Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου. Ὁμιλία & κείμενο μακαριστοῦ (†) γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου

Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ (†) γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου μὲ θέμα:
«Τὸ γεγονὸς τῆς ἑορτῆς καὶ τὰ ἐξ αὐτοῦ συμπεράσματα».

ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 21-11-1982
«Τὴν θεόπαιδα Παρθένον καὶ Θεοτόκον ἐν ναῷ Κυρίου προσαγομένην εὐσεβῶς ἀνευφημήσωμεν...»

Σήμερα, ἀγαπητοί μου, ἡ Ἐκκλησία μας γιορτάζει τὴν Εἴσοδον τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου εἰς τὸν ναὸν τοῦ Σολομῶντος, εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων.
Εἶναι γνωστὸ ὅτι οἱ γονεῖς τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννα, ἦσαν στεῖροι. Δηλαδὴ δὲν ἔκαναν παιδιά. Καὶ εἶχαν φθάσει σὲ μία προχωρημένη ἡλικία, καὶ παιδὶ δὲν εἶχαν.
Ἐπειδὴ δὲ ἐθεωρεῖτο ὄνειδος, κυρίως εἰς τὴν γυναῖκα ποὺ δὲν ἔκανε παιδιά, γι’ αὐτὸ τὸν λόγο νυχθημερὸν παρακαλοῦσαν τὸν Κύριο νὰ τοὺς δώσει ἕνα παιδί.
Καὶ ὁ Κύριος εἰσήκουσε τὴν προσευχή τους. Καὶ τοὺς ἔδωκε ἕνα κορίτσι. Τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον. Καὶ στὶς προσευχές τους μέσα, εἶχαν τάξει εἰς τὸν Θεὸν νὰ προσφέρουν τὸ παιδὶ εἰς τὸν ναόν. Ὅ,τι δηλαδὴ εἶχε κάνει παλιότερα ἡ Ἄννα, ἡ γυναῖκα του Ἐλκανά, ἡ δεύτερη γυναῖκα του Ἐλκανά, ποὺ δὲν εἶχε παιδιά, κι ἐκεῖ παρακαλοῦσε τὸν Θεό, στὸν ναὸ νὰ τῆς δώσει παιδί.
Διότι ἡ ἄλλη γυναῖκα εἶχε πολλὰ παιδιά, καὶ ἠσθάνετο πολύ δύσκολα, ἠσθάνετο ὄνειδος, ὅπως σᾶς εἶπα, ντροπὴ· γι’ αὐτὸν τὸν λόγο, παρακαλοῦσε θερμὰ τὸν Θεό, καὶ εἶπε: «Θεέ μου, δῶσε μου ἕνα παιδί, καὶ θὰ Σοῦ τὸ ἀφιερώσω».
Καὶ πράγματι, ἔκανε τὸν Σαμουήλ. Καὶ τριῶν ἐτῶν τὸν ἔφερε εἰς τὸν ναὸν καὶ τὸν ἀφιέρωσε τότε ἐπὶ ἀρχιερέως Ἠλί. Καὶ ἔμενε εἰς τὸν ναόν. Ἐκεῖ ἐκοιμᾶτο, ἐκεῖ ἔτρωγε, ἐκεῖ ἔμενε ὁ Σαμουήλ.

Ἔτσι, τὸ ἴδιο συνέβη καὶ μὲ τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον. Οἱ γονεῖς της, ὁ Ἰωακεὶμ καὶ ἡ Ἄννα, θερμὰ παρεκάλεσαν νὰ τοὺς δώσει παιδί, καὶ ἂν τοὺς ἔδινε, θὰ τὸ ἀφιέρωναν στὸν Θεό. Καὶ πράγματι, ὅταν ἐγεννήθη τὸ παιδί τους, ἡ Μαρία, τὴν ἀπεγαλάκτισαν, διότι ἔτσι ἐσυνηθίζετο τότε, εἰς ἡλικίαν τριῶν ἐτῶν.
Καὶ μόλις ἀπεγαλακτίσθη, δηλαδὴ ἔκοψαν τὸ γάλα τὸ μητρικό, προσέφεραν τὸ μικρὸ παιδάκι εἰς τὸν ναόν.
Καὶ οἱ ἱερεῖς ὁδήγησαν τὸ κοριτσάκι αὐτό, τῶν τριῶν ἐτῶν, τὴν τριετίζουσα Μαρία, εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων.
Ἐκεῖ οὐδεὶς εἰσήρχετο, οὔτε ἱερεύς, παρὰ μόνον ὁ ἀρχιερεύς, καὶ αὐτὸς μόνο μία φορὰ τὸν χρόνο!
Καὶ συνεπῶς ἡ παρουσία τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἦτο κατ’ ἔμπνευση τοῦ Θεοῦ νὰ βρίσκεται ἐκεῖ, εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων.

Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ποὺ γιορτάζομε σήμερα, προβάλλεται καὶ σὲ μᾶς, ἀγαπητοί μου, μὲ ἕναν ἔκτυπον τρόπον, ποὺ ἔρχεται νὰ μᾶς πεῖ πολλὰ πράγματα. Ἂς δοῦμε μερικὰ σημεῖα ἀπ’ αὐτὸ τὸ γεγονὸς ποὺ γιορτάζομε σήμερα, τί ἔχει σὲ μᾶς νὰ πεῖ.

Προσέξτε ἕνα σημεῖο, ἕνα πρῶτο σημεῖο. Ὅτι οἱ γονεῖς τῆς Θεοτόκου, δὲν ἔκαναν παιδιά, καὶ προσηύχοντο διαρκῶς εἰς τὸν Θεὸν νὰ τοὺς δώσει παιδί. Συνεπῶς ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος ἦτο καρπὸς τῶν προσευχῶν των. Τίθεται τὸ ἐρώτημα: Ὅταν παντρεύονται δύο ἄνθρωποι, κι ἀποφασίζουν νὰ κάνουν παιδιά, τὰ παιδιὰ εἶναι καρπὸς ἐπιθυμίας ἢ καρπὸς ἁγίου πόθου; Τί εἶναι ἀπὸ τὰ δυό; Εἶναι καρπὸς προσευχῶν, ἢ καρπός, ξαναλέγω, σαρκός;
Ὅταν εἶπα «καρπὸς ἐπιθυμίας», δὲν ἐννοῶ ἁπλῶς καὶ μόνον, ἀσφαλῶς καὶ αὐτό, τὸ στοιχεῖον τῆς σαρκικῆς ἐπιθυμίας, ἀλλὰ ἐννοῶ τὸ ἑξῆς: γενικὰ τῆς ἐπιθυμίας τῶν ἀνθρώπων, ἀπὸ κίνητρο καὶ ἐλατήριο τὸ «ἐγώ» των.
Δηλαδὴ ἐπιθυμῶ νὰ ἔχω παιδιά, γιατί θέλω νὰ ἔχω παιδιά; Νὰ δημιουργήσω ἀπογόνους; Νὰ δημιουργήσω μίαν προέκτασιν τῆς ὑπάρξεώς μου, ὥστε ἂν ἐγὼ πεθάνω, νὰ ὑπάρχω στὸ παιδί μου καὶ στὸν ἐγγονό μου;
Αὐτὸ δέ, τὸ βλέπομε πολλάκις στὸ ὄνομα, ὅταν οἱ ἄνθρωποι διαπληκτίζονται, χαλοῦν τὶς καρδιές των, νὰ βγάλουν ὁπωσδήποτε τὸ δικό τους ὄνομα, καί, βάζοντας τὸ δικό τους ὄνομα, νὰ θέλουν νὰ ἀπαθανατισθοῦν στὸ πρόσωπο τοῦ παιδιοῦ των ,τοῦ ἐγγονοῦ των, κ.ο.κ.
Αὐτὸ εἶναι φανερό, ὅτι τὸ ἐλατήριο τῆς ἐπιθυμίας τῆς δημιουργίας τῶν παιδιῶν, εἶναι ἐγωιστικό. Μ΄ αὐτὴν λοιπόν, τὴν γενικὴν ἔννοια, λέγω, τί εἶναι ἕνα παιδί, καρπὸς τῶν προσευχῶν μας, καρπὸς ἁγίου πόθου ἢ καρπὸς μιᾶς σαρκικῆς -γιατί ὅλα αὐτὰ μὲ μία λέξη, ἔτσι χαρακτηρίζονται- ἐπιθυμίας;

Πάντως εἶναι παρατηρημένο καὶ ἡ Ἱστορία αὐτὸ τὸ διδάσκει, ἡ Ἱστορία τοῦ Θεοῦ, ὅτι γονεῖς ποὺ ἔκαναν παιδιὰ κατόπιν προσευχῶν, ἔκαναν ἅγια παιδιά. Ἔτσι κι ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής, ἦτο καρπὸς προσευχῶν.
Γι’ αὐτὸ ἀγαπητοί μου, ὅταν θὰ κάνουμε παιδιά, ὅταν θέλουμε νὰ κάνουμε παιδιά, ἰδίως τὸ λέγω πιὸ πολὺ στοὺς νέους ἀνθρώπους, ποὺ θὰ ἤθελαν νὰ δημιουργήσουν καὶ νὰ φτιάξουν οἰκογένεια, δὲν θὰ κάνουν τὴν οἰκογένεια μόνο γιὰ νὰ ἔχουν μία δική τους ψυχολογικὴ ἄνεση ἢ καὶ περαιτέρω ἄλλης φύσεως ἀνέσεις ἢ ἁπλῶς γιατί ὅπως λένε κατὰ τὴ συνήθη ἔκφραση «παντρευόμενος νὰ μπεῖ κανεὶς στὸν δρόμο του».
Ποιό δρόμο; Ἂς τὸ ποῦμε, τὸν κοινωνικὸν δρόμον. Δηλαδή; Νά, αὐτὸ ποὺ κάνουν ὅλοι, θὰ τὸ κάνουμε κι ἐμεῖς. Νὰ μὴν διαφέρουμε ἀπὸ ἐκεῖνο ποὺ κάνουν οἱ ἄλλοι.

