Ἐπιστολὴ ΠΕΘ πρὸς Ἀρχιεπίσκοπο καὶ Ἱεραρχία γιὰ τὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν

Xαλκοκονδύλη 37 - 104 32 AΘHNA

Tηλ. 21052 24 180 FAX 21052 24 420

e-mail: 1. panenthe@otenet.gr. 2. petheol@gmail.com

Ἱστοχῶρος: www.petheol.gr

Ἀθήνα 14 Φεβρουαρίου 2014

Ἀριθμ. Πρώτ.: 34

Πρὸς

τὸν Μακαριώτατον Ἀρχιεπίσκοπον Ἀθηνῶν καὶ Πάσης Ἑλλάδος

κ.κ. Ἱερώνυμον, Πρόεδρον καὶ ἅπαντας τούς Ἱεράρχες τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος

                  Μακαριώτατε,

                 Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς,

Ἡ Πανελλήνιος Ἕνωσις Θεολόγων, ἔχει ἐπανειλημμένως παρακαλέσει νὰ συμπεριληφθεῖ μεταξὺ τῶν θεμάτων τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας καὶ τὸ ζήτημα τοῦ Μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν. Γιὰ μία ἀκόμη φορά σᾶς ἐπαναλαμβάνουμε τὸ αἴτημά μας, διότι οἱ ἐξελίξεις γύρω ἀπὸ τὴ θρησκευτικὴ ἀγωγὴ τῶν νέων μας εἶναι  δυσμενέστατες καὶ ἡ εὐθύνη ὅλων μας εἶναι μεγάλη γιὰ ὅσα πράττουμε ἢ δὲν πράττουμε, ἀλλὰ καὶ γιὰ ὅσα ἐπιτρέπουμε νὰ συμβαίνουν σὲ θέματα τῆς δικῆς μας εὐθύνης.

Ὡς γνωστόν, ἐφέτος γιὰ τρίτη χρονιά, ἐφαρμόζεται πιλοτικὰ σὲ μικρὸ ἀριθμὸ σχολείων τὸ περίφημο νέο Πρόγραμμα Σπουδῶν γιὰ τὰ Θρησκευτικὰ Δημοτικοῦ καὶ Γυμνασίου.  Τὸ Πρόγραμμα αὐτὸ ἀλλοιώνει ριζικὰ τὸν Ὀρθόδοξο θεολογικὸ χαρακτήρα τοῦ Μαθήματος, διότι τὸ μετατρέπει σὲ ἕνα Μάθημα ποὺ διδάσκει σὲ κάθε τάξη ἀπὸ τὴν Γ΄ Δημοτικοῦ ἕως τὴν Γ΄ Γυμνασίου καὶ σχεδὸν σὲ κάθε ἑνότητά του ἐννέα (9) θρησκεῖες, μία ἀπὸ τὶς ὁποῖες εἶναι καὶ ἡ Ὀρθόδοξη Πίστη. Μεταβάλλει ἀκόμη, τοὺς θεολογικοὺς καὶ παιδαγωγικοὺς στόχους τοῦ Μαθήματός μας, σὲ στόχους πολιτικοὺς καὶ κοινωνικούς, μὲ τὴν ἐπιβολὴ μίας νέας ἐκκοσμικευμένης καὶ ἄγνωστης στὴν ὀρθόδοξη πίστη «πολυθρησκευτικὴς θεολογίας», τὴ θεολογία, τῆς πολυπολιτισμικότητας.

Ἐμεῖς οἱ θεολόγοι, δὲν ἀρνηθήκαμε ποτὲ νὰ διδάσκονται καὶ νὰ μαθαίνουν τὰ παιδιά μας, ὅπως ἄλλωστε συμβαίνει μέχρι σήμερα στὰ σχολεῖα, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν Πίστη μας καὶ βασικὰ στοιχεῖα ἀπὸ τὶς μεγάλες θρησκεῖες.

