομήτωρ. Χριστοτόκον καὶ ἁπλῆ γυναῖκα τοῦ λαοῦ, τὴν ἀποκαλοῦν βλάσφημα οἱ χιλιαστὲς καὶ ὅλοι οἱ αἱρετικοί, οἱ θεομάχοι καὶ οἱ ἄπιστοι.
Τέταρτον, πιστεύουμε ὅτι ἡ Παναγία μας ὑπῆρξε Παρθένος πρὸ τοῦ τόκου, Παρθένος κατὰ τὸν τόκον καὶ Παρθένος μετὰ τὸν τόκον. Ἡ τριπλῆ αὐτὴ παρθενία τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου συμβολίζεται μὲ τὰ τρία ἀστέρια, τὰ ὁποῖα βλέπουμε ἁγιογραφημένα στὴν ἁγία της εἰκόνα: ἕνα στὸ μέτωπο καὶ ἀπὸ ἕνα στοὺς ὤμους της δεξιὰ καὶ ἀριστερά. Γι’ αὐτὸ καὶ ὀνομάζεται καὶ θὰ εἶναι καὶ θὰ εἶναι εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων «ἀειπάρθενος», ἐξ’ οὐ καὶ «Νύμφη ἀνύμφευτος». Γι’ αὐτὸ καὶ διατρανοῦμε θριαμβευτικὰ «Χαῖρε, Νύμφη Ἀνύμφευτε».
Ἡ Παναγία μας εἶναι αὐτὴ ποὺ ἀνοίγει μὲ τὶς πρεσβεῖες της τὴν κεκλεισμένην πύλην τῶν ἀπορρήτων μυστηρίων τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν. Καὶ τὶς ἀνοίγει γιὰ τὶς ψυχὲς ἐκεῖνες, ποὺ εἶναι καθαρὲς καὶ ἁγνές. Ποὺ εἶναι συντετριμμένες ἀπὸ τὴν μετάνοια, τεταπεινωμένες μέσα στὸ βάθος τῆς καρδιᾶς, πιστὲς στὴν ἐφαρμογὴ τῶν εὐαγγελικῶν ἐντολῶν καὶ πεπληρωμένες ἀπὸ τὴ Θεία Χάρη.
Ἂν ὅμως ρωτήσουμε τοὺς σημερινοὺς νεοέλληνες, Ὀρθοδόξους χριστιανούς, ἄντρες, γυναῖκες καὶ παιδιά, καὶ προπαντὸς τοὺς νέους καὶ τὶς νέες, γιὰ ποιό σκοπὸ τὴ Μεγάλη Σαρακοστὴ κάνουμε τὴν ἀκολουθία τῶν Χαιρετισμῶν; Οἱ ἐννιακόσια ἐνενῆντα ἐννιὰ στοὺς χίλιους θὰ μᾶς ποῦν ὅτι δὲν γνωρίζουν. Καὶ γιατί τοὺς διαβάζουμε μαζὶ μὲ τὸ μικρὸ ἀπόδειπνο κάθε βράδυ; Καὶ πάλι θὰ ἀπαντήσουν καὶ θὰ ἀπαντήσουμε ὅτι «δὲν γνωρίζουμε».
Οἱ Χαιρετισμοί, χριστιανοί μου, ἄρχισαν νὰ ψάλλονται στὶς ἐκκλησίες καὶ νὰ διαβάζονται ἀπὸ τοὺς πιστοὺς Χριστιανούς, στὰ σπίτια τους βέβαια μετὰ τὸ 626 μ.Χ. ὅταν ἡ Παναγία μὲ τὶς πρεσβεῖες της διατήρησε ἀλώβητη καὶ ἀπόρθητη τὴν Κωνσταντινούπολη.
Εἶναι λοιπόν, κατὰ πρῶτον λόγον εὐχαριστήριος ὕμνος πρὸς Ἐκείνην ποὺ μὲ τὶς πρεσβεῖες της γιὰ πολλὰ χρόνια, γιὰ χίλια χρόνια, ἔσωζε πάντοτε τὴν Πόλιν ἀπὸ τὶς ὁρμὲς τῶν βαρβάρων.
Δεύτερον, εἶναι εὐχαριστήριος κατ’εξοχήν ὕμνος πρὸς Ἐκείνην ποὺ ἔκανε ἀπόλυτη ὑπακοὴ στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, λέγοντας πρὸς τὸν Ἀρχάγγελον Γαβριὴλ «Ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου, γέννοιτό μοὶ κατὰ τὸ ρῆμα σου».