Στὴν πραγματικότητα τὴν ἔννοια τῶν πραγμάτων τὴν χάνουμε. Θὰ πρέπει νὰ αἰσθανόμαστε ὅτι εἴμεθα οἰκονόμοι μυστηρίων Θεοῦ, ὅπως καὶ οἱ ἱερεῖς· καὶ ἐδῶ ἔχουμε τὸ μυστήριο τῶν παιδιῶν, τὶς ἀθάνατες ψυχές, ποὺ πρέπει νὰ μυσταγωγήσουμε στὸν Θεό. Ἔτσι λοιπὸν πρέπει νὰ βλέπουμε τὸ θέμα τοῦ γάμου καὶ τὴ γέννηση τῶν παιδιῶν.

Τὸ στριφογυρίζω πολλὴ ὥρα στὸ μυαλό μου ἂν πρέπει νὰ σᾶς τὸ πῶ, ἀλλὰ θὰ σᾶς τὸ πῶ, γιατί «Οὐ βούλομαι σεμνότητι λόγων καλλωπίζεσθαι, ἀλλὰ σεμνοὺς ποιῆσαι τοὺς ἀκούοντας», ὅπως λέγει ὁ Μέγας Βασίλειος.
Δηλαδὴ ἐκείνη ἡ ἀχαρακτήριστος ἔκφρασις: «Τὸ παιδὶ αὐτὸ γεννήθηκε γιατί ξέφυγε!». Ἔ, ὄχι δά..! Ὄχι δά... Ποὺ δείχνει ὅτι ὅλα τὰ ἐλατήρια, ὅλα τὰ κίνητρα τῆς δημιουργίας παιδιῶν, δὲν εἶναι παρὰ μόνον οἱ ἡδονές μας καὶ τίποτε ἄλλο. Μά, ἂν εἶναι δυνατὸν ποτέ, κάτω ἀπὸ τέτοιες καταστάσεις, νὰ ἔχει εὐλογία αὐτὸ τὸ παιδὶ ποὺ θὰ γεννηθεῖ.

Γι’ αὐτὸ λέγει ὁ Κύριος, τὸ σημειώνει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης εἶναι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι «οὐκ ἐξ αἱμάτων, οὐδὲ ἐκ θελήματος σάρκὸς, οὐδὲ ἐκ θελήματος ἀνδρὸς, ἀλλ᾽ ἐκ Θεοῦ ἐγεννήθησαν».
Ἀναμφισβήτητα μεσολαβεῖ ἡ σαρκικὴ ἐπιθυμία· ἀλλὰ εἶναι ἁγιασμένη. Εἶναι κάτω ἀπὸ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ὅταν εἶναι κάτι κάτω ἀπὸ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, δὲν εἶναι αὐτὸ τὸ πρωταρχικὸν ἐλατήριον, ἀλλ΄ εἶναι ἁπλῶς κάτι ποὺ ἀκολουθεῖ, τότε βεβαίως κι αὐτὸ ποὺ εἶναι καὶ μοιάζει γιὰ σαρκικό, δὲν εἶναι σαρκικὸ ἀλλὰ εἶναι πνευματικό.
Αὐτὴ ἡ σάρκα ἡ ἴδια ποὺ φορῶ αὐτὴ τὴ στιγμὴ καὶ ποὺ μὲ τὰ μάτια αὐτά σας βλέπω καὶ μὲ τὴν γλῶσσα αὐτή σας ὁμιλῶ, δὲν εἶναι σάρκα μὲ τὴν ἔννοια ὅτι εἶναι κάτι ἀπόβλητο καὶ κάτι ποὺ δὲν θὰ μπορεῖ νὰ σταθεῖ στὴν αἰωνιότητα.
Θὰ ἀναστηθεῖ ἡ σάρκα μου. Ἔχει τὴν σφραγῖδα τῆς αἰωνιότητος. Γιατί; Διότι ἡ σάρκα μου εἶναι θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἄλλο πρᾶγμα θὰ πεῖ σάρκα, κι ἄλλο πρᾶγμα θὰ πεῖ ζῶ σαρκικά. Εἶναι δύο διαφορετικὰ πράγματα.
Ἔτσι λοιπὸν ἀσφαλῶς μπαίνει ὁ γάμος, μὲ ὅλα τὰ συμπαρομαρτοῦντα του. Ἀλλὰ πρέπει νὰ φέρει ὁ γάμος τὴ σφραγῖδα τοῦ Θεοῦ, τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ. Καὶ τότε μπορῶ νὰ λέγω ὅτι μποροῦμε νὰ ἔχουμε παιδιὰ ἁγιασμένα.
Ἔχουμε δηλαδὴ ἅγιες καταβολές. Αὐτὲς εἶναι οἱ καταβολές, τὰ θεμέλια. Πολλὲς φορὲς λέμε γιὰ τὰ παιδιὰ ποιές εἶναι οἱ καταβολές των. Καὶ συνήθως ἀνατρέχουμε στοὺς προγόνους, στὶς λεγόμενες βιολογικὲς καταβολές. Μᾶς διαφεύγει ὅμως ὅτι ἡ μεγίστη καταβολὴ εἶναι ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ.