Αὐτὸ ὅμως εἶναι ἀνεπίτρεπτο νὰ συμβαίνει στὴ φάση τῆς πνευματικῆς ἀνάπτυξης τῶν παιδιῶν τοῦ Δημοτικοῦ καὶ τοῦ Γυμνασίου καὶ μάλιστα μὲ τὴν παροχὴ τῆς γνώσης, τοῦ πνεύματος καὶ τῶν ἀξιῶν ὅλων τῶν θρησκειῶν ταυτόχρονα, δηλαδὴ μέσα ἀπὸ ἕναν θρησκευτικὸ πλουραλισμό, τόν ὁποίον μάλιστα, σύμφωνα μέ τούς Συντάκτες τοῦ Προγράμματος, «ἕνας ἄθεος καθηγητής μπορεί να διδάξει καλύτερα ἀπό ἕνα ζηλωτή θεολόγο»!.

Δὲν εἶναι τοῦ παρόντος βέβαια, νὰ ἐκθέσουμε τὴ θεολογικὴ ἢ παιδαγωγικὴ κριτικὴ τοῦ παραπάνω Προγράμματος, τὴν ὁποία ἄλλωστε ἔχουν ἀσκήσει πλῆθος ἐπιστημόνων τῆς Θεολογίας, τῆς Παιδαγωγικῆς, τῆς Ψυχολογίας καὶ τῆς Νομικῆς, μὲ τεκμηριωμένες μελέτες τους, καθὼς καὶ πολλὰ ἐκκλησιαστικὰ καὶ ἄλλα πρόσωπα ἢ φορεῖς μὲ ὑπομνήματα, ἄρθρα καὶ ἐπιστολές.

Εἶναι ἐμφανὲς ὅτι τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας δὲν συμφωνεῖ μὲ αὐτὴν τὴν ἔκνομη καινοτομία, νὰ διδάσκονται δηλαδή, τὰ μικρὰ παιδιά μας, τὸ ἰδεολογήματα τῆς «πολυθρησκευτικῆς θεολογίας» ποὺ σχεδίασε μία μικρὴ ὁμάδα θεολόγων καὶ ἄλλων ἐκσυγχρονιστῶν καὶ ἡ ὁποία ἀντιτίθεται καὶ ἀνατρέπει τὴν ἀλήθεια τῆς πίστεως «εἰς Ἕναν Θεό».

Μακαριώτατε,

Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς,

Γιὰ ἐμᾶς ἡ Ποιμαίνουσα Ἐκκλησία δὲν εἶναι ὠφέλιμο νὰ σιωπᾶ, ἐνῶ, ὅπως ἄλλωστε ἀναφέρει καὶ σὲ σχετικὴ εἰσήγησή του(5/11/2012) πρὸς τὴ Διαρκῆ Ἱερὰ Σύνοδο ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φιλίππων Νεαπόλεως καὶ Θάσου κ. Προκόπιος[1], ὅλοι οἱ ἄλλοι ἐναγωνίως ἀπορρίπτουν τίς σχετικές, γιά τό Πρόγραμμα τῶν «Ἐμπειρογνωμόνων», Εἰσηγήσεις (2) δύο Συνοδικῶν Μητροπολιτῶν.

Ἡ Ἐκκλησία ὀφείλει, ἐκ τοῦ Καταστατικοῦ Χάρτη τῆς(ἄρθρο 2 καὶ 9 πάρ. ἔ), νὰ ἐποπτεύει τόσο τοὺς σκοποὺς ὅσο καὶ τὴ δομὴ καὶ τὸ περιεχόμενο τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν, προκειμένου νὰ ἐνισχύεται ἡ πίστη καὶ νὰ ἀναπτύσσεται ἡ θρησκευτικὴ συνείδηση τῶν νέων βαπτισμένων ἀπὸ τὴν ἴδια, μελῶν της[2].