Εἶναι τρίτον, ὕμνος θεολογικὸς καὶ δογματικὸς διότι καλύπτει ὁλόκληρον τὸ ἔργον τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας. Εἶναι τέταρτον, ὕμνος θριαμβευτικός, διὰ μέσου τοῦ ὁποίου ὑμνεῖται ἡ δύναμις καὶ ἡ παρρησία τῶν πρεσβειῶν της.
Γι’ αὐτὸ καὶ μεὶς τὴν ἐπικαλούμεθα ὅπως μέσῳ τῶν πρεσβειῶν της ἀξιωθοῦμε, ἂν καὶ εἴμαστε ὅλοι μας ἀνάξιοι καὶ ἁμαρτωλοί, καὶ πρῶτος ἐγώ, τὴ σωτηρία μας ἀλλὰ καὶ τὴ λύση πολλῶν πολλῶν προβλημάτων, ἀσθενειῶν καὶ θλίψεων τῆς ζωῆς.
Εἶναι ἡ Παναγία μητέρα μας. Εἶναι ἡ πλατυτέρα τῶν Οὐρανῶν. Εἶναι ἡ τιμιωτέρα τῶν Χερουβείμ. Εἶναι ἡ ἐνδοξοτέρα τῶν Σεραφείμ, ἡ «τῆς Τριάδος τα δευτερία κατέχουσα», κατὰ τὴν ἔκφραση τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ.
Ἡ Παναγία μας εἶναι ἀκόμη, ὅπως ἀκούσαμε πρὶν ἀπὸ λίγο, ἂν βέβαια τὰ προσέξαμε, ἡ ἄσπιλος κόρη, ἡ ἁγνὴ Παρθένος, ἡ ἀμόλυντη, ἄφθορη, ἡ Δέσποινα, ἡ Θεόνυμφος, ἡ ἄχραντη, ἡ πανύμνητη, ἡ ἀπειρόγαμη, ἡ πανάχραντη, ὁ πύρινος θρόνος, τῆς γῆς τὸ θεμέλιον, ἡ ἔμψυχη τράπεζα, ἡ γέφυρα, ἡ πύλη, ἡ εἴσοδος, τὸ παράθυρο, ἡ ἀκένωτος πηγή, ἡ ἄφλεκτος βάτος, ἡ ράβδος ἡ μυστική, τὸ ἄνθος τὸ ἀμάραντον, τῶν ἀγγέλων χαρμονή.
Ὁ ὄρθρος ὁ φαεινός, νυμφῶν ὁλόφωτος, τὸ ἄστρον τὸ ἄδυτον, ἡ χαρᾶς αἰτία, τὸ φῶς τὸ κατοικητήριο σὲ πολλὰ ἄλλα πολλά, πολλά, πολλά, πολλὰ καὶ ἀπὸ τὰ λίγα αὐτὰ ποὺ ἀναφέραμε, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὰ πολλὰ ὅμως ποὺ παραλείψαμε, διότι θὰ πρέπει νὰ ἀναφέρουμε ὅλον τὸν κανόνα καὶ ὅλους του χαιρετισμούς, τὰ πάντα ἀνήκουν, ὡς ἡ πλέον μεγίστη τιμὴ σὲ Ἐκείνην ποὺ ἀξιώθηκε νὰ γίνει Μητροπάρθενος.
Μητροπάρθενος: παρθένος καὶ μητέρα. Καὶ ἐπαναλαμβάνω, εἶναι καὶ λέγεται Θεοτόκος. Ὄχι μόνο διότι Ἐκεῖνον τὸν ὁποῖον συνέλαβε στὴ μήτρα της ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καὶ γέννησε σὲ ἕνα στάβλο στὴ Βηθλεὲμ εἶναι ὁ σεσαρκωμένος Θεός, ἀλλὰ καὶ διότι μετὰ τὴ σύλληψιν κατὰ τὴν ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ ἔγινε καὶ ἡ δική της θέωση ὅπως μᾶς βεβαιώνουν ὅλοι οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας μὲ πρῶτον τὸν Ἅγιο Ἰωάννη τὸ Δαμασκηνό.
Μὲ τοὺς Χαιρετισμοὺς λοιπόν, τὴ δοξάζουμε τὴν Παναγία, δοξάζοντας συγχρόνως καὶ τὸν Θεὸν ποὺ τὴ διάλεξε! Ποὺ τὴ διάλεξε, ἀνάμεσα σὲ δισεκατομμύρια γυναικῶν γιὰ νὰ τὴν κάμει μητέρα Του, κατ’ ἄνθρωπον. Θεοτόκο καὶ Θεομήτωρα.