Ἔτσι, τί βλέπουμε εἰς αὐτὸ τὸ ζεῦγος τὸ ἁγιασμένο, τὸν Ἰωακεὶμ καὶ τὴν Ἄννα; Ὅταν τὸ παιδάκι τους γίνεται τριῶν ἐτῶν, τὸ ἔταξαν καὶ τὸ ὁδήγησαν στὸν ναό. Ἐκεῖνο τὸ «ἔταξαν» εἶναι μεγάλο πρᾶγμα. Διότι δὲν ἔταξαν ἁπλῶς νὰ τοῦ βάλουν μαῦρα, ὅπως μερικοὶ τάζουν νὰ βάλουν μαῦρα στὸ παιδί τους καὶ βάζουν ὅταν τὸ παιδὶ γεννηθεῖ ἢ ζήσει. Εἶναι ἴσως καὶ λίγο ἀνόητο τὸ πρᾶγμα αὐτό... Ἢ ἄλλα πράγματα. Νὰ ἀνάψουνε μιὰ λαμπάδα ἢ ὅ, τί ἄλλο.
Ἀφιερώνουν ὁλόκληρο τὸ παιδί τους, καὶ φεύγει ἀπὸ τὴ δικαιοδοσία τους, τὸ ἀφιερώνουν στὸν Θεό. Καὶ εἴχανε μόνο ἕνα· κι αὐτὸ καρπός των γερατειών των καὶ τῶν προσευχῶν των.
Ἐδῶ κάνουν τόσα παιδιὰ οἱ ἄνθρωποι, καὶ ἂν ὑποτεθεῖ ἕνα παιδί τους, ὄχι αὐτοὶ νὰ τὸ ἀφιερώσουν, ἀλλὰ τὸ παιδὶ νὰ θέλει νὰ ἀφιερωθεῖ, νὰ γίνει ὑπηρέτης τοῦ Θεοῦ, νὰ γίνει μοναχός, νὰ γίνει κληρικός, τότε ξεσηκώνουν τὸν κόσμον, γιατί δὲν θὰ ἤθελαν τὸ παιδί τους νὰ ἀφιερωθεῖ εἰς τὸν Θεόν. Τοὺς ἐλέγχει τὸ γεγονὸς τῆς σημερινῆς γιορτῆς.

Ἀλλὰ ἀφιερώνουν αὐτοὶ οἱ δύο εὐλογημένοι γονεῖς τὸ παιδί τους στὸν ναό. Πολλὰ ἔχει νὰ μᾶς πεῖ αὐτό. Σημειώσατε ὅτι ἀφιέρωσαν τὸ παιδί τους στὸν ναὸ τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸ γιὰ κάθε οἰκογένεια σημαίνει ὅτι ὀφείλουν νὰ ὁδηγοῦν τὰ παιδιά τους εἰς τὸν ναόν.
Ἔκφρασις εἶναι ὁ Ἐκκλησιασμός. Πρέπει τὰ παιδιά μας νὰ τὰ ἐκκλησιάζουμε. Ἀπὸ νήπια, ἀπὸ βρέφη. Διότι τριῶν ἐτῶν τὸ παιδάκι-ἦταν βρέφος- σημειώσατε ὅτι ἀφιερώθηκε ὁλοτελῶς. Δὲν σήμαινε ὅτι πιὸ μπροστὰ δὲν πήγαιναν οἱ γονεῖς του νὰ προσφέρουν τὶς θυσίες τους κλπ. μαζὶ μὲ τὸ νήπιό τους.

Ἔτσι κι ἐμεῖς οἱ Χριστιανοὶ γονεῖς ὀφείλομε, ἀγαπητοί μου, νὰ ὁδηγοῦμε τὰ παιδιά μας τακτικῶς καὶ ἐγκαίρως εἰς τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ. Ὄχι Κυριακὴ παρὰ Κυριακή. Ὄχι Χριστούγεννα καὶ Πάσχα. Κάθε Κυριακὴ καὶ μεγάλη γιορτή.
Προσέξτε, δὲν θὰ στέλνομε τὸ παιδί μας στὴν Ἐκκλησία· ἀλλὰ θὰ πηγαίνουμε μὲ τὰ παιδιά μας στὴν Ἐκκλησία. Μὴν ξεχνᾶτε ὅτι τὸ παράδειγμα εἶναι τὸ Ἄ, καὶ τὸ Ω. Διότι δὲν εἶναι ἐπαρκὲς νὰ στείλω τὸ παιδί μου στὴν Ἐκκλησία. Πόσοι τὸ λέγουν αὐτὸ γονεῖς! «Στέλνω», λέγει , «τὸ παιδί μου».
Τρώει τὸ παιδί σου γιὰ σένα ἀδελφέ μου; Κοιμᾶται τὸ παιδί σου γιὰ σένα ἀδελφέ μου; Ὁ καθένας ἔχει τὸ πρόσωπό του, ἔχει τὴν ἀτομικότητά του. Τὸ παιδί σου γιὰ τὸ παιδί σου καὶ σένα γιὰ σένα. Εἶναι δύο διαφορετικὰ πράγματα. Λοιπὸν· δὲν θὰ στείλουμε τὸ παιδί μας στὴν Ἐκκλησία, ἀλλὰ θὰ πᾶμε μὲ τὸ παιδί μας στὴν Ἐκκλησία. Ὥστε τὸ παιδί μας νὰ λατρεύσει μαζὶ μὲ μᾶς τὸν Θεό, ἀλλὰ καὶ νὰ ἀντιληφθεῖ ὅτι πρέπει νὰ μιμηθεῖ-μιμητικὸς εἶναι ὁ ἄνθρωπος- ἐκεῖνο ποὺ κάνουν οἱ γονεῖς του. Νὰ βαδίσει πάνω στὰ χνάρια τῶν γονιῶν του. Αὐτὸ εἶναι πάρα πολὺ σπουδαῖο.