Κατὰ συνέπεια εἶναι ἀνάγκη, νὰ πάρει ἐπίσημη θέση διὰ τῆς ἐκφράσεως τῆς Συνοδικῆς φωνῆς ὅλων τῶν σεπτῶν καὶ σεβασμίων Ἱεραρχῶν. Διαφωνοῦμε καὶ λυπούμεθα πολύ, μὲ ὅσα εἶπε πρόσφατα ὁ ὑποστηρικτὴς τοῦ Προγράμματος καὶ πρόεδρος τῆς Ἐιδικῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Πολιτιστικῆς Ταυτότητος Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ἰγνάτιος, θεωρώντας τὰ μειωτικὰ γιὰ τὸ ρόλο τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας καὶ ἀπαξιωτικὰ γιὰ τὸ ἔργο τῶν θεολόγων[3].

Τὸ θέμα τοῦ Μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν εἶναι «φλέγον, ὀξὺ καὶ ἐπεῖγον», καθὼς ὅπως πληροφορούμεθα, τὸ Ὑπουργεῖο Παιδείας προχωράει ἀκάθεκτο σὲ νέους σχεδιασμοὺς ποὺ ἀφοροῦν τὰ Προγράμματα Σπουδῶν καὶ τὰ βιβλία τοῦ μαθήματος, χωρὶς τὴ σύμφωνη γνώμη τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῶν θεολόγων.

Γι΄ αὐτὸ ζητᾶμε τὴν ἄμεση  συζήτησή του στὴν Ἱερὰ Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας, προκειμένου μὲ Συνοδικὴ ἀπόφαση νὰ ἀπαιτηθεῖ ἀπὸ τὸ Ὑπουργεῖο Παιδείας ἡ ἀπόσυρση τοῦ ἐν λόγῳ Προγράμματος γιὰ σοβαροὺς θεολογικοὺς καὶ παιδαγωγικοὺς λόγους καὶ ταυτόχρονα ἡ συγκρότηση νέας ἐπιτροπῆς ποὺ θὰ ἐκφράζει ὅλες τὶς τάσεις τοῦ θεολογικοῦ καὶ ἐκκλησιαστικοῦ κόσμου, ἡ ὁποία θὰ σχεδιάσει ἕνα κοινὰ ἀποδεκτὸ νέο Πρόγραμμα Σπουδῶν γιὰ τὸ Μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν.

Ὁποιαδήποτε λοιπὸν ἀναβολὴ στὴ λήψη τῆς σχετικῆς Συνοδικῆς ἀπόφασης θεωροῦμε ὅτι θὰ ἀποτελέσει  πλῆγμα γιὰ τὴν ποιότητα τῆς παρεχόμενης στοὺς νέους μας Παιδεία, σὲ σχέση καὶ μὲ τὰ προβλεπόμενα στὸν Καταστατικὸ Χάρτη τῆς Ἐκκλησίας, στὸ Σύνταγμα καὶ τὸν ἰσχύοντα ἐκπαιδευτικὸ Νόμο.

Ἐὰν τελικὰ Μακαριώτατε, Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς  καὶ σὲ αὐτὴ τὴ Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας δὲν προγραμματισθεῖ, ἐκτάκτως, νὰ συζητηθεῖ τὸ θέμα τοῦ Μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν καὶ νὰ ληφθεῖ ἀπόφαση ἐπ΄ αὐτοῦ, ἡ Πανελλήνιος Ἕνωσις Θεολόγων, με λύπη της, ἔχει ἀποφασίσει τὴν κλιμάκωση τοῦ ἀγώνα γιὰ τὴ διαφύλαξη τοῦ Ὀρθόδοξου ἐκκλησιαστικοῦ περιεχομένου τῆς θρησκευτικῆς ἀγωγῆς, μὲ εὐρεία δημοσιοποίηση ὅλων τῶν πτυχῶν τοῦ θέματος.

Μὲ τὸν δέοντα σεβασμὸν

Ἀσπαζόμεθα τὴν δεξιάν Σας

Γιὰ τὸ ΔΣ τῆς ΠΕΘ

                Ὁ Πρόεδρος                                                 Ὁ Γέν. Γραμματέας

                 

                   Ἠλίας Μπάκος                                       Κωνσταντίνος Σπαλιώρας

              Δρ Θεολόγος - Φιλόλογος                                            Δρ Θεολόγος

---

[1] http://www.im-philippon.gr/math_thrisk.pdf ὅπου μεταξὺ ἄλλων ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φιλίπππων ἀναφέρει:

«Πολλοί Συνεπίσκοποι, Ἡγούμενοι καί Κληρικοί, Καθηγηταί Πανεπιστημίων, ὅλες σχεδόν οἱ κατά τόπους Ἑνώσεις – καί ἡ Πανελλήνιος – Θεολόγων, Ἀνώτατοι Δικαστικοί, Δημοσιογράφοι κ.ἄ., λειτουργοί καί διάκονοι τῶν Γραμμάτων καί τῆς Παιδείας ἐπιφυλάσσονται καί, ἐν τέλει, ἀπορρίπτουν τίς εἰσηγήσεις τῶν «ἐμπειρογνωμόνων τοῦ Παιδαγωγικοῦ Ἰνστιτούτου…».

«Εἰς τά ὅσα ἐπισημαίνονται συμβάντα, γύρω ἀπό τό θεμελιῶδες θέμα τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν εἰς τήν Πρωτοβάθμιον και Δευτεροβάθμιον Ἐκπαίδευσιν, τήν, ὅπως προβάλλεται, ἀγωνίαν ὅλων τῶν ἐκπαιδευτικῶν παραγόντων τῆς Πολιτείας μας, τήν πλήρη (ἴσως εἶναι και εὔχομαι νά εἶναι λανθασμένος αὐτός ὁ προσδιορισμός) σιωπήν και ἀπουσίαν τῆς Ἐκκλησίας, τῶν Συνοδικῶν Ὀργάνων Αὐτῆς (ἐπαναλαμβάνω ἐξ ὅσων τοὐλάχιστον περιῆλθον εἰς γνῶσιν μου), εἴτε μέ τήν μορφήν κειμένων ἐπισήμων, εἴτε ὡς Δελτίων Τύπου ἤ Ἀνακοινωθέντων τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου, ἦλθαν νά μεγιστοποιήσουν τόν προβληματισμόν μου ἐκ τῆς σιωπῆς ἤ ἀπουσίας ὑπευθύνου λόγου τοῦ Διαρκοῦς Διοικητικοῦ Ὀργάνου τῆς Ἐκκλησίας, τοῦ ἀσκοῦντος, μάλιστα, συγκεκριμένας ἁρμοδιότητας, ὡς αὐταί περιγράφονται εἰς τόν Καταστατικόν Χάρτην: «Ἡ Δ.Ι.Σ. … ε) Παρακολουθεῖ τό δογματικόν περιεχόμενον τῶν διά τά Σχολεῖα Στοιχειώδους καί Μέσης Ἐκπαιδεύσεως προοριζομένων διδακτικῶν βιβλίων τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν» (ἐδαφ. ε´, παράγρ. 1, ἄρθρον 9 τοῦ νόμου 590/1977).»

Καὶ παρακάτω ὁ Σεβασμιώτατος προτείνει:

«…θά ἤθελα βαθυσεβάστως νά προτείνω… τό πελώριον τοῦτο ἐκπαιδευτικόν θέμα, τεθῇ ὑπό τήν τελικήν κρίσιν καί ἀπόφανσιν τῆς ἀνωτάτης Ἐκκλησιαστικῆς Ἀρχῆς, τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, συμμορφούμενοι ἅπαντες πρὸς αὐτήν».

[2] Σᾶς ἐπισυνάπτουμε συνοδευτικά, τὸ σχετικὸ μὲ τὸ θέμα καὶ πολὺ ἐμπεριστατωμένο κείμενο τοῦ κ. Γεωργίου Η. Κρίππα, Διδάκτορος Συνταγματικοῦ Δικαίου, μὲ τίτλο «Τό Ἀτομικόν δικαίωμα τῆς Θρησκευτικῆς ἐλευθερίας τῆς Ἐκκλησίας νά καθορίζει ἡ ἴδια τήν ὕλη τοῦ Μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν».

[3] http://www.youtube.com/watch?v=Tx2dZgQA4UM#t=15 ὅπου ὁ Μητροπολίτης Δημητριάδος Ἰγνάτιος ἀναφέρει μεταξὺ ἄλλων (ἀπομαγνητοφωνημένο κείμενο):

«Μιλᾶμε βέβαια γιὰ ἕνα κατηχητικὸ μάθημα, κύριε καθηγητά.  Ὄντως ἔτσι τὸ χαρακτήρισαν, δὲν ἔχει γραφτεῖ πουθενὰ ἐπίσημα ὅτι εἶναι κατηχητικό. Κανένα ἀποτέλεσμα. Ἐσεῖς εἴδατε πουθενὰ ἀποτέλεσμα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνια;  Λυπᾶμαι συνάδελφοι, θεολόγοι παλαιοὶ τῶν ἡμερῶν.

……………………………………………………………………………………………………….

Λοιπόν, βεβαίως, θὰ πῶ καὶ ἀκριβῶς, ὡς ἀπόρροια τοῦ γεγονότος, ὅτι ἔχουμε θέμα διδασκόντων, συγγνώμη, κύριε καθηγητά. Ἐμεῖς οἱ ποιμένες ποὺ μετέχουμε στὶς συναντήσεις τῶν θεολόγων τῆς περιοχῆς μας, ἔχουμε σφίξιμο, μεγάλο σφίξιμο, πολὺ μεγάλο σφίξιμο.  Λυπᾶμαι ποὺ τὸ λέω, αὐτὴ εἶναι ὅμως ἡ ἐμπειρία μας. Ἔχουμε θέμα διδασκόντων καὶ ὄχι περιεχομένου διδασκαλίας, γιὰ νὰ ‘μαστε εἰλικρινεῖς.

………………………………………………………………………………………………………

«Θέλω νὰ πῶ γιὰ τὴν Ἱεραρχία. Λυπᾶμαι ἀλλὰ πλέον ἡ Ἱεραρχία δυστυχῶς ἔχει ἐπηρεαστεῖ (ἔνν: ἀπὸ τοὺς ἀντίθετους στὰ πιλοτικὰ Προγράμματα), τρέμω νὰ μὴν ἔρθει ἡ στιγμὴ συζητήσεως μέσα στὸ σῶμα τῆς Ἱεραρχίας (ἔνν.: γιὰ τὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν)».

Ἀκροατής: «Γιατί ἔγινε αὐτό;»

Σέβ. Δημητριάδος: «Γιατί δυστυχῶς ἀφήσατε ἢ ἀφήσαμε περιθώριο, σ΄ αὐτοὺς τοὺς ὁποίους περιγράφετε κάθε φορὰ μὲ τὸν τρόπο ποὺ τοὺς περιγράφετε, νὰ ἐπηρεάσουν τοὺς Ἱεράρχες, διότι αὐτοὶ εἶναι ὀργανωμένοι, εἶναι συντονισμένοι, κατεβαίνουν μὲ σάιτ, κάνουν συναντήσεις καὶ ἐπηρεάζουν, ἄρα αὐτὴ τὴ στιγμὴ συζήτηση στὴν Ἱεραρχία δὲν θὰ πρέπει νὰ γίνει γι΄ αὐτὸ τὸ θέμα».