Μὲ τοὺς χαιρετισμοὺς τὴν εὐχαριστοῦμε γιατί κατέστη ἡ νέα Εὔα, ἡ Εὖας τῆς ὑπακοῆς ἐξ’ ᾖς ἐγεννήθη ὁ Χριστὸς ἐκ Πνεύματος Ἁγίου, ὁ Σωτῆρας τοῦ κόσμου.
Τὰ δὲ ὑψηλὰ θεολογικὰ καὶ δογματικὰ νοήματα τῶν Χαιρετισμῶν, ἐμεῖς οἱ ἁμαρτωλοὶ χριστιανοί, τὰ κάνουμε καὶ προσευχή. Προσευχή, ὄχι μόνο μιὰ φορὰ τὴν ἡμέρα ἀλλὰ καὶ δυὸ καὶ τρεῖς καὶ πέντε καὶ δέκα. Ὑπάρχουν ψυχὲς ποὺ τοὺς Χαιρετισμούς τους ψελλίζουν ὅλη μέρα, ἀκόμα καὶ στὸν ὕπνο τους.
Ὅπως ἄλλοι ψελλίζουν κατὰ τὴ διάρκεια τῆς νυχτός, κεκοιμισμένοι, τὸ σωτήριον ὄνομα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, αὐτοὶ καὶ καθ’ ὕπνον, ἀσυνείδητα καὶ ἐνσυνείδητα, ἐπαναλαμβάνουν τοὺς Χαιρετισμούς. Αὐτὸ βέβαια μπορεῖ νὰ ἀποτελεῖ ἐξαίρεση. Τί δηλώνει ὅμως; Φανερώνει καὶ ἀποδεικνύει τὴ μεγάλη ἀξία καὶ τὴν δύναμη τῶν Χαιρετισμῶν, γιὰ τὴν ἀξία καὶ τὴ δύναμη τῆς ὁποίας ἔχουμε ὁμιλήσει κι ἄλλη φορά.
Στὰ χρόνια τὰ δικά μου τὰ παιδικά, μεταξὺ τοῦ 1930 μέχρι καὶ τό ’45, ἐνθυμοῦμαι ὅτι διάβαζαν τοὺς Χαιρετισμούς, προσέξτε τὸ αὐτό, διάβαζαν τοὺς Χαιρετισμοὺς πάνω ἀπὸ τοὺς ἑτοιμοθανάτους! Ὅταν αὐτοὶ εἶχαν ρόγχο, ὅταν εἶχαν πέσει σὲ κῶμα, ὅταν δὲν μποροῦσαν νὰ ἀπελευθερωθοῦν ἀπὸ τὸ σῶμα.
Γιὰ ποιό λόγο; Γιὰ νὰ διώξει ἡ Παναγία τὰ δαιμόνια καὶ νὰ βοηθήσει τὴν ἔξοδο τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὸ σῶμα. Αὐτὸ ἄλλωστε τὸ ζητᾶμε κάθε φορὰ ποὺ λέμε τὸ μικρὸ ἀπόδειπνο καὶ θὰ τὸ ἀκούσουμε σὲ λίγο ἀπὸ τοὺς ἱεροψάλτες μας. «Καὶ ἐν τῷ καιρῷ τῆς ἐξόδου μου, τὴν ἀθλία μου ψυχὴ περιέπουσα»...τι θὰ πεῖ «περιέπουσα»;
Νὰ περιβάλλει, νὰ σκεπάσει, νὰ προστατεύσει ἡ Παναγία τὴν ψυχή μας. «Καὶ τὰς σκοτεινὰς ὄψεις τῶν πονηρῶν δαιμόνων πόρρω αὐτῆς ἀπελαύνουσα».
Νὰ διώξει δηλαδή, τὶς ὄψεις, τὰ πρόσωπα καὶ τὴν παρουσία τῶν δαιμόνων, τῶν σατανάδων καὶ τῶν διαβόλων ἀπὸ τὸν ἑτοιμοθάνατο δικό μας ἄνθρωπο καὶ συγγενῆ. Ἐπίσης, διάβαζαν τοὺς χαιρετισμοὺς σὲ ἄρρωστα παιδιὰ καὶ στοὺς δαιμονισμένους, ὅπως καὶ τὸ Τετραβάγγελο.
Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ἡ Παναγία μας, διὰ μέσου τῶν Χαιρετισμῶν ποὺ διαβάζουμε κάθε μέρα ἀναλαμβάνει γιὰ λογαριασμό μας καὶ χτυπᾶ ἀλύπητα τὸν διάβολο, δημιουργῶντας του πληγὲς καὶ θανάσιμα τραύματα. Τὸ ψάλλαμε προηγουμένως, τὸ προσέξατε; Τὸ τόνισα καὶ τὸ τόνισα θριαμβευτικὰ ὅταν εἶπα «Χαῖρε, τὸ τῶν δαιμόνων πολυθρήνητον τραῦμα».