Ἀκόμη εἰς τὸν ναὸν ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος τί ἔκανε; Ἔμεινε, ξέρετε, 11-12 χρόνια. Δηλαδὴ ἕως 15 ἐτῶν. Ἀπὸ ἐκεῖ παρελήφθη καὶ ὁδηγήθηκε εἰς τὰ χέρια τοῦ Ἰωσήφ, διὰ νὰ μνηστευθεῖ. Ἀπὸ τὸν ναὸν παρελήφθη.
Προσέξτε κάτι. Ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος προσηύχετο, μελετοῦσε καὶ ἔκανε δουλειὲς στὸν ναὸ τοῦ Θεοῦ. Δηλαδὴ διακονοῦσε τὸν ναὸ τοῦ Θεοῦ. Αὐτό το «προσηύχετο καὶ μελετοῦσε» προδίδεται ἀπὸ τὴν ὠδή της. Βλέπομε τὴν ὠδή της, αὐτὴν τὴν ὁποία εἶπε, ὅτι «ἀπό ΄δῶ καὶ μπρὸς θὰ μὲ μακαρίζουν οἱ γενεὲς» κλπ. κλπ. Αὐτὴν τὴν ὠδὴ τὴν ὁποία εἶπε ὅταν εἶδε τὴ συγγενῆ της τὴν Ἐλισάβετ, ἡ ὁποία ἐγκυμονοῦσε τὸν Ἰωάννη τὸν Πρόδρομο, καὶ εἶναι ὠδὴ ἐφάμιλλος ἀπὸ πλευρᾶς ποιητικῆς καὶ προφητικῆς, μὲ τὶς ἄλλες ὠδὲς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὅπως τοῦ Μωυσέως, τοῦ Ἀββακούμ, τοῦ Ἠσαΐου, δὲν εἶναι παρὰ καρπὸς παρὰ μιᾶς διαρκοῦς μελέτης· διότι ἔχει στοιχεῖα πολλὰ ἀπὸ τὴν ὠδὴ τῆς Ἄννης, ποὺ ἔζησε 1200 χρόνια πρὶν ἀπὸ τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον. Καὶ μελετοῦσε ἐκεῖ εἰς τὸν ναόν.
Αὐτὸ τί σημαίνει; Σημαίνει ὅτι τὸ παιδί μας πολὺ νωρὶς θὰ ἀρχίσουμε νὰ τὸ κατηχοῦμε.

Τί σημειώνει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στὸν Τιμόθεο; Τοῦ λέει ὅτι «ἀπὸ βρέφους γνωρίζεις τὰ ἱερὰ γράμματα». Καὶ ποιοί ἦσαν ποὺ ὁδηγοῦσαν τὸ παιδὶ ἀπὸ βρέφους εἰς τὰ ἱερὰ γράμματα; «Ἡ μάμμη σου», λέει, «ἡ Λωίδα καὶ ἡ μητέρα σου ἡ Εὐνίκη».
Το Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καταξίωσε νὰ γραφοῦν τὰ ὀνόματα αὐτῶν τῶν δύο σπουδαίων γυναικῶν στὴν Ἁγία Γραφή. Καὶ νὰ ἀκούγονται καὶ νὰ μνημονεύονται παντοῦ καὶ πάντοτε. Δὲν σημειώνεται γι’ αὐτὲς ὅτι ἦσαν μορφωμένες ἢ ἐργάζονταν σὲ γραφεῖα. Ἢ ὅτι ἦσαν ἐπιστήμονες.
Ἤξεραν τὴν μεγίστην ἐπιστήμην. Τὴν πρώτην καὶ μεγάλην καὶ μοναδικὴ ἐπιστήμη. Τὴν ἐπιστήμη νὰ μεγαλώνουν παιδιά! Νὰ μεγαλώνουν καὶ νὰ ἀνατρέφουν παιδιά. Καὶ τὸ παιδί τους αὐτό, ἕνα καὶ μοναδικό, γιατί δὲν εἶχε πατέρα, πέθανε- Ἕλληνας ἦτο ὁ πατέρας του Τιμοθέου- Ἑβραῖες αὐτὲς· καὶ μεγάλωσε ὁ Τιμόθεος ὄχι προσκολλημένος στὴν γιαγιὰ καὶ στὴν μαμά.
Δὲν ἦταν ἕνα μαμόθρεφτο παιδάκι, ἀλλὰ ἦταν ἕνα παιδὶ ποὺ τὸ πρόσεχαν νὰ καταρτίζεται πνευματικὰ καὶ νὰ γίνει ἐκεῖνος ποὺ ἔγινε. Ὁ μεγάλος συνεργάτης τοῦ Ἀποστόλου Παύλου καὶ ὁ πρῶτος ἐπίσκοπος Ἐφέσου. Αὐτῆς της πρωτευούσης τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, τῆς Ἐφέσου.

Ναί, ἀγαπητοί. Ἔτσι πρέπει νὰ μεγαλώνουμε τὰ παιδιά μας, μὲ κατήχηση. Νὰ μάθουμε τὰ παιδιά μας, γι’ αὐτὸ πᾶνε σχολεῖο, νὰ μάθουν γράμματα, νὰ διαβάζουν τὴν Ἁγία Γραφή. Γι’ αὐτὸ εἶναι δυστύχημα σήμερα ποὺ κόψαμε τὰ Ἀρχαῖα Ἑλληνικὰ καὶ δὲν θὰ μποροῦν τὰ παιδιά μας νὰ καταλαβαίνουν τα κείμενα. Εἶναι κι ἄλλες ἀπόψεις, ἐθνικές, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ἄποψη τὴ θρησκευτική, εἶναι ἕνα αὐτόχρημα δυστύχημα.
Ὡστόσο ὅμως θὰ σᾶς ἔλεγα βοηθῆστε τὰ παιδιά σας νὰ προσοικειωθοῦν μὲ τὸ βιβλίο τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ. Σιγά-σιγά θὰ γίνεται μιὰ μύησις διαρκής. Μετὰ στὸ Κατηχητικὸ Σχολεῖο, στὴν Κατήχηση. Νὰ ἀγαποῦν τὴν κατήχηση, τὸ κήρυγμα, νὰ ἀγαποῦν πολὺ τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ. Καὶ διαρκῶς νὰ καταρτίζονται. Νὰ ἀγαποῦν τὴν Ἐκκλησία.
Ὁ Κύριος ποῦ εὑρέθηκε δωδεκαετής; Στὸν ναό. Καὶ τί εἶπε ὅταν ἡ Θεοτόκος τὸν ζητοῦσε; «Οὐκ οἲδατε ὅτι ἐν τοῖς τοῦ Πατρὸς μου δεῖ εἶναι με;». Ὅτι ἔπρεπε νὰ βρίσκομαι εἰς τὰ σκηνώματα τοῦ Πατρός μου; Τὸ κάθε παιδὶ πρέπει νὰ αἰσθάνεται ὅτι ὁ οἶκος τοῦ Θεοῦ εἶναι οἶκος δικός του. Γιατί εἶναι ὁ οἶκος τοῦ Πατρός Του. Νὰ αἰσθάνεται ὄμορφα μέσα εἰς τὸν ναὸ τοῦ Θεοῦ.
Γι’ αὐτό, ὅπως στολίζουμε τὰ σπίτια μας, νὰ εἶναι εὐχάριστη ἡ διαμονή μας, ἔτσι στολίζομε καὶ τὸν ναὸ τοῦ Θεοῦ, ὄχι μόνο πρὸς τιμὴν τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ διὰ τὴν εὐχάριστη διαμονή. Δὲν εἶναι πολυτέλεια. Διὰ τὴν εὐχάριστη διαμονὴν ἐκείνων οἱ ὁποῖοι εὑρίσκονται γιὰ νὰ λατρεύσουν τὸν Θεό. Νὰ μὴν κρυώνουν, νὰ μὴν κουραστοῦν ἀλλὰ νὰ ἔχουν ὅλην τὴν ἄνεση καὶ δυνατότητα νὰ λατρεύσουν τὸν Θεό. Νὰ εἶναι ὅλα πολὺ ὡραῖα. Γιατί καὶ ὁ Θεὸς τὰ ἔκανε ὅλα πολὺ ὡραῖα.

Καὶ κάτι ἀκόμα. Ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος μὲ τί ἐτρέφετο; Λέγει ἡ Παράδοσις ὅτι ἄγγελοι τὴν ἔτρεφαν. Ἀλλὰ ἐτρέφετο καὶ μὲ τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ. Ἄραγε εἶχε συλλάβει ὅτι ἐκείνη ἡ Κιβωτός, μέσα εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων, ἦταν ἡ ἰδία; Καὶ ὅτι δὲν ἔπαιρνε τιμὴ ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, ὅπως λέγει ὁ Καβάσιλας, ἐπειδὴ εὑρίσκετο εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων. Ἀλλὰ ἔδιδε τιμὴ εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων! Διότι ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος ἦτο ἀνωτέρα ἀπὸ τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων, ποὺ ἦταν ὑλικά, κτίσματα ἦσαν, καὶ ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος ἦτο ἀνωτέρα ἀπὸ τὴν Κιβωτὸν τὴν ὁποία ἔβλεπε ἀπέναντί της· καὶ ἡ Κιβωτὸς δὲν ἦταν παρὰ ὁ τύπος ὁ δικός της.
Διότι ἐκείνη ἡ Κιβωτὸς εἶχε τὶς πλάκες τοῦ Νόμου, τὶς πέτρινες, τὶς πλάκες τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ αὐτὸς ὁ Λόγος ὄχι πιὰ τυπωμένος ἐπάνω σὲ πέτρες, χαραγμένος, ἀλλὰ αὐτὸς ὁ Λόγος ζωντανὸς πιὰ θὰ ἐνοικοῦσε σὲ μιὰ ἄλλη Κιβωτό. Στὴν Κιβωτὸ τῶν σπλάχνων τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου... Καὶ θὰ ἐγίνετο ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, ἡ ζωντανή, ἡ ζῶσα Κιβωτός.
Καὶ ἐκείνη ἡ παλαιὰ Κιβωτὸς χάθηκε. Ἀπὸ τὶς ἀλλεπάλληλες συμφορὲς τῶν Ἑβραίων χάθηκε. Καὶ ὁ ναὸς κατεστράφη. Ἀλλὰ ὁ ἀληθὴς ναὸς τοῦ Θεοῦ Λόγου, ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, εἶναι στὸν οὐρανό. Καὶ τιμᾶται ἀπὸ ὅλους τοὺς ἀγγέλους τοῦ οὐρανοῦ κι ἀπὸ ὅλες τὶς γενεὲς τῶν γενεῶν. Ἔτσι ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος ἐτρέφετο μέσα εἰς τὸν ναό.

Ἀγαπητοί μου. Πῶς θὰ ὁδηγήσουμε τὰ παιδιά μας νὰ τραφοῦν; Μόνο μὲ τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ μὲ τὴν κατήχηση; Ὄχι. Καὶ μὲ τὰ μυστήρια τοῦ Θεοῦ. Θὰ κοινωνοῦμε τὰ παιδιά μας. Δὲν θὰ λέμε στὰ παιδιά μας ὅτι πίνουν «κρασάκι καὶ ψωμάκι». Ἀλλὰ θὰ τοὺς λέμε μὲ ὅλην τὴ σοβαρότητα ὅτι κοινωνοῦν τὸ σῶμα καὶ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Τὸ παιδί, ξέρετε, ἠρωοποιεῖ καὶ μὲ τὴ φαντασία του δίδει ἄλλες εἰκόνες στὸν ρεαλισμὸ ποὺ ἔχει μπροστά του. Θὰ πρέπει ὅμως σιγά-σιγά νὰ τοῦ ποῦμε ὅτι κάτω ἀπὸ τὸ ψωμὶ καὶ τὸ κρασί, εἶναι αὐτὸς ὁ Χριστὸς ὁ ἴδιος. Ὅτι αὐτὸ ποὺ παίρνει εἶναι ὁ Χριστός. Δὲν εἶναι κάτι ἄλλο. Δὲν εἶναι σύμβολο, ἀλλὰ εἶναι αὐτὸς ὁ ἴδιος ὁ Χριστός. Τὸν Ὁποῖον δὲν βλέπουμε. Ἀλλὰ εἶναι ὁ Ἴδιος.
Καὶ συνεπῶς ἔτσι τὸ παιδὶ σιγά-σιγά θὰ τρέφεται. Μὲ τὸν ἐκκλησιασμό, μὲ τὴ λατρεία, μὲ τὸ κήρυγμα, μὲ τὴν κατήχηση, μὲ τὰ μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας. Ἔτσι θὰ γίνει καλὸς ἄνθρωπος. Ἔτσι θὰ γίνει καλὸς Χριστιανός.

Καὶ μάλιστα στὴν ἐποχὴ ποὺ περνᾶμε τὴν πολὺ δύσκολη, θὰ ἀρχίσει νὰ ἀποκτᾶ μὲ τὸν τρόπον αὐτόν, κι ἐκεῖ πρέπει νὰ ἀποβλέπουν ὅλα αὐτά, νὰ ἀποκτηθεῖ ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα, ἐκκλησιαστικὴ συνείδηση. Τί εἶναι αὐτὸ τὸ ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα; Νὰ φρονῶ ἐκκλησιαστικά. Νὰ βλέπω τὰ πάντα μέσα στὴ Δημιουργία ἀπὸ τὸ πρίσμα τῆς Ἐκκλησίας. Διότι τὰ πάντα εἶναι Ἐκκλησία.
Τὸ ξέρετε ὅτι ὅλα καλοῦνται νὰ γίνουν Ἐκκλησία; Ὅλη ἡ κτιστὴ φύσις, ὅ,τι κτιστὸ ἐπὶ τῆς γῆς, αὐτὴ αὕτη ἡ γῆ, ὅλοι οἱ ἄνθρωποι... οἱ ἄνθρωποι βέβαια δυστυχῶς δὲν ἐκκλησιοποιοῦνται, γιατί δὲν θέλουν, αὐτὸς ὁ οὐρανός, μὲ τὰ ἀπειράριθμα ἀστέρια του, τὸ ξέρετε ὅτι καλοῦνται νὰ ἐκκλησιαστικοποιηθοῦν; Δηλαδὴ νὰ γίνουν Ἐκκλησία.
Νὰ μποῦν στὸν χῶρο τῆς ἀφθαρσίας καὶ τῆς ἀθανασίας, μέσα στὴν ὁποία θὰ βασιλεύει ἡ δικαιοσύνη καὶ ἡ ἀγάπη καὶ ἡ παρουσία τοῦ Θεοῦ; Τὸ γνωρίζετε αὐτό;
Κι ὅλα αὐτὰ δυνάμει αὐτοῦ τοῦ σαρκωθέντος Θεοῦ Λόγου καὶ ἀναστηθέντος; Καὶ ἀφθαρτισθέντος Θεοῦ Λόγου ὡς πρὸς τὴν ἀνθρώπινη φύση; Προσέξτε. Αὐτὸ θὰ πεῖ ἔχω ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα. Εἶναι μεγάλο πρᾶγμα αὐτό.

Γι’ αὐτό, ἀγαπητοί μου, ὁδηγεῖτε τὰ παιδιά σας σὲ αὐτὸ τὸ φρόνημα τὸ ἐκκλησιαστικό. Θὰ τὰ στείλετε νὰ φιλήσουν τὸ χέρι τῶν ἱερέων. Νὰ σηκώνονται ὅταν βλέπουν ἱερέα. Νὰ προσέχουν πολύ. Ἔχουμε κι ἐμεῖς ἁμαρτίες. Οἱ ἱερεῖς ἔχουμε. Γιατί ὁ λαὸς δίνει τοὺς ἀνθρώπους νὰ γίνουν ἱερεῖς καὶ κατὰ τὸν λαὸ καὶ οἱ ἱερεῖς καὶ κατὰ τοὺς ἱερεῖς καὶ ὁ λαός. Τὸ ἴδιο πρᾶγμα εἴμαστε.
Ἀλλὰ παρὰ ταῦτα πρέπει νὰ διασώσουμε μερικὰ πράγματα. Γιὰ νὰ παιδαγωγήσουμε ὀρθὰ τὰ παιδιά μας. Καὶ νὰ βγοῦμε ἀπὸ αὐτὴν τὴν κατάσταση τὴν ἄσχημη, τὴν τρομακτική, τὴ φοβερή. Νὰ δημιουργήσουμε μιὰ καινούρια γενεά. Μιὰ γενεὰ ἀναγεννημένη καὶ ποὺ θὰ εὐλαβεῖται τὸν Θεό, θὰ ἔχει ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα, μιὰ γενεὰ ποὺ θὰ ἁγιάζεται καὶ μιὰ γενεὰ ποὺ θὰ ἀγαπάει καὶ τοὺς ἀνθρώπους καὶ τὴν πατρίδα καὶ ὅ,τι ἔχει ἀξία στὸν κόσμον αὐτόν. Γιατί ὅλες οἱ ἀξίες σήμερα ἔχουν ἀνατραπεῖ.
Ἂς δημιουργήσουμε λοιπὸν τέτοια ἐκκλησιαστικὴ ἀγωγὴ στὰ παιδιά μας. Καὶ τότε πραγματικὰ θὰ βλέπουμε εὐτυχισμένη γενεά. Θέλετε;
Ἡ γιορτὴ ἡ σημερινή, τὰ Εἰσόδια τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, οἱ γονεῖς τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ὁ Ἰωακεὶμ καὶ ἡ Ἄννα, αὐτὸ τὸ γεγονὸς τῆς Εἰσόδου τῆς Θεοτόκου εἰς τὸν ναόν, ὅλα αὐτὰ δείχνουν τὸν δρόμο. Στέκονται ἕνα ὀροθέσιο.

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ
καὶ μὲ ἀπροσμέτρητη εὐγνωμοσύνη στὸν πνευματικό μας καθοδηγητή
μακαριστὸ γέροντα Ἀθανάσιο Μυτιληναῖο,
ψηφιοποίηση καὶ ἐπιμέλεια τῆς ἀπομαγνητοφωνημένης ὁμιλίας:
Ἑλένη Λιναρδάκη, φιλόλογος

ΠΗΓΕΣ:

•    Ἀπομαγνητοφώνηση ὁμιλίας διὰ χειρὸς τοῦ ἀξιοτίμου κ. Ἀθανασίου Κ.

•    http://www.arnion.gr/mp3/omilies/p_athanasios/ueotokos/ueotokos_020.mp3