Μὲ τοὺς Χαιρετισμοὺς λοιπὸν καὶ τὴν ἀληθινή μας μετάνοια, μὲ τὴ ζωντανή μας πίστη, μὲ τὴν ἀποχή μας ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, ἀκόμα καὶ τῶν λογισμῶν καὶ τῶν σκέψεων...και σεῖς μικροὶ καὶ σεῖς μεγάλοι καὶ μεὶς οἱ κληρικοὶ καὶ πρῶτος ἐγώ ...καὶ τὴν ἐνεργουμένη ἀγάπη, ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος μὲ τὶς πρεσβεῖες της τότε, μᾶς ἀνεβάζει στὸν Παράδεισο.
Ἐνῷ συγχρόνως, καταποντίζει στὰ τάρταρα ὅλα τὰ δαιμόνια ποὺ μᾶς πειράζουν καὶ ποὺ θέλουν τὴν αἰώνια καταστροφὴ τῆς ψυχῆς μας, ποὺ ζητοῦν τὴν κόλασή μας. Καὶ αὐτὸ τὸ διακηρύσσουμε, θὰ τὸ ποῦμε τὴν ἐρχομένη Παρασκευή, στὴ δευτέρα στάση τῶν Χαιρετισμῶν ὅταν θὰ ὁμολογήσουμε καὶ θὰ ποῦμε «Χαῖρε, ἡ κατάπτωσις τῶν δαιμόνων».
Ἀπ’όλα αὐτὰ χριστιανοί μου, βγαίνει τὸ συμπέρασμα ὅτι οἱ Χαιρετισμοὶ εἶναι καὶ καθημερινὴ δική μας προσευχή, ἀλλὰ παρακλητικὴ προσευχή, μὲ πολλὴ δύναμη καὶ παρρησία πρὸς τὴν Παναγία μας, ποὺ μπορεῖ ἀποτελεσματικὰ καὶ θαυματουργικὰ νὰ ἐπέμβει σὲ ὅλα τὰ προβλήματα τῆς ζωῆς μας, ἀκόμα δὲ καὶ αὐτῆς τῆς σωτηρίας μας.
Καὶ κλείσαμε προηγουμένως λέγοντας «Χαῖρε, θνητῶν πρὸς Θεὸν παρρησία».
Γι’ αὐτὸ λοιπόν, ἀπὸ σήμερα, ἀπὸ τούτη τὴ στιγμή, ἂς ἐκμεταλλευτοῦμε τὴ μητρικὴ Τῆς ἀγάπη καὶ ἂς ἁρπάξουμε τὴν εὐκαιρία ποὺ μᾶς δίνει Ἐκείνη διὰ τῶν πρεσβειῶν Της καὶ εἴθε νὰ ἀλλάξουμε ζωή, νὰ μετανοήσουμε, ἀληθινά, ἔμπρακτα, ἀπὸ τώρα καὶ διὰ τῶν πρεσβειῶν της νὰ τύχουμε τῆς καλῆς παρρησίας μπροστὰ στὸ φοβερὸ βῆμα τοῦ Υἱοῦ Της.
Αὐτὸ τὸ εὔχομαι σ’ ὅλους σας ἀλλὰ καὶ σεῖς νὰ τὸ εὔχεσθε σὲ μένα. Ὁ θάνατος ἔρχεται ξαφνικά, μὲ πῆραν τηλέφωνο τὸ μεσημέρι, ....ἱερεὺς μὲ ὀκτὼ παιδιὰ 42 ἐτῶν..να!...πέθανε ξαφνικά. Τὸ βράδυ μπορεῖ νὰ εἶναι ἡ σειρά μου, μπορεῖ νὰ εἶναι καὶ αὔριο, ἀλλὰ μπορεῖ νὰ εἶναι καὶ ἡ σειρὰ καὶ κάποιων ἀπὸ σᾶς. Εἴμαστε ἕτοιμη νὰ ἀντιμετωπίσουμε καὶ νὰ ἀντιμετωπίσω τὸ φοβερὸ κριτήριο τοῦ Θεοῦ; Εἶμαι ἕτοιμος νὰ δώσω καλὴ καὶ χρηστὴν τὴν ἀπολογία μπροστὰ στὸ φοβερὸ Τοῦ βῆμα;
Εἶμαι ἁμαρτωλός, ἐλπίζω στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ καὶ στὶς πρεσβεῖες τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου
Ἀμήν.
agia-varvara.